Farsça ya da Persçe, Hint-Avrupa dillerinin İran dilleri koluna ait bir batı İran dilidir. Başta İran olmak üzere, kuzeyde Rusya ve Azerbaycan, doğuda Afganistan ve Tacikistan, Orta Asya'da Özbekistan ve Basra Körfezi üzerinde Kuveyt ve Irak gibi ülkelerde 100 milyonun üzerinde kişi tarafından konuşulmaktadır. Antik Pers halkının konuştuğu dilden türemiştir.
İran dilleri veya İranî diller, Hint-Avrupa dil ailesinin Hint-İran dilleri koluna bağlı dil öbeği. Günümüzde 150-200 milyon kişinin bu dil grubuna ait dilleri konuştuğu tahmin edilir. İran dilleri tarihsel gelişim açısından üç gruba ayrılır: Eski İran dilleri, Orta İran dilleri ve Yeni İran dilleri.
Gülistan Eyaleti, İran'ın 31 eyaletinden birisidir.
Orta Farsça veya Pehlevî dili, Sasani İmparatorluğu'nun edebî dili olmuş bir Batı İran dilidir. Dil, Sasanilerin yıkılmasının ardından bir süre daha prestij dili olmayı sürdürmüştür. Orta Farsça Ahameniş İmparatorluğu'nda kullanılmış Eski Farsçadan evrilmiş olup modern İran, Afganistan ve Tacikistan kullanılan Farsça dilinin atası olmaktadır. Dil, içine Orta Farsçanın da dahil edildiği ve pek çok çağdaşı dili kapsayan Orta İran dilleri ile karıştırılmamalıdır.
Tacikçe, çoğunluğu Tacikistan'da yaşayan Taciklerin konuştuğu dil. Farsçanın bir lehçesidir. Tacikçe, Tacikistan dışında, Afganistan, Türkmenistan, İran gibi ülkelerde yaşayan Taciklerin de dilidir.
Gilanice veya Gilekçe, Gilekler tarafından İran'ın kuzeyinde, Hazar Denizi'nin güney kıyılarında Gilan eyaletinde konuşulan İrani dillerin kuzeybatı grubuna dahil bir dildir. Gilekçeye Mazenderanca, Zazaca, Goranice gibi diller yakınlık arz eder. Gilanca, özellikle Zazaca'ya sözcük dağarcığı ve dil bilgisi bakımından çok benzer.
Partça, aynı zamanda Arsasid Pehlevicesi olarak da bilinmektedir, tarihte Part ülkesinde konuşulan ve günümüzde kaybolmuş bir Kuzeybatı İrani dili. Partça Part İmparatorluğu ve dominyonları Arsak Krallığı, İberya Krallığı ve Albanya Krallığı'nın resmî devlet diliydi. Partça, İskitçe, Sakaca, Soğdca ve Harezmce ile aynı dönemde konuşulmuş İran dillerinden biridir.
Sari, İran'ın kuzeyinde bulunan Mazenderan Eyaleti'nin merkezi olan şehirdir.
Lurca, İran'daki bazı bölgelerde konuşulan ve Farsçayla birlikte güneybatı İrani diller grubuna giren dildir. Encyclopædia Iranica'ya göre Lurca ve Bahtiyarca dilleri, Farsça ile Kürtçe arasında kalmış ayrı bir dildir. Çoğu zaman Lekçe diliyle karıştırılmaktadır ancak Lek dili kuzeybatı İrani diller grubunda olmakla birlikte Lurcanın kuzey lehçesi ile büyük oranda fonolojik benzerlik ve ortak kelime dağarcığı göstermektedir. Lurcanın kuzey, güney ve merkezi olmak üzere üç ana lehçe grubu bulunmaktadır. Buyer Ahmed şivesi, Bahtiyari şivesi bulunur. İran'ın Luristan, Çaharmahal ve Bahtiyari, Kohgiluye ve Buyer-Ahmed, Huzistan, İsfahan, Fars eyaletlerinde ve Irak arazilerinde yaşayan Lur oymaklarının dilleridir.
Gilekler ya da Gilanlılar İran'da yaşayan bir halk. Konuştukları dil Gilekçe olup bu dile en yakın diller ise Mazenderanca, Zazaca ve Talişçedir. Nüfusları 2000 yılı sayımıyla 3 milyon civarlarındadır. Nüfuslarının büyük çoğunluğu Gilan Eyaleti'nde yaşarken küçük bir kısmı ise Tahran ve Mazenderan Eyaleti'nde yaşamaktadır.
