İçeriğe atla

Deniz yassı solucanları

Polycladida
Pseudobiceros bedfordi, (Fars halısı )
Taksonomi
Kingdom: Animalia
Phylum: Platyhelminthes
Class: Rhabditophora
Clade: Amplimatricata
Order: Polycladida

Lang, 1884 [1]
Alt takımlar
  • Cotylea
  • Acotylea

Deniz yassı solucanları (Polycladida)[1] parazit olmayan, yer değiştirebilen ve denizlerde yaşayan yassı solucanları içeren, tür çeşitliliği yüksek bir takımdır. Denizlerin kıyısal bölgelerinde, özellikle kıta sahanlıklarında yaygındırlar ancak hidrotermal bacalarda bile gözlemlenmişlerdir. Birçok türü mercan resiflerinde yaşar. Çok az sayıda türü tatlı su habitatlarında bulunur.

Etimoloji

Takım adı Polycladida, (Yunanca: πολύς, romanize: polús, çok; Yunanca: κλάδος, romanize: kládos, dal anlamında) kelimelerinden oluşur.[2][3] Bu ad, deniz yassı solucanlarının bağırsaklarının çok sayıda dalı varmış gibi görünen şekline atıfta bulunur.[4]

Tanımı

Deniz yassı solucanları 3-20 milimetre (0,12-0,79 in) uzunlukta olup; yassı, kabaca yumurta şeklinde bir vücuda ve çoğu durumda kafalarında bir çift dokunaca sahiptir. Yakın akrabalarından katlanmış yutakları, karmaşık divertiküllü uzun bağırsakları ve çok sayıda gözleri olmasıyla ayırt edilebilirler.[5]

Çoğu deniz yassı solucanı doğrudan gelen ışıktan saklanır. Ancak bazı parlak renkli türler genellikle gündüzcüldür (diurnal). Göze çarpan renkleriyle kendilerini avlayabilecek yırtıcı balıkları zehirli oldukları konusunda uyarırlar.

Bazı polikladlar Müller larva evresinden geçerek olgunlaşır.

Ekoloji

Deniz yassı solucanları genellikle çift kapaklı yumuşakçalar, süngerler ve mercanlar gibi diğer omurgasızlarla ortak yaşarlar. Bu tarz ortakyaşamlarda solucanlar, omurgasızları besin kaynağı ya da yırtıcılara karşı sığınak olarak kullanırlar.

Sistematik

Polycladida takımı, türlerin vantuzlarının (cotyl) varlığına göre Cotylea (vantuzlular) ve Acotylea (vantuzsuzlar) alt takımlarına bölünür.

İkisi arasından en büyüğü Acotylea, dünya çapında 26'dan fazla familyadan oluşur. Bunlar, midye, istiridye, deniztarağı gibi yer değiştiremeyen omurgasızları avlarlar. Birçok türü soluk reklidir, kamuflajlarına güvenirler ve gün boyunca kaya ve mercanlardaki oyuklarda saklanırlar.

Cotylea türleri ise en önemli üyeleri tropik mercan resiflerinde yaşayan 16 familyadan oluşur. Tropikal ve subtropikal ekosistemlerde kolayca gözlemlenebilen avcılar oldukları hâlde onları incelemek zordur. Bu solucanlar çok narindir ve rahatsız edildiklerinde kolayca dağılabilirler.

Polycladida familyaları;

  • Discocelidae
  • Cestoplanidae
  • Planoceridae
  • Stylochidae
  • Ditremageniidae
  • Prosthiostomidae
  • Opisthogeniidae
  • Pseudocerotidae

Filojeni

2017'de yapılan moleküler analizler sonucunda genelde tüm Polycladida türlerinin; bilhassa tüm Acotylea ve Cotylea türlerinin hepsinin sadece bir ortak atadan evrimleşmiş olduğu olgusu doğrulandı.[6][7]

  • Deniz yassı solucanı, Pseudobiceros sp.
    Deniz yassı solucanı, Pseudobiceros sp.
  • Thysanozoon nigropapillosum
    Thysanozoon nigropapillosum

