İçeriğe atla

Denge ve Denetleme Ağı

Denge ve Denetleme Ağı, (DDA) Türkiye’de denge ve denetleme sisteminin güçlendirilmesi için çalışan bir sivil toplum ağı.

Temmuz 2012’den itibaren katılımcı ve çoğulcu demokrasinin güçlenmesi amacıyla çalışmalar yapmaktadır; 2014 yılında bir ağ haline gelmiştir. Ağ, toplumun çeşitli kesimleri ile farklı siyasi görüşlerden 2022 itibarıyla ülke çapında 300’e yakın sivil toplum örgütünden oluşmaktadır.

Öncelikli olarak, demokratik denge ve denetleme sistemini kuvvetlendirmek, çoğulcu demokrasiyi tesis etmek ve aktif vatandaşlık bilincinin yerleşmesine katkı vermek amacıyla izleme, politika üretimi, kamuoyu oluşturma ve savunuculuk yöntemleri ile faaliyetlerini gerçekleştirmektedir. Denge ve Denetleme Ağı yasama, yürütme, yargı, medya, yerel yönetimler, sivil toplum ve aktif vatandaşlık başlıklarındaki reform grupları ile çalışmalarını yürütmektedir.[1]

Tarihçe

2011 -2013 Kuruluş

Daha güçlü bir denge ve denetleme sistemi için savunuculuk yapmak üzere bir sivil toplum ağı kurulması fikri bu dönemde doğdu. Bu dönemde Ulusal Demokrasi Enstitüsü (NDI) ve İstanbul Politikalar Merkezi (İPM) tarafından güçlendirilmiş bir denge ve denetleme sistemi için gereken anayasal değişiklikleri tartışmak üzere düzenlenecek çalışmalara dair görüş alışverişinde bulunmak ve çalışmalara katılım sağlamak amacıyla üst düzey hükümet ve siyasi parti yetkilileriyle görüşüldü. 120 farklı siyasi, sivil, akademi ve medya aktörleri İstanbul’da büyük bir çalıştayda bir araya geldiler. Bu çalıştayda 108 öneri üzerinde fikir birliğine varmasını sağlayan müzakereler yürütüldü. “Anayasal Reform Aracılığıyla Türkiye’nin Denge ve Denetleme Sisteminin Güçlendirilmesi” (108 öneri) raporu yayınlandı.

2014 -2015

DDA, 2014 yılında katılımcı bir yapı kurarak ağ oldu ve “farklı düşünüyoruz, bir arada çözüyoruz” sloganıyla çalışmalarına başladı. Bu dönemde DDA üye sayısını 100’den 283’e çıkardı. Bu dönemde ağ, hem coğrafi hem de üye sayısı olarak genişledi; yedi bölgede ve Adana, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, İzmir, Kayseri, Samsun bölge merkezlerinde yerel gönüllü denge ve denetleme yapıları oluşturuldu. Belirli alanlarda çalışmalar yürütmek üzere altı çalışma grubu ve genel koordinasyonu sağlamak için üst bir yapıdan oluşan Koordinasyon Grubu yapısı kuruldu.

2016 -2017 Reform odaklı çalışma dönemi

DDA, reform önceliklerine odaklı yeni bir organizasyon yapısı uygulamaya başladı. Denge ve denetleme sisteminin bileşenlerini oluşturan yedi reform grubu kuruldu: anayasa, yasama, yürütme, yargı, medya, sivil toplum ve yerel yönetimler. Reform Grupları, İstanbul’da yaklaşık 100 kişinin katılımı ile gerçekleşen birinci genel kurulda ilk toplantılarını gerçekleştirdi ve önceliklerini belirledi.

Oylama ile birlikte üyeler, Reform Grupları, Koordinasyon Grubu, Ağ Temsilcileri, İç Değerlendirme Grubu, İletişim Grubu, Özel Çalışma Grupları ve profesyonel ekibi içeren yeni yapıyı yürürlüğe soktu. DDA, mecliste.org programını başlattı.

2018-2020 Aktif vatandaş katılımını sağlama dönemi

İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı (SİDA) mali işbirliği ile “Etkin Vatandaş Katımını Sağlama Projesi” hayata geçirildi. Bir diğer yandan üç yıllık stratejik plan uygulanmaya başlandı. Stratejik planın ana odak noktaları; vatandaşlara objektif bilgi ve analiz sunmak, vatandaşların demokratik konseptleri daha iyi anlamasını sağlamak, vatandaşların görüşlerinin ifade edebilmeleri ve müzakere edebilmelerini sağlayan mekanizma ve ortamlar oluşturmak ve DDA'nın sürdürebilirliği ve yönetişimini sağlamak oldu. 200'e yakın üyenin katılımı ile Genel Kurul yapıldı ve DDA'nın karar verici mekanizmaları seçildi.

