Demokrasi tarihi

Demokrasi, bir kurum, örgüt veya devlet içinde eşit bir şekilde güce sahip olan tüm üyelerin katılımıyla karar alma sürecini ifade eden bir siyasi sistemdir.^[2] Modern demokrasiler, vatandaşların topluma müdahale edebilme ve egemenlik haklarını uluslararası hukuka uygun olarak kullanabilme yetenekleriyle öne çıkar. Demokratik yönetim, genellikle azınlık tarafından yönetilen oligarşik ve tek bir hükümdarın hakim olduğu monarşik sistemlerle karşılaştırılır.

Demokrasi genellikle antik Yunanlıların çabalarıyla ilişkilendirilir; 18. yüzyıl entelektüelleri Batı medeniyetinin kurucuları olarak kabul ettiler. Bu kişiler, bu erken demokratik deneyimleri, monarşi sonrası yeni bir siyasi organizasyon şablonuna dönüştürmeye çalıştılar.^[3] Antik Yunanların demokratik ideallerini, 18. yüzyıl demokratik canlanmacılarının, ahlaki gerekçeleri tartışmaya açık olsa da, önümüzdeki 300 yılın baskın siyasi kurumu haline getirme çabaları hemen hemen tartışılmazdır. Bununla birlikte, demokratik ideallerin ve kurumların yeniden canlanmasıyla başlayan kritik tarihi dönemeç, sonraki yüzyılları temelde dönüştürmüş ve İkinci Dünya Savaşı'nın ardından imparatorlukların yıkılmasından bu yana uluslararası manzarayı domine etmiştir.

Modern temsilî demokrasiler, vatandaşların haklarını güvence altına alan, devletin gücünü sınırlayan ve oy kullanma hakkıyla etkinlik sağlayan 'sosyal sözleşmeler' aracılığıyla, Rousseau'nun doğa durumu tasvirini ve Hobbes'ın toplumu kaçınılmaz şekilde otoriter tasvirini birleştirmeye çalışırlar.^[4]

Antropologlar, tarımsal yerleşimlerden önceki avcı-toplayıcı küçük topluluklarda eski-demokrasi biçimlerine rastlamışlardır. 50-100 kişilik genellikle aile bağlarıyla sıkı bir şekilde bağlı olan gruplarda, kararlar çoğunlukla uzlaşı veya çoğunlukla alınır ve birçok durumda herhangi belirli bir lider atanmaksızın alınır.^[4]

Bu tür demokrasi genellikle kabilecilik veya ilkel demokrasi olarak adlandırılır. Bu anlamda, ilkel demokrasi genellikle yüz yüze tartışmaların yapıldığı köylerde veya küçük topluluklarda, köy meclisinde veya köy büyüklerinin desteklediği bir liderle ortaya çıkar.^[5] Bu durum, köy ve şehir gibi daha geniş politik topluluklar incelendiğinde daha karmaşık hale gelir. Monarşi, tiranlık, aristokrasi ve oligarşi de dahil olmak üzere diğer yönetim biçimleri genellikle yoğun nüfusa sahip kentsel merkezlerde gelişmiştir.^[6]

Demokrasi ve hükûmet şekli olarak anayasa kavramı, yaklaşık M.Ö. 508 yılında antik Atina'da ortaya çıktı. Antik Yunan'da farklı yönetim biçimlerine sahip birçok şehir-devlet bulunduğu için demokrasi, elitlerin yönetimi (aristokrasi), tek bir kişinin yönetimi (monarşi), tiranların yönetimi (tiranlık) gibi yönetim biçimleriyle karşılaştırılmıştır.

M.Ö. 5. yüzyılda Atina'nın gelişmiş demokrasi sistemini ilk kez oluşturduğu geniş bir şekilde kabul görmüş olsa da, son yıllarda bilim insanları,^{[7][8][9][10][11][12]} demokratik yönetim adına ilerlemelerin bu tarihten önce Yakın Doğu, Hint Yarımadası ve diğer bölgelerde bağımsız olarak gerçekleşmiş olma ihtimalini araştırmaktadır.^[13]

Antik Fenikelilerin önemli kararları nasıl aldığının en azından bir kısmının "meclis yönetimi" ile ilgili olduğu bilinmektedir. Bir kaynağa göre M.Ö. 1100 civarında, Mısırlı tüccar Wen-Amon, Fenikelilerin ağaç malzemeleriyle ticaret yapmak üzere kuzeye, Byblos şehrine seyahat etmiştir. Ağaçları yükledikten sonra, bir grup korsan Wen-Amon'u ve kargo gemisini kuşattı. Sorunu çözmek için Baylon'un Fenike prensi çağrıldı ve o da mw-'dwt adı verilen eski bir Sami kelimesi olan bir meclis topladı. Bundan sonraki detaylar ilgisizdir; demokrasi tarihine dair önemli olan şey ise Byblos'un belirli bir kısmının halk meclisi tarafından yönetildiği gerçeğidir (hangi alt nüfustan seçildikleri ve tam olarak hangi yetkilere sahip oldukları tam olarak bilinmemektedir).^[14]

Babil öncesi Mezopotamya'yı inceleyen Thorkild Jacobsen, Sümer destanları, efsaneleri ve tarihi kayıtları kullanarak "ilkel demokrasi" olarak adlandırdığı bir yapının izlerini sürmüştür. Jacobsen, bu ifadeyle, nihai gücün özgür (köle olmayan) erkek vatandaşların geniş kitlelerinde olduğu bir hükûmeti kastediyor, ancak "hükümetin çeşitli işlevleri henüz çok özelleşmemiş durumda [ve] iktidar yapısı gevşektir." Erken Sümer'de, Gılgamış gibi krallar, sonraki Mezopotamya yöneticilerinin sahip olduğu otoriter güce sahip değillerdi. Aksine, büyük şehir-devletlerinde, ihtiyarlar ve (muhtemelen silah taşıyan özgür erkeklerden oluşan) "genç erkekler" meclisleri vardı ve bu meclisler son siyasi yetkiye sahipti ve savaş gibi tüm büyük konularda danışılması gerekiyordu.^[15][16]

Bu çalışma genel olarak çok az kabul görmüştür. Akademisyenler, aynı kanıtların ilkel monarşi ve soylu sınıflar arasındaki bir iktidar mücadelesini göstermek için kullanılabileceğini ve ortak insanların herhangi bir egemen yetkiye sahip olmaktan ziyade bir tür piyon gibi işlev gördüğünü gösterdiğini bu bağlamda "demokrasi" kelimesinin kullanılmasını eleştirmektedir.^[17] Jacobsen, kanıtların belirsizliğinin, Mezopotamya demokrasisini ilkel bir oligarşiden ayırmayı engellediğini kabul etmiştir.^[18]

Erken demokratik kurumlar için başka bir iddia Hindistan'ın bağımsız "cumhuriyetleri" olan saṅghalar ve gaṇalar tarafından ortaya atılmıştır. Bunlar M.Ö. 6. yüzyılın başından itibaren var olmuş ve bazı bölgelerde M.Ö. 4. yüzyıla kadar devam etmiştir. Ancak bu konuda kanıtlar dağınıktır ve o döneme ait saf tarihi bir kaynak mevcut değildir. Ayrıca, Makedonya Kralı Büyük İskender'in Hindistan'a istilasından iki yüzyıl sonra yazan Yunan tarihçi Diodorus, ayrıntı vermeden Hindistan'da bağımsız ve demokratik devletlerin var olduğunu belirtmektedir.^[19] Modern bilim insanları, M.Ö. 3. yüzyılda bu kelimenin anlamının bozulduğunu ve doğası ne olursa olsun herhangi bir özerk devleti ifade edebileceğini belirtmektedir.^[20][21]

Gaṇa'nın temel özellikleri arasında genellikle raja adıyla bilinen bir hükümdar ve tartışmalı bir meclis bulunur. Meclis düzenli olarak toplanırdı ve tüm önemli devlet kararlarını tartışırdı. Bazı devletlerde katılım tüm özgür erkeklere açıktı. Bu kurum aynı zamanda tam mali, idari ve yargı yetkisine sahipti. Nadiren adı geçen diğer memurlar, meclisin kararlarına uyarlardı. Gaṇa tarafından seçilen hükümdar, görünüşe göre her zaman Kshatriya Varna'nın soylu sınıfına ait bir ailedendi. Hükümdar faaliyetlerini meclisle koordine ederdi;^[22] bazı devletlerde bunu diğer soyluların bir konseyiyle yapardı. Licchavis, en önemli ailelerin başları olan 7,077 raja'nın bulunduğu birincil yönetim kurumuna sahipti. Diğer yandan, Gautama Buddha döneminde Shakyas, Koliyas, Mallakas ve Licchavis gibi gruplar, meclisi tüm zengin ve fakir erkeklere açık tutuyordu. Kusinagara şehrinde odaklanmış Mallakas ve Vaishali şehrinde odaklanmış Vajji (veya Vṛji) Birliği gibi erken "cumhuriyetler" ya da gaṇasaṅgha, M.Ö. 6. yüzyıldan itibaren var olmuş ve bazı bölgelerde M.S. 4. yüzyıla kadar devam etmiştir.^[23] Vajji Mahajanapada'nın yönetici birleşik kabileleri arasındaki en ünlü klan, Licchavis'ti.^[24] Magadha krallığı, Rajakumara topluluğu gibi cumhuriyetçi toplulukları içeriyordu. Köyler, Gramakas adı verilen yerel şeflerinin yönetiminde kendi meclislerine sahipti. Yönetimleri yürütme, yargı ve askeri fonksiyonlara ayrılmıştı.

