İçeriğe atla

Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti

Repoblika Demokratika Malagasy (Malgaşça)
République démocratique de Madagascar (Fransızca)
Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti
30 Aralık 1975
-12 Eylül 1992
BaşkentAntananarivo
Yaygın dil(ler)Malgaşça, Fransızca
HükûmetSosyalist tek parti
Devlet Başkanı 
• 1975–1992
Didier Ratsiraka
Tarihçe 
• Kuruluşu
30 Aralık 1975
• Yeni rejim ilanı
30 Aralık 1975
• Rejim değişikliği
12 Eylül 1992
• Dağılışı
12 Eylül 1992
Para birimiAriary
Öncüller
Ardıllar
Malgaşça Cumhuriyeti
Madagaskar

Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti, 1975 yılından 1992 yılına kadar bugünkü Madagaskar Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın 26 Haziran 1960 yılında Fransa'dan bağımsızlığını kazanması sonrası kurulan Malgaşça Cumhuriyeti, mevcudiyetini Didier Ratsiraka'nın iktidarına kadar sürdürmüş, Ratsiraka'nın iktidara gelmesi sonucu değişen ideoloji ve sonucunda uygulanan politikalar neticesinde gerçekleştirilen rejim değişikliği nedeniyle kurulan Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti'nin kurulması ile sonlandırılmıştır.

Didier Ratsiraka

Ülke genelinde yaygınlaşan gösteriler neticesinde 1975 yılında sosyalist bir düşünce yapısına sahip olan Didier Ratsiraka iktidara gelmiş, 30 Aralık 1975 tarihinde ülkenin yeni isminin Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti olduğunu ilan etmiş,[1] benimsenen siyasi düşünce doğrultusunda adada finans pazarını elinde bulunduran yabancı banka ve sigorta kuruluşlarını kamulaştırmış, mevcut sistemdeki bankaları Banque Nationale de l’Industrie, Agricultural Bank ve Trade Bank isimli üç bankada birleştirmiş, sigorta firmalarını da kurulan ARO ve NY Havana firmalarında bir araya getirmiştir.[2] Banka ve sigorta kuruluşlarının haricinde ülkede bulunan çok uluslu endüstriyel holdingler de kamulaştırılarak devlet denetimine alınmış ve Fransa ile olan tüm ilişkiler askıya alınmıştır.[3] Tarım sektörü de tek bir noktada toplanmış, tüm mahsulün elde edilmesi, satılması gibi konularda da devlet tek yetkili kılınmıştır. Özellikle tarım alanında alınan bu kararlar Madagaskar ekonomisini olumsuz yönde etkilemiş, büyüme oranları bu yıllarda eksi %2 ile %1 arasında gerçekleşmiş, pirinç gibi üretimi çok olan mahsuller de 1980'li yılların başında yeterli düzeyde elde edilemediği için bölgesel olarak kıtlık yaşanmasına neden olmuştur.[4] Bu süreçte ülkede kara piyasa oluşmuş ve işsizlik oranları artmıştır. Tüm bu siyasi ve ticari yaşananlara rağmen Ratsiraka iktidarına karşı herhangi bir direniş gösterilmemiştir. Ratsiraka iktidarı süresince kendisi ve kendisine bağlı kişilerin refah içerisinde yaşaması sağlanmış, ordu zayıf düşürülmüş ve muhalefet partileri de sindirilmiştir.[5]

1992 yılında les Forces Vives adını verdikleri bir muhalefet hareketi ile Ratsiraka yeniden rejim değişikliğine gitmek durumda kalmış, 1993 yılında gerçekleştirilen ilk çok partili seçimler sonucunda da iktidardan indirilmiş, üçüncü cumhuriyet döneminin başlangıcı olacak yeni bir anayasa oluşturularak bu yasa da devlet başkanın yetkileri kısıtlanmış, ülkenin başkanlık sistemi ile yönetilen bir ülke olduğu beyan edilmiştir.[6] Ülkenin ismi de yeniden Madagaskar Cumhuriyeti olarak ilan edilerek Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti'nin varlığına son verilmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Franz Nuscheler, Klaus Ziemer: Die Wahl der Parlamente und anderer Staatsorgane, Band 2 Afrika, Sayfa 1182". 14 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015. 
  2. ^ Eliphas G. Mukonoweshuro: State „Resilience“ and Chronic Political Instability in Madagascar. In: Canadian Journal of African Studies/Revue Canadienne des Études Africaines. 24, Nr. 3, 1990, Sayfa 377
  3. ^ "www.bbc.com Madagaskar tarihi". 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015. 
  4. ^ Eliphas G. Mukonoweshuro: State „Resilience“ and Chronic Political Instability in Madagascar. In: Canadian Journal of African Studies/Revue Canadienne des Études Africaines. 24, Nr. 3, 1990, Sayfa 379
  5. ^ Eliphas G. Mukonoweshuro: State „Resilience“ and Chronic Political Instability in Madagascar. In: Canadian Journal of African Studies/Revue Canadienne des Études Africaines. 24, Nr. 3, 1990, Sayfa 386–390
  6. ^ Solofo Randrianja „Be Not Afraid, Only Believe“: Madagascar 2002. In: African Affairs. 102, Nr. 407, 2003, Sayfa 310