Kaynakça

  1. ^ a b Lang, Arnold (1884). Die Polycladen (Seeplanarien) des Golfes von Neapel und der angrenzenden Meeresabschnitte. Eine Monographie. Fauna und Flora des Golfes von Neapel und der angrenzenden Meeresabschnitte, herausgegeben von der Zoologische Station in Neapel. Leipzig: W. Engelmann. s. 688. 
  2. ^ Abrégé du dictionnaire grec français. Paris: Hachette. 1 Ocak 1981. ISBN 2010035283. 
  3. ^ "Greek-french dictionary online". www.tabularium.be. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2018. 
  4. ^ Bulnes, Veronica (1 Ocak 2010), Polycladida-Marine Flatworms, ss. 356-368, ISBN 9789563322446, erişim tarihi: 25 Kasım 2018 
  5. ^ Invertebrate Zoology. Philadelphia, PA: Holt-Saunders International. 1982. s. 229. ISBN 0-03-056747-5. 
  6. ^ Bahia (11 Mayıs 2017). "Polycladida phylogeny and evolution: integrating evidence from 28S rDNA and morphology". Organisms Diversity & Evolution (İngilizce). 17 (3): 653-678. 
  7. ^ Aguado (2017). "Phylogeny of Polycladida (Platyhelminthes) based on mtDNA data". Organisms Diversity & Evolution. 17 (4): 767-778. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ada</span> çevresi bütünüyle sularla çevrili kara parçası

Ada, çevresi bütünüyle sularla çevrili kara parçasına verilen addır. Yeryüzündeki adaların bütünü on milyon kilometrekarelik bir yer kaplar. Adalar, tek tek olabileceği gibi, gruplar halinde de olabilir. Bu şekildeki adalara “takımada” adı verilir. Yarımada ise suyla çevrili, ancak bir tarafından ana kara parçasına bağlı bulunan coğrafi şekildir. Yer bilimi açısından adalar, kıtasal adalar ve okyanus adaları olmak üzere temelde ikiye ayrılır. Yüzen adalar ise yeni bir yer bilimi konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Devoniyen</span> Paleozoyik Zamanın dördüncü dönemi

Devoniyen, Paleozoyik Zaman içinde 419,2 milyon yıl önce sonlanan Silüriyen'den, 358,9 milyon yıl önce Karbonifer'in başlangıcına kadar süren jeolojik bir dönem ve sistemdir. Bu döneme ait kayaçların ilk olarak incelendiği yer olan İngiltere'nin Devon bölgesine atfen adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dolaşım sistemi</span> hayvanlarda kan dolaşımını sağlayan organ sistemi

Dolaşım sistemi veya kardiyovasküler sistem maddelerin vücuttaki dolaşımını sağlayan organ sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">İskelet</span> vücudun destek yapısını oluşturan kısmı

İskelet, çoğu hayvanın vücudunu destekleyen yapısal çerçevedir. Farklı iskelet türleri vardır: bir organizmanın vücut şekline yapısal destek sağlayan sert bir dış kabuk olan dış iskelet; organların ve yumuşak dokuların bağlı olduğu iç sert bir çerçeve olan iç iskelet; ve vücut sıvılarının basıncı ile desteklenen esnek bir iç yapı olan hidroskelet.

<span class="mw-page-title-main">Triyas</span> 252 ile 201 milyon yıl önce arasını kapsayan, Mezozoyik Zamanın ilk dönemi

Triyas, 251,902 milyon yıl önce (myö) Permiyen Dönemi'nin sonundan 201,4 myö Jura Dönemi'nin başlangıcına kadar 50,5 milyon yılı kapsayan jeolojik bir dönem ve sistemdir. Triyas, Mezozoyik Zaman'ın ilk ve en kısa dönemidir. Dönemin hem başlangıcı hem de sonunda büyük yok oluşlar görülmüştür. Triyas Dönemi, Erken Triyas, Orta Triyas ve Geç Triyas olmak üzere üç devreye ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Kaya balığı</span>