Akademisyenler, bu hükûmetleri en iyi nasıl tanımlamanın tartışmaktadır ve belirsiz, aralıklı kanıtlar geniş çaplı anlaşmazlıklara izin vermektedir. Bazıları meclislerin merkezi rolünü vurgulayarak onları demokrasiler olarak tanımlarken diğerleri liderliğin üst sınıfın hakimiyetini ve muhtemel meclis kontrolünü vurgulayarak bunları oligarşi veya aristokrasi olarak görüyor.^[25][26] Meclisin açık gücüne rağmen, katılımın gerçekten halkın katılımı olup olmadığı henüz kanıtlanmamıştır. İlk temel engel, meclisin halkın gücünü tanımlayan kanıtın eksikliğidir. Bu, Arthashastra'da, hükümdarlar için eski bir el kitabında yeralmaktadır. Bu eserde, sangalarla başa çıkmak için yönlendirmeler yer alır, ancak aristokrat aileler değil, demokratik organlar aktif bir şekilde cumhuriyetçi hükûmetleri kontrol ediyorsa, vatandaşların toplu karar verme üzerindeki etkisi hakkında hiçbir bilgi yoktur. Diğer bir sorun, dört kademeli Varna sınıf sisteminin sürekliliğidir.^[25] Her belirli kastın üyelerinin üzerindeki görevler ve ayrıcalıklar - başka bir düzenin üyeleriyle bir öğün paylaşmayı engelleyecek kadar katıdır - kurumların resmiyetine bakılmaksızın üyelerin devlet içinde beklenen rollerini etkilemiş olabilir. Demokrasinin merkezi ilkesi, karar alma gücünün paylaşılma fikridir. Bu kast sistemi sınırları içinde herhangi bir vatandaş eşitliği kavramının olmaması, birçok bilim insanının gaṇa ve saṅghas'ın gerçek doğasının gerçek anlamda demokratik kurumlara benzemediğini iddia etmelerine yol açmaktadır.^[26]

Antik Yunanistan, erken döneminde polis olarak adlandırılan bağımsız şehir devletlerinin gevşek bir birleşimi idi.^[27] Bu polislerin birçoğu oligarşiydi. En belirgin Yunan oligarşisi ve demokratik Atina ile en sık ve en verimli karşılaştırılan devlet, Sparta idi. Ancak Sparta, temel bir toplumsal farklılaştırıcı olarak özel serveti reddetmesiyle, farklı bir tür oligarşiydi^[28] ve bazı bilim insanları onun demokrasiye benzemesine dikkat çekti.^[7][29][30] Sparta hükûmetinde siyasi güç dört birim arasında bölünmüştü: iki Sparta kralı (diarşi), gerusya (Gerontes Konseyi (yaşlılar konseyi), iki kral dahil), eforlar (kraliçeleri denetleyen vatandaşların temsilcileri) ve ekklesia (Spartalıların meclisi).

İki kral hükûmetin başında bulunurdu. Eşzamanlı olarak yönetirlerdi, ancak farklı soydan gelirlerdi. Çift krallık, yürütme makamının etkili gücünü zayıflatırdı. Krallar, yargısal işlevlerini gerusia'nın diğer üyeleriyle paylaşırlardı. Gerusia üyeleri 60 yaşından büyük olmalı ve ömür boyu seçilmeliydi. Teoride, bu yaşın üzerindeki herhangi bir Spartan seçime aday olabilirdi. Ancak uygulamada, genellikle zengin, aristokratik ailelerden seçilirlerdi. Gerusia, yasama girişimlerinin kritik gücüne sahipti. Apella, en demokratik unsurdı, burada 30 yaşından büyük Spartalılar, gerusia ve eforlar üyelerini seçer ve gerusia'nın önerilerini kabul eder veya reddederdi.^[31] Son olarak, beş efor, apella'da seçilen Spartalılardı ve kral ve diğer kamu görevlilerinin eylemlerini denetler ve gerektiğinde görevden alırlardı. Bir yıl boyunca görev yaparlar ve ikinci bir dönem için tekrar seçilemezlerdi. Yıllar içinde, eforlar, dış politikanın oluşturulmasında büyük etkiye sahipti ve devletin ana yürütme organı olarak hareket ettiler. Ayrıca, Sparta'nın yüksek askeri standartlarını sürdürmek için hayati önem taşıyan Sparta eğitim sisteminin tam sorumluluğuna sahiptiler. Aristoteles'in belirttiği gibi, eforlar devletin en önemli ana kurumlarıydı, ancak genellikle tüm toplumsal kesimlerden atanmaları sonucunda çok fakir insanlar göreve geldi ve sonucunda kolayca rüşvet alabilecekleri olasılığı ortaya çıktı.^[32][33]

Sparta'nın yönetim sisteminin yaratıcısı efsanevi yasa koyucu Lycurgus'tur. O, M.Ö. 7. yüzyılın ikinci yarısında helot isyanından sonra Sparta'da hayata geçirilen radikal reformlarla ilişkilendirilir. Bir başka helot isyanını engellemek için Lycurgus, Sparta'yı Yunan şehir-devletleri arasında benzersiz kılan yüksek derecede militarize edilmiş toplumsal bir sistem tasarladı. Tüm reformları, üç Spartalı erdeme yönelikti: eşitlik (vatandaşlar arasında), askeri hazırlık ve mütevazılık. Ayrıca Lycurgus'un, Spartalı hükûmetin iki geleneksel organının, gerusia ve apella'nın yetkilerini de belirlediği muhtemeldir.^[34]

Lycurgus'un reformları, Dünya'nın ilk yazılı anayasası olan Büyük Rhetra adı verilen bir liste olarak yazıldı.^[35] İzleyen yüzyıllarda Sparta, bir askeri süper güç haline geldi ve yönetim sistemi, siyasi istikrarıyla Yunan dünyasında takdir topladı.^[36] Özellikle eşitlik kavramı, Spartan toplumunda önemli bir rol oynadı. Spartalılar, kendilerini όμοιοι (Homoioi, eşit statülü erkekler) olarak adlandırırdı.^[30] Bu durum, tüm vatandaşların servet veya statüleri ne olursa olsun aynı eğitimi aldığı Spartan kamusal eğitim sistemi olan agoge'de de yansıtılmıştı. Bu durum, tarihçilerden Herodot ve Xenophon'a, filozoflar Plato ve Aristoteles'e kadar neredeyse evrensel bir şekilde beğenilmişti. Ayrıca, diğer yerlerin aksine, Spartan kadınlar miras hakkı, mülkiyet hakkı ve kamusal eğitim gibi haklardan "her türlü lüks ve aşırılık" dahilinde yararlanıyordu.^[37]

Spartalılar genel anlamda kral ve kraliyetçileri eleştirebiliyor, onları tahttan indirebiliyor ve sürgüne gönderebiliyorlardı. Ancak Sparta anayasasında bu demokratik öğeler olmasına rağmen, Sparta'yı oligarşi olarak sınıflandıran iki temel eleştiri bulunmaktadır. İlk olarak, Plutarch'ın yazdığı gibi, "hiçbir insanın istediği gibi yaşamasına izin verilmiyordu", çünkü hepsi polislerinin kamu hizmeti içinde "askeri bir kampta" yer alıyordu. İkinci olarak, gerousia, çeşitli devlet organları içinde en büyük güce sahipti ve buna etkili bir şekilde sahip çıkıyordu.^[38][39]

Sparta'nın siyasi istikrarı, anayasada önemli değişiklikler yapılmaması anlamına da geliyordu. Sparta'daki oligarşik unsurlar, özellikle Pers Savaşları'ndan gelen altın ve gümüşün etkisiyle daha da güçlendi. Ayrıca, Pers Savaşları sonrasında Atina, Yunan dünyasında hegemonik güç haline gelirken, Sparta ile Atina arasındaki üstünlük anlaşmazlıkları ortaya çıktı. Bunlar, Peloponez Savaşları olarak bilinen silahlı çatışma serisine yol açtı ve sonunda Sparta galip geldi. Ancak, savaş her iki polisi de tükenmiş duruma getirdi ve Sparta, sırasıyla, M.Ö. 371'de Leuctra Muharebesi'nde Thebes tarafından aşağılandı. Birkaç yıl sonra ise Makedonya Kralı II. Philip, gücünü güneydeki şehir-devletlerinin kalan kısmının üzerine sürdü.

Batılı bilim insanları tarafından Atina genellikle demokrasinin doğduğu yer olarak kabul edilir ve demokrasi, İngilizce ve birçok diğer dildeki etimolojik kökenlerinin dêmos (halk) ve krátos (güç/kudret) gibi Yunanca kelimelere dayandığı göz önüne alındığında Atina demokrasisi önemli bir referans noktası olarak kalır.^[40] Atina demokrasisine dair edebiyat yüzyıllara yayılmış olup, en eski eserler Platon'un "Devlet"i ve Aristoteles'in "Politika"sıyla başlar ve Niccolò Machiavelli'nin "Siyaset"iyle devam eder.

