İçeriğe atla

Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi

Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi
Denali National Park and Preserve
"McKinley-Denali Dağı" Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi
Alan türü Ulusal park ve koruma bölgesi
SınıflandırmaIUCN VI
Devlet ABD
DevletABD
Federasyon Alaska
Bölge Denali Borough, Matanuska-Susitna Borough,
İlHealy
Koordinatları K 63° 20' 00" B 150° 30' 00"
Karasal alanı Park:24.500 km²
Koruma Bölgesi:5.430 km²
Kuruluş tarihi Park:26 Şubat 1917
Koruma Bölgesi:2 Aralık 1980
Ziyaretçi sayısı 392.844 (2012)
Kontrol kuruluşu Ulusal Park Hizmeti
İnternet sitesi http://www.nps.gov/dena/

Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi (İngilizce:Denali National Park and Preserve) Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaleti iç bölgesinde, Denali Borough, Matanuska-Susitna Borough'da bulunan, Kuzey Amerika kıtasının en yüksek zirvesi olan 6 194m irtifalı McKinley Dağı'nı ihtiva eden ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafından idare edilen bir ulusal park ve ve Koruma Bölgesi'dir.

Denali Ulusal Parkı'nın yüzölçümü 24.500 km² 'yi aşmaktadır ve bunun 19.120 km²'si federal devlete ait devlet arazisidir. Denali Koruma Bölgesi yüzölçümü ise 5.278 km²'si federal devlete ait olup 5.430 km²'dir. 2 Aralık 1980'de ulusal park arazisi içinde 8.687 km² yüzölçümlü bir arazi daha kapsamlı koruma şartlarına bağlı olan "Denali Vahşi Arazisi" olarak kurulmuştur.

Danalı habitatı en aşağı rakımlı bölgelerde karışık, yaprak döken tayga dahil, ormanlardır. Orta rakımlı koruma alanında tundra da bulunur. Daha yüksek rakımlı bölgelerde buzullar, kayalıklı dağ alanları ve kar kaplı alanlar bulunur. Bu ulusal park ve koruma bölgesinde en uzun buzul McKinley Dağı'nın güneybatı yamaçlarında bulunan 71 km uzunlukta "Kahiltna Buzulu"'dur.

Gününüzde bu ulusal parka gelen yıllık ziyaretçi sayısı 400.000 kadardır. Ziyaretçiler vahşi doğayı izlemek, dağcılık yapmak ve sırt çantası yüküyle trekking yapmak için bu parka gelmektedirler. Kış mevsiminde ise sportif faaliyet olarak köpek kızağı kullanma; kayaklı koşu ve kar-mobil motorlu vasıta kullanma yapmak da mümkündür.

Tarihçe

Park 1917'de bir vahşi doğa, hayvan ve bitki korunak alanı olarak kurulmuştur. Kuzey Amerika'nın en yüksek noktasını ihtiva eden McKinley Dağı'nı ve etrafını ihtiva etmekteydi. Park kurulduğu zaman ismi, hem McKinley Dağı'na hem de 25. Birleşik Devletler cumhurbaşkanı olan William McKinley anısına "McKinley Dağı Ulusal Parkı" idi. 1980'de ABD Kongresi'nden çıkartılan "Ulusal İlgilenme Arazileri Korunması Kanunu (ANILCA)" ile alanı :24.500 km²'ye çıkartılmıştır. Günümüzde bu araziler üç değişik statülü olarak idare edilmektedir: "Denali Vahşi Alan Bölgesi" eski "McKinley Dağı Ulusal Parkı" sınırlarını kapsamaktadır ve hiçbir gelişme kabul edilmeden orijinal vahşi arazi olarak idare edilmektedir. Bu arazilerde avcılık tümüyle yasaktır. "Denali Ulusal Parkı" idare bölgesi 1980'de eklenen arazilerin çoğunu ihtiva etmektedir. Bu arazilerde sadece yerel halkın kendi tüketim ihtiyaçlarını karşılamak için çok sıkı izinle avcılığa izin vardır. Denali Ulusal Koruma Bölgesi iki kısımdan oluşup bu arazilerinde spor olarak avcılık yapmak izinle serbesttir.

