İçeriğe atla

Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek (kitap)

Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek (Kırgızca: Деңиз Бойлой Жорткон Ала Дөбөт / "Deniz Boyloy Jortkon Ala Döböt"), Cengiz Aytmatov tarafından 1977 yılında yazılmış olan öyküdür. Ohotsk Denizi kıyılarında yaşayan küçük bir kavim olan Nivih halkından dört kişinin avlanmak için sandal ile denize açılmalarının ardından yaşadıkları anlatılmaktadır. Adını nereden aldığı ise kitabın içinde anlatılır; denizden karaya yaklaşırken uzaktan görünen kayalıklar, sahilde koşan bir köpeğe benzemektedir.[1]

Aytmatov kitabını başlangıç kısmında, arkadaşı olan Nivih kökenli yazar Vladimir Sangi'ye ithaf etmiştir.[2] Sangi'nin küçükken sandalda akrabaları ile denize açıldığı ve siste kayboldukları, kutlu saydıkları bir ördeği gördükten sonra yönlerini bulduklarını Aytmatov'a anlattığı yönünde bilgiler mevcuttur. Hatta bu anlatılanları kullanmak için izin isteyen yazara; "bundan öykü çıkmaz, ama istediğin gibi kullanabilirsin" dediği rivayet edilmektedir.[3]

Konusu

On yaşındaki Kirisk hayatında ilk kez babası, amcası ve dedesiyle birlikte fok avına çıkar. Ancak bir süre sonra denize sis çöker, fırtınanın içinde kalarak yönlerini yitirirler. Umutlarını yitirdikleri ana yaklaştıklarında kendilerine bir amaç belirlerler; küçük çocuğun kıyıya varabilme olasılığını artırmak için hayatta kalmasını sağlamak. Bunun için de gerekiyorsa kendi yaşamlarını feda etmeye karar verirler.[3]

Yaradılış Efsanesi

Kitabın içerisinde bir bölümde, yeryüzünü yarattığına inanılan Luwr (Türkçe bazı çevirilerde Lura)[4] adlı yaban ördeğinin öyküsü anlatılır.

"Lura suların üzerine kondu, göğsünden yolduğu tüylerle bir yuva yaptı kendisine Dünyada toprak, işte bu yüzen yuvadan oluştu. Yavaş yavaş büyüdü. Yavaş yavaş çeşitli yaratıklar çıktı ortaya. Bu yaratıklardan biri olan insan, hepsine üstün geldi. Kayak yaparken karların üzerinde gitmeyi, kayık yaparak sularda dolaşmayı öğrendi. Kara ve deniz hayvanlarını avladı. Beslendi ve çoğaldı."[4]

Kaynakça

Dipnotlar

  1. ^ Piebald Dog Running Along the Shore 6 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Chingiz Aitmatov, Translated by: Alex Miller, 1989, Raduga Publishers, Page:3 (İngilizce)
  2. ^ Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek, Cengiz Aytmatov, Ötüken Neşriyat, Çeviri: Refik Özdek, 2019, Önsöz Sayfası
  3. ^ a b Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek 16 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Kitap Şuuru, Mehmet YILMAZ, 29 Ekim 2020
  4. ^ a b Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek, Cengiz Aytmatov, Ötüken Neşriyat, Çeviri: Refik Özdek, 2019

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cengiz Aytmatov</span> Kırgız asıllı Sovyet yazar

Cengiz Törökuloğlu Aytmatov, Kırgız edebiyatçı, gazeteci, çevirmen, diplomat ve siyasetçi. Türk dünyasının ünlü yazarlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Kurt adam</span> kurda veya kurda benzer antropomorfik bir yaratığa dönüşebilen mitolojik insan veya insanı yaratıklar

Kurt adam, dolunay sırasında kurt gibi korkunç bir yaratığa dönüşen efsanevi insan. Bir insanın bir hayvan, özellikle de kurt biçimine girebilmeye yetenekli olması, kurt adam söylencesinin çıkış kaynağı hakkında yeterli bir açıklama değildir. Genellikle bir kurt tarafından ısırılma ya da belirli ayda doğma olayı diye bilinir. Çok eskiden beri çeşitli kaynaklarda ve toplumlarda kurt adam öykülerine rastlanmaktadır. Farklı coğrafyalarda yaşayan insan topluluklarında sadece kurt adamlık değil çeşitli insan hayvan karışımı yaratıklara da rastlanmaktadır. İskandinavların ayı adamları, Kızılderililerin bizon adamları, Afrikalıların sırtlan adamları, Türklerin itbarakları ve İstanbul’un kedi kadınları bunlara örnektir.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Deniz Muharebesi</span> 1560 yılında gerçekleşen deniz savaşı

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Issık Göl</span> Kırgızistanın kuzeydoğusunda bir göl

Issık Göl veya Isık Göl. Kırgızistan'ın kuzey doğusunda, Kazakistan sınırına yakın bir bölgede, kuzeyinde Küngöy Ala dağları ve güneyinde Teskey Ala dağları arasındaki tektonik çukurda yerleşmiş, ortalama deniz seviyesinden 1606 m yükseklikte konumlanır.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Maeterlinck</span> Belçikalı yazar (1862-1949)

Kont Maurice Polydore Marie Bernard Maeterlinck Belçikalı yazar. Kariyerine avukat olarak başlamışsa da sonrasında tamamen edebiyata yönelmek üzere mesleğini terk etmiştir. Edebiyatta sembolizm akımının önde gelen temsilcileri arasında yer alır. Ağırlıklı olarak sembolist öğeler içeren ilk şiir kitabı Serrer Chaudes ile edebiyat dünyasında yer edinen Maeterlinck, daha sonra Octave Mirbeau tarafından Shakespeare düzeyinde bir eser olarak yorumlanan ilk oyunu Princesse Maleine ile Fransa'da büyük bir şöhret yakalamıştır. İnsanın ölüm olgusu karşısındaki çaresizliği temasına yoğunlaşan yazarın en tanınmış eseri, 1892'de yayımlanan Pelléas et Mélisande kabul edilir. 1911 yılında edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Deniz kızı</span> denizlerde ve okyanuslarda yaşadığı inanılan mitolojik varlık

Deniz kızları, belinden yukarısı dişi bir insan görünümünde olan ama aynı zamanda bir balık kuyruğuna sahip efsanevi varlıklardır.

<span class="mw-page-title-main">Erol Keskin (oyuncu)</span> Türk oyuncu ve senarist

Erol Keskin, Türk oyuncu, yönetmen ve senaristtir.

<span class="mw-page-title-main">Harry Potter'daki büyülü yaratıklar</span> Vikimedya liste maddesi

J. K. Rowling'in Harry Potter serisinde geçen sihirli yaratıkların listesidir. Bu listede cincüceler, evcinleri, kurt adamlar, testraller ve tek boynuzlu atlar bulunabilir. Bunlar kitapta genellikle az ama önemli roller üstlenirler.

Turgut Yasalar (d.1956, Bursa), Türk yönetmen, senaryo yazarı, yapımcı, sinema oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Rekin Teksoy</span> Yazar, çevirmen, sinema eleştirmeni (1928 - 2012)

Rekin Teksoy, yazar, çevirmen, sinema eleştirmeni.

<i>Nantucketlı Arthur Gordon Pymin Öyküsü</i>

Nantucketlı Arthur Gordon Pym'in Öyküsü, Amerikalı yazar Edgar Allan Poe'nun tamamlanmış tek romanıdır. 1838 tarihli eserde genç Arthur Gordon Pym'in Grampus isimli balina avı gemisinde yaşadıkları anlatılır. Pym, başına gelen gemi kazası, isyan ve yamyamlık gibi olayların ardından, Jane Guy isimli başka bir geminin mürettebatı tarafından kurtarılır. Bu gemi ile Pym ve denizci arkadaşı Dirk Peters maceralarına daha güneyde devam ederler. Karaya çıktıkları bir bölgede, saldırgan siyah derili yerlilerle karşılaşırlar ve gemiye geri kaçarlar. Roman Pym ile Peters'ın Güney Kutbu'na doğru yolculuğu sırasında birden sona erer.

İkinci Ostend Baskını veya resmî adıyla VS Operasyonu, Belçika'nın Oostende Limanı'na ulaşımı sağlayan kanalları kapamak amacıyla Kraliyet Donanması tarafından 1918 yılının baharında yapılan ve başarısızlıkla sonuçlanan girişimlerden ikincisidir. 1915'ten itibaren Alman Donanması söz konusu limanı Atlantik Denizaltı Mücadelesi'deki U-Boot faaliyetleri için bir üs olarak kullanmıştır. Belçika limanlarının çatışmada sağladığı stratejik avantajlar büyük bir önem taşımaktaydı.

<i>Hayat Türküsü</i> 2006-2007 yılları arasında TRT 1de yayımlanan Türk televizyon dizisi

Hayat Türküsü, Koliba Film imzalı, 2006-2007 yılları arasında TRT 1'de yayımlanan dram türündeki Türk televizyon dizisidir. 2 sezondan oluşan dizi, 61. bölümü ile sona erdi.

Lura ; Nivih halkının mitolojisine göre yaratılışta suyun altından balçığı çıkararak Dünyanın oluşumuna neden olan yaban ördeğinin adıdır.

Toy ya da kengeş, İslamiyet öncesinde Türk devletlerinde devlet işlerinin görüşülüp ve tartışıldığı aynı zamanda yasama, yürütme ve yargı yetkisini kullanan meclistir. XIII. yüzyılın ortalarından itibaren Türkçe kaynaklarda geçmeye başlayan kurultay kelimesi, toy yerine kullanılmaya başlanmış ve toy sadece yemekli eğlenceler için kullanılan bir kelime hâline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maya mitolojisi</span>

Maya mitolojisi, Mezoamerikan mitolojisinin bir parçasıdır ve doğanın kişileştirilmiş güçlerinin, tanrıların ve bunlarla etkileşime giren kahramanların ana rolleri oynadığı tüm Maya masallarını kapsar. Maya sözlü geleneğinin diğer kısımları burada dikkate alınmaz.

Ermenistan sineması, 16 Nisan 1923'te, hükûmet kararnamesiyle Ermeni Devlet Sinema Komitesi'nin kurulmasıyla doğmuştur.

Adnan Ardağı veya doğum adıyla A. Adnan Çakmakçıoğlu, Türk yazar ve eğitimci.

Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek, Karen Gevorkyan tarafından yönetilen 1991 yılında gösterime giren Sovyetler yapımı drama filmi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.