
Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), banknot ihraç eden, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'nin para ve kredi politikasını yürüten, veznedarlık görevini üstlenmiş ve devletin iktisadi ve mali danışmanlığını yapan yasal olarak bağımsız bir ekonomik kurumdur. Kâğıt para (banknot) basma tekelini elinde bulundurur ve bu yetkiye istinaden bağımsız olarak para politikasını belirler. Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı olan Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce basılan madeni paraların tedavülü de Merkez Bankasınca sağlanmaktadır.

Albaraka Türk Katılım Bankası, 1984 yılında İstanbul, Türkiye'de kurulan bir faizsiz bankacılık kuruluşudur. Albaraka Türk, câri hesaplar ve katılma hesapları aracılığıyla fon toplayan ve topladığı fonları, bireysel finansman, kurumsal finansman, finansal kiralama ve proje bazında kâr zarar ortaklığı gibi hizmetlerle tekrar ülke içi ekonomide değerlendirerek işletmenin yanında, faizsiz bankacılık uygulamasıyla çeşitli finansman ve bankacılık hizmetlerini sunan bir kuruluştur.

Türkiye İş Bankası A.Ş., kısaca İş Bankası, Türkiye'de bireysel ve ticari bankacılık hizmeti sunan en büyük özel bankadır. 1924'te Mustafa Kemal Atatürk'ün emriyle kurulan İş Bankası, cumhuriyet döneminin ilk ulusal bankasıdır. 2023'te 2.5 trilyon Türk lirası aktif büyüklüğe ulaşan banka, The Banker dergisinin açıkladığı sıralamaya göre ana sermaye bazında dünyanın en büyük 181. bankasıdır. Aralık 2021 itibarıyla 21'i yurt dışında olmak üzere 1.195 şube, 6.476 bankamatik ve 22 bini aşkın personeli bulunan İş Bankası'nın ayrıca Almanya'da İşbank AG, Gürcistan'da İşbank Georgia A.Ş. ve Rusya'da İşbank A.Ş. adıyla üç iştiraki vardır.

Türk Ekonomi Bankası (TEB), Türkiye'de faaliyet gösteren İstanbul merkezli özel mevduat bankasıdır. 1927 yılında Kocaeli Halk Bankası T.A.Ş. unvanıyla kurulup 1982 yılına kadar bu isimle faaliyet göstermiştir. Bu tarihten itibaren yurt çapında faaliyet göstermeye başlayan bankanın genel müdürlüğü İstanbul’a taşınmış, unvanı da Türk Ekonomi Bankası A.Ş. (TEB) olarak değişmiştir. Banka, 2005 yılında Euro bölgesinin ve dünyanın önde gelen bankalarından biri olan BNP Paribas ile stratejik ortaklık anlaşması imzalamıştır. Türk Ekonomi Bankası, Türkiye'deki faal bankalar arasında Ziraat Bankası (1863) ve Türkiye İş Bankası'ndan (1924) sonra en köklü üçüncü banka konumundadır.

T.C. Ziraat Bankası A.Ş., Türkiye'deki faaliyet gösteren altı kamu bankasından biri. 1863 yılında Osmanlı Devleti döneminde Midhat Paşa tarafından kurulan Memleket Sandıkları'nın devamı niteliğindedir.
Türkiye Öğretmenler Bankası ya da kısaca Töbank, 7118 Sayılı kanunla Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'na verilen yetkiye dayanılarak Mayıs 1958'de merkezi Ankara olarak 30.000.000 TL sermaye ile kurulmuş, anonim şirket statüsünde özel bir banka. Bankanın merkezi 1985'te İstanbul'a taşınmıştır.

Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, ulaştırma ve altyapı işlerinden sorumlu olan bakanlık.
Mevduat bankası: Kendi nam ve hesabına mevduat kabul etmek ve kredi kullandırmak esas olmak üzere faaliyet gösteren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye'deki şubeleri mevduat bankası olarak nitelendirilmektedir. Bankaların mevduat toplayabilmeleri için özel izin almaları gerekmektedir. Bu bankalar ticari bankalar olarak da adlandırılmaktadırlar. Bu bankaların asıl amacı kısa dönem içinde hızla mevduat toplamak ve bu mevduatları ekonomiye kredi şeklinde dahil ederek gelir elde etmektir. Nitekim mevduat bankaları işlemlerini diğer bankacılık türlerine nispeten daha kısa vadeli sürdürmektedirler. Ayrıca birçok farklı bankacılık ürününü müşterilere sunarak yelpazeyi sürekli geliştirmektedirler.
- Katılım bankası
- Yatırım bankası
- Kalkınma bankası
DenizBank A.Ş., Türkiye'de faaliyet gösteren Dubai menşeli, özel sermayeli bir mevduat bankasıdır. Mayıs 2018'de Rus Sberbank Denizbank hisselerini Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Emirates NBD'ye satarak devretti. Eylül 2012'den Mayıs 2018'e kadar %99,85 oranında hisse ile Rusya'nın en büyük bankası olan Sberbank'a aitti. Bankanın daha önceki sahipleri Avrupa'nın en büyük kamu bankalarından biri olan Belçika - Fransız menşeli Dexia grubuydu.