Kaya balığı, oldukça geniş bir balık türü ailesi olan 200'den fazla cinsi ve 2.000'den fazla türü bulunan Gobiidae familyasından bir balıktır. Çoğunluğu tipik olarak 10 cm büyüklüğünde olup, göreceli olarak oldukça küçüktürler. Bu türden Trimmatom nanus ve Cüce kayabalığı, dünya üzerinde bilinen en küçük omurgalı türlerindendir ve büyüdüklerinde boyları 1 cm'nin (3/8) altında olur. Gobioides ve Periophthalmodon cinsleri gibi bazı kaya balığı türleri ise 30 cm (1 ft) uzunluğa kadar ulaşabilir veya bu boyu da aşabilirler. Az sayıda insan için bir gıda olarak önemi bulunmasına rağmen, özellikle morina, mezgit balığı, barramundi, yassı balıklar kadar ticari açıdan önemi olan balıklardır. Pek çok ülkede önemli bir av türüdürler. Brachygobius gibi bazı kaya balığı türlerine ise, akvaryumlarda beslemek için yoğun ilgi gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Knidliler</span>

Knidliler, Sölenterler veya Haşlamlılar (Cnidaria) ( ), hem tatlı su hem de deniz ortamlarında bulunan 11.000'den fazla tür içeren Animalia krallığı altındaki bir filumdur, Genelde biyoloji konularında Porifera şubesinden sonra bahsedilen şubedir.

<span class="mw-page-title-main">Tek toynaklılar</span> memeli takımı

Tek toynaklılar ya da tek parmaklılar, memeliler (Mammalia) sınıfından otobur hayvanları barındıran bir takımdır. Ayaklarında genelde tek sayıda toynağı bulunan bu takımdaki hayvanlar büyük ve çok büyük hayvanlar olarak nitelenebilir. Çift toynaklılar takımının geviş getiren hayvanlarının aksine tek toynaklılar bitki selülozunu midede değil bağırsaklarda sindirir. Atgiller, gergedanlar ve tapirler mevcut tek toynaklılardır.

<span class="mw-page-title-main">Pelikansılar</span>

Pelikansılar ya da Pelecaniformes orta ve büyük boyda su kuşlarının oluşturduğu kuşlar sınıfına ait bir takımdır. Geleneksel olarak dört parmakları arasında perde bulunan tüm kuşları içeren takım olarak tanımlanmış olsa da bu tanım doğru değildir. Daha önceleri kullanılan kürek ayaklılar ya da kürek ayaklı kuşlar adlandırması da bu yanlış tanımlamadan gelir. Çoğunun boğazlarındaki deri tüysüzdür ve burun delikleri işlevi olmayan yarıklar hâline dönüşmüş ve bu nedenle ağızdan soluma yapmaktadırlar. Balık, kalamar benzeri deniz hayvanlarıyla beslenirler. Koloniler hâlinde yuva yaparlar ancak bireysel çiftler tek eşlidir. Yavruları yumurtadan tüysüz ve gözleri açılmamış olarak çıkar, bakıma ihtiyaçları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Mercan adası</span>

Mercan adası ya da atol; ortasında lagün adı verilen bir göl bulunan, kısmen veya tamamen lagünü çevreleyen adacıklara denir. Atolller her zaman dairesel yapıda olmamakla birlikte düzinelerce kilometre çapında kapalı bir şekil oluşturan ve ortasında yaklaşık 50 m ya da daha derin bir lagün bulunduran mercan resiflerinden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Elapidae</span> zehirli bir yılan ailesi

Elapidae, Squamata sınıfına bağlı zehirli bir yılan familyasıdır. Hint Okyanusu ve Pasifik de dahil olmak üzere dünyanın tropik ve tropik altı bölgelerinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Mercan resifi</span> Denizde taşlı mercan iskeletlerinin büyümesi ve birikmesiyle oluşan kaya çıkıntısı

Mercan resifleri canlı organizmaların ürettiği aragonit yapılardır. Az miktar besin içeren deniz sularında bulunur. Çoğu resifte, baskın organizmalar kalsiyum karbonattan oluşan bir dış iskelete sahip taş mercanları, kolonyal sölenterlerdir. İskeletsel materyaller, dalga hareketleri ve biyoerozyon ile parçalanıp yığılarak yaşayan mercanlar ve çok çeşitli hayvanlar ve bitkilerden oluşan yaşamı destekleyen kalsiyumlu bir oluşum meydana getirirler.

