İçeriğe atla

Demir(II) sülfat

Ayrıca bakınız: Demir takviyesi
Demir(II) sülfat
Demir(II) sülfatın iskelet formülü
Demir(II) sülfat heptahidratın yapısı
Demir(II) sülfat heptahidrat örneği
Adlandırmalar
IUPAC adı
Demir(II) sülfat
Diğer adlar
Demir(II) sülfat; Demir sülfat, Ferro sülfat, Yeşil vitriyol, Demir vitriyol, Zaç-ı Kıbrıs, Karaboya, Şıbılık
Tanımlayıcılar
CAS numarası
3D model (JSmol)
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard100.028.867 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
EC Numarası
  • susuz: 231-753-5
RTECS numarası
  • susuz: NO8500000 (susuz)
    NO8510000 (heptahidrat)
UNII
UN numarası3077
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
  • InChI=1S/Fe.H2O4S/c;1-5(2,3)4/h;(H2,1,2,3,4)/q+2;/p-2 
    Key: BAUYGSIQEAFULO-UHFFFAOYSA-L 
  • susuz: InChI=1/Fe.H2O4S/c;1-5(2,3)4/h;(H2,1,2,3,4)/q+2;/p-2
    Key: BAUYGSIQEAFULO-NUQVWONBAS
  • susuz: [O-]S(=O)(=O)[O-].[Fe+2]
Özellikler
Molekül formülüFeSO4
Molekül kütlesi151.91 g/mol (susuz)
169.93 g/mol (monohidrat)
241.99 g/mol (pentahidrat)
260.00 g/mol (hekzahidrat)
278.02 g/mol (heptahidrat)
Görünüm Beyaz kristaller (susuz)
Beyaz-sarı kristaller (monohidrat)
Mavi-yeşil kristaller (heptahidrat)
KokuKokusuz
Yoğunluk3.65 g/cm3 (susuz)
3 g/cm3 (monohidrat)
2.15 g/cm3 (pentahidrat)[1]
1.934 g/cm3 (hekzahidrat)[2]
1.895 g/cm3 (heptahidrat)[3]
Erime noktası680 °C
(susuz) bozunur[9]
300 °C (572 °F; 573 K)
(monohidrat) bozunur
60-64 °C (140-147 °F; 333-337 K)
(heptahidrat) bozunur[3][10]
Çözünürlük (su içinde) Monohidrat:
44.69 g/100 mL (77 °C)
35.97 g/100 mL (90.1 °C)
Heptahidrat:
15.65 g/100 mL (0 °C)
20.5 g/100 mL (10 °C)
29.51 g/100 mL (25 °C)
39.89 g/100 mL (40.1 °C)
51.35 g/100 mL (54 °C)[4]
ÇözünürlükAlkol'de çok az çözünür
Çözünürlük (etilen glikol içinde) 6.4 g/100 g (20 °C)[9]
Buhar basıncı1.95 kPa (heptahidrat)[5]
1,24×10-2 cm3/mol (susuz)
1,05×10-2 cm3/mol (monohidrat)
1,12×10-2 cm3/mol (heptahidrat)[3]
+10200×10-6 cm3/mol
Kırınım dizimi (nD) 1.591 (monohidrat)[6]
1.526–1.528 (21 °C, tetrahidrat)[7]
1.513–1.515 (pentahidrat)[1]
1.468 (hekzahidrat)[2]
1.471 (heptahidrat)[8]
Yapı
Ortorombik, oP24 (susuz)[11]