MÖ 7. yüzyılda birçok polis gibi Atina da güçlü bir aristokrasiyle ortaya çıktı. Ancak bu hakimiyet, önemli ekonomik, siyasi ve sosyal sorunları beraberinde getirdi. Bu sorunlar, 6. yüzyılın başlarında daha da arttı; "çoklar, birkaç kişiye köle olurken halk, soylulara karşı ayaklandı." Aynı dönemde bir dizi halk isyanı geleneksel aristokrasileri sarsmıştı.^[41] Bu duruma, MÖ 7. yüzyılın ikinci yarısında Sparta da dahildi. Sparta'da Lycurgus'un uyguladığı anayasa reformları, miras alınan hükûmetlerin nasıl değiştirilebileceğini gösteren bir hoplit devletini tanıttı ve askeri zaferlere yol açtı.^[42] Zenginlerle yoksullar arasındaki huzursuzluk döneminden sonra, Atina'nın tüm sınıfları, çekişen fraksiyonlar arasında arabulucu olarak hareket etmesi için Solon'a döndü ve genellikle sorunlarına tatmin edici bir çözüm bulundu.^[43][44]

Solon (MÖ 638 - MÖ 558), soylu bir Atinalı (Yunan) olmasına rağmen ortalama gelirli biriydi, lirik bir şairdi ve sonradan bir yasa koyucuydu;^[44] Plutark onu antik dünyanın Yedi Bilgesi'nden biri olarak değerlendirdi. Solon, zengin azınlığın tüm ayrıcalıklarını kaldırmadan, çoğunlukta bulunan yoksulların acılarını hafifletmeye çalışarak her tarafı tatmin etmeye çabaladı. Atinalıları dört mülkiyet sınıfına ayırdı ve her biri için farklı haklar ve görevler belirledi.^[45] Lycurgian Sparta'daki Rhetra'nın yaptığı gibi, Solon, hükûmet organlarının yapısını ve işlevlerini resmîleştirdi. Tüm yurttaşlar, Ecclesia'ya (Meclis) katılma ve oy kullanma hakkı kazandı. Teoride Ecclesia, yasa ve kararlar çıkarma, yetkilileri seçme ve mahkemelerin en önemli kararlarına itiraz etme hakkına sahipti. En yoksul gruptakiler hariç herkes, sırayla,^[44] Ecclesia için gündem hazırlayan 400 kişilik yeni Boule'de hizmet edebilirdi. En yüksek devlet görevleri, arkhonlar (mahkemeler) dahil, en üst iki gelir grubundan gelen yurttaşlara aitti. Emekli olan arkhonlar, Lycurgian Sparta'daki Gerousia gibi, yeni güçlenmiş Ecclesia'nın yanlış eylemlerini denetleyebilen Areopagus'a (Ares Tepesi Konseyi) üye oluyordu. Solon, karma bir timokratik ve demokratik kurumlar sistemi yarattı.^[46]

Genel olarak, Solon MÖ 594 yılındaki reformlarıyla Arkaik Atina'da siyasi, ekonomik ve ahlaki çöküşü önlemeyi amaçladı ve Atina'ya ilk kapsamlı yasa kodunu verdi. Anayasal reformlar, Atinalıların diğer Atinalılar tarafından köleleştirilmesini ortadan kaldırdı, aşırı giden soylu arkhonlara karşı yasal denetim kuralları getirdi ve siyasi ayrıcalıkları soylu doğum yerine üretken servet temelinde atadı. Solon'un bazı reformları kısa vadeli başarısız oldu, ancak genellikle Atina demokrasisinin temellerini atmış olarak kabul edilir.^[47][48]

Anayasal yeniden yapılanma, Atinalı alt sınıfların ekonomik durumunu iyileştirmiş olmasına rağmen, aristokratik çekişmelerin, yönetimin en üst görevi olan arkhonluğu ele geçirme mücadelesini ortadan kaldırmadı. Peisistratus MÖ 561 yılından üç kez Atina'nın tiranı oldu ve 527 yılında ölümüne kadar iktidarda kaldı. Onun yerine oğulları Hippias ve Hipparchus geçti.^[49]

Tiranlığın yıkılmasının ardından (MÖ 510) ve 508-507 yılı tamamlandıktan hemen önce, Kleisthenes halk meclisi tarafından onaylanacak tam bir hükûmet reformu önerdi. Kleisthenes, vatandaşları on kabileye ayırarak politik organizasyonun temelini aile bağlılıklarından politik olanlara değiştirme ve ordu düzenini geliştirme amacındaydı.^[50] Ayrıca, tüm erkek vatandaşlara eşit haklar ilkesini (isonomia) tanıtarak daha fazla vatandaşa iktidara erişimi genişletti.^[51] Bu dönemde Atinalılar, yeni hükûmet sistemlerini tanımlamak için "demokrasi" (Yunanca: δημοκρατία - "halkın yönetimi") kelimesini ilk kez kullandılar. Bir sonraki nesilde Atina Altın Çağı'na girdi ve edebiyat ile sanatın büyük bir merkezi haline geldi.^[8] Yunan-Pers Savaşları'ndaki (MÖ 499-449) Yunan zaferleri, (askeri kampanyalara katılan) en yoksul Atinalıları, şehirlerinin işleyişinde daha fazla söz sahibi olma talebinde bulunmaya teşvik etti. 460'lı yılların sonlarında, Ephialtes ve Pericles, Areopagus Konseyi'nin yetkilerini ciddi biçimde sınırlandıran ve zenginliği olmayan (thetes) Atinalıların kamu görevlerine girmelerine izin veren yasaları kabul ederek toplumun en yoksul kesimlerine ağırlık veren radikal bir güç değişikliği gerçekleştirdiler. Pericles, Atinalıların en büyük demokratik lideri olarak öne çıktı,^[52] hatta politik bir makine işletmekle suçlandı. [Kaynak belirtilmeli] Thucydides'in anılarında, Pericles'in cenaze konuşmasında Atina yönetim sistemini tanımlaması kaydedilmiştir.

Cleisthenes ve Pericles dönemindeki Atina demokrasisi, vatandaşların özgürlüğüne (Solon'un reformları aracılığıyla) ve eşitliğine dayanıyordu (isonomia) - Cleisthenes tarafından başlatılan ve Ephialtes ve Pericles tarafından genişletilen. Bu prensipleri korumak için Atinalılar, görevlileri seçmek için kura kullanıyordu.^[54] Kura çekme, tüm vatandaşların "eşit" şekilde göreve nitelikli olduğundan emin olmayı amaçlıyordu ve herhangi bir yolsuzluğu önlemek için kura makineleri kullanılıyordu. Dahası, çoğu kura ile seçilen pozisyonda, Atinalı vatandaşlar bir kezden fazla seçilemezdi; görevde dönüş bu demek oluyordu ki hiç kimse belirli bir pozisyonda kalıp güç elde edemezdi.^[55]

Atinalılar için mahkemeler, önemli bir politik kurumu oluşturuyordu. Hakim olmayan, büyük sayıda jüri üyelerinden oluşuyorlardı ve her gün kura ile yıllık bir havuzdan seçiliyorlardı. Mahkemeler, diğer hükûmet organlarını ve siyasi liderlerini denetleme yetkisine sahipti.^[6] Seçilen vatandaşların katılımı zorunluydu ve göreve "seçilme" nedeniyle geçimini kaybeden vatandaşlara bir miktar maddi tazminat ödenirdi.^[56] Seçimle belirlenen tek görevliler, her bir kabile için birer tane olan strategoi (generaller) ve zengin olması gereken veznedarlar (çünkü zimmete geçirildiği tespit edilen fonlar bir veznedarın özel servetinden karşılanırdı). Tartışma tüm katılımcılara açıktı ve tüm politika konularında alınan kararlar çoğunluk oyuyla Ecclesia'da (doğrudan demokrasiyi karşılaştırın), yani tüm erkek vatandaşların katılabildiği toplantıda alınırdı (bazı durumlarda 6000 kişilik bir çoğunlukla). Ecclesia'da alınan kararlar, zaten Ecclesia için gündemi onaylamış olan 500 kişilik Boule tarafından yürütülürdü.^[57] Atina Boule'su her yıl kura ile seçilir ve hiçbir vatandaş iki kez hizmet edemezdi.^[58]

Atina demokrasisi, kararların halkın toplandığı yerde alınması anlamında sadece doğrudan değil, aynı zamanda, meclis, boule ve yargı mahkemeleri aracılığıyla halkın tüm siyasi süreci kontrol ettiği ve geniş bir vatandaş kitlesinin sürekli olarak kamu işlerine dahil olduğu anlamında en doğrudan olanıydı.^[59] Ve bireyin hakları Atina anayasası tarafından modern anlamda korunmuş olmasa da, Atinalılar özgürlüklerini hükûmete karşı değil, farklı bir iktidarın egemenliğine tabi olmayan bir şehirde yaşamaları ve başka bir kişinin yönetimi altında olmamaları sayesinde yaşadılar.^[8]

