Kızılderililer ya da Amerika Yerlileri veya kısaca Yerliler, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Kızılderililer için kullanılan ortak birleştirici ad. Dilce birbiriyle akraba olmayan en az iki ayrı grupta toplanırlar: Sibirya kökenli olan Na-Dene dilleri ile Na-Dene dilleri dışındaki bütün Kızılderili dillerini içeren Amerind dilleri.
Apaçiler ya da Apaşlar, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona, New Mexico ve Oklahoma eyaletlerinde yaşayan, Güneybatı Kızılderilileri kültür grubundan, Atabaskların Güney Atabaskları bölümünden ve Güney Atabask dillerine giren Ova Apaçicesi, Hikarilaca, Lipanca, Meskalero-Çirikavaca ile Batı Apaçicesi adlı dilleri konuşan Kızılderilileri topluca niteleyen ortak addır. Kendilerini Apaçi olarak nitelendiren kişi sayısı 2000 yılı rakamlarına göre 56.060 olup en yakın akrabaları Navaholardır.
Kızılderililer ya da Amerika Yerlileri, Sibirya kökenli Eskimo - Aleut halkları dışında kalan bütün Amerika yerlileri için kullanılan ortak birleştirici ad. Dilce birbiriyle akraba olmayan iki ayrı ana grupta toplanırlar: Sibirya kökenli olan Na-Dene dilleri ile Na-Dene dilleri dışındaki bütün Kızılderili dillerini içeren Amerind dilleri.
Algonkinler, Kanada'nın Québec ve Ontario eyaletinde yaşayan Anişinabelerden Algonkin halklarının Kuzey Algonkinleri grubundan Kuzeydoğu Kızılderilileri kültür grubundan bir Kızılderili halkı. Diğer Kanada Kızılderilileri gibi Algonkinler de yasal olarak Kızılderili rezervi adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.
Potavatomiler, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Michigan, Wisconsin ve Oklahoma eyaletleri ile Kanada'nın Ontario eyaletinde yaşayan Anişinabelerden Kuzeydoğu Kızılderilileri kültür grubundan bir Kızılderili halkı. Diğer ABD Kızılderilileri ve Kanada Kızılderilileri gibi Potavatomiler de yasal olarak Kızılderili rezervasyonu (ABD) ya da Kızılderili rezervi (Kanada) adı verilen kamp benzeri toplama yerleşimlerde yaşamak zorundadırlar.
Russell Means ; Oglala Siyularından, 68'li yılların önemli politik hareketlerinden American Indian Movement'in liderliğini yürütmüş bir Kızılderili lideridir. Oturan Boğa ve Crazy Horse'tan sonra en tanınanlarındandı. Kızılderili hareketini birleştirmek için çok uğraşmış, ABD ve Güney Amerika'daki Kızılderilerle bağlar kurmak için çabalamış, liberter bir politikacıydı. Ayrıca, oyunculuk ve müzisyenlik de yapan Means, uzun süredir savaştığı gırtlak kanserine bağlı olarak 22 Ekim 2012 tarihinde ölmüştür.
Kızılderili rezervasyonu ya da kısaca Rezervasyon, Amerika Birleşik Devletleri'nde ABD Kızılderilileri için oluşturulan kısıtlayıcı yasal yerleşim bölgelerine verilen ad. 1840'lı yıllarda oluşturuldu. Bureau of Indian Affairs adlı bölüme bağlıdır. Kanada'daki muadili ise yasal olarak Kızılderili rezervi adını alır.
Kikapular, ABD'de Kansas, Oklahoma ve Teksas eyaletleri ile Meksika'da Coahuila eyaletinde yaşayan Doğu Algonkin yerlilerinden bir Kızılderili halkı. Nüfuslar 8.000 kişidir ve bunların ancak 3.000 kadarı resmi olarak kayıtlıdır. En yakın akrabaları Meskwaki (Fox), Sauk ve Şavnilerdir.
Amerikan Kızılderili Hareketi ABD'de Minneapolis, Minnesota'da 1968 yılında spiritüellik, liderlik ve egemenlik gündemi üzerine kurulan Kızılderili aktivist organizasyonudur. Organizasyonun kurucuları Dennis Banks, George Mitchell, Herb Powless, Clyde Bellecourt, Harold Goodsky, Eddie Benton-Banai ve pek çok sayıda Minneapolis yerlileridir. Oglala Lakota doğumlu Russell Means, 1970'lerde protestolara dahil olmuştur.
ABD yerli yatılı okulları /Alaska'daki Eskimolar dahil/ ya da ABD Kızılderili yatılı okulları /Eskimo hariç Kıta ABD'si/, Amerika Birleşik Devletleri'nde ABD Kızılderilileri ile Alaska yerlilerine 19. yy sonu ile 20. yy başlarında eğitim-öğretim verilen okullardır. Değişik Hristiyan misyonerleri tarafından özellikle Batı ABD'deki nüfusu az olan bölgelerdeki Kızılderili rezervasyonlarında başlatılmışlardır. Bunun karşılığı olarak ABD hükûmeti tarafından bu dinî kurumlara ödeme yapılmıştır. Carlisle Indian Industrial School meslek lisesinin asimilasyon modeli esas alınarak Kızılderili İşleri Bürosu (BIA) tarafından ek yatılı okullar kurulmuştur.