Monoklinik, mS36 (monohidrat)[6]
Monoklinik, mP72 (tetrahidrat)[7]
Triklinik, aP42 (pentahidrat)[1]
Monoklinik, mS192 (hekzahidrat)[2]
Monoklinik, mP108 (heptahidrat)[3][8]
Oktahedral (Fe2+)
Termokimya
100.6 J/mol•K (susuz)[3]
394.5 J/mol•K (heptahidrat)[12]
Standart molar entropi (S⦵298)
107.5 J/mol•K (susuz)[3]
409.1 J/mol•K (heptahidrat)[12]
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298)
−928.4 kJ/mol (susuz)[3]
−3016 kJ/mol (heptahidrat)[12]
Gibbs serbest enerjisi (ΔfG⦵)
−820.8 kJ/mol (susuz)[3]
−2512 kJ/mol (heptahidrat)[12]
Farmakoloji
B03AA07 (DSÖ)
Tehlikeler
GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar GHS07: Zararlı[5]
İşaret sözcüğü Uyarı
Tehlike ifadeleri H302, H315, H319[5]
Önlem ifadeleri P305+P351+P338[5]
NFPA 704
(yangın karosu)
[14]
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 1: Maruziyet tahrişe neden olabilir, ancak yalnızca hafif kalıcı hasar oluşturur. Örnek: TerebentinYanıcılık 0: Yanmaz. Örnek: SuKararsızlık 0: Genellikle yangın maruziyeti koşullarında dahi normalde kararlıdır ve su ile reaksiyona girmez. Örnek: Sıvı azotÖzel tehlikeler (beyaz): kod yok
1
0
0
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC):
LD50 (medyan doz)
237 mg/kg (sıçan, oral)[10]
NIOSH ABD maruz kalma limitleri:
REL (tavsiye edilen) TWA 1 mg/m3[13]
Benzeyen bileşikler
Diğer katyonlar
Kobalt(II) sülfat
Bakır(II) sülfat
Mangan(II) sülfat
Nikel(II) sülfat
Benzeyen bileşikler
Demir(III) sülfat
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Demir (II) sülfat veya demir sülfat FeSO4•xH2O formülüne sahip bir dizi tuz anlamına gelir. Bu bileşikler en yaygın olarak heptahidrat (x = 7) olarak bulunursa da x için birkaç değer bilinmektedir. Hidratlı form tıp alanında demir eksikliğini tedavi etmek ve ayrıca endüstriyel uygulamalar için kullanılır. Antik çağlardan beri, Zaç-ı Kıbrıs ve yeşil vitriyol (vitriyol, sülfat için eski bir isimdir) olarak bilinen, mavi-yeşil heptahidrat (7 molekül su içeren hidrat) bu maddenin en yaygın şeklidir. Tüm demir (II) sülfatlar suda çözünerek oktahedral moleküler geometriye sahip ve paramanyetik olan aynı akua kompleksi [Fe(H2O)6]2+ verir.

