İçeriğe atla

Denis Sassou Nguesso

Denis Sassou Nguesso
5. Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı
Görev süresi
8 Şubat 1979 - 31 Ağustos 1992
Yerine geldiğiJean-Pierre Thystère Tchicaya
Yerine gelenPascal Lissouba
7. Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı
Görevde
Makama geliş
25 Ekim 1997
Yerine geldiğiPascal Lissouba
24. Afrika Birliği Örgütü başkanı
Görev süresi
28 Temmuz 1986 - 27 Temmuz 1987
Yerine geldiğiAbdou Diouf
Yerine gelenKenneth Kaunda
Kişisel bilgiler
Doğum 23 Kasım 1943 (80 yaşında)
Edou, Fransız Ekvatoral Afrikası
Evlilik(ler) Antoinette Loemba Tchibota

Denis Sassou Nguesso (d. 23 Kasım 1943), Kongolu asker ve siyasetçi. Nguesso, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1979 ile 1992 yılları arasında gerçekleştirdiği devlet başkanlığı görevini ülkede çıkan iç savaş sonucunda 1997 yeniden üstlenmiştir ve bu görevi günümüzde de sürdürmektedir.

Nguesso ülkesinin Mbochi etnik grubuna mensup ailesinin bir üyesi olarak o dönem Fransız Ekvatoral Afrikası olarak adlandırılan koloni bölgesinde dünyaya gelmiştir. 1960 yılında ülkesinin bağımsızlığını elde etmeden kısa bir süre önce orduya katılan Nguesso, özel birlik olarak seçilmeden önce Cezayir ve Fransa'da askeri eğitim almıştır.

Ülkesinde dönemin devlet başkanı Fulbert Youlou'ya karşı muhalefete destek veren Nguesso, Youlou'ya karşı 1968 yılında gerçekleştirilen darbede yer alarak Marien Ngouabi'nin iktidara gelmesine katkı sağlamıştır. Aralık 1969'da kurulan Kongo İşçi Partisi'nin kurucu üyeleri arasında yer alan Nguesso, 1970 yılında başkanlık konseyinde bakan ve güvenlik direktörü olarak yer almıştır. 1977 yılında Ngouabi'ye karşı yapılan darbe neticesinde ülkede yönetimi ele alan on bir kişilik askeri komiteyi kısa bir süre yönetmiş, Kongo İşçi Partisi Askeri Komitesi olarak adlandırılan bu yönetimden sonra da görev Albay Joachim Yhombi-Opango'ya devredilmiştir. Opango'ya iktidarı devretmesi sonrasında Nguesso albay rütbesine yükseltilmiş ve başkan yardımcılığı görevi verilmiştir. Nguesso bu görevi 5 Şubat 1979 yılına kadar sürdürmüş, söz konusu yılda Yhombi-Opango'nun rüşvet iddiaları nedeniyle istifa etmeye zorlanması ve ardından istifa etmesi ile görevinden ayrılmıştır.

Opango'nun istifası sonucunda geçici olarak görevi üç gün boyunca Jean-Pierre Thystère Tchicaya yürütmüş, 8 Şubat 1979 tarihinde de Kongo İşçi Partisi Askerî Komitesi'nin Nguesso'yu başkan olarak seçmesi ile devlet başkanlığı makamına oturmuştur. Bu dönemde ülkesinin devlet başkanlığı görevinin yanı sıra farklı görevlerde üstlenen Nguesso, 1986 ile 1987 yılları arasında Afrika Birliği Örgütü başkanlığını da üstlenmiştir.

Sovyetler Birliği'nin yıkılması ile siyasi düşüncede de yaşanan değişimler ile tek partili sistemden vazgeçen ülke, yeniden çok partili bir düzene geçmiş, bu bağlamda 1992 yılında yapılan ilk bağımsız seçimlerde Sassou-Nguesso'yu yenen Pascal Lissouba devlet başkanlığı koltuğuna oturmuştur. 31 Ağustos 1992'de göreve gelen Lissouba, Kasım 1992'de meclisi fesh ederek, 1993 seçimlerine girmiş ve tartışmalı bir şekilde kazanmıştır. Yaşanan bu durum karşısında ülkede ortaya çıkan çatışma ve düzensizlik Şubat 1994'e kadar devam etmiştir.

Temmuz 1997 için planlanan seçimler öncesinde Lissouba ve Sassou-Nguesso destekçileri arasında başlayan çatışmalar neticesinde, devlet başkanı Lissouba'nın askerî birlikleri 5 Haziran'da Sassou-Nguesso'nun Brazzaville'de bulunan evini çevrelemesi ve Sassou-Nguesso'nun kendi birliklerine saldırma emri vermesi üzerine şiddetlenen çatışmalar dört ay boyunca sürmüş, bu dönemde başkent Brazzaville büyük hasar görmüştür. Ekim 1997'de Angola askerî birliklerinin, eski devlet başkanı Sassou-Nguesso'nun yanında çatışmalara müdahale etmesi sonucu Ekim ortası Lissouba devrilerek Sassou-Nguesso yeniden devlet başkanı makamına getirilmiştir. Nguesso, 1986-1987 sonrasında isim değişikliği sonrası Afrika Birliği adını alan birliğin, 2006 ile 2007 yılları arasında yeniden başkanlığını üstlenmiştir.

Sassou-Nguesso ülkede gerçekleştirilen 2002, 2009[1] ve 2016 seçimlerinden de galip ayrılarak günümüzde de Kongo Cumhuriyeti'nin devlet başkanlığı görevini yürütmektedir. Nguesso son olarak 2016 yılında gerçekleştirilen seçimlerde de oyların %60'ını elde ederek bir beş yıllık süre için yeniden başkanlık makamına seçilmiştir.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Nguesso 2009 seçimlerinde de kazandı". 18 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2009. 
  2. ^ "Nguesso yeniden başkan seçildi - Mart 2016". 27 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2016. 