2021-2024 Aktif Vatandaşlar aracılığı ile etkili kamuoyu oluşturma dönemi

Ağ üyelerinden başlamak üzere demokrasi, denge ve denetleme kavramlarının içselleştirilmesi, demokratik sivil siyasal kültürün güçlendirilmesi, vatandaşlar tarafından içselleştirilmesi ve günlük hayatta da karşılık bulması, kutuplaşmanın karşısında kamusal alanlar oluşturarak müzakere alanlarının açılması ve birlikte yaşamın desteklenmesi için hedefler belirlendi. SİDA mali işbirliği ile “Demokratik ve Aktif Vatandaş Katılımını Güçlendirme Projesi-II Dönem” hayata geçirildi. Aktif vatandaşlık çalışmaları ve yerelleşme hız kazandı.

Tüzel kişilik

Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi; DDA'nın tüzel kişiliğini üstlenmiştir. DDA profesyonel ekibi; DDA çalışmalarının yürütücü ekibidir. Merkez ofisi Ankara’dır.

Yapısı

Genel Kurul: DDA’nın tüm üyelerini kapsamaktadır.

Koordinasyon Grubu: Ağın karar verici mekanizmasıdır. Temsilcileri genel kurulda seçilir.

Ağ Temsilcileri: Ağın temsil ve sözcü grubudur.

Reform Grupları: DDA’nın çalışma alanları doğrultusunda kurulmuş çalışma gruplarıdır. Anayasa, yasama, yürütme, yargı, medya, sivil toplum, yerel yönetimler alanlarında faaliyet gösterirler.

İç Değerlendirme Grubu: Ağın iç denetim mekanizmasıdır. Temsilcileri genel kurulda seçilir.

İletişim Grubu: Ağın itibar ve görünürlük çalışmalarının yürütür. Temsilcileri genel kurulda seçilir.

Kampanyalar

  • 2015 yılında, vatandaşların katılımıyla "Gör Bak Bizi Anayasa Kavuşturacak" kampanyası düzenlendi.[2]
  • 2015 yılında, finansmanın şeffaflığı hakkında farkındalık geliştirmek amacıyla “Aramızda Paranın Lafı Olsun” kampanyası gerçekleştirildi.[3]
  • 2017 yılında, "1 Türkiye Hayali" kampanyası başlatıldı.[4]
  • 2020-2021 yıllarında “1 Şehir Hayali” kampanyası düzenlendi.
  • 14 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekilliği Genel Seçimleri kapsamında demokrasi talebinin güçlendirilmesi hedefiyle “Gözümüz Demokraside” kampanyası başlatıldı.[5]

Yayınlar

Kaynakça

  1. ^ "Denge ve Denetleme Ağı'ndan sosyal medya raporu: Yargı tarafsız, denetleyici kurum bağımsız olmalı". 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2022. 
  2. ^ "Sivil Toplum Ankara'dan GörBAK Diyecek". STGM | Sivil Toplum Geliştirme Merkezi. 15 Ocak 2015. 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023. 
  3. ^ Tümer, Didem Özel. "'Aramızda paranın lafı olsun'". Al Jazeera Turk - Ortadoğu, Kafkasya, Balkanlar, Türkiye ve çevresindeki bölgeden son dakika haberleri ve analizler. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023. 
  4. ^ "DDA 1 Türkiye Hayali çalışmasının haritasını yayınladı – Sivil Düşün". 28 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023. 
  5. ^ "Denge ve Denetleme Ağı 'Gözümüz Demokraside' kampanyası başladı". Evrensel.net. 5 Nisan 2023. 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokrasi</span> tüm bireylerin eşit haklara sahip olduğu yönetim biçimi

Demokrasi veya el erki, halkın yasaları müzakere etme ve yasal düzenlemelere karar verme yetkisine veya bunu yapmak için yönetim görevlilerini seçme yetkisine sahip olduğu bir yönetim biçimidir. Kimin "halk" kabul edildiği ve yetkinin insanlar arasında nasıl paylaşıldığı veya hangi yetkilerin verildiği konuları zaman içinde ve farklı ülkelerde farklı oranlarda değişiklik göstermiştir. Demokrasinin özellikleri arasında genellikle toplanma özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü, mülkiyet hakları, din özgürlüğü, ifade özgürlüğü, vatandaşlık, yönetilenlerin rızası, genel oy hakkı, özgürlük hakkından ve yaşam hakkından haksız yere mahrum bırakılmamak ve azınlık hakları yer alır. Türkçeye kelimesinden geçmiştir.

