İçeriğe atla

Demir Çağı Britanya kabileleri

Roma dönemi Britanya'da bölgelere göre kabileleri gösteren harita

Demir Çağı Britanya kabileleri, Demir Çağı döneminde çoğunlukla Romalı ve Antik Yunan tarihçiler ve Batlamyus gibi coğrafyacılar tarafından kayıt altına alınmış Büyük Britanya'daki Kelt topluluklarını anlatır.

Tarihçe

Adı geçen kabile isimlerinin ilk olarak en erken MÖ 2. yüzyılda kayıt altına alındığını hatırlmak önemlidir. Bu dönemde Büyük Britanya'da Demir Çağı sona ermiş ve Roma hakimiyeti başlamış durumdadır. Kabileler tüm dönem boyunca aynı isimle varolmamış, kimi zaman başka bir kabile tarafından asimile edilmiş veya daha büyük kabile oluşturmak üzere birleşmiştir. Aynı zamanda adada görülen bazı kabile isimler Kıta Avrupasında da görülebilmektedir.[1] Kayıtl olan isimlerin kabilelerin kendileri tarafından kullanılıp kullanılmadığı da belirsizdir, çünkü bazı örneklerde olduğu gibi verilen isimler kabileleri tanımlamak için verilmiştir.[2]

Güney Britanya

  • Atrebates
  • Belgae
  • Cantiaci
  • Catuvellauni
  • Dobunni
  • Dumnonii ve ona bağlı Cornovii
  • Durotriges
  • Regnenses
  • Textoverdi
  • Trinovante
  • Iceni

Orta Britain

  • Carvetii
  • Cornovii
  • Corieltauvi
  • Parisii
  • Brigante

Kuzey Britain

  • Caledonii
  • Caereni
  • Carnonacae
  • Corionototae
  • Cornovii
  • Creone
  • Damnonii
  • Decantae
  • Epidii
  • Lopocare
  • Lugi
  • Novantae
  • Selgovae
  • Smertae
  • Setantii
  • Taexali
  • Textoverdi
  • Vacomagi
  • Venicone
  • Votadini

Batı Britanya

  • Deceangli
  • Demetae
  • Gangani
  • Ordovice
  • Silure

Hakkında bilgi olmayan diğer kabileler

  • Attacotti
  • Segontiaci
  • Bibroci
  • Cassi
  • Ancalites
  • Cenimagni (= Iceni?)
  • Pretanoi

Kaynakça

  1. ^ Bu kabilelere örnek olarak günümüzde Fransa ve Belçika yöresinde hüküm sürmüş olan Belgae, Parisii ve Atrebate kabileleri verilebilir
  2. ^ Örneğin Durotrige, dağlık bölgede çalışanlar anlamındadır. Regnense, bağımlı krallık tebaları anlamındadır.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

Tarih öncesi veya Prehistorya, insanlığın yazının bulunmasından önceki dönemidir.

<span class="mw-page-title-main">Anglosaksonlar</span> eski bir Cermen halkı

Anglosaksonlar, Anglus, Sakson ve Jüt karışımı bir Cermen halkı. 5. yüzyıldan itibaren Romalıların Britannia olarak isimlendirdiği adayı istila etmiş ve 865'teki Viking istilasına kadar adanın tamamını yönetmişlerdir; Viking istilasından Norman istilasına kadar geçen sürede ise bazen adanın bir kısmını, bazen tamamını yönetmiş ve bazen de adanın kontrolünü tamamen Vikinglere kaptırmışlardır. Vikinglerin gelişiyle İngiltere'deki Anglosakson kontrolü önemli ölçüde zayıflamış ve Normanların gelişiyle birlikte tamamen sona ermiştir.

