İçeriğe atla

Demarşi

Demarşi (piyangoya göre seçim, kuraya göre seçim veya Stokokrasi olarak da bilinir), siyasi görevlilerin daha büyük bir aday havuzundan rastgele olarak seçilmesidir.[1] Sistem, tüm yetkili ve ilgili tarafların kamu görevini yürütmek için eşit şansa sahip olmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda hizipçiliği (partizanlığı) de asgariye indiriyor; çünkü eğer biri kurayla seçilecekse kazanmak için sözler vermenin ve mücadele yürütmenin bir anlamı olmayacak.[2]

Antik Atina demokrasisinde Demarşi, siyasi görevlileri atamanın geleneksel ve birincil yöntemiydi ve kullanımı, demokrasinin temel bir özelliği olarak görülüyordu.[3]

Günümüzde Demarşi, genel hukuk sistemlerinde aday jüri üyelerini seçmek için yaygın olarak kullanılmaktadır ve bazen siyasi danışma gücüne sahip vatandaş grupları oluşturmak için kullanılmaktadır.[4]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demokrasi</span> tüm bireylerin eşit haklara sahip olduğu yönetim biçimi

Demokrasi veya el erki, halkın yasaları müzakere etme ve yasal düzenlemelere karar verme yetkisine veya bunu yapmak için yönetim görevlilerini seçme yetkisine sahip olduğu bir yönetim biçimidir. Kimin "halk" kabul edildiği ve yetkinin insanlar arasında nasıl paylaşıldığı veya hangi yetkilerin verildiği konuları zaman içinde ve farklı ülkelerde farklı oranlarda değişiklik göstermiştir. Demokrasinin özellikleri arasında genellikle toplanma özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü, mülkiyet hakları, din özgürlüğü, ifade özgürlüğü, vatandaşlık, yönetilenlerin rızası, genel oy hakkı, özgürlük hakkından ve yaşam hakkından haksız yere mahrum bırakılmamak ve azınlık hakları yer alır. Türkçeye kelimesinden geçmiştir.

Seçim, bir nüfusun kamu görevini yerine getirmesi için birey veya birden fazla birey seçtiği resmi bir grup karar alma sürecidir. Toplu bir iradenin birden fazla aday arasında tercihte bulunması. Tayin etme, atama işleminin zıddı. Milletvekili, herhangi bir meclis veya encümen üyelerinin, dernek yöneticilerinin vs. seçimi. Demokratik ülkelerde çeşitli seçim sistemleri, değişik usullerle uygulanmaktadır. Seçim, yasama, yürütme ve yargı organlarının üyelerinin seçiminde de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">James Madison</span> 4. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1809–1817)

James Madison, Amerika Birleşik Devletleri'nin 4. başkanı, siyaset felsefecisi, devlet adamı ve ABD'nin kurucu babalarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Hükûmet</span> organize bir topluluğu yöneten sistem, kişi veya bir grup insan, genellikle bir devlet

Hükûmet, genellikle bir devlet olan düzenli bir topluluğu yöneten sistem veya insan grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi parti</span> politik hayatın en önemli ögesi olan ve belli bir siyasi görüşü temsil eden siyasal örgüