İçeriğe atla

Deniz Kenarında Keşiş

Deniz Kenarında Keşiş
Sanatçı Caspar David Friedrich
Yıl 1808-1810
Tür Tuval üzerine yağlı boya
Boyutlar 110 cm × 171,5 cm (43 in × 675 in)
Konum Alte Nationalgalerie, Berlin

Deniz Kenarında Keşiş[1] (Almanca: Der Mönch am Meer), Alman romantik ressam Caspar David Friedrich'in yağlı boya tablosu. Tablo 1808 ile 1810 yılları arasında Dresden'de çizildi ve ilk olarak ressamın Meşe Ormanında Manastır isimli tablosuyla birlikte Berlin Akademisi'nin 1810 sergisinde sergilendi. Bu sergide Friedrich'in talebi doğrultusunda Deniz Kenarında Keşiş, diğer tablonun üstüne asılmıştı.[2]

Serginin ardından her iki resim Prusya kralı Frederick William III tarafından satın alındı.[3] Bugün iki tablo, Berlin'deki Alte Nationalgalerie'de yan yana asılıdır.

İçerik

Uzun bir elbise giymiş ve bir eliyle çenesini tutmakta olan tek başına bir figür, yer yer otlarla kaplı boş bir arazide dikilmektedir. Genelde keşiş olarak yorumlanan bu figür, resmin izleyicisine tamamıyla arkasını dönmüş, denizi ve resmin dörtte üçünü kaplayan gri ve boş gökyüzünü incelemektedir. Yüksek bir uçurum kenarında mı, yoksa denize doğru alçalan bir zeminde mi dikildiği belirsizdir. Koyu renkli denizin üzerinde, zaman zaman martı olduğu da düşünülen beyaz dalgalar bulunur.

Çizilişi

Tablo, Friedrich'in tartışmalı Tetschen Altarı sayesinde ilk başarısını kazanıp eleştirel tanınırlığa ulaştığı bir dönemde çizildi. Ressam Deniz Kenarında Keşiş ile başarısını artırdı ve daha fazla ilgi çekmeye başladı.

Friedrich peyzajlar çiziyordu. Ancak bunları stüdyosunda tasarlayıp çiziyor, bunun için de serbest biçimde çizdiği plein air eskizlerden birkaçının sadece en ilgi çekici özelliklerini birleştirerek yeni kompozisyonlar oluşturuyordu. Bu indirgemeci teknik Deniz Kenarında Keşiş'te de görülür. Ressam bu tabloda, daha önce çizdiği bazı farklı unsurları daha sonra resimden kaldırmıştır.

Friedrich resmi çizmeye muhtemelen 1808'de Dresden'de başladı. Şubat 1809 tarihli bir mektubunda tablodan ilk defa bahsetti. Ayrıca ressamı ziyaret eden çeşitli kişiler de aynı dönemde resimle ilgili bilgiler vermekteydi. Örneğin ressamın br dostu olan Bayan Kügelgen, Haziran 1909 tarihli bir mektubunda resimdeki sakin gökyüzünü tarif etti. Son zamanlarda yapılan bazı bilimsel incelemelere göre tablonun ilk hâlinde, ufukta yol alan iki küçük gemi vardı, ancak Friedrich bunları daha sonra resimden kaldırdı.[3] Ressam, tablonun sergilendiği tarihe kadar üzerinde ufak değişiklikler yapmayı sürdürdü ancak temel kompozisyon hep aynı kaldı.[4]

Benzer tablolar

Francisco Goya'nın Bir Köpek isimli tablosu, 1819-1823

Francisco Goya, Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenen Bir Köpek isimli tablosunda Friedrich'le benzer bir konuyu işledi. Goya, Kara Resimler serisinden olan bu resmi Deniz Kenarında Keşiş'in çizilmesinden yaklaşık on sene sonra İspanya'da çizdi. Eserde eğik toprağın içine saklanmış ya da batmış bir köpeğin sadece başının görünmesi betimlendi. Ressam diğer çalışmalarının hiçbirinde bu kadar boş alan çizmemişti. Resimde tek görülebilen köpeğin kafasıydı ve bu kafa tüm tuvalin sadece küçük bir kısmını kapsıyordu. Köpek yukarı doğru bakıyordu. Fakat baktığı yönde ne bir insan ne de bir hareket vardı. Köpeğin bu hali ve yukarı doğru bakışı bu resmin yalnızlığı anlattığı yorumlarına sebep oldu.[5] Friedrich'in kendi tarzının dışında kabul edilen Deniz Kenarında Keşiş'iyle Goya'nın Köpek'i karşılaştırıldığında Goya'nınkinin kompozisyonu ve sahnelenmesinin yapıldıkları dönem için daha dikkat çekici ve kural kırıcı olduğu kabul edilir.[6]

Tepkiler

Tablo çoğu izleyici tarafından rahatsız edici bir görüntü olarak değerlendirildi. Örneğin Heinrich von Kleist, Empfindungen zu Friedrichs Seelandschaft von Apokalypse und Uferlosigkeit (Friedrich'in Kıyamet ve Sonsuzluğa Dair Deniz Manzarası Hakkında Düşünceler) isimli makalesini, "... biri bu resme baktığında, göz kapaklarının kesilip alındığını hisseder" sözleriyle bitirmişti.[7] Clemens Brentano'nun kısa bir süre sonra, tablodan çok sahiplerini eleştirmek için yazdığı bir makalesinde ise tabloya dair bir taşlama bulunmaktaydı.[8]

Kaynakça

  • Friedrich, Caspar David: Die Briefe (2005, ed. and comm. by Herrmann Zschoche). Hamburg: ConferencePoint Verlag. ISBN 3-936406-12-X.
  • Börsch-Supan, Helmut & Jähnig, Karl Wilhelm, 1973: Caspar David Friedrich. Gemälde, Druckgraphik und bildmäßige Zeichnungen. Munich: Prestel Verlag. ISBN 3-7913-0053-9
  • Hagen, Rose-Marie ve Hagen, Rainer, Francisco de Goya, Colonia, Taschen, 2003. ISBN 3-8228-2296-5
  • Held, Heinz-Georg Held, 2003: Romantik. Köln: Dumont. ISBN 3832176012
  • Schulze Altcappenberg, H. Th., 2006: An der Wiege der Romantik, Caspar David Friedrichs Jahreszeiten von 1803. Staatliche Museen zu Berlin. ISBN 3-88609-561-4
  • Wolf, Norbert, 2003: Friedrich. Köln: Taschen. ISBN 3-8228-1958-1

Kaynak notları

  1. ^ Cumming, Robert (2008). "Romantizm". Sanat. İnkılap Kitabevi. s. 266. ISBN 978-975-10-2719-1. 
  2. ^ Held: Romantik, 2003, s. 81.
  3. ^ a b Friedrich, Norbert Wolf, Taschen, s. 31.
  4. ^ Die Briefe/ Caspar David Friedrich, sayfa 66
  5. ^ Hagen, sayfa 74.
  6. ^ Hagen, sayfa 75.
  7. ^ Held: Romantik, sayfa 82)
  8. ^ Held: Romantik sayfa 84.


İlgili Araştırma Makaleleri

Édouard Manet, Fransız ressam. 19. yüzyılda modern hayatı konu alan resimler yapmaya başlamış ilk ressamlardandır. Manet, gerçekçilik akımından izlenimciliğe geçişte önemli bir rol oynadı. İlk dönem başyapıtlarından Kırda Öğle Yemeği ve Olympia, kendisinden genç ressamlara esin kaynağı oldu. Daha sonraki yıllarda ise o ressamlar izlenimciliğin en önemli isimleri oldular. Günümüzde, bu iki resim, modern sanatın başlangıcı kabul edilir.

<i>3 Mayıs 1808</i> İspanyol ressam Francisco Goyanın tablosu

3 Mayıs 1808 ya da Madrid'de 3 Mayıs 1808, İspanyol ressam Francisco Goya'nın 1814 yılında tamamladığı tablosudur. Eser şu anda, Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Goya bu çalışmayı, Fransızların 1808'de Madrid'i işgali sırasında, Napolyon'un ordularına direnen İspanyolların anısına çizdi. Bu direniş aynı zamanda Yarımada Savaşı'nın tetikleyicisiydi. İspanyol ressamın, aynı boyutlardaki eş çalışması 2 Mayıs 1808 de tıpkı bu tablo gibi İspanya'nın geçici hükûmeti tarafından, Goya'nın önerisi ile, ressama ısmarlandı. Goya, Aragonca yazdığı bir mektupta bu tabloları yapma amacını şöyle açıkladı:

<i>Bir Köpek</i> resim

Bir Köpek ya da kısaca Köpek, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1819 yılında aldığı evin duvarlarına dekorasyon amaçlı çizdiği Kara Resimler'den biri. Goya'nın bu çalışması evin üst katında, kapı girişinin sol tarafında yer alıyordu.