Dünya Sağlık Örgütü’nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[15] 2019 yılında, 6 milyondan fazla reçeteyle Amerika Birleşik Devletler'nde en sık reçete edilen 103. ilaç oldu.[16][17]

Kullanımı

Endüstriyel olarak, demir sülfat esas olarak diğer demir bileşiklerinin öncüsü olarak kullanılır. Bir indirgeyici madde olması nedeniyle çimentodaki kromatın daha az zehirli Cr(III) bileşiklerine indirgenmesi için yararlıdır. Tarihsel olarak demir sülfat, tekstil endüstrisinde bir boya sabitleyicisi olarak yüzyıllardır kullanılmışır. Tarihsel olarak deriyi karartmak için ve demir mazı mürekkebinin bir bileşeni olarak kullanılır.[18] Yeşil vitriyolün (Demir (II) sülfat) damıtılmasıyla sülfürik asitin (' vitriyol yağı, zaç yağı') hazırlanması en az 700 yıldır bilinmektedir.

Tıbbi kullanımı

Ana madde: Demir takviyesi

Bitki besleme

Demir (II) sülfat, bitkilerin toprağın besin maddelerine erişebilmeleri için yüksek alkali bir toprağın pH'ını düşürmek için bir toprak düzenleyicisi olarak[19] demir sülfat adıyla satılmaktadır.[20]

Bahçe tarımında demir klorozu tedavi etmek için kullanılır.[21] Ferrik EDTA kadar hızlı hareket etmese de etkileri daha uzun sürelidir. Kompostla karıştırılabilir ve yıllarca bir stok gübre olarak çalışması için toprağın içine gömülebilir.[22] Demir sülfat, çim düzenleyicisi olarak kullanılabilir.[22] Golf sahasında simli iplik yosununu yok etmek için de kullanılabilir.[23]

Pigment ve el sanatları

Demir sülfat, betonu ve bazı kireçtaşlarını ve kumtaşlarını sarımsı pas rengine boyamak için kullanılabilir.[24]

Ağaç işçileri, akçaağaç ahşabına gümüşi bir görünüm vermek için demir sülfat çözeltileri kullanır.

Yeşil vitriyol, mantarların tanımlanmasında da faydalı bir reaktiftir.[25]

Tarihsel kullanımı

Demir sülfat, mürekkeplerin, özellikle de orta çağlardan 18. yüzyılın sonuna kadar kullanılan demir mazı mürekkebinin üretiminde kullanılmıştır. Lakiş mektupları (y.  M:Ö. 588-586) üzerinde yapılan kimyasal testler, olası demir varlığını gösterdi.[26] Bu harflerin üzerindeki mürekkebin yapımında meşe mazısı ve yeşil vitriyolün kullanılmış olabileceği düşünülmektedir.[27] Ayrıca, yün boyamada mordan olarak kullanım alanı bulmuştur. 17. Yüzyıldan beri kakmacılık ve parkecilikte kullanılan sert akçaağaç ahşapları demir sülfat kullanılarak yapılır.

18. yüzyılda İngiltere'de indigo boyanın doğrudan uygulanması için iki farklı yöntem geliştirildi ve 19. yüzyıla kadar kullanımda kaldı. Çin mavisi olarak bilinen bunlardan biri demir (II) sülfat içeriyordu. Kumaş üzerine çözünmeyen bir çivit formu bastıktan sonra, çivit, bir dizi demir sülfat banyosunda löko-indigoya indirgendi (daldırmalar arasında havada çivit mavisine yeniden oksitlenme ile). Çin mavisi işlemi keskin tasarımlar yapabilir, ancak diğer yöntemlerin koyu tonlarını üretemezdi.

1850'lerin ikinci yarısında, kollodyon işlemi görüntüleri için bir fotoğraf geliştiricisi olarak demir sülfat kullanıldı.[28]

Hidratlar

Demir (II) sülfat, çeşitli hidrasyon durumlarında bulunabilir ve bu formların birçoğu doğada bulunur.

  • FeSO4•H2O (mineral: szomolnokit,[6] nispeten az rastlanır)
  • FeSO4•4H2O (mineral: rozenit,[7][29] beyaz, nispeten yaygın, melanteritin dehidrasyon ürünü olabilir)
  • FeSO4•5H2O (mineral: siderotil,[1][30] nispeten az rastlanır)
  • FeSO4•6H2O (mineral: ferrohekzahidrit,[2][31] nispeten az rastlanır)
  • FeSO4•7H2O (mineral: melanterit,[8][32] mavi-yeşil, nispeten yaygın)
Susuz demir(II) sulfat

Sulu çözeltilerin sıcaklığı 56.6 °C'ye ulaştığında tetrahidrat stabilize edilir. 64.8 °C'de bu çözeltiler hem tetrahidrat hem de monohidrat oluşturur.[4]

Mineral formlar, demir içeren cevher yataklarının oksidasyon bölgelerinde bulunur; pirit, markasit, kalkopirit, v.b. Kömür yangın sahaları gibi ilgili ortamlarda da bulunurlar. Birçoğu hızla kurur ve bazen oksitlenir. Çok sayıda başka, daha karmaşık (ya bazik, hidratlı ve/veya ilave katyonlar içeren) Fe(II)-taşıyan sülfatlar bu tür ortamlarda bulunur ve bunun yaygın bir örneği kopiapittir.[33]

Üretimi ve reaksiyonları

Kaplama veya kaplamadan önce çeliğin finisajında, çelik levha veya çubuk, sülfürik asitli dekapaj banyolarından geçirilir. Bu işlem, yan ürün olarak büyük miktarlarda demir (II) sülfat üretir.[34] Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2

Büyük miktarlardaki bir başka kaynak, sülfat işlemi yoluyla ilmenitten titanyum dioksitin üretilmesinden meydana gelmektedir.