Atina'daki demokratik ortamda, Yunan dünyasından birçok filozof, teorilerini geliştirmek üzere bir araya geldi. Sokrates (M.Ö. 470-399), toplum içinde bireyin konumunu sorgulayan ilk kişi oldu; bu soru, onun öğrencisi olan ve daha da genişleten Platon (M.Ö. 348/347'de öldü), tarafından ortaya atıldı. Aristoteles (M.Ö. 384–322), öğretmeni Platon'un çalışmalarını sürdürdü ve siyaset felsefesinin temellerini attı. Peter Hall'un ifadesiyle Atina'da gelişen siyaset felsefesi, "birkaç bin yıl boyunca ona fazla bir şey eklenmediği kadar tamamlanmış bir biçimdeydi." Aristoteles, çeşitli Yunan şehir-devletlerinin sahip olduğu farklı yönetim sistemlerini sistemli bir şekilde analiz etti ve kaç kişinin yönettiğine göre üç kategoriye ayırdı: çokluk (demokrasi/politeia), azlık (oligarşi/aristokrasi), tek kişi (tiranlık ya da günümüzde: otorite/monarşi). Aristoteles'in demokrasiyi yansıtan siyaset üzerine yazdığı eseri Politika'ya bu ilkeler yansımıştır:

Atina demokrasisi, iki yüzyıl süresince, demokratik anayasasına karşı iki kez oy kullandı (her iki durum da MÖ 431 ila 404 arasındaki Peloponnesos Savaşı'nın sonundaki kriz sırasında gerçekleşti). İlk olarak 411 MÖ'de Dört Yüz'ü (Four Hundred) ve ikincisi 404 MÖ'de Sparta'nın kukla rejimi olan Otuz Tiran'ı (Thirty Tyrants) kurarak bu yönde kararlar aldı. Her iki oylama da manipülasyon ve baskı altında gerçekleşti, ancak her iki durumda da demokrasi bir yıldan az bir sürede yeniden sağlandı. Otuz Tyrannos'un devrilmesinden sonra demokrasinin yeniden sağlanmasıyla yapılan reformlar, Meclis'ten büyük ölçüde yasa yapma yetkisini aldı ve bunu "nomothetai" adı verilen rastgele seçilen yasa yapma jürilerine bıraktı. Atina, Makedonya Kralı II. Philip (MÖ 359-336 saltanatı) ve daha sonra Büyük İskender (MÖ 336-323 saltanatı) Yunanistan'ı birleştirdikten sonra demokratik anayasasını yeniden tesis etti, ancak Helenistik imparatorluklar tarafından politik olarak gölgelendi. Son olarak, MÖ 146'da Roma'nın Yunanistan'ı fethetmesinin ardından Atina, yerel idari konularla sınırlı kaldı.

Atina'daki demokrasinin gerilemesi sadece dış güçlerden değil, Platon ve öğrencisi Aristoteles gibi Atinalı vatandaşların da etkisiyle gerçekleşti. Etkili eserlerinin etkisiyle, Rönesans döneminde klasiklerin yeniden keşfi sonrasında, Sparta'nın siyasi istikrarı övüldü,^[9][61][62] Perikles dönemi demokrasisi ise ya düşük doğumlu olanların, halk (toplu bir tiran) ya da daha düşük sınıfların iktidarı ele aldığı bir yönetim şekli olarak tanımlandı. Yalnızca yüzyıllar sonra, George Grote tarafından 1846'dan itibaren yayınlanan Yunanistan Tarihi'nin ardından, modern siyasi düşünürler Perikles dönemi Atina demokrasisini olumlu bir şekilde görmeye başladı.^[63] 20. yüzyılın sonlarında bilim insanları Atina yönetim sistemini yeniden inceledi ve vatandaşlara güç verme konusunda bir model olarak gördü; topluluklar ve organizasyonlar için bir "postmodern" örnek olarak tanımlandı.^[64]

Roma'nın tarihi yüzyıllar boyunca demokrasi kavramının korunmasına yardımcı oldu. Romalılar klasikler kavramını icat etti ve Antik Yunan'dan birçok eser korundu.^[65] Ayrıca, Roma'nın yönetim modeli yüzyıllar boyunca birçok siyasi düşünürü etkiledi. Bugünün modern (temsilî) demokrasileri,^[66] daha çok Yunan değil, Roma modellerini devam ettirmektedir.^[67]

İtalya'da güçlü komşularının yanında bulunan bir şehir devleti olan Roma, Etrüsklerin Orta İtalya'nın her yerine 13. yüzyılda inşa ettiği şehir devletleriyle benzerdi ve güneyde Yunan kolonileri bulunuyordu. Diğer şehir devletleri gibi Roma da Meclisler tarafından seçilen bir kral tarafından yönetiliyordu. Ancak, toplumsal huzursuzluk ve dış tehditlerin baskısı, 510 M.Ö.'de son kralın, Lucius Junius Brutus liderliğindeki bir grup aristokrat tarafından görevden alınmasına yol açtı.^[68][69] Yeni bir anayasa hazırlandı, ancak yönetici aileler (patricianlar) ile geri kalan nüfus, plebians arasındaki çatışma devam etti. Plebler, belirli, yazılı ve laik yasalar talep ediyorlardı. Patrician rahipler, yasaların kaydedicileri ve yorumlayıcıları olarak, kayıtlarını gizli tutarak sosyal değişime karşı monopollerini kullandılar. Yeni taleplere uzun süre direnmesinin ardından, Senato 454 M.Ö.'de üç patricianı Yunanistan'a gönderdi, Solon ve diğer yasama organlarının yasalarını incelemeleri ve rapor vermeleri için.^[68][69] Döndüklerinde, Meclis 451 M.Ö.'de on kişiden oluşan bir komisyon - decemviri - seçti ve iki yıl boyunca onlara Roma'da en yüksek devlet yetkisini verdi. Bu komisyon, kararlı bir muhafazakar olan Appius Claudius'un denetiminde, Roma'nın eski geleneksel yasalarını 12 Levha Kanunlarına dönüştürdü ve bunları Meclis'e sundu (bazı değişikliklerle kabul edildi) ve okuyabilen herkes için Forum'da sergiledi. On İki Levha, belirli hakları tanıdı ve M.Ö. 4. yüzyıla gelindiğinde, plebler konsüllük gibi devletin diğer önemli görevlerine aday olma hakkını elde ettiler.

Roma anayasasında belirtilen siyasi yapı karışık bir yapıya benziyordu ve unsurları Sparta anayasasına benzerdi:^[70] monarşik şekli temsil eden iki konsül, aristokratik şekli temsil eden Senato ve halkın temsil edildiği toplantılar.^[71] Konsül en yüksek rütbeli sıradan magistrat idi. Konsüller hem sivil hem askeri konularda yetkiye sahipti. Roma şehrindeyken, konsüller Roma hükûmetinin başıydı ve Senato ile toplantıları yönetirdi. Yurtdaşken her konsül bir orduyu komuta ederdi. Senato senatus consultum adı verilen ve bir magistrata resmi danışmanlıklar olan kararlar alırdı. Ancak pratikte bir magistratın Senatonun tavsiyesini göz ardı etmesi zordu. Roma Senatosunun odak noktası dış politikaya yönlendirilmişti.^[72] Teknik olarak askeri çatışmanın yönetiminde resmi bir rolü olmasa da, Senato sonuçta böyle işleri denetleyen güçtü. Ayrıca Roma'nın sivil yönetimini idare ederdi. Senatör olma şartları arasında en az 100.000 denarius değerinde toprağa sahip olmak, patrician (soylu aristokratlar) sınıfından doğmuş olmak ve en az bir kez kamu görevinde bulunmak vardı. Yeni Senatörlerin mevcut üyeler tarafından onaylanması gerekiyordu. Roma halkı, toplantılar aracılığıyla görevlilerin seçimine, yeni yasaların yürürlüğe konulmasına, idam cezasının infazına, savaş ve barış ilanına ve ittifakların oluşturulmasına (veya feshedilmesine) karar verme yetkisine sahipti.^[72] Toplantıların sahip olduğu açık güce rağmen, pratikte toplantılar hükûmetin diğer organları arasında en güçsüz olanıydı. Bir toplantı, bir magistrat tarafından çağrıldığında yasal olarak toplanırdı ve yasama girişiminde bulunma veya tartışma yeteneğinden yoksundu. Livy'nin belirttiği gibi,^[72] "seviyeler herkesin seçimden dışlanmış gibi görünmemesini sağladı ve ancak tüm nüfuz önde gelen adamların elindeydi" şeklinde kamu görevi adayları bile.^[73] Dahası, oyların eşitsiz ağırlığı en düşük sınıflardan nadiren oylarının alınmasına neden oluyordu.^[73][74]

Polibios'un değerlendirmesine göre, Roma'nın istikrarı, her unsura diğerinin üstünlüğüne koyduğu denge sayesindeydi: Örneğin, savaşta bir konsül, zafer ve şan elde etmeyi umuyorsa Senato ve halkın işbirliğine ihtiyaç duyardı ve onların isteklerine duyarsız olamazdı. Bu, denge her anlamda eşit olsa da demek değildi: Polybius, Hannibal Savaşı döneminde Roma Anayasasının (başka bir karışık anayasa) Kartaca Anayasası'na (daha demokratik olma eğiliminde olan) göre üstünlüğünün, demokrasiden çok aristokrasiye yöneldiğinin bir sonucu olduğunu gözlemliyor.^[75] Ayrıca, son zamanlardaki Roma'nın eleutheria – Yunan anlamındaki kişisel özgürlüğün – kavramsallaştırılması, demokratik Atina'nın ideoloji ve yaşam biçimi olmasına rağmen Roma gözünde bu anlamda anlamsız kaldı. Roma'nın temel değerleri düzen,^[76] hiyerarşi, disiplin ve itaattı. Bu değerler, bireyin özel yaşamını düzenleyen yasalarla desteklendi. Yasalar özellikle üst sınıflara uygulandı, çünkü üst sınıflar Roma ahlaki örneklerinin kaynağıydı.^[77]

Roma, büyük bir Akdeniz imparatorluğunun yöneticisi haline geldi. Yeni eyaletler İtalya'ya zenginlik getirdi ve maden ayrıcalıklarıyla devasa köle işletmeleri aracılığıyla servetler kazanıldı. Köleler İtalya'ya ithal edildi ve zengin toprak sahipleri kısa sürede orijinal köylü çiftçilerini satın alarak yerlerinden etti. 2. yüzyılın sonlarına gelindiğinde, bu durum zenginlerle fakirler arasında yeniden bir çatışmaya ve fakirlerin anayasa reformu taleplerine yol açtı. Toplumsal huzursuzluk ve geleneksel cumhuriyet anayasalarının büyüyen imparatorluk ihtiyaçlarına uyum sağlayamaması, Milat öncesison yüzyılda ya zenginlerin ya da fakirlerin yanında olan bir dizi güçlü generalin yükselişine sebep oldu.