Coğrafya

Denali Ulusal Parkı haritası

Denali Ulusal Parkı ve Koruma bölgesi Alaska Sıradağları'nın merkezî ve en yüksek kısımlarını ve bu sıradağlardan güneye uzanan buzulları ve buzul vadilerini içinde kapsamaktadır. Ulusal Park ve Koruma Bölgesi'nin kuzey kısmında "McKinley Nehri", "Toklat Nehri" ve "Foraker Nehri" vadileri ve Kantisha Sıradağları ve Wyoming Sıradağları bulunmaktadır. "George Parks Karayolu" parkın doğu yanını takip etmektedir ve bu ana kara yolu Alaska Sıradağları'nı "Chuliytna Nehri" ile "Nanana Nehri" arasındaki vadilerden geçmektedir. Park giriş "Healy" adli bir küçük şehrinin 18 km güneyindedir. "Denali Ziyaretçi Merkezi" ve parkın idari merkezi bu girişten hemen sonra park içinde bulunmaktadır. Park içindeki kara yolu 148 km "Alaska Sıradağları"'na paralel olarak gitmekte ve Kantisha'da bulunan madencilik kampında sona ermektedir. Toprağın devamlı donması ve yıl içinde donma-ve-erime sezonları olması dolayısıyla asfalt yol bakım maliyetleri çok yüksek olacağı için bu yolun ancak küçük bir kısmı asfalttır. Bu yolun ilk 24 km'sinde ziyaretçilerin kendi motorlu araçlarını kullanmalarına izin verilmektedir. Yolun gerisinde parka ait veya özel sektörden kiralanmış olarak düzenli otobüs seferleri yapılmaktadır.

Koruma Bölgesi iki kısımdan oluşmaktadır ve her iki kısım da park bölgesinin batısındadır. Birinci kısım Highpower Creek ve Müddy Nehri mıntıkalarında bulunan gölleri ihtiva eder. İkinci kısım ise yüksek Alasaka Sıradağları'nın güneybatısı oluşturan Dall Dağı etrafından oluşur. Ulusal Park arazilerinde tüfekle avcılık yapmak genel olarak yasaktır.

Resimler

Polikrom Dağları panoraması
  • Savage Nehri vadisinde kırsal kampcılık.
    Savage Nehri vadisinde kırsal kampcılık.
  • Polikrom Dağları
    Polikrom Dağları
  • Koruma Bölgesi'nin güneybatısında Kichatna Dağları
    Koruma Bölgesi'nin güneybatısında Kichatna Dağları
  • Denali Ulusal Parkı'ndan bir görüntü
    Denali Ulusal Parkı'ndan bir görüntü
  • Havadan Highsmith'de Alpin meralar, göller ve iğneyapraklı ormanlar.
    Havadan Highsmith'de Alpin meralar, göller ve iğneyapraklı ormanlar.
  • Dağlarda gün doğumu
    Dağlarda gün doğumu
  • Denali Park'inda renkli bitkiler
    Denali Park'inda renkli bitkiler
  • Savage Nehri yakınında ulusal park
    Savage Nehri yakınında ulusal park
  • Alaska Sıradağları'nda sis
    Alaska Sıradağları'nda sis
  • Ruth Boğazı
    Ruth Boğazı

Kaynakça

Ayrıca bakınız

  • McKinley Dağı
  • ABD'deki ulusal parklar listesi

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikigezgin'de Denali National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

(İngilizce)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Denali</span>

Denali, eski adıyla McKinley Dağı, Alaska'da Denali Borough ilçesinde 6.195 m yüksekliğinde Kuzey Amerika'nın en yüksek dağı.

<span class="mw-page-title-main">Denali Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Denali ili veya Denali Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin İç Alaska coğrafi bölgesinde Kızılderili Alaska Atabasklarınca meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. İlin yönetim merkezi Healy'dir.

<span class="mw-page-title-main">Olympic Ulusal Parkı</span> ABD de bir milli park

Olympic Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Washington eyaletinde, Seattle şehri yakınlarında bulunan, Olympic Yarımadası'nın 3.734 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Mount Rainier Ulusal Parkı</span>

Mount Rainier Ulusal Parkı kuzey-batı Amerika Birleşik Devletleri'nde, Washington eyaletinde, Tacoma şehri yakınlarında bulunan, Mount Rainer Dağı ve etrafında 956,6 km² yüzölçümü kaplayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Zion Ulusal Parkı</span> Utah, ABDdeki bir milli park

Zion Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri güneybatısında bulunan Utah eyaletinde, Springfield, Utah şehri yakınlarında bulunan, 593,26 km2 yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Kings Canyon Ulusal Parkı</span>