Demir sülfat ayrıca ticari olarak piritin oksidasyonu ile hazırlanır:[35] 2 FeS2 + 7 O2 + 2 H2O → 2 FeSO4 + 2 H2SO4Demirden daha az reaktif olan metallerin sülfat çözeltilerinden yer değiştirmesiyle üretilebilir:

CuSO4 + Fe → FeSO4 + Cu

Reaksiyonlar

Kaanaa, Pori, Finlandiya’daki bir titanyum dioksit fabrikasının dışındaki demir(II) sülfat yığınları.

Suda çözündükten sonra, demir sülfatlar, neredeyse renksiz, paramanyetik bir iyon olan metal akuo kompleksi [Fe(H2O)6]2+ oluşturur.

Demir (II) sülfat ısıtıldığında, önce kristalleşme suyunu kaybeder ve orijinal yeşil kristaller beyaz susuz bir katıya dönüştürülür. Daha fazla ısıtıldığında, susuz madde kükürt dioksit ve kükürt trioksite ayrışır ve geriye kırmızımsı kahverengi bir demir(III) oksit bırakır. Demir (II) sülfatın termolizi yaklaşık 680 °C'de başlar.

Diğer demir (II) tuzları gibi, demir (II) sülfat da bir indirgeyici maddedir. Örneğin, nitrik asiti azot monoksite ve kloru klorüre indirger.

6 FeSO4 + 3 H2SO4 + 2 HNO3 → 3 Fe2(SO4)3 + 4 H2O + 2 NO
6 FeSO4 + 3 Cl2 → 2 Fe2(SO4)3 + 2 FeCl3

Hafif indirgeme gücü organik sentezde değerlidir.[36] Fenton reaktifinin demir katalizör bileşeni olarak kullanılır.

Ayrıca bakınız

  • Demir(III) sülfat (ferrik sülfat), diğer yaygın basit demir sülfat.
  • Bakır(II) sülfat
  • Amonyum demir(II) sülfat, Mohr tuzu olarak da bilinen, amonyum sülfatın demir (II) sülfatla oluşturduğu çift tuz.