Sonraki birkaç yüz yıl boyunca çeşitli generaller, Senatoyu farklı nedenlerle ya atlattı ya da devirdi, genellikle algılanan adaletsizliklerle başa çıkmak için, ya kendilerine ya da daha yoksul vatandaşlara veya askerlere karşı. Bu generallerden biri Jül Sezar'dı; Roma'ya yürüdü ve cumhuriyetin üstündeki mutlak gücü ele geçirdi. Sezar'ın kariyeri, Marcus Junius Brutus da dahil olmak üzere bir grup Senatör tarafından 44 BCE'de Roma'da suikastle kesildi. Sezar'ın suikast sonrası yaşanan boşlukta, Sezar'ın arkadaşı ve en önemli yardımcısı Marcus Antonius ve Sezar'ın torunu ve aynı zamanda Sezar'ın evlatlık oğlu olan Octavian öne çıktı. Bu ikilinin güç birliği üç kişilik yönetimlere mutlak güç verdi. Ancak 31 BCE'de ikisi arasında bir savaş çıktı. Son çatışma 31 Eylül 31 BCE'de, Octavian'ın Agrippa komutasındaki filosunun Antony'nin filosunu yendiği Aktium Muharebesi'nde gerçekleşti. Bundan sonra, Roma Cumhuriyeti'nde ne Octavian'a karşı durmak isteyen ne de durabilecek kişi kalmadı ve Sezar'ın evlatlık oğlu mutlak kontrolü ele almaya girişti. Octavian, çoğu Cumhuriyet kurumunu bozmadan bıraktı, ancak her şeyi kişisel otorite kullanarak etkiledi ve gerektiğinde hükümlerine destek veren askerî gücüyle son kararları kontrol etti. 27 BCE'ye gelindiğinde, geçiş, ince, gizli ve makam gücü yerine kişisel güce dayalıydı ve tamamlanmıştı. O yıl, Octavian tüm yetkilerini Senatoya geri verdi ve dikkatlice sahnelenmiş bir şekilde, Senato reddetti ve Octavian'a "saygın" anlamına gelen Augustus unvanını verdi. Her zaman rex - "kral" unvanından kaçınmak için dikkatli davrandı ve yerine princeps - "ilk vatandaş" ve imperator, Roma birlikleri tarafından zafer kazanan komutanlara verilen bir unvanı devraldı.

Roma İmparatorluğu doğmuştu. Octavian, Tiberius'u varisi olarak belirlediğinde, yeniden kurulan bir Cumhuriyet umudunun bile öldüğü herkes için açıktı. Augustus öldüğünde, Roma'yı bir İmparatorun yönettiği bir zamanı hiç kimse hatırlayamazdı. Roma Cumhuriyeti despotik bir düzene dönüşmüştü ki, becerikli ve güçlü bir İmparator altında askeri üstünlük, ekonomik refah ve gerçek bir barış elde edebilirken, zayıf veya beceriksiz bir İmparator altında şanını, zalimlik, askeri yenilgiler, isyanlar ve iç savaşlarla lekelenmişti.

• Roma dönemi collegia'ları: çeşitli sosyal, ekonomik, dini, cenazeyle ilgili ve hatta sportif işlevlere sahip dernekler, genellikle Roma Senatosu'na doğrudan model alınarak yıllık olarak seçilen görevlilerden oluşuyordu.
• Tacitus'un Germania eserinde anlattığı Cermen kabile thing meclisleri.
• Hristiyan Kilisesi 6. yüzyıla kadar popüler alkışlarla piskoposlarını seçti.

Üniversite antropoloji profesörü Jack Weatherford, Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'na ve demokrasiye yol açan fikirlerin İrokuva halkları da dahil olmak üzere Amerika yerlilerinden türediğini iddia etti. Weatherford, bu demokrasinin MS 1000-1450 yılları arasında kurulduğunu, birkaç yüzyıl boyunca sürdüğünü ve Kuzey Amerika yerlilerinin etkisiyle ABD demokratik sistemini sürekli olarak değiştiğini ve geliştiğini düşündü.^[78]

Temple Üniversitesi'nde antropoloji profesörü olan ve Kuzey İrokuva halklarının kültürü ve tarihine dair otorite olan Elizabeth Tooker, Weatherford'un iddialarını incelemiş ve bunların gerçeklikten ziyade bir efsane olduğu sonucuna varmıştır. Kuzey Amerika yerlilerinin demokratik bir kültüre sahip olduğu fikri birkaç on yıldır var olmasına rağmen genellikle tarihi literatürde ifade edilmemektedir. İrokuva Birliği ile Anayasa arasındaki ilişki, Benjamin Franklin'in bir mektubunun bir kısmına ve 1744'te İrokuva şefi Canasatego'nun bir konuşmasına dayanmaktadır. Tooker, belgelerin sadece bazı İrokuva gruplarının ve beyaz yerleşimcilerin bir konfederasyonun avantajlarını fark ettiğini gösterdiğini ve sonuç olarak, on sekizinci yüzyılın kolonicilerinin İrokuva yönetim sistemi hakkında bilgili olduklarını destekleyecek çok az kanıt olduğu sonucuna vardı.^[79]

Bu sistem hakkında olan az sayıdaki kanıt, farklı kabile şeflerine İrokuva Birliği konseyinde temsil yetkisi verildiğini ve bu kabileyi temsil etme yeteneğinin kalıtsal olduğunu göstermektedir. Konsey kendisi temsilci hükûmeti uygulamıyor ve seçim yapılmıyordu; ölen şeflerin halefleri, kadınların kalıtsal soy hattındaki en yaşlı kadının diğer kadınlarla danışarak seçilirdi. Kararlar uzun tartışmalarla alınırdı ve konular tek bir kabileden sunulan uzlaşılmış bir şekilde ele alınırdı. Tooker, "...yazılımcıların İrokuva'dan ödünç alındığına dair neredeyse hiç kanıt olmadığını" ve mitin büyük ölçüde 1937'deki ölümünden sonra abartılmış ve yanlış yorumlanmış olan İrokuva dilbilimci ve etnograf J.N.B. Hewitt'in iddiasına dayandığını sonuçlandırmıştır.^[80]

Aztekler de seçimler uygularlardı, ancak seçilen yetkililer bir hükümdar değil, bir en üst konuşmacı seçerlerdi.^[78] Ancak Tlaşkala ve diğer Mesoamerikan şehir devletlerinin çağdaş bir medeniyetin toplu yönetim uyguladıkları muhtemeldir.^[81]