Kelt mitolojisi en yalın tanımıyla Kelt politeizminin mitolojisidir. Kelt politeizmi Demir Çağı Keltlerinin diniydi. Demir Çağı'ndaki diğer Avrupalılar gibi erken dönem Keltleri de politeistik mitoloji ve dinî yapıyı benimsemişlerdi. Kelt insanlarının içinde, Roma ile yakın iletişimi olan Galyalıların ve İber Yarımadasındaki Keltlerin mitolojileri Roma İmparatorluğu altında devam edememiş, daha sonra ise bu insanlar Hristiyan olmuş ve Kelt(ik) dillerini de kaybetmişlerdir. İronik bir şekilde bu insanların inanç ve geleneklerine dair bilgiler çeşitli Roma ve Hristiyan kaynakları sayesinde bugüne kadar ulaşmıştır. Bir başka açıdan ise, kendi politik veya lenguistik (dilsel) kimliklerini korumuş olan Keltler Demir Çağı'ndaki atalarının mitolojilerinin en azından artakalan küçük bir kısmını iletebilmişlerdir. Bu iletilebilmiş kısım genellikle Orta Çağ'da kaydedilmiş ve yazılmıştır.

Demir Çağı, demirin çeşitli alet ve silah yapımında esas malzeme olarak kullanıldığı bir arkeolojik devirdir.

<span class="mw-page-title-main">Gordion Müzesi</span> Ankaradaki bir müze

Gordion Müzesi, Ankara'nın Polatlı ilçesinin Yassıhüyük köyündedir. Müzede Kral Midas'ın tümülüsü bulunmakla birlikte Kral Midas'ın kafatası sonradan Anadolu Medeniyetleri Müzesi'ne götürülmüştür. İskeletinin ise sonradan kaybolduğu iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İngilizler</span> İngiltere ile ilişkili bir halk

İngilizler, İngilizce dilini konuşan ve ortak tarih ve kültürü paylaşan bir topluluk olarak İngiltere'de ortaya çıkmış etnik grup ve millettir. Tarih boyunca İngiltere'de ikamet etmiş olan farklı grupların karışımıyla yeni bir kimlik oluşturmuşlardır; Anglo-Saksonlar, Vikingler, Bretonlar ve Normanlar İngiliz kimliğini oluşturan etnik gruplardır.

<i>Pax Romana</i> "Roma Barışı" anlamına gelen Latince bir terim

Pax Romana, Latince "Roma Barışı" anlamına gelir. Roma İmparatorluğu'nun uzun soluklu barış dönemi için kullanılır. Terim, Roma yönetimi ve Roma hukuku altında, aralarında kavga eden rakip liderlerin ve eyaletlerin, bazen sert bir şekilde, barıştırılmasından çıkmıştır. Roma'da "Pax Romana"yı sağlayan lider Augustus Caesar'dır.

<span class="mw-page-title-main">Boudica</span>

Boudica, MS 61 yılında Romalıların Büyük Britanya'daki işgalci güçlerine karşı bir isyan başlatan, Kuzey Britanya'nın Norfolk bölgesinde yaşayan Iceni kabilesinin kraliçesi.

<span class="mw-page-title-main">Curia</span> Romanın erken dönemlerinde kabile üyelerinin bir araya gelerek kabile ile ilgili meselelerini tartıştıkları yer

Curia, Roma'nın erken dönemlerinde aşağı yukarı kabilelere göre yapılmış toplumsal taksimle oluşmuş her bir alt bölüm ve aynı zamanda kabile üyelerinin bir araya gelerek kabile ile ilgili meselelerini tartıştıkları yer. Etimolojik olarak Eski Latince "erkekler topluluğu" anlamına gelen "co-viria" teriminden türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İssakar kabilesi</span>

İssakar kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya'da Roma hakimiyetinin sonu</span>

Britanya'da Roma hakimiyetinin sonu, Roma İmparatorluğu'nun Büyük Britanya'dan çekilmesi üzerine başlayan tarihi dönemi anlatır. Bu dönem tek bir tarihle ifade edilemeyecek kadar karmaşık olmuştur. Adada farklı yerlerdeki Roma hakimiyeti farklı zamanlarda ve farklı mekanizmalarla sona ermiştir.