İLBANK A.Ş., bütün işlemlerinde kuruluş kanunu ve özel hükümlerine bağlı, tüzel kişiliğe sahip, Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın ilgili kuruluşu olan bir kamu kurumudur.
Türkiye Emlak Katılım Bankası A.Ş., 25 Şubat 2019 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan faaliyet izniyle Katılım bankası olarak yeniden kurulmuş kamu bankası. önceli olan Türkiye Emlak Bankası A.Ş. ise 8 Ocak 1988'de Anadolu Bankası ve Türkiye Emlak Kredi Bankası'nın birleşmesi ile kurulmuştur.

Türkiye'de faaliyet gösteren 62 banka bulunmaktadır. Bunlar; 33 mevduat bankası (3 adet devlet mevduat bankası, 30 adet yerli ve yabancı sermayeli özel mevduat bankaları, 1 adet TMSF'ye ait banka, 19 kalkınma ve yatırım bankası ve 9 katılım bankası şeklindedir.

Türkiye Denizcilik İşletmeleri ya da kısaca TDİ, çekirdeğini Osmanlı İmparatorluğu döneminde kurulan Fevaid-i Osmaniye şirketinin oluşturduğu devlet kuruluşudur. Kuruluş hizmet verdiği süre boyunca pek çok kez ad ve el değiştirmiş; cumhuriyet döneminde bankacılık, Türkiye kıyılarında ve yabancı denizlerde nakliyat, şehir hatları, liman işleri, denizde can ve mal güvenliği işleri, denizde gemi kurtarma işleri ve tersanecilik hizmetleri vermiştir.

Kuveyt Türk, 16.12.1983 gün ve 831/7506 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın tespit ettiği esaslara uygun olarak faaliyet göstermek üzere 1989 yılında Özel Finans Kurumu statüsünde kurulmuştur. Özel Finans Kurumları'nın faaliyetleri, 1999 yılında Bankacılık Kanunu kapsamına girinceye kadar geçen süreçte bir yanda Bakanlar Kurulu Kararı, diğer yanda Merkez Bankası ve Hazine Müsteşarlığı'nın tebliğleri ile yürütülmüştür. 1999 yılı Aralık ayından itibaren diğer Özel Finans Kurumları gibi Kuveyt Türk de 4389 sayılı Bankacılık Kanunu'na tâbi hale gelmiştir. Mayıs 2006'da ünvanı, Kuveyt Türk Katılım Bankası AŞ olarak değişmiştir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankası, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin merkez bankasıdır. Merkezi Lefkoşa'dadır. 16 Mayıs 1983 tarihinde yasası kabul edilen KKTC Merkez Bankası, 6 Haziran 1984 tarihinde 43 çalışanı ile faaliyetine başlamıştır.

Bankpozitif, 2002 yılında TMSF tarafından satışa çıkarılan Toprak Yatırım Bankası A.Ş. hisselerinin yine aynı yıl kurulan C Faktoring A.Ş. tarafından satın alınmasının ardından, 2004 yılından itibaren Ankara ve İzmir'de kurumsal ve bireysel bankacılık hizmetleri veren bankadır.

Ziraat Katılım, tamamı T.C. Hazinesi tarafından ödenmiş 675.000.000 -TL sermayesi ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 15.10.2014 tarih ve 29146 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 10.10.2014 tarih ve 6046 sayılı izniyle kurulan katılım bankası. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 14.05.2015 tarih ve 29355 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 12.05.2015 tarih, 6302 sayılı kararı ile faaliyet izni almıştır. 2022 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda alınan karara istinaden Ziraat Katılım Bankası'nın sermayesi 2.650.000.000 -TL’ye yükseltilmiştir.

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na bağlı olarak 12 Mayıs 1997 tarihinde Türk denizleri ve karasularında seyreden Türk ve yabancı bayraklı gemilerin seyir güvenliğine yardımcı olmak, kıyı emniyeti ve gemi kurtarma hizmetleri ile kılavuzluk, römorkör hizmetlerini yapmak ve bunlarla ilgili cihaz ve tesislerini kurmak, işletmek, can, mal ve gemi kurtarmak, yardım, çeki, batık çıkarmak ve bunlarla ilgili römork ve dalgıçlık hizmetlerini yürütmek, güvenli seyre yönelik kurulmuş ve kurulacak olan sahil telsiz istasyonları, Otomatik Tanımlama Sistemi, dGPS ve benzeri sistemlerle ilgili her türlü yatırımı yapmak ve tekel şeklinde işleterek seyir emniyetini artırmak amacıyla kurulmuş denizcilik teşkilatıdır. Türk boğazları olarak bilinen İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı'ndan yapılan geçişleri kontrolünü yapmaktadır. Genel müdürlük, boğazlardaki koşullar uygun değilse boğazları kapatma yetkisine sahiptir.

Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi; Ankara’nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tarih müzesidir. Türkiye İş Bankası'nın Ulus Meydanı'nda bulunan eski genel müdürlük binasının dönüştürülmesiyle hem Türkiye'deki önemli ekonomik gelişmeleri hem de bankanın tarihçesini anlatan bir müze oluşturulmuştur. İstanbul'daki Türkiye İş Bankası Müzesi'nden sonra kurum bünyesinde açılan ikinci müze olma özelliğini taşır.