• Altın Özgürlük veya Soyluların Demokrasisi (Rzeczpospolita Szlachecka), Polonya Krallığı'nda ve Polonya-Litvanya Topluluğu'nda ortaya çıktı. Bu, Kral makamı için seçmen olan soylulardan oluşan İngiliz Milletler Topluluğu nüfusunun yaklaşık yüzde onundan oluşan bir demokrasinin habercisiydi.^[82] 1505 tarihli Nihil novi'yi, Pacta conventa'yı ve Kral Henry'nin Makalelerini (1573) gözlemlediler. Ayrıca bakınız: Szlachta tarihi ve siyasi ayrıcalıkları, Polonya Krallığı ve Polonya-Litvanya Topluluğu'nun Sejm'i, Polonya-Litvanya Topluluğu'nun organizasyonu ve politikası .^[83]
• 1610: İngiltere'deki Bildiriler Davası, "Kralın bildirisi veya başka yollarla ortak hukukun, kanunun veya ülkenin geleneklerinin herhangi bir bölümünü değiştiremeyeceğine" ve "Kralın hiçbir ayrıcalığa sahip olmadığına, ancak bu ülkenin kanunları buna izin veriyor."
• 1610: Dr. Bonham Davası, "birçok durumda, genel hukukun Parlamento Kanunlarını kontrol edeceğine" karar verdi.
• 1619: Yeni Dünya'nın ilk temsili yasama organı olan Virginia Burgesses Evi kuruldu.
• 1620: Hacılar ve diğer yolcular arasında kendi aralarında çoğunluk kuralına dayalı bir hükûmet kurmaya ilişkin bir anlaşma olan Mayflower Sözleşmesi imzalandı.
• 1628: Magna Carta'ya olan ilginin yeniden arttığı bir dönemde,^[84] Hak Dilekçesi İngiltere Parlamentosu tarafından kabul edildi. Diğer şeylerin yanı sıra, parlamentonun izni olmadan vergilendirmenin ve keyfi hapis cezasının yasa dışı olduğunu ortaya koydu.^[85]
• 1642–1651: Gruplara sahip siyasi parti fikri Britanya'da İngiliz İç Savaşı sırasında şekillendi. Parlamenter Yeni Model Ordu'dan askerler ve Eşitleyicilerden oluşan bir grup, 1647'deki Putney Tartışmaları sırasında siyasi temsil haklarını özgürce tartıştılar. Leveller'lar bir gazete (The Moderate) yayınladılar ve siyasi dilekçelere, broşürlere ve parti yanlılarına öncülük ettiler. Daha sonra, savaş öncesi Kraliyetçi (daha sonra Cavalier ) ve muhalif Parlamenter gruplar, Parlamentodaki Tory partisi ve Whigler haline geldi.
• 1679: Temyiz hakkıyla birlikte bireysel özgürlüğü hukuka aykırı hapis cezasına karşı koruyan İngiliz Habeas Corpus Yasası; Birleşik Krallık anayasasının ve Birleşik Krallık parlamentosunun tarihinin ayrılmaz bir parçası olan belgelerden biri.
• 1682: William Penn Pennsylvania Hükûmeti Çerçevesini yazdı. Belge koloniye temsili bir yasama organı verdi ve koloninin vatandaşlarına liberal özgürlükler verdi.
• 1689: Parlamento tarafından kabul edilen Haklar Bildirgesi 1689, düzenli parlamentoların gerekliliklerini, serbest seçimleri, Parlamentoda ifade özgürlüğü kurallarını ortaya koydu ve hükümdarın gücünü sınırladı. (1688 Görkemli Devrimi ile) Avrupa'nın geri kalanının çoğundan farklı olarak kraliyet mutlakıyetçiliğinin hakim olamayacağını garantiledi.^[86][87]
• 1689: John Locke, monarşik mutlakıyetçiliğe saldıran ve sosyal sözleşme teorisini ve yönetilenlerin rızasını savunan Hükümet Üzerine İki İnceleme'yi yayınladı.

• 1707: Büyük Britanya'nın ilk Parlamentosu, İngiltere Krallığı ile İskoçya Krallığı'nın 1707 Birlik Kanunları uyarınca birleşmesinden sonra İngiliz parlamentosunun yerini alarak kuruldu. Büyük Britanya'nın ilk başbakanı olarak kabul edilen Robert Walpole, 1721-42 yılları arasında kabine toplantılarına başkanlık etti, diğer tüm bakanları atadı ve kabine dayanışması doktrinini geliştirdi.^[88][89]
• 1755: Korsika Anayasası ile Pasquale Paoli liderliğindeki Korsika Cumhuriyeti
• 1770'lerin sonlarından itibaren: çoğu İngiliz Haklar Bildirgesi'ne (1689) dayanan, iktidar sahiplerinin otoritesini açıkça tanımlayan ve sınırlayan yeni Anayasalar ve Yasa Tasarıları. Tarihçi Norman Davies, 3 Mayıs 1791 tarihli Polonya-Litvanya Topluluğu Anayasasını "Avrupa'da türünün ilk anayasası" olarak adlandırıyor.^[90]
• Amerika Birleşik Devletleri: Kurucu Babalar, geleneksel olarak tanımlanmış aristokratlar tarafından yönetilen sınırlı 'demokrasiyi' reddettiler; yasal olarak tanımlanmış bir "Asalet Unvanı"nın yaratılması Anayasa tarafından yasaklanmıştır.^[91][92][93] Amerikalılar, İngilizler gibi, Roma cumhuriyeti modelinden ilham aldılar: yalnızca soylu sınıflar hükümette yer alıyordu.^[94][95]
  • 1776: Virginia Haklar Bildirgesi yayınlandı; Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi, " Bütün insanlar eşit yaratılmıştır, Yaratıcıları tarafından onlara bazı devredilemez Haklar bahşedilmiştir; bunlar arasında Yaşam, Özgürlük ve Mutluluk arayışı da vardır. "
  • 1788'de onaylanan Amerika Birleşik Devletleri Anayasası, "birkaç eyaletin halkı tarafından" seçilen Temsilciler Meclisi üyeleri ve eyalet yasama organları tarafından seçilen Senato üyelerinden oluşan iki meclisli bir yasama organı oluşturdu. Anayasa başlangıçta kimin oy kullanma hakkına sahip olduğunu tanımlamamıştı ve bunu çoğunlukla yalnızca toprak sahibi yetişkin beyaz erkeklere oy hakkı tanıyan kurucu devletlere bırakıyordu.^[96]
  • 1791: Amerika Birleşik Devletleri Haklar Bildirgesi onaylandı.
  • 1790'lar: ABD'deki Birinci Parti Sistemi, Amerika Birleşik Devletleri'nde yerel köklü siyasi partilerin icat edilmesini içerir; parti gazetelerinin ağları; yeni kampanya teknikleri; adayları seçmek için kadın grubunun kullanılması; sabit taraf adları; parti sadakati; parti platformu (Jefferson 1799);
  • 1800: partiler arasında barışçıl geçiş
• 1780'ler: Kendilerini 'demokrasi' terimiyle tanımlayan toplumsal hareketlerin gelişimi: Benelüks ülkelerinde 'aristokratlar' ve 'demokratlar' arasındaki siyasi çatışmalar, o zamana kadar eşanlamlı olarak kabul edilen 'demokrasi' kelimesinin Avrupa'daki yarı olumsuz anlamını değiştirdi. anarşiyle birlikte 'aristokrasinin' çok daha olumlu bir zıddı haline gelir.
• 1789–1799: Fransız Devrimi
  • ABD Bağımsızlık Bildirgesi'ne dayanan İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi 26 Ağustos 1789'da kabul edilmiş ve "İnsanlar haklar bakımından özgür ve eşit doğarlar ve eşit kalırlar" beyanında bulunarak insan haklarının evrensel karakterini ilan etmiştir.
  • Eylül 1792'de Ulusal Konvansiyonun seçimi için genel erkek oy hakkı oluşturuldu, ancak 1795'te Rehber tarafından iptal edildi.
  • 4 Şubat 1794 tarihli Ulusal Konvansiyon ile Fransız kolonilerinde kölelik kaldırıldı ve Siyahlar Beyazlarla eşitlendi ("Sömürgelerde yaşayan tüm erkekler, renk ayrımı yapılmaksızın Fransız vatandaşıdır ve Anayasa tarafından güvence altına alınan tüm haklardan yararlanacaklardır) ").^[97] Kölelik 1802'de Napolyon tarafından yeniden kuruldu.

• 1791: Haiti Devrimi başarılı bir köle devrimiydi ve özgür bir cumhuriyet kurdu.
• 1792: Aralık 1792'de Freetown kolonisinde Nova Scotian göçmenlerin ondalık adam ve yüzlerce kişiyi seçebildiği yerel seçimler başlatıldı.^[98]
• Birleşik Krallık
  • 1807: Köle Ticareti Yasası, Britanya İmparatorluğu boyunca ticareti yasakladı; bunun ardından Birleşik Krallık, Afrika Ablukası'nı kurdu ve yabancı köle tüccarlarıyla mücadele etmek için uluslararası anlaşmaları yürürlüğe koydu.
  • 1832: Birleşik Krallık'ta daha önce az temsil edilen kentsel alanlara temsil hakkı tanıyan ve oy kullanma hakkını daha geniş bir nüfusa genişleten Büyük Reform Yasası'nın kabul edilmesi. Daha sonra 19. yüzyılda ve 20. yüzyılda birkaç Reform Yasası daha geldi.
  • 1833: 1 Ağustos 1834'ten itibaren Britanya İmparatorluğu'nda yürürlüğe giren Köleliğin Kaldırılması Yasası kabul edildi.
• 1810: 24 Eylül: Amerika'dakiler de dahil olmak üzere tüm İspanyol eyaletlerinin temsilcileriyle Cádiz Cortes'in açılış oturumu.
• 1820: Portekiz'de Anayasal Şart uyarınca ilk Cortes Gerais .
• 1835: Sırbistan'ın ilk modern anayasası .
• 1837: 3 Şubat: Güney Afrika'da (İngiliz kolonisi) Beaufort West şehrinde yerel seçim; 1836 Cape Town Kararnamesi'nden sonra belediye meclisi seçimini düzenleyen ilk şehir (1836'dan itibaren Sipariş 9)^[99]
• 1844: 1844 Yunan Anayasası, Meclis (Vouli) ve Senatodan (Gerousia) oluşan iki meclisli bir parlamento oluşturdu. Daha sonra iktidar, çoğu Osmanlılara karşı Yunan Bağımsızlık Savaşı'nda komutanlık yapmış olan bir grup Yunan siyasetçinin eline geçti.
• 1848: 1848 Fransız Devrimi'nin ardından aynı yılın Mart ayında Fransa'da genel erkek oy hakkı yeniden tesis edildi.^[100]
• 1848: Fransızların ardından, 1848 Devrimleri, birçok durumda zorla bastırılmasına rağmen, aralarında Alman devletleri, Danimarka ve Hollanda'nın da bulunduğu diğer bazı Avrupa ülkelerinde demokratik anayasalarla sonuçlandı.
• 1850'ler: Avustralya'da gizli oylamanın başlatılması; İngiltere'de 1872; 1892 ABD'de
• 1853: Siyah Afrikalılar ilk kez Güney Afrika'da, Britanya yönetimindeki Cape Eyaleti'nde oy kullandı.
• 1856: ABD – mülk sahipliği gereklilikleri tüm eyaletlerde ortadan kaldırıldı ve çoğu yetişkin beyaz erkeğe oy hakkı verildi. Ancak vergi ödeme zorunluluğu 1860'a kadar beş eyalette, 20. yüzyıla kadar da iki eyalette kaldı.^[101]
• 1870: ABD – Anayasanın 15. Değişikliği, ırk, renk veya önceki kölelik durumu temelinde oy kullanma hakkı ayrımcılığını yasaklıyor.
• 1878-80: William Ewart Gladstone'un Birleşik Krallık'taki Midlothian kampanyası, modern siyasi kampanyanın başlangıcı oldu.^[102][103]
• 1893: Yeni Zelanda, oy hakkını kadınlara vererek genel oy hakkını tanıtan ilk ülke oldu (genel erkek oy hakkı 1879'dan beri yürürlükteydi).
• 1894: Güney Avustralya, kadınların parlamentoya seçilmelerine olanak tanıyan yasanın geçtiği ilk yer oldu
• 1905: İran Anayasa Devrimi, Orta Doğu'daki ilk parlamenter sistem.
• 1911: Birleşik Krallık Parlamento Yasası, seçilmemiş üst meclisin seçilmiş alt meclisin yasalarını engellemesini kısıtladı.