<i>Aynadaki Venüs</i> Diego Velázquez tablosu

Aynadaki Venüs, İspanyol Altın Çağı'nın önde gelen ressamlarından Diego Velázquez'in (1599–1660) tablosu. Eser Londra'daki Ulusal Galeri'de sergilenmektedir. Velázquez bu tabloyu 1647 ile 1651 yılları arasında tamamlamıştır.

<i>Çıplak Maya</i> İspanyol ressam Francisco de Goyanın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosu

Çıplak Maya ya da Çıplak Maja, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1790 ile 1800 yılları arasında tamamladığı tahmin edilen tablosudur. Eser şu anda Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Ressam bu tabloyu, İspanyol engizisyonunun çıplak kadın resimlerinin yapılmasını yasakladığı bir dönemde, İspanya başbakanı Manuel de Godoy'un isteği üzerine yaptı. Resim, Godoy'un koleksiyonuna 12 Kasım 1800 tarihinde katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Manolo</span>

Manololar, on dokuzuncu yüzyılın başlarından itibaren Madrid sanat dünyası içerisinde yer alan, katıksız ve kibar Kastilya aksanıyla İspanyolca konuşan, özenli kıyafetleri ile dikkat çeken insanlara verilen isimdir. Manoloların kadınlarına maya (maja), erkeklerine ise majo denmektedir. Manolo kelimesi İspanyolca bir isim olan "Manuel"'in değiştirilmesi sonucunda oluşturulmuştur. Genellikle toplumun alt tabakalarından gelmelerine rağmen tarz sahibi, enerji dolu, her zaman iyi göründüklerine emin olan insanlardı. Kendilerini aristokrat gibi göstermek için büyük çaba harcayan manoloları bir süre sonra gerçek aristokratlar da taklit etmeye başladılar. Fransa'nın İspanya büyükelçisi J.-F. de Bourgoing gezi notlarına 1788 yılında mayalarla ilgili şunları yazdı:

<i>Balkondaki Mayalar</i>

Balkondaki Mayalar ya da Balkondaki Majalar, İspanyol ressam Francisco Goya'nın 1808 - 1812 yılları arasında çizdiği yağlı boya tablosu. Eser, şu anda özel bir koleksiyondadır.

<i>San Isidro Festivali</i>

San Isidro Festivali, İspanyol ressam Francisco de Goya'nın 1819 yılında aldığı, Sağırın Beşi olarak bilinen, evinin duvarlarına dekorasyon amaçlı çizdiği Kara Resimler'den biri. Goya'nın bu çalışması evin zemin katında, kapı girişinin sağ tarafında yer alıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Caspar David Friedrich</span> Alman ressam

Caspar David Friedrich 19. yüzyılda yaşamış bir Alman ressamdır. Resimleri özellikle peyzaj cinsindendir. Çalışmalarında Romantizm akımının etkisi altında kalmıştır. Özellikle kariyerinin orta dönemlerindeki alegori peyzajları ile ünlüdür. Bu çalışmalarında karanlık silüetler, sabah sisi ve kıraç ağaçlar önemli derecede yer almaktadır.

<i>Felemenk Atasözleri</i> Hollandalı ressam Pieter Brueghel tarafından 1559da meşe pano üzerine yağlı boya ile çizilmiş olan, dönemin Felemenkçe atasözlerini tasvir eden görüntülerden meydana gelen tablo

Felemenk Atasözleri, Hollandalı ressam Pieter Brueghel tarafından 1559'da meşe pano üzerine yağlı boya ile çizilmiş olan, dönemin Felemenkçe atasözlerini tasvir eden görüntülerden meydana gelen tablodur. Resim, birçok atasözüne yapılmış olan atıflarla doludur. Bunların büyük bölümü halen kullanılmakta olan ya da o dönemde kullanıldığı bilinen atasözleridir. Bir kısmı ise unutulmuştur.