Kızılderili Soykırım Müzesi, Amerika Birleşik Devletleri'nin Teksas eyaletinde Houston kentinde ABD Kızılderililerine yapılan soykırımın belgelerini toplayan müze.
Indiana Kızılderili tehcirleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetiminin politikası olarak Kızılderili Tehcir Yasası'nın Amerika Birleşik Devletleri başkanı Andrew Jackson tarafından 26 Mayıs 1830 tarihinde imzalanmasından sonra Indiana eyaletindeki Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerine karşı 1830'ların başlarında başlanan ve çoğunlukla 1846 yılında bitirilen tehcirler silsilesidir. Önce Şavniler ile Miami-Illinois dilini konuşan Wea kabilesinin Kanada ya da Missouri'ye tehciri başlamıştır. Kalan önemli kabilelerden Miamiler ile Potavatomiler daha önceden imzalanan antlaşmalar gereği Kızılderili rezervasyonlarına kapatılmışlardır.
Kızılderili Tehciri, 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetiminin politikası olarak, güneyde Mississippi Nehri'nin doğusunda yaşayan Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerinden Çerokiler, Çikasovlar, Çoktavlar, Krikler ve Seminolelerden oluşan Beş Uygar Kabilenin MississippiNehri'nin batısına ve kuzeydeki daha ufak kabilelerin Kızılderili Toprakları'na tehcir ettirilmesidir. Kızılderili Tehcir Yasasının Amerika Birleşik Devletleri başkanı Andrew Jackson tarafından 26 Mayıs 1830 tarihinde imzalanmasından sonra yürürlüğe konmuştur. Tehcire karşı direniş gösteren kimi kabileler Kızılderili Savaşları denen bir dizi savaşa girmişlerdir.
Kızılderili savaşları ya da ABD Kızılderili savaşları, Yeni Dünya'da Kuzey Amerika'nın yerlisi ABD Kızılderilileri ile Eski Dünya'dan gelen Avrupalı göçmen yerleşimciler arasında patlak veren ve 1622-1924 yıllarında aralıklı olarak asırlara yayılan Amerikan Bağımsızlık Savaşı öncesi ve sonrası bir dizi çatışmalar silsilesidir. Savaşın ana sebebi, keşfedildiği andan itibaren Amerika kıtasını doğudan işgal etmeye başlayan Avrupalı sömürgecilerin sürekli artması ve bu artış sonunda yerlileri batıya sürmeleridir. Bu savaşlar Amerika kıtasının doğu kıyısından batı kıyısına kadar genişlemenin mukadder olduğunu ifade eden Kader Manifestosu gibi ideolojiler tarafından teşvik edildiği gibi, politik kaygıyla zorla ya da antlaşmalarla Kızılderili Tehciri gibi etnik temizlik hareketleri de savaşların tetikleyici unsurlarıdır. Bu savaşlar sırasında ABD Kızılderili katliamları da görülür.
Kuzey Amerika'daki Kızılderili katliamı, Amerika'nın Avrupalılarca sömürgeleştirilmesi sürecinde çoğunlukla Amerika Birleşik Devletleri topraklarında ABD Kızılderililerine karşı Avrupa'dan göç eden Beyaz yerleşimciler ile bunların soyundan gelen Amerikalılar tarafından gerçekleştirilen katliamları nitelendirdiği gibi, Kızılderililer tarafından diğer Amerika yerlilerine ya da Beyaz yerleşimcilere karşı yapılan katliamları da belirtir. Katliamların bir kısmı ABD Kızılderili savaşlarının parçası olarak gelişmiştir.
Kado dilleri ya da Kaddo dilleri, Amerika Birleşik Devletlerinde Kuzey Dakota'dan Oklahoma'nın güneyine ve Teksas'a kadar Büyük Ovalar'da konuşulan Amerind Kızılderili dil ailesi. 3.000 yıl önce Kuzey ve Güney olarak iki ana gruba ayrıldıkları tahmin eiliyor. Toplam 5 dilden oluşur ve birinin soyu tükenmiş, diğer dördünü konuşanlar ise ancak 50 kişidir ve soyu tehlike altında olan dil ailesidir.
Kızılderili soykırımları, Kristof Kolomb'un 1492'de Amerika Kıtası'na ulaşmasından sonraki beş asır boyunca Avrupalılar tarafından kıtanın yerlileri olan Kızılderililere karşı yapılan soykırımlardır.
Wesley Studie Çeroki halkından olan Amerikan Yerlisi dizi ve sinema oyuncusudur.
Navarre Scott Momaday, N. Scott Momaday olarak bilinen Kiowa kökenli Amerikalı yazar. House of Dawn adlı eserinde 1969 Kurgu dalında Pulitzer Ödülü'ne layık görüldü. Momaday, yerli Amerikan sözlü ve sanatsal geleneğini konu edinen ve koruyan eserleri için 2007 yılında National Medal of Arts ödülünü aldı. Üniversitelerden yirmi fahri derece almıştır. ABD Bilim ve Sanat Bilimleri Akademisi üyesidir.
Fransız-Kızılderili Savaşı, 1754-1763 yılları arasında Kuzey Amerika'da Britanya ve Fransa arasında gerçekleşen bir savaştı. Savaş, Yedi Yıl Savaşı'nın Kuzey Amerika kısmını kapsamaktaydı.