Ziyaret Tepe Höyüğü, Diyarbakır ilinin Bismil ilçesi güneydoğusunda, Dicle ve Batman Çayı'nın birleşme noktasının 20 km. batısında, Dicle'nin güney kıyısında yer alan bir höyüktür. Bölgedeki büyük höyüklerden biri olup, ovadan 22 metre yükseklikte 3 hektarlık bir alandır. Kuzey taraftaki höyüğün (akropol) üç tarafında uzanan "aşağı şehir" ise 29 hektarlık bir alana yayılmıştır. Diyarbakır Arkeoloji Müzesi tarafından Tepe Höyüğü adıyla tescil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Britonlar</span>

Britonlar, en azından Britanya Demir Çağı'ndan Yüksek Orta Çağ'a kadar Büyük Britanya'da yaşayan yerli Kelt halkını ifade eder. Bu dönemde, Galler, Cornish ve Bretonlar gibi farklı gruplara ayrılmışlardır. Modern Brittonik dillerin atası olan Ortak Brittonik dilini konuşuyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Yedi krallık</span>

Yedi krallık veya heptarşi Büyük Britanya'da geç klasik antik dönem ve erken Orta Çağ'da hüküm sürmüş Anglosakson krallıkları dönemini anlatır. Güney, doğu ve merkezdeki krallıklar Northumbria, Mercia, Doğu Anglia, Essex, Kent, Sussex ve Wessex krallıklarıdır. Bu Anglosakson krallıklar daha sonra İngiltere Krallığı olarak birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Camulodunum</span> İngilteredeki Essex sınırları içinde Colchesterda bulunan Antik Roma dönemi kenti

Camulodunum, bugün İngiltere'deki Essex sınırları içinde Colchester'da bulunan Antik Roma dönemindeki önemli bir kenttir. Roma işgalinden önce önemli bir Kelt yerleşim yeridir. Büyük Britanya'daki en eski Roma yerleşimi olarak bilinir. Terhis edilen Romalı askerler için yerleşim olarak planlandığında adı Colonia Claudia Victricensis olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Wessex Krallığı</span> Büyük Britanyanın güneyinde yer alan Anglosakson krallığıdır

Wessex Krallığı Büyük Britanya'nın güneyinde yer alan Anglosakson krallığıdır. 519 yılından 10. yüzyılın başlarına kadar birleşik İngiliz devleti kuruluncaya kadar hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Roma egemenliği döneminde İskoçya</span>

Roma egemenliği döneminde İskoçya, günümüzde İskoçya olarak bilinen bölgenin Roma İmparatorluğu hâkimiyeti altındaki tarihî dönemi anlatır. Romalılar tarafından Kaledonya olarak anılan bölgeye ilk Roma birlikleri MS 71 yılında gelmiş ve Britanya'daki Kelt kabilelerini yenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eponim</span>

Eponim gerçek ya da hayali bir kimsenin adının bir yer, ulus ya da bir şey için verilmesine inanılması, bir kişinin adına dayanan veya bir kişinin adından türetilen kelimelerin yanı sıra içerisinde yaşadığı yılların dönem olarak belirtilmesinde kullanılan terimdir. Örnek olarak I. Elizabeth'in tahta çıkması ve ölümüne kadar geçen süreye eponim olarak Elizabeth devri adıyla tanımlanmaktadır.

Tarih öncesi dönemde Polonya bölgesi, günümüz Polonya topraklarında Homo türlerinin ilk ortaya çıkışından, yaklaşık 500.000 yıllık bir zaman dilimi olan MS 10. yüzyılda Polonya devletinin kurulmasına kadar izlenebilir.

Prasutagus, MS 1. yüzyılda kabaca şu anda Norfolk olan bölgede yaşayan Iceni adlı bir Briton kabilesinin kralıydı. En çok Boudica'nın kocası olarak bilinir.