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Siderotil Mineral Data". 2 Eylül 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014. 
  2. ^ a b c d "Ferrohexahydrite Mineral Data". 2 Eylül 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014. 
  3. ^ a b c d e f g h Lide, David R., (Ed.) (2009). CRC Handbook of Chemistry and Physics (90th bas.). Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN 978-1-4200-9084-0. 
  4. ^ a b Seidell, Atherton; Linke, William F. (1919). Solubilities of Inorganic and Organic Compounds (2.2sayfa= 343 bas.). New York: D. Van Nostrand Company. 
  5. ^ a b c d Sigma-Aldrich Co., Iron(II) sulfate heptahydrate. Retrieved on 3 Ağustos 2014.
  6. ^ a b c Ralph, Jolyon; Chautitle, Ida. "Szomolnokite". Mindat.org. 21 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014. 
  7. ^ a b c "Rozenite Mineral Data". 2 Eylül 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014. 
  8. ^ a b c "Melanterite Mineral Data". 2 Eylül 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014. 
  9. ^ a b Anatolievich, Kiper Ruslan. "iron(II) sulfate". 4 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014. 
  10. ^ a b "MSDS of Ferrous sulfate heptahydrate". Fair Lawn, New Jersey: Fisher Scientific, Inc. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014. 
  11. ^ Weil, Matthias (2007). "The High-temperature β Modification of Iron(II) Sulfate". Acta Crystallographica Section E. International Union of Crystallography. 63 (12): i192. doi:10.1107/S160053680705475X. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014. 
  12. ^ a b c d Anatolievich, Kiper Ruslan. "iron(II) sulfate heptahydrate". 4 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014. 
  13. ^ NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0346". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). 
  14. ^ Safety Data Sheet[]
  15. ^ World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. hdl:10665/325771 Özgürce erişilebilir. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  16. ^ "The Top 300 of 2019". ClinCalc. 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021. 
  17. ^ "Ferrous Sulfate - Drug Usage Statistics". ClinCalc. 29 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021. 
  18. ^ British Archaeology magazine. http://www.archaeologyuk.org/ba/ba66/feat2.shtml (archive)
  19. ^ "Why Use Ferrous Sulfate for Lawns?" (İngilizce). 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2018. 
  20. ^ "Acid or alkaline soil: Modifying pH - Sunset Magazine". www.sunset.com (İngilizce). 3 September 2004. 14 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2018. 
  21. ^ Koenig, Rich and Kuhns, Mike: Control of Iron Chlorosis in Ornamental and Crop Plants. (Utah State University, Salt Lake City, August 1996) p.3 3 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  22. ^ a b Handreck, Kevin (2002). Gardening Down Under: A Guide to Healthier Soils and Plants (2.2sayfalar=146-47 bas.). Collingwood, Victoria: CSIRO Publishing. ISBN 0-643-06677-2. 
  23. ^ "Controlling moss in putting greens by Cook, Tom; McDonald, Brian; and Merrifield, Kathy" (PDF). 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Eylül 2022. 
  24. ^ "How To Stain Concrete with Iron Sulfate". 9 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2022. 
  25. ^ Svrček, Mirko (1975). A color guide to familiar mushrooms (2.2sayfa=30 bas.). Londra: Octopus Books. ISBN 0-7064-0448-3. 
  26. ^ Torczyner, Lachish Letters, pp. 188-95
  27. ^ Hyatt, The Interpreter's Bible, 1951, volume V, p. 1067
  28. ^ Brothers, Alfred (1892). Photography: its history, processes. Londra: Griffin. s. 257. OCLC 558063884. 
  29. ^ "Rozenite". 1 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  30. ^ "Siderotil". 28 Eylül 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  31. ^ "Ferrohexahydrite". 12 Kasım 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  32. ^ "Melanterite". 28 Eylül 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  33. ^ "Copiapite". 30 Eylül 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  34. ^ Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. 
  35. ^ Lowson, Richard T. (1982). "Aqueous oxidation of pyrite by molecular oxygen". Chem. Rev. 82 (5): 461-497. doi:10.1021/cr00051a001. 
  36. ^ Lee Irvin Smith; J. W. Opie (1948). "o-Aminobenzaldehyde". Org. Synth. 28: 11. doi:10.15227/orgsyn.028.0011. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Demir(II) sülfat ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demir oksit</span>

Demir oksitler, demir ve oksijenden oluşan kimyasal bileşiklerdir. Sadece birkaç demir oksit tanınır. Hepsi siyah manyetik katılardır. Genellikle stokiyometrik değildirler. Oksihidroksitleri, belki de en iyi bilineni pas olan ilgili bir bileşik sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Silikat</span> mineral grubu

Silikat, mineral grupları arasında en geniş gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Alçı taşı</span>

Alçı taşı, kalsiyum sülfat dihidrattan oluşan yumuşak bir sülfat mineralidir ve kimyasal formül CaSO4 · 2H2O'dur. Alçıtaşı ayrıca selenitin yarı saydam kristalleri olarak kristalleşir. Aynı zamanda bir evaporit minerali ve anhidritin hidrasyon ürünü olarak oluşur. İçinde su bulunan kalsiyum sülfat minerali, tek veya ikiz sütunlar hâlinde billûrlanır. Alçı billurlarına kil ve marn içinde veya tuzlu ve alçılı dağların boşluklarında rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Sülfürik asit</span> Kimyasal Madde