<i>Çocuk Oyunları</i> (tablo)

Çocuk Oyunları, Çocukların Oyunu ya da Çocukların Oyunları, Flaman ressam Pieter Brueghel'in 1560 yılında ahşap panel üzerine yağlı boya ile çizdiği tablodur. Tabloda 16. yüzyıl Hollanda'sından 80 farklı çocuk oyunu betimlenir. Tablo, Viyana'daki Sanat Tarihi Müzesinde sergilenmektedir.

<i>Körün Kıssası</i>

Körün Kıssası veya Körlerin Yürüyüşü, Hollandalı ressam Pieter Brueghel tarafından 1568'de tuval üzerine tempera ile çizilmiş tablodur. 86 x 154 cm. ebadındaki özgün tablo, Napoli'deki Museo di Capodimonte'de sergilenmektedir. Tablonun birçok kopyasının yapıldığı bilinmektedir. Bunlardan biri, 118 x 168 cm ebadındaki ahşap üzerine yağlı boya ile çizilmiş olan kopyası Paris'teki Louvre'dadır.

<i>Köy Düğünü</i>

Köy Düğünü, Flaman Rönesans ressamı Pieter Brueghel (baba) tarafından 1567 ya da 1568'de ahşap panel üzerine yağlı boya ile çizilmiş tablodur. Ressamın, köylü hayatını konu edindiği birçok janr resminden biri olan tablo, Viyana'daki Sanat Tarihi Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>İkarusun Düşüşü Sırasında Bir Manzara</i>

İkarus'un Düşüşü Sırasında Bir Manzara, Flaman ressam Pieter Brueghel'e atfedilen tablodur. Tuval üzerine yağlı boya ile 1558'de çizilmiştir. Tablo, Brüksel'deki Belçika Kraliyet Güzel Sanatlar Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Bir Kleptomanın Portresi</i>

Bir Kleptomanın Portresi, Fransız ressam Théodore Géricault tarafından 1822'de yapılan yağlı boya tablodur. Ressamın, psikiyatrist Étienne-Jean Georget için yaptığı on portreden oluşan serinin bir parçası olan tablo, Belçika'daki Gent Güzel Sanatlar Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Hayatın Evreleri</i>

Hayatın Evreleri ya da Hayatın Safhaları, Alman romantik ressam Caspar David Friedrich tarafından 1835'te çizilen alegorik peyzaj. Ölümünden beş yıl önce tamamladığı bu tabloda ressam, insanın ölümlülüğü ile hayatın geçiciliğini ele almıştır.

<i>Meşe Ormanında Manastır</i> David Friedrichin yağlı boya tablosu

Meşe Ormanında Manastır ya da Meşe Ağaçları Altındaki Manastır, Caspar David Friedrich'in yağlı boya tablosu. Tablo 1809-1810 yıllarında Dresden'de çizildi ve ilk defa Deniz Kenarında Keşiş isimli tabloyla birlikte Berlin Akademisi'nin 1810 sergisinde sergilendi. Bu sergide Friedrich'in talebi doğrultusunda Meşe Ormanında Manastır, diğer tablonun altına asılmıştı.

<i>Bulutların Üzerinde Yolculuk</i>

Bulutların Üzerinde Yolculuk ya da Sis Denizinde Amaçsızca Dolaşan Adam, Alman romantik ressam Caspar David Friedrich tarafından 1818'de çizilen yağlı boya tablo. Tablo şu anda, Almanya'nın Hamburg kentindeki Kunsthalle Hamburg'da sergilenmektedir.

<i>Rügen Kayalıkları</i>

Rügen Kayalıkları, Alman romantik ressam Caspar David Friedrich tarafından 1818'de çizilen yağlı boya tablo. Tablo şu anda, İsviçre'nın Winterthur kentindeki Museum Oskar Reinhart am Stadtgarten koleksiyonundadır.

<i>Buz Denizi</i>

Buz Denizi ya da Buzda Gemi Enkazı, Almanca özgün adı Das Eismeer ya da Die gescheiterte Hoffnung olan ve Alman romantik ressam Caspar David Friedrich tarafından 1823–1824 yıllarında çizilen yağlı boya tablo.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.