Gizli oylama fikri, oyların gizliliği hakkına sahip olma düşüncesi, günümüzde sadece normal kabul edildiği için çoğu insan tarafından ele alınmaktadır. Ancak bu uygulama 19. yüzyılda son derece tartışmalıydı; genellikle hiçbir erkeğin oyunu gizli tutmak istemeyeceği ve bunun için utanmış olması gerektiği iddia ediliyordu.

İki en erken kullanılan sistem Victorian ve Güney Avustralya yöntemleriydi. Her ikisi de 1856'da Victoria ve Güney Avustralya'daki seçmenlere tanıtıldı. Victorian yöntemi, seçmenlerin onaylamadığı tüm adayları çizmesini gerektiriyordu. Bugün çoğu demokrasinin kullandığı sistem olan Güney Avustralya yöntemi ise seçmenlerin tercih ettikleri adayın karşısındaki kutuya bir işaret koymasını içeriyordu. Victorian oy sistemi ayrıca tamamen gizli değildi, özel bir numara ile takip edilebilirdi.

Birinci Dünya Savaşı'nın sonu Avrupa'da demokrasi açısından geçici bir zafer oldu, çünkü demokrasi Fransa'da korundu ve geçici olarak Almanya'ya da uzatıldı. Zaten 1906'da tam modern demokratik haklar, tüm vatandaşlar için evrensel oy hakkı Finlandiya'da anayasal olarak uygulandı, aynı zamanda orada bir nispi temsil, açık liste sistemi vardı. Benzer şekilde, 1917'deki Şubat Devrimi, Aleksandr Kerenski liderliğinde Ekim ayında Lenin'in devralmasına kadar liberal demokrasinin birkaç ay süren bir dönemini başlattı. Büyük Buhran'ın korkunç ekonomik sonuçları birçok ülkede demokratik güçlere zarar verdi. 1930'lar Avrupa ve Latin Amerika'da diktatörlerin bir on yılı haline geldi.

1918'de Birleşik Krallık, mülkiyet şartını yerine getiren 30 yaş üzeri kadınlara oy hakkı tanıdı; ikinci bir yasa 1928'de kadınlar ve erkeklere eşit haklar verildi. ABD Anayasası'nın On Dokuzuncu Değişikliği, 18 Ağustos 1920'de kabul edildi ve ABD vatandaşlarına oy hakkını cinsiyet temelinde reddetmeyi yasaklar. Fransız kadınlar 1944'te oy kullanma hakkını elde etti, ancak ilk kez oy kullandıkları tarih 29 Nisan 1945 oldu.

1924'te çıkarılan Hindistan Vatandaşlık Yasası, ABD'de "Hintler" olarak adlandırılan yerli halklara tam Amerikan vatandaşlığı verdi. (On Dördüncü Değişiklik, ABD'de doğan kişilere vatandaşlık garantisi verir, ancak sadece "onun yargı yetkisi altında olmak" koşuluyla; bu sonraki cümle belirli yerli halkları dışarıda bırakır.) Bu yasa, 2 Haziran 1924'te Başkan Calvin Coolidge tarafından yasalaştırıldı. Yasa, ABD sınırları içinde yaşayan halkların haklarını daha da genişletti.

İkinci Dünya Savaşı, Batı Avrupa'da sonuç olarak, vatandaşlarının genel isteğini yansıtan temsilci hükûmetlerin kurulduğu bir demokrasi zaferi oldu. Ancak Orta ve Doğu Avrupa'nın birçok ülkesi Sovyet uydu devletleri olarak demokratik olmayan hükûmetlerle tanıştı. Güney Avrupa'da, sağcı otoriter diktatörlüklerin varlığı devam etti (özellikle İspanya ve Portekiz'de).

Japonya, 1920'lerde Taişo döneminde demokrasiye doğru ilerlemiş olsa da, II. Dünya Savaşı'nın öncesinde ve sırasında etkili bir askeri yönetim altındaydı. Ülke, savaş sonrası Müttefik işgali sırasında yeni bir anayasa kabul etti ve ilk seçimlerini 1946'da gerçekleştirdi.

II. Dünya Savaşı, Avrupa ve Japonya dışında demokrasi tohumları da ekti; eski sömürge güçlerinin neredeyse tamamı (ABD ve SSCB hariç) zayıfladı ve dünya çapında anti-emperyalist duyguları güçlendirdi. Birçok huzursuz koloni/bölge, savaş sırasında zor durumda olan sömürge güçlerine destek karşılığında daha sonraki bağımsızlık sözü alındı.

1946'da Amerika Birleşik Devletleri, Ferdinand Marcos'un başkanlığına kadar demokratik siyasi sistemi başkanlık cumhuriyeti olarak koruyan Filipinler'e bağımsızlık verdi.

II. Dünya Savaşı'nın ardından Birleşmiş Milletler, Britanya Mandası'nı iki devlete bölmeye karar verdi: biri Yahudi, diğeri Arap. 14 Mayıs 1948'de İsrail devleti bağımsızlığını ilan etti ve Orta Doğu'da Türkiye hariç demokrasi ile yönetilen ilk ülke kurulmuş oldu. İsrail, o dönem başka demokrasi örneği olan Türkiye'deki gibi parlamenter sistemle işleyen temsilî bir demokrasi olarak kuruldu ve genel oy hakkına sahipti.^[104][105]

Hindistan, 1947'de Büyük Britanya'dan bağımsızlığını elde ettikten sonra 1950'de bir Demokratik Cumhuriyet haline geldi. İlk ulusal seçimlerini 1952'de gerçekleştirdikten sonra Hindistan, evrensel oy hakkına sahip dünyanın en büyük liberal demokrasisi statüsünü elde etti ve günümüze kadar bu statüyü sürdürdü. 1965'e kadar eski İngiliz ve Fransız kolonilerinin çoğu bağımsız hale geldi ve en azından başlangıçta demokratik oldu; Britanya İmparatorluğu'nun bir parçası olan ülkeler genellikle Westminster parlamenter sistemini benimsedi.^[106] Sömürgeciliğin bitiş süreci, Afrika ve Asya'nın bazı bölgelerinde çok sayıda siyasi çalkantı yarattı ve bazı ülkeler demokratik ya da farklı yönetim biçimleri arasında sık sık hızlı değişimler yaşadı.

Amerika Birleşik Devletleri'nde 1965'te yürürlüğe giren Oy Kullanma Hakları Yasası ve Medeni Haklar Yasası, 15. Değişiklik'i uygulamıştır. 24. Değişiklik, oy kullanmaya ilişkin vergilendirmeyi kaldırarak, genellikle Afrika kökenli Amerikalıların oy hakkını kısıtlamak için yaygın bir teknik olan oy vergisini sonlandırmıştır. Oy Kullanma Hakları Yasası aynı zamanda eyaletlerinden bağımsız olarak tüm Kızılderili Amerikalılara oy hakkı tanımıştır. 1971'de 26. Değişiklik ile en düşük oy kullanma yaşı 18'e indirilmiştir.

70'li yıllarda Güney Avrupa'ya yeni demokrasi dalgaları yayıldı ve bir dizi sağcı milliyetçi diktatörlük iktidardan düştü. Daha sonra, 1980'lerin sonlarına doğru Orta ve Doğu Avrupa'da, SSCB'nin etki alanındaki uydu komünist devletler liberal demokratik değerler ile beraber dönüştürüldü.

Doğu Avrupa, Latin Amerika, Doğu ve Güneydoğu Asya ve birçok Arap, Orta Asya ve Afrika devleti ile Filistin Otoritesi gibi henüz devlet olmayan yerler, 1990'lar ve 2000'lerde daha fazla liberal demokrasiye doğru ilerledi.