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güney Afrika Cumhuriyeti</span> Güney Afrikada bir ülke

Güney Afrika Cumhuriyeti ya da daha yaygın kullanımı ile Güney Afrika, Afrika kıtasının güneyinde yer alan bir ülkedir. Ülkenin sınır komşularını Namibya, Botsvana, Zimbabve, Mozambik ve Esvatini oluştururken ülkenin güneydoğusunda Hint Okyanusu, güney ve güneybatısında Atlas Okyanusu bulunmaktadır. Bu ülkelerin haricinde Lesotho'da da tamamen Güney Afrika Cumhuriyeti toprakları içinde yer alan bir ülke olarak Güney Afrika ile tüm sınırlarını paylaşmaktadır. Güney Afrika'da yürütme başkenti Pretoria, yasama başkenti Cape Town, yargı başkenti Bloemfontein olmak üzere üç başkent bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Demokratik Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bir ülke

Kongo Demokratik Cumhuriyeti,, eski adıyla Zaire, Orta Afrika'da bir ülkedir. Yüzölçümü bakımından Sahra Altı Afrika'nın en büyük, Afrika'nın ikinci büyük, dünyanın ise 11. büyük ülkesidir. 105 milyonluk nüfusuyla en kalabalık Frankofon ülkedir. Ayrıca Afrika'nın en kalabalık 4., dünyanın ise 15. ülkesidir. Kongo Demokratik Cumhuriyeti, kuzeyden saat yönünde ilerlendiğinde Orta Afrika Cumhuriyeti, Güney Sudan, Uganda, Ruanda, Burundi, Tanzanya, Zambiya, Angola, Kongo Cumhuriyeti ve 40 km'lik bir sahil şeridi ile Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Ülkenin başkenti Kinşasa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Zaire</span> 1971 yılından 1997 yılına kadar bugünkü Kongo DC sınırları içerisinde kurulan devlet

Zaire veya resmî adıyla Zaire Cumhuriyeti, 1971 yılından 1997 yılına kadar bugünkü Kongo Demokratik Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bulunan bir ülke

Orta Afrika Cumhuriyeti ya da yaygın kullanımı ile Orta Afrika, Afrika kıtasının orta bölümünde yer alan, denize kıyısı bulunmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını Çad, Sudan, Güney Sudan, Kongo DC, Kongo Cumhuriyeti ve Kamerun oluşturmaktadır. Ubangi-Chari ismi ile geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke, 1960 yılında bağımsızlığına kavuşmuştur. Ülkenin başkenti Bangui'dir.

<span class="mw-page-title-main">Madagaskar</span> Hint Okyanusunda ada devleti

Madagaskar ya da resmî adıyla Madagaskar Cumhuriyeti, Afrika kıtasına bağlı bir ada ülke olup, kıtanın doğu kesiminde Hint Okyanusu'nun batı kısmında yer almaktadır. Mozambik Kanalı ülkeyi Afrika ana kıtası ile birbirinden ayırmaktadır. Madagaskar adası, dünyanın dördüncü büyük adasıdır. Ülke ada ülkesi olması nedeniyle sınır komşusu bulunmamakta olup, en yakın anakara ülkesi adanın batısında yer alan Mozambik'tir. Bunun haricinde komşu ada ülkeler ise kuzeybatıda Komorlar ve Fransa denizaşırı bölgesi Mayotte, doğuda Mauritius ile yine Fransa denizaşırı bölgesi olan Réunion adalarıdır. Ülkenin başkenti Antananarivo'dur.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi parti</span> politik hayatın en önemli ögesi olan ve belli bir siyasi görüşü temsil eden siyasal örgüt

Siyasi parti, belirli bir ülkenin seçimlerinde yarışacak adayları koordine eden bir örgütlenmedir. Bir parti üyelerinin genellikle politika konusunda benzer fikirlere sahip olması yaygındır ve partiler belirli ideolojik veya politika hedeflerini destekleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">1989 Devrimleri</span>

1989 Devrimleri, Doğu Bloku ve dünyanın diğer bölgelerindeki Marksist-Leninist hükümetlerin çoğunun çökmesiyle sonuçlanan liberal demokrasi hareketlerinin devrimci bir dalgasıydı. Bazen bu devrimci dalgaya Milletlerin Düşüşü veya Milletlerin Sonbaharı da denir. Bu dalga dünyanın en büyük Marksist-Leninist devleti olan Sovyetler Birliği'nin nihai olarak dağılmasına ve dünyanın birçok yerinde bazıları şiddet yoluyla devrilen komünist rejimlerin terk edilmesine katkıda bulundu. Olaylar, özellikle de Sovyetler Birliği'nin çöküşü, dünyanın güç dengesini büyük ölçüde değiştirerek Soğuk Savaş'ın sona ermesine ve Soğuk Savaş sonrası dönemin başlangıcına işaret etti.