Mazenderanlılar İran'ın Mazenderan Eyaleti'nde yaşayan halk. Konuştukları dil Mazenderancadır ve bu dile en yakın dil Gilekçedir. Mazenderanlıların büyük kısmı Mazenderan Eyaleti'nde küçük bir kısmıysa Tahran ve Gülistan'da yaşamaktadır. Nüfusları yaklaşık 3.5 milyon civarındadır.
Ramser ,, İran'ın Mazenderan Eyaleti'nde şehir.
Sari Daşt-e Naz Havaalanı, İran'nın Mazenderan Eyaleti'nin merkezi Sari kentinin 14 km kuzeydoğusunda yer alan bir havaalanıdır.
Mazenderance Hint-Avrupa dil ailesinin İrani diller grubunun Kuzeybatı İran dilleri koluna bağlı bir dildir. Hazar Denizi'nin güney kesiminde başta Mazenderan olmak üzere Gilan ve Gülistan eyaletlerinde konuşulur. Mazenderanca, Farsçadan çok büyük ölçüde etkilenmiş olmasına rağmen, kuzeybatı İran kökenli bağımsız bir dil olarak varlığını sürdürmektedir.
Talışça veya Talişçe, İran ve Azerbaycan'da konuşulan bir Kuzeybatı İran dilidir. Tatça ve Zazaca ile yakından ilişkili dil, İran'ın Hazar Denizi kıyılarındaki Gilan ve Erdebil eyaletleri ile Azerbaycan'ın güney illerinde yaklaşık 220.000 kişi tarafından konuşulmaktadır. Konuşurlar Hazar Denizi'nin batı ve güneybatı kıyı bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Glottolog Talişçeyi Türkiye'de konuşulan Zazaca ile Hazar Denizi'nin güney kıyılarında konuşulan Tatça ve lehçeleri ile birlikte Eski Azerice'den türeyen Azeri dilleri grubu içinde sınıflandırmaktadır.
Batı İran dilleri, Doğu İran dilleri ile birlikte Hint-Avrupa dil ailesinin İran dilleri grubunu oluşturan iki koldan biridir. Batı İran dilleri temelde Kuzeybatı İran dilleri ve Güneybatı İran dilleri olmak üzere iki kola ayrılmaktadır. Eski Farsça, Medce, Partça ve Orta Farsça gibi diller İran dillerinin batı grubunda yer almış belgelenmiş en eski dilleridir. Farsça, Kürtçe, Beluçça, Lurca, Zazaca, Talışça, Tatça, Simnanca, Sengserce, Gilekçe gibi diller bu grupta yer almaktadır.
Başkartça, İran'daki bazı bölgelerde konuşulan ve Farsçayla birlikte güneybatı-İrani diller grubuna giren dildir.
Simnanca, İran'ın kuzeyinde, Hazar Denizi'nin güneyinde Simnan eyaletinde konuşulan Hint-Avrupa dil ailesinin İran dilleri grubunda bulunan Batı İran koluna bağlı bir dildir. Gramer, söz dağarcığı ve genetik olarak Zazaca, Gilekçe, Mazenderanca ile önemli ölçüde benzerlik göstermektedir. Simnanca çoğu Kuzeybatı İran dili gibi ergatif bir dildir ve gramatik cinsiyet özelliği taşımaktadır. Diğer kuzeybatı İran dilleri gibi Medce ve Partça ile benzerlik göstermektedir.
Hazar dilleri, İran dilleri'in Kuzeybatı İran dilleri koluna ait bir alt gruptur. İran'ın kuzeyinde Mâzenderan, Gilan, Doğu Azerbaycan, Gülistan, Simnan gibi eyaletlerde konuşulmaktadır. Gilekçe, Mâzenderanca ve lehçelerinden oluşan grup Zaza, Simnan, Tat ve Talış dilleriyle yakından ilişkilidir. Glottolog Gilekçe ve Mâzenderancayı Hazar dilleri, Zazaca, Tatça ve Tatçayı esi Azericenden türeyen Azeri dilleri grubunda sınıflandırmaktadır. Dillerin tümü genetik ve dil bilgisel olarak Zazacaya çok yakındır.
Rezecerdice, İran dilleri'nin Kuzeybatı İran dilleri kolunun Azeri dilleri grubuna bağlı bir dildir.