Yüzyılın sonunda, 1900'de evrensel oy hakkı olan tek bir liberal demokrasinin olmamasından, dünyanın 192 ülkesinden 120'sinin (%62) bu tür demokrasilere dönüşmüş olduğu 2000'e kadar bir değişim yaşandı. 1900'de dünya ülkelerinin %13'ü "sınırlı demokratik uygulamalar" gösterirken, 2000'de bu oran %8'e düştü; yani 25'ten 16'ya geriledi. Diğer ülkeler, farklı türlerde demokratik olmayan yönetim biçimleri sergiliyor.^[107] Sayılar, yirminci yüzyıl boyunca demokrasinin genişlemesine işaret ederken, detaylar bazı tartışmalara açık olabilir (örneğin, Yeni Zelanda aslında 1893'te evrensel oy hakkını yürürlüğe koymasına rağmen, tam egemenlik eksikliği ve Maori oylarına getirilen bazı kısıtlamalar nedeniyle dikkate alınmamıştır).

2003 Irak'ın işgali, Başkan Saddam Hüseyin'in devrilmesine ve özgür ve açık seçimlerle yeni bir anayasa oluşturulmasına yol açtı.^[108] Daha sonra, 2011'de çıkan Arap Baharı, Tunus'ta bir demokrasinin kurulmasına ve Fas'ta artan demokratik haklara yol açtı. Mısır, geçici bir demokrasi gördü, ardından askeri darbe ile düşürüldü. Filistin Ulusal Yönetimi de demokratik haklara yönelik adımlar attı.

Afrika'da, 55 ülkeden 20'sinden fazlası 2005'ten beri direnişle karşılaşıyor ve bu nedenle demokratikleşme neredeyse durmuş durumda.^[109] Bu durumun istisnası olarak, Gambiya'nın başkanı 2016'da bir seçimi kaybettikten sonra iktidarda kalmaya çalıştı, ancak bölgesel bir askeri müdahale tehdidi onu istifaya zorladı. Sudan ve Cezayir'deki diktatörlükler 2018'de devrildi; 2019 itibarıyla ise bu iki ülkede hangi tür rejimlerin ortaya çıkacağı belirsizliğini koruyor.

Asya'da, Myanmar (ayrıca Burma olarak da bilinir), 2011'de iktidardaki askeri cunta, belirli seçme haklarını değiştirdi ve Ulusal Demokrasi Birliği'nden önde gelen bir isim olan Aung San Suu Çi'yi ev hapsinden serbest bıraktı. Ancak Myanmar, Suu Kyi'nin seçimlere katılmasına izin vermedi. Şartlar kısmen değişti ve Suu Çi'nin Ulusal Demokrasi Birliği partisinin seçilmesiyle ve Burma'nın (Myanmar) fiili lideri olarak atandı, "devlet danışmanı" unvanı verildi, çünkü hala cumhurbaşkanı olmasına izin verilmiyor ve dolayısıyla bir figüran olan Htin Kyaw aracılığıyla liderlik yapıyor. Bununla birlikte, insan hakları iyileşmedi. Bhutan'da, Aralık 2005'te, 4. Kral Jigme Singye Wangchuck, 2008'de ilk genel seçimlerin yapılacağını ve tahttan feragat edeceğini ve yerine en büyük oğlunu geçireceğini duyurdu. Bhutan şu anda anayasa monarşisi için daha fazla değişim yaşıyor. Maldivler'de, protestolar ve siyasi baskı, 2008'de demokratik hakları ve cumhurbaşkanlığı seçimlerini sağlayan bir hükûmet reformuna yol açtı. Ancak bunlar, 2018'de bir darbe ile geri alındı. Bu sırada, Tayland'da askeri cunta iki kez demokratik olarak seçilmiş hükûmetleri devirdi (2006 ve 2014) ve 2014'te kendi güçlerini artırmak için anayasayı değiştirdi. Kamboçya'da Hun Sen'in otoriter rejimi, ana muhalefet partisini (Kamboçya Ulusal Kurtuluş Partisi) 2017'de dağıttı ve etkili bir tek kişilik diktatörlük uyguladı.^[110]

Avrupa'da, Ukrayna bir dizi protesto hareketi gördü ve etkili oligarşiden daha demokratik bir yapıya geçiş yaşadı; 2019 itibarıyla Şubat 2014'teki Maidan devriminden bu yana Ukrayna iki başkanlık seçimi gördü ve iktidarın barışçıl bir şekilde devredilmesine tanık oldu. Ancak her hareket demokrasiyi desteklemedi. Türkiye, Polonya ve Macaristan'da, "illiberal demokrasiler" olarak adlandırılan yapılar yerleşti ve her üç ülkedeki iktidar partileri, AB ve sivil toplum tarafından demokratik yönetimi zayıflatmakla suçlanıyor. İngilizce konuşulan Batı demokrasilerinde, kültürel muhafazakârlığı ve solcu ekonomik tutumları birleştiren "koruma temelli" tutumlar, otoriter yönetim biçimlerini destekleme açısından en güçlü belirleyici oldu.^[111]

2006'dan bu yana, demokratik devletlerin sayısı artmış olmasına rağmen zayıf seçimle yönetilen demokrasilerin payı önemli ölçüde yükseldi.^[112] Bu, kırılgan demokrasilerin en güçlü sebebi. 2020 itibarıyla, otoriterlik ve popülizm dünya çapında artış gösteriyor ve Soğuk Savaş'ın sonundan beri demokrasilerde yaşayan insan sayısı azalıyor.^[113] 2010'ların "demokrasi gerilemesi",^[114] ekonomik eşitsizlik ve toplumsal hoşnutsuzluk, kişisellik,^[115] COVID-19 pandemisinin kötü yönetimi,^[116][117] sivil toplumun hükûmet tarafından manipüle edilmesi, "toksik kutuplaşma", yabancı bilgi kirliliği kampanyaları, ırkçılık ve yerellik, aşırı yürütme yetkisi^{[118][119][120]} ve muhalefetin azalan gücü gibi faktörlere bağlanıyor. Günümüzde Orta Doğu ve Afrika'nın büyük bir kısmı, demokratik gerileme akımına ters bir şekilde otoriter yönetimlerin güçlenmesi yerine gün geçtikçe kırılganlaşmasına ve zayıflamasına tanıklık etmektedir.

Bağımsız demokrasilerin sürekliliğini ve yaşını belirleme, uygulanan kriterlere bağlı olsa da genellikle Amerika Birleşik Devletleri en eski demokrasi olarak kabul edilirken evrensel oy hakkına sahip olan ülke en uzun süre Yeni Zelanda olarak tanımlanır.^[123]

Yenilenmiş demokrasi teorisi etkisi altında, yenisinin başlamasıyla birlikte "müzakereci demokrasi" olarak adlandırılan birkaç deneyim yapıldı. Bu yerler, vatandaşların ve temsilcilerinin sebepleri değiştirmek için bir araya geldiği yerlerdi (gerçek hayatta veya sanal ortamda). Müzakereci forumun bir türü minik halk topluluğudur: rastgele seçilmiş veya aktif olarak seçilmiş vatandaşlar topluluğu, genel nüfusu temsil eder. Temsilci bir tartışma topluluğu oluşturmak için rastgele seçimin kullanılması "vatandaş meclisi" olarak bilinir. Vatandaş meclisleri, Kanada'da (2004, 2006) ve Hollanda'da (2006) seçim reformu üzerine tartışmak için kullanılmıştır.

• Politics – Vikikaynak vasıtasıyla 
• Historical Library – Vikikaynak vasıtasıyla 
• The Republic – Vikikaynak vasıtasıyla 
• From the Founding of the City – Vikikaynak vasıtasıyla 

• Charles, T. (2004). Contention and Democracy in Europe, 1650–2000. Cambridge University Press. ISBN 0-521-53713-4. 
• Corrin, J. P. (2002). Catholic Intellectuals and the Challenge of Democracy. University of Notre Dame Press. ISBN 0-268-02271-2. 
• Diamond, L.; Plattner, M. (1996). The Global Resurgence of Democracy. Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-5305-2. 
• Kaplan, Temma. Democracy: A World History (Oxford University Press, 2014)
• Markoff, J. (1996). Waves of Democracy. Pine Forge Press. ISBN 0-8039-9019-7. 
• Putnam, R.; Leonardi, R.; Nanetti, R. Y. (1994). Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. Princeton University Press. ISBN 0-691-03738-8. 
• Vanhanen, T. (1984). The Emergence of Democracy: A comparative study of 119 states, 1850–1979. Societas Scientiarum Fennica. ISBN 951-653-122-9. 
• Wood, G. S. (1993). The Radicalism of the American Revolution. Vintage Books. ISBN 0-679-73688-3. 

• Demokrasi Vakfı Resmi Web Sitesi, Mumbai - HİNDİSTAN
• Özgürlük evi
• Birleşik Krallık Parlamentosu Tarihi, 1216–2005
• Yirminci Yüzyılın Tarihi Atlası
• Lipset, sosyal bilimcilere demokrasi dalgalarının sıklıkla tersine döndüğünü hatırlatıyor. Archived</link>
• Demokrasi, Verilerle Dünyamız
• Genel sorular demokrasi ve anayasa
• Demokrasinin özellikleri