Sülfürik(VI) asit ya da halk arasında bilinen ismi ile zaç yağı, H2SO4, güçlü bir mineral asididir. Olası kâşifi 8. yüzyıl simyacısı Cabir bin Hayyan tarafından yenime uğratıcı, renksiz ve yoğunluğu yüksek sıvı olarak tanımlanmıştır. Suda her konsantrasyonda çözünebilir. Büyük ölçüde korozif oluşu, güçlü asidik yapısından ve dehidrasyon özelliğinden kaynaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(II) sülfat</span>

Küprik sülfat ya da sadece bakır sülfat olarak da bilinen Bakır (II) sülfat, kimyasal formülü CuSO4 olan bir kimyasal bileşiktir. Bu tuzun hidrasyon derecelerine bağlı olarak bir dizi farklı bileşikleri mevcuttur. Susuz formu soluk yeşil ya da grimsi beyaz bir toz olmasına karşın en çok bilinen pentahidrat (CuSO4•5H2O) formu, parlak mavi renktedir. Çok az miktardaki CuSO4•5H2O çevreye çok zehirlidir, gözleri ve cildi tahriş eder ve yutulduğunda zararlı da olabilir. Oktahedral moleküler geometriye ve paramanyetik özelliğe sahip olan bakır (II) sülfat ekzotermik olarak suda çözünürek [Cu(H2O)6]2+ kompleksini oluşturur. Bakır (II) sülfat "mavi vitriyol", "göztaşı" ve "göktaşı" olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Klorik asit</span>

Klorik asit (HClO3), klorun bir oksoasiti ve klorat tuzlarının formal öncülüdür. Güçlü bir asit (pKa ≈1) ve oksitleyici ajandır.

<span class="mw-page-title-main">Amonyum sülfat</span> Kimyasal bileşik

Amonyum sülfat, (NH4)2SO4 formülüne ve çok sayıda ticari kullanıma sahip bir inorganik tuzdur. Toprak gübresi olarak yaygın bir şekilde kullanılır. %21 azot ve %24 kükürt içerir.

<span class="mw-page-title-main">Potasyum sülfat</span>

Potasyum sülfat, formülü K2SO4 olan, yanmaz, suda çözünebilen beyaz kristal yapıda bir potasyum tuzudur. Genellikle potasyum ve kükürt kaynağı olarak gübrelerde kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Evaporit</span>

Evaporit, sulu bir çözeltinin buharlaşmasıyla kristalleşme ve yoğunlaşma sürecinde sonuçlanır. Evaporit suda çözünen mineral sedimentin (mineralin) ismidir. İki çeşit tuz taşı birikintisi vardır:

  1. Okyanus birikintisi olarak da bilinen marine ve göller gibi suyun ana bloklarında bulunmaktadır.
  2. Evaporit tuz taşları çökelti kayaları olarak bulunur.
<span class="mw-page-title-main">Bakır(I) oksit</span>

Bakır(I) oksit ya da küproz oksit formülü Cu2O olan inorganik bileşiktir. Bakırın oksitlerinden biridir. Bu kırmızı renkli katı bazı yosun önleyici boyaların bileşimine girmektedir. Bu bileşik, tanecik büyüklüğüne bağlı olarak sarı ya da kırmızı renkli olabilir. Bakır(I) oksit kırmızımsı renkteki kuprit minerali halinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Magnezyum sülfat</span> moleküler ağırlığı 246.48

Magnezyum sülfat kimyasal formülü MgSO4 olan, magnezyum, kükürt ve oksijen ihtiva eden bir inorganik tuz. Genellikle heptahidrat (MgSO4·7H2O) formunda sülfat minerali olan Epsomit ya da diğer adıyla Epsom tuzu (İngiliz tuzu) hâlinde bulunur. Epsom adını İngiltere'deki bir yerleşim yerinden almıştır. Monohidrat formu olan kieseritin (MgSO4·H2O) 1970'lerin ortalarında genel küresel yıllık kullanımı 2.3 milyon ton civarındaydı ve bunun büyük çoğunluğu tarımda kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Putnisit</span>