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen
Joachim Yhombi-Opango
Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı
1979–1992
Sonra gelen
Pascal Lissouba
Önce gelen
Pascal Lissouba
Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı
1997–günümüz
Görevde
Önce gelen
Abdou Diouf
Afrika Birliği Örgütü başkanı
1986–1987
Sonra gelen
Kenneth Kaunda
Önce gelen
Olusegun Obasanjo
Afrika Birliği Başkanı
2006–2007
Sonra gelen
John Kufuor

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bir ülke

Kongo Cumhuriyeti, Afrika kıtasının orta batı bölümünde yer alan bir ülkedir. Kongo-Brazzaville olarak da adlandırılan ve 1969 ile 1991 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti olarak varlığını sürdüren ülkenin sınır komşularını Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo DC, Angola'ya bağlı olan ancak anakara ile fiziki bağlantısı bulunmayan Cabinda bölgesi, Gabon ve Atlas Okyanusu oluşturmaktadır. Ülkenin başkenti Brazzaville'dir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bulunan bir ülke

Orta Afrika Cumhuriyeti ya da yaygın kullanımı ile Orta Afrika, Afrika kıtasının orta bölümünde yer alan, denize kıyısı bulunmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını Çad, Sudan, Güney Sudan, Kongo DC, Kongo Cumhuriyeti ve Kamerun oluşturmaktadır. Ubangi-Chari ismi ile geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke, 1960 yılında bağımsızlığına kavuşmuştur. Ülkenin başkenti Bangui'dir.

<span class="mw-page-title-main">Antoine Gizenga</span> Kongolu politikacı

Antoine Gizenga, Kongolu siyasetçi. Gizenga, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde 30 Aralık 2006-10 Ekim 2008 tarihleri arası başbakan olarak görev yaptı. Birleşmiş Lumumbist Partisi'nin (PALU) genel başkanlık görevini yürütüyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ali Bongo Ondimba</span> Gabon devlet başkanı, politikacı

Ali Bongo Ondimba, , Ekim 2009 tarihinden 30 Ağustos 2023 tarihindeki askeri darbeye kadar Gabon Devlet Başkanlığı görevinde bulunmuş bir Gabonlu politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Halk Cumhuriyeti</span> Afrikada 1970-1992 yıllarında varlığını sürdürmüş sosyalist devlet

Kongo Halk Cumhuriyeti, 1969 yılından 1992 yılına kadar bugünkü Kongo Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti devlet başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1970 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1970 ile 1992 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti ve 1992 yılından itibaren de tekrar Kongo Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır. Ülkede devlet başkanı olarak görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

Kongo İşçi Partisi Askeri Komitesi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 18 Mart 1977 ile 3 Nisan 1977 tarihleri arasında devlet başkanlığı yetkilerini üzerinde toplayan yetkili organ.

<span class="mw-page-title-main">Fulbert Youlou</span> Kongo Cumhuriyetinin ilk devlet başkanı

Abbé Fulbert Youlou, Kongolu öğretim görevlisi, din görevlisi ve siyasetçi. Youlou, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1963 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alphonse Massemba-Débat</span> 2. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Alphonse Massemba-Débat, Kongolu öğretim görevlisi ve siyasetçi. Massemba-Débat, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1963 ile 1968 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Raoul</span>

Alfred Raoul, Kongolu siyasetçi. Raoul, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1968 yılında kısa bir süre devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Marien Ngouabi</span> 3. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Marien Ngouabi, Kongolu asker ve siyasetçi. Ngouabi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1968 yılından 1977 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Joachim Yhombi-Opango, Kongolu asker ve siyasetçi. Yhombi-Opango, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1977 yılından 1979 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Jean-Pierre Thystère Tchicaya, Kongolu siyasetçi. Tchicaya, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1979 yılında üç gün gibi kısa bir süre geçici olarak devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Clément Mouamba</span>

Clément Mouamba, Kongolu siyasetçidir. Mouamba, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde Nisan 2016 ile 12 Mayıs 2021 tarihleri arasında başbakanlık görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Moussa Traoré</span> Malili asker, politikacı ve diktatör (1936-2020)

Moussa Traoré, Malili asker ve siyasetçidir. Traoré, Afrika ülkesi Mali'de 1968 yılından 1991 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Isidore Mvouba</span>

Isidore Mvouba (1954), Kongolu siyasetçi. Mvouba, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 2005 ile 2009 yılları arasında başbakan olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmad Tejan Kabbah</span> Sierra Leonenin 1996-2007 tarihlerinde başkanlığını yapmış Afrikalı siyasetçi

Ahmad Tejan Kabbah, Sierra Leoneli siyasetçi. Kabbah, Afrika ülkesi Sierra Leone'de 1996-1997 ile 1998-2007 yılları arasında olmak üzere devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">David Dacko</span>

David Dacko, Orta Afrikalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Dacko, Afrika kıtasında yer alan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin ilki ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1966 yılları arasında, ikincisi ise 1979-1981 yılları arasında olmak üzere iki defa devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pascal Lissouba</span> 6. Kongo Cumhuriyeti devlet başkanı

Pascal Lissouba, Kongolu siyasetçi. Ngouabi, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nde 1992 yılından 1997 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Demokrasi ve İlerleme Hareketi, Kongo Cumhuriyeti'nde Jean-Claude Ibovi liderliğindeki bir siyasi partidir. 24 Haziran ve 5 Ağustos 2007'de yapılan parlamento seçimlerinde parti 137 koltuktan birini kazandı. Parti, Başkan Denis Sassou Nguesso hükûmetini destekliyor.