<span class="mw-page-title-main">Solculuk</span> toplumsal eşitliği ve eşitlikçiliği destekleyen siyasi ideolojiler, politik duruş

Solculuk, genellikle bir bütün olarak toplumsal hiyerarşiye veya belirli toplumsal hiyerarşilere karşı çıkarak, toplumsal eşitlik ve eşitlikçiliği destekleyen ve bunu sağlamaya çalışan siyasi ideolojiler yelpazesidir. Sol siyaset tipik olarak, taraftarlarının toplumda diğerlerine göre dezavantajlı olarak algıladıkları kişiler için endişe duymanın yanı sıra, uygulandıkları toplumun doğasını değiştiren radikal yollarla azaltılması veya ortadan kaldırılması gereken haksız eşitsizlikler olduğuna dair bir inancı da içerir.

<span class="mw-page-title-main">Marksizm-Leninizm</span> İdeoloji

Marksizm-Leninizm, adını Karl Marx ve Vladimir Lenin'den alan, 1920'li yıllarda komünist partiler arasında popülerlik kazanan ideolojik akım. Marksizm-Leninizm; Marx, Engels ve Lenin'in ortaya koyduğu temel öğretilere bağlı kalarak, değişen koşullara ve çağın gereklerine uygun bir biçimde sosyalist sistemde yeniden uygulanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Merina Krallığı</span>

Merina Krallığı ya da Madagaskar Krallığı, Afrika kıtasının doğu kesiminde Hint Okyanusu'nun batı kesiminde yer alan, günümüzde Madagaskar Cumhuriyeti'nin varlığını sürdürdüğü ada üzerinde kurulan ve hakimiyetini 1897 yılına kadar sürdüren krallık.

<span class="mw-page-title-main">Didier Ratsiraka</span> Madagaskarın 5. ve 8. devlet başkanı

Didier Ratsiraka, Madagaskarlı siyasetçi. Ratsikara, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 1975 ile 1993 ve 1997 ile 2002 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Albert Zafy</span> Madagaskarlı siyasetçi

Albert Zafy, Madagaskarlı siyasetçi. Zafy, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 1993 ile 1996 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Moussa Traoré</span> Malili asker, politikacı ve diktatör (1936-2020)

Moussa Traoré, Malili asker ve siyasetçidir. Traoré, Afrika ülkesi Mali'de 1968 yılından 1991 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yemen Sosyalist Partisi</span> Yemende sosyalist bir siyasi parti

Yemen Sosyalist Partisi, Yemen'de sosyalist bir siyasi partidir. 1978 yılında kurulan parti Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin halefi olup 1990 yılında Yemen'in birleşmesine kadar Güney Yemen'de iktidar olmuştur. Başlangıçta Marksist-Leninist olan parti, günümüzde demokratik sosyalist muhalefet partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesi</span> Askeri harekât

Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesi, 1918 yılında Rus İç Savaşı sırasında başlatılan çok uluslu bir askerî harekâttır. Ana hedefler, Çekoslovak Lejyonuna yardım etmek, Rus limanlarındaki mühimmat ve silah tedarikini sağlamak ve Doğu Cephesini yeniden kurmaktı.

<span class="mw-page-title-main">Senegal-Türkiye ilişkileri</span>

Senegal-Türkiye ilişkileri,, Senegal ve Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin 1962'den beri Dakar'da Büyükelçiliği bulunmaktadır. Senegal'in ise Ankara'da Ağustos 2006'da açılan bir Büyükelçiliği bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Komorlar-Türkiye ilişkileri</span>

Komorlar-Türkiye ilişkileri, Komorlar ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Büyükelçi düzeyindeki diplomatik ilişkiler 1979 yılında kurulmuştur.

Guy Willy Razanamasy, Madagaskarlı siyasetçi. Razanamasy, Afrika ada ülkesi Madagaskar'da 1991-1993 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Razanamasy'nin başbakanlığı 1991-1992 arası ülkesinin henüz Demokratik Madagaskar Cumhuriyeti olduğu süreci kapsarken, 1992-1993 arası da ada ülkesinin üçüncü cumhuriyet ilanından sonra oluşturulan Madagaskar Cumhuriyeti dönemini kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lingala</span>

Lingala tonal bir Bantu dilidir. Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Kongo Cumhuriyetinde milli dil olmasının yanı sıra Orta Afrika Cumhuriyeti, Angola, Kenya ve Güney Sudan'da çeşitli bölgelerde konuşmakta olan bir dildir. Lingala 25-30 milyon arsında kişinin anadili olmak üzere yaklaşık 35 milyon kişi tarafından ikinci dil olarak konuşulmaktadır. Bu da yaklaşık toplam 60-65 milyon kişi tarafından konuşulduğu anlamına gelmektedir.