Putnisit (İngilizce: Putnisite); stronsiyum, krom, kükürt, kalsiyum, oksijen ve hidrojenin bileşiminden oluşan bir mineraldir. Formülünü SrCa4Cr83+(CO3)8(SO4)(OH)16 · 25 H2O teşkil etmektedir. 2014 yılında Avustralya'da bir madencilik faaliyeti sırasında keşfedilmiştir. Adelaide Üniversitesi'nde yapılan araştırmalar, putnisitin şimdiye kadar bilinen yaklaşık 4000 mineralden farklı bir yapıda olduğunu göstermektedir. Putnisit yaklaşık 0.5 mm'lik kübik kristale benzer yapılardan oluşmaktadır. Yarı saydam olan bu mineral koyu yeşil veya beyaz kayalar üzerinde koyu pembe ve mor görünmektedir. Nispeten yumuşak ve kırılgan olan bu özgün mineralin uygulama alanı henüz bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gümüş sülfat</span>

Gümüş sülfat (Ag2SO4) gümüş kaplamada ve gümüş nitrat yerine boyanmayan madde olarak kullanılan gümüş iyonik bileşiği. Bu sülfat normal kullanım ve depolama durumunda kararlıdır fakat havaya ve ışığa maruz kaldığında kararır. Suda çok az çözünür.

<span class="mw-page-title-main">Demir mazı mürekkebi</span>

Demir mazı mürekkebi, demir tuzlarından ve bitkisel kaynaklardan gelen tannik asitlerden yapılmış mor-siyah veya kahverengi-siyah mürekkeptir. Avrupa'da 5. ve 19. yüzyıllar arasındaki ondört yüz yıl boyunca kullanılan standart mürekkep formülasyonuydu, 20. yüzyılda yaygın olarak kullanılmaya devam etti ve bugün hala satılıyor.

Amonyum hidroksit, oda sıcaklığında gaz hâlde bulunan amonyağın sulu çözeltisine verilen addır. Formülü olarak NH4+.OH- gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">Nikel(II) sülfat</span>

Nikel sülfat NiSO
4 formülüne sahip bir metal bileşiğidir. Nikel sülfat hidratsız formu oda sıcaklığında sarımsı bir renge sahipken hekzahidrat ve heptahidrat hâli mavi bir renge sahiptir, bakır sülfat rengini andırır. Suda çok iyi çözünür.

<span class="mw-page-title-main">Bakır(II) karbonat</span>

Bakır karbonat, oda sıcaklığında katı hâlde bulunan bir inorganik bileşiktir. Havadan nem çeker. Su ile tepkimeye girerek bakır karbonat hidroksite dönüşür. Bazik özellik gösterir. Boya ve pigment olarak kullanılır.

Demir (III) klorür FeCl
3 formüllü inorganik bir bileşiktir. Kristal bir katı olmasının yanı sıra görüş açısına bağlı olarak farklı renklerle gözlemlenebilir; koyu yeşil, mor-kırmızı. Sulu formu da katı formu da fiziksel görünüm olarak koyu kahverengi rengindedir.

<span class="mw-page-title-main">Baryum klorür</span>

Baryum klorür, BaCl2 formüllü inorganik bir bileşik'tir. Bu bileşik baryum'un suda-çözünen en yaygın tuzlarından biridir. Diğer baryum tuzlarının çoğu gibi, baryum klorür beyaz toz halinde ve zehirlidir. Alevde sarı-yeşil renk verir. Ayrıca higroskopiktir, ilk önce dihidrat BaCl2(H2O)2' ye dönüşür.

<span class="mw-page-title-main">Kobalt(II) sülfat</span>

Kobalt(II) sülfat; CoSO4(H2O)x formülüne sahip inorganik bileşiklerden herhangi birine verilen isimdir. Genellikle sırasıyla kobalt sülfat, heksa- veya heptahidratları (CoSO4.6H2O or CoSO4.7H2O) tanımlar. Heptahidrat, suda ve metanolde çözünen kırmızı bir katıdır. Kobalt(II) tek sayıda elektrona sahip olduğu için tuzları paramanyetiktir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.