Sivil toplum, toplumun "üçüncü ayağı" olarak anlaşılabilir ve hükûmet ve iş dünyasından ayrı olarak aile ve özel alanı da içerir. Diğer yazarlar tarafından, sivil toplum, 1) vatandaşların çıkarlarını ve iradesini ilerleten sivil toplum kuruluşları ve kurumlarının toplamı veya 2) hükûmetten bağımsız olan toplumdaki bireyler ve kuruluşlar anlamında kullanılır.

Açık Toplum Vakıfları veya eski ismi ile Açık Toplum Enstitüsü, milyarder yatırımcı George Soros tarafından kurulan uluslararası bir bağış ağı. Açık Toplum Vakıfları adaleti, eğitimi, halk sağlığını ve bağımsız medyayı iyileştirme amacıyla dünyanın dört bir yanındaki sivil toplum kuruluşlarını finansal olarak desteklemektedir. Grubun adı, Karl Popper'ın 1945 tarihli The Open Society and Its Enemies adlı kitabından esinlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Atina demokrasisi</span> Antik Yunan şehir devletlerinde uygulanmış olan demokrasi çeşidi

Atina demokrasisi veya Klasik demokrasi, Antik Yunan şehir devletlerinde uygulanmış olan demokrasi çeşididir. Atina devlet yönetimi, antik çağın bilinen ilk demokrasisi ve belki de en önemlisidir. Diğer Yunan şehirleri de demokrasi yönetimi kurmalarına rağmen ya Atina modelini seçmemişler ya da istikrarı sağlayamamışlardır. Bilinen ilk doğrudan demokrasi denemesidir. Doğrudan demokrasi, Atina'da yaşayan herkesin devlet yönetimine katılma hakkı olduğu anlamına gelmez. Fakat, karar alıcı sistemin içinde yer alanlar için ekonomik düzey gibi herhangi bir ölçüt de yoktur. Atinalı vatandaşlar temsilci seçmezler, onun yerine yasaları ve vergi icralarını oylayarak karar verirlerdi.

<span class="mw-page-title-main">Liberal demokrasi</span> Siyasi ideoloji ve hükûmet biçimi

Liberal demokrasi veya Batı demokrasisi, temsilci demokratik bir hükûmet biçimi altında işleyen liberal siyasi bir ideolojinin birleşimidir. Birden fazla ayrı siyasi partinin katıldığı seçimler, hükûmetin farklı kollarına güçler ayrılığı, günlük yaşamda açık bir toplumun bir parçası olarak hukukun üstünlüğü, özel mülkiyetle piyasa ekonomisi, insan haklarının, medeni hakların, medeni özgürlüklerin ve siyasi özgürlüklerin eşit şekilde korunması gibi özelliklere sahiptir. Uygulamada sistemini tanımlamak için liberal demokrasiler genellikle hükûmetin yetkilerini belirleyen ve toplumsal sözleşmeyi güvence altına alan bir anayasaya başvururlar, bu anayasa ya kodifiye edilmiş ya da kodifiye edilmemiş olabilir. 20. yüzyılın ikinci yarısında genişleme döneminden sonra liberal demokrasi, dünyadaki yaygın bir siyasi sistem haline geldi.

Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG), 29 Aralık 2002'de yasal kimliğini kazanan bir Sivil toplum kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Kadın Adayları Destekleme Derneği</span>

Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA-DER), İstanbul merkezli bir sivil toplum kuruluşu'dur.

<span class="mw-page-title-main">Yurttaşlık Derneği</span>

Helsinki Yurttaşlar Derneği (hYd), uluslararası bir çalışma konferansı olarak nitelenen Helsinki Yurttaşlar Meclisi'ne dayanan ve Türkiye'de temel hak ve özgürlükler, barış, demokrasi ve çoğulculuk gibi alanlarda etkinlik gösteren bir sivil toplum kuruluşudur. Eylül 1993'te kuruldu. Derneğin hedefi, barış, insan hakları, çevreyi tahrip etmeyen bir ekonomi, demokrasi ve hukukun üstünlüğü gibi evrensel değerlerin, uluslararası anlaşmalar çerçevesinde hayata geçirilmesi ve sivil tabanda yaygın hale getirilmesidir. Dernek bu hedeflere ulaşmada, sorunların karşılıklı anlayış ve diyalog yoluyla çözümünü ilke kabul eder.

Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV), 1993 yılında 23 vakıf ve derneğin Türkiye'de üçüncü sektörün yasal ve mali altyapısını güçlendirmek amacıyla bir araya gelerek oluşturduğu bir vakıftır. Bugün vakfın 100’ü aşkın mütevellisi, TÜSEV çatısı altında iş birliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı</span>

İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı, Avrupa Konseyi tarafından 2010 Avrupa Kültür Başkenti ilan edilen İstanbul kentini, taşıyacağı unvanla ilgili olarak 2010 yılında gerçekleşecek etkinliklere hazırlamak üzere kamu kurumları ve sivil kuruluşların sürdürdükleri çalışmaları koordine etmek amacıyla kurulmuş bir kurumdur. 2 Kasım 2007 tarihinde kabul edilen 5706 sayılı özel yasa ile kurulmıştur. Devlet, sivil toplum örgütü ve özel sektör temsilcilerinin bir araya geldiği bir organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Korsan Parti</span>

Korsan parti, farklı ülkelerde siyasi partiler tarafından kabul edilen bir etikettir. Korsan partiler sivil hakları, telif ve patent yasalarında reformu, bilginin serbest paylaşımını, bilgiye erişim özgürlüğünü ve şeffaflığı desteklemektedir.

Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER), 37 kadın girişimci tarafından Eylül 2002'de İstanbul'da kurulmuş istihdam, iş ve girişimcilik odaklı bir bir sivil toplum örgütü.

<span class="mw-page-title-main">İnsan Hakları Derneği</span> Sivil toplum kuruluşu

İnsan Hakları Derneği (İHD), genel merkezi Ankara'da bulunan bir sivil toplum kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">GUAM Demokrasi ve Ekonomik Kalkınma Örgütü</span> 1997de kurulan demokrasi ve ekonomik kalkınma örgütü

GUAM Demokrasi ve Ekonomik Kalkınma Örgütü; Gürcistan, Ukrayna, Azerbaycan ve Moldova gibi ülkelerin bulunduğu örgüttür. 10 Ekim 1997 yılında kurulmuştur. 1999-2005 yıllarında Özbekistan da örgüte katılmıştır. Örgütün adı, üye ülkelerin İngilizce isimlerinin baş harflerinin birleştirilmesi ile oluşturulmuştur. Özbekistan'ın üye olduğu dönemde örgüt GUUAM adını taşıyordu. Örgüte üye ülkeler Gürcistan, Azerbaycan, Ukrayna, Moldovadır, örgüte sonradan Özbekistan'da katılmıştır. Türkiye ve Letonya ise gözlemci ülkeler arasında yer alır.

Ayşe Keşir, Türk siyasetçi ve Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekili. Haziran 2015, Kasım 2015, 2018 ve 2023 Türkiye genel seçimlerinde AK Parti Düzce milletvekili olarak meclise giren Keşir, politikaya girmeden önce çeşitli sivil toplum kuruluşlarında yoksulluk, aile, kadın, gençler ve Türk Cumhuriyetleri üzerine çalışmalarda bulunmuştur.

Tarlabaşı Toplum Merkezi 2006 yılında İstanbul'un Tarlabaşı semtinde İstanbul Bilgi Üniversitesi'nin desteğiyle kurulan bir sivil toplum kuruluşu. Semt sakinlerine eğitsel, sosyal ve psikolojik destek sağlamak amacı ile çalışmalar yürütmektedir. Mülteciler, çocuklar ve kadınlar gibi toplum gruplarının hakları konusunda çalışan merkezde göç, yoksulluk, ayrımcılık konularında sosyal hizmetler ve kültürel faaliyetler yapılmaktadır. 2012 yılında kapanma tehlikesi yaşayan kurum için bir destek koşusu düzenlendi. 2016'da 10. yılını, 15.386 katılımcı, 2121 gönüllü ve 652 farklı atölye ile geride bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hazine ve Maliye Bakanlığı (Türkiye)</span> hazine ve maliye işlerinden sorumlu olan bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, hazine ve maliye işlerinden sorumlu olan bakanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Demokrasi ve Atılım Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

Demokrasi ve Atılım Partisi, 9 Mart 2020 tarihinde Ali Babacan liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "DEVA PARTİSİ" şeklindedir. Simgesi, içinde fidan silueti olan su damlasıdır. TBMM'de 15 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Ali Babacan'dır.

Mustafa Yeneroğlu, Türk siyasetçi ve avukat.

<span class="mw-page-title-main">Demokrasiler Topluluğu</span> hükümetlerarası kuruluş

Demokrasiler Topluluğu (C.O.D), devletler arası bir koalisyon olup amacı, dünyanın dört bir yanında demokratik kuralları desteklemek, siyasi katılımı genişletmek, demokratik özgürlükleri ilerletmek ve korumak, demokratik normları ve kurumları güçlendirmek için hükûmetleri, sivil toplumu ve özel sektörü bir araya getirmektir. Varşova Bildirgesi, demokrasinin teşvik edilmesi görevini açıklamıştır. Koalisyonun, hukuki anlamda bir Uluslararası kuruluş olarak nitelendirilip nitelendirilemeyeceği tartışmalıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.