Kings Canyon Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya eyaletinde Fresno şehrinin doğusundaki güney Sierra Nevada dağlarında bulunan, 1869,25 km² yüzölçümünü kapsayan, 4 Mart 1940'ta kurulmuş olan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu ulusal park Sekoya Ulusal Parkı'nın kuzeyinde olup iki ulusal park birbiriyle ortak sınırları vardır. Bu nedenle ABD Ulusal Park Hizmeti bu iki ulusal park için tek birleşik idare uygulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pinnacles Ulusal Parkı</span>

Pinnacles Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya eyaletinin ortasında, Salinas vadisinin doğusunda, San Jose'nin 130 km kuzeydoğusunda bulunan dağlık bölgede 107,67 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Hot Springs Ulusal Parkı</span>

Hot Springs Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Arkansas eyaletinde, Hot Springs, Arkansas şehrinin bir semtinde bulunan 22 km² yüzölçümlü, emsalsiz tek bir şehirsel alanda kurulu ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Saguaro Millî Parkı</span>

Saguaro Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri Arizona eyaletinin güneyinde olup, Tucson şehri yakınlarında bulunan Sonora Çölü arazilerini içine alan ve "Tucson Dağları" adı verilen tepeleri ile "Rincon Dağları" arazilerini içine alan iki bölgeden oluşan, 370,04 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır. Bu ulusal park 14 Ekim 1994'te kurulmuş ve ismini kapsadığı çölün tipik bitkisi olan büyük "saguaro" türü kaktüsten almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gates of the Arctic Ulusal Parkı</span>

Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinin kuzey kesiminde ve tümüyle Kuzey Kutup Dairesi içinde bulunan ve ABD ulusal parklarından en kuzeyde olanı; Brooks Sıradağları'nı kapsayan; 34.287 km²lik yüzölçümü ile ikinci büyük ABD ulusal parkı olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Glacier Bay Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Glacier Bay Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinin "tava sapı" şeklindeki güneyinde Juneau şehrinin batı yakınlarında bulunan, 13.287 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Shenandoah Ulusal Parkı</span>

Shenandoah Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Virginia eyaletinde, Blue Ridge Dağları'nın sırtlarında dar ve uzun olarak kurulmuş Front Royal küçük şehri yakınlarında bulunan, 806 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinde Anchorage şehrinin batı yakınlarında bulunan, 33.682,5 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Ulusal park ve koruma bölgesi birlikte 53.320.757 km² alanla, federal büro-daire olan Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen en geniş arazili kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, güneybatı Alaska'da bulunan bir ABD millî parkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, Alaska'nın güneyinde yer alan, boz ayılarıyla ve Ten Thousand Smokes Vadisi 'yle ünlü bir ABD ulusal parkı.

<span class="mw-page-title-main">Colorado Platosu</span>

Kolorado Platosu, ABD'nin güney-doğusunda coğrafik ve jeolojik niteliklere göre belirlenmiş çok büyük bir bölgedir. Tüm yüzölçümü 337.000 km² olup Utah, Arizona, New Mexico ve Kolorado eyaletlerine yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">San Luis Vadisi</span>

San Luis Vadisi, ABD'nin Colorado ile New Mexico eyaletleri arasındaki güney Rocky Dağları'nda bulunan ve 180 km uzunluğundaki bir vadidir. Batısında San Juan Dağları ile güneyinde Sangre de Cristo Sıradağları arasında yüksek rakımlı bir Alpin havzadır.

<span class="mw-page-title-main">Sierra Nevada (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

Sierra Nevada Sıradağları ) batı ABD'de "Kaliforniya Merkez Vadisi " ile "Havza ve Sıradağlar Jeolojik Bölgesi " arasında bulunan bir sıradağlar sistemidir. Bu sıradağlar "Sierra" veya "Sierralar" ve "Yüksek Sierralar" olarak da adlandırılmaktadır. Sierralar'ın en önemli ve büyük kısmı Kaliforniya eyaletinde bulunmaktadır; ama birçok coğrafyacı bu sıradağlara eklenmiş olarak Nevada eyaletine uzanan Carson Sıradağları'nı da Sierralar'ın bir kısmı olarak kabul etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Blue Ridge Dağları</span>

Blue Ridge Dağları, ABD'nin doğusunda bulunan bir sıradağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Boyalı Çöl</span> Arizona da bir çöl

Boyalı Çöl, Kuzey Amerika kıtasında Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona eyaletinde bulunan çöl arazisi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.