<span class="mw-page-title-main">Sivri sincapçık</span> memeli takımı

Sivri sincapçıklar, Güneydoğu Asya'da yaşayan bir memeli takımı. Bilimsel adları Tupaia, Malezyaca sincap anlamına gelen "tupai" kelimesinden alınmıştır. Sincapgillere benziyor olsalar da daha çok primatlarla ve kolugolarla ilişkilidirler. Sincapgiller genelde ağaçta yaşarken, sivri sincapçıkgiller tek bir türün dışında hepsi, yerde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Kolugo</span> memeli takımı

Kolugolar ya da uçarmakiler, ağaçlarda yaşayan ve havada süzülerek ağaçtan ağaca hareket eden, Güneydoğu Asya'da bulunan ve en yakın akrabası primatlar olan memeli. Soyu tükenmeden günümüze gelmiş ve yaşayan yalnızca iki türü bulunan Cynocephalidae (Uçarmakigiller) familyasını ve Dermoptera takımını oluşturur. Havada süzülerek hareket eden memeliler içinde en beceriklileridir ve yüksek bir noktadan alçak bir noktaya ayakları arasındaki fazladan deri perdelerini kullanıp havada süzülerek ulaşır. Aynı zamanda uçarmaki adı da verilmesine karşın gerçek maki değildir.

<span class="mw-page-title-main">Bdelloidea</span>

Bdelloidea (/dɨˈlɔɪdiə/), tatlı suda ve nemli toprakta bulunan bir tekerlekli hayvan sınıfıdır. Tür olarak; içeri çekilebilir kafalarının üzerinde ikiye ayrılmış halde, gelişmiş taçlar bulunmaktadır. Yüzerek veya sürünerek hareket ederler.

<span class="mw-page-title-main">Akvaristlik</span>

Akvaristlik veya akvaryum hobisi, evde veya işyerinde bulunan bir akvaryumda ya da bahçede bulunan bir havuzda veya gölette balık yetiştiriciliği yapılmasına, akvaryum düzenlenmesine odaklı günümüzde popüler bir hobidir. Akvaristlik hobisini yapan kişiye akvarist adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Caroline Adası</span>

Caroline Adası ya da diğer adıyla Milenyum Adası, Pasifik Okyanusu'nun orta kesiminde yer alan Kiribati ülkesindeki güney Line Adaları'nı oluşturan ıssız mercan atollerinin en doğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Ecdysozoa</span>

Ecdysozoa, bir protostom hayvan grubu olup Arthropoda'nın da içinde bulunduğu, Nematoda ile birkaç küçük şubeyi içerir. İlk olarak Aguinaldo ve ark. 1997'de, esas olarak 18S ribozomal RNA genleri kullanılarak inşa edilen filogenetik ağaçlara dayanıyordu. Dunn ve ark. tarafından 2008'de yapılan büyük bir çalışma, Ecdysozoa'yı bir klad, yani ortak bir atadan ve onun tüm soyundan gelen bir grup olarak güçlü bir şekilde destekledi.

Hayvanların evrimi, yaşamın doğuşundan bu yana gerçekleşen evrimsel sürecin, ilk hayvanların ortaya çıkışından bu zamana kadar olan gelişimi.

Su ekosistemi, karasal ekosistemlerin aksine, bir su kütlesinin çevrelenmesiyle oluşan bir ekosistemdir. Su ekosistemleri, birbirlerine ve çevrelerine bağımlı olan organizma topluluklarını içerir. İki ana su ekosistemi türü, tuzlu su ekosistemleri ve tatlı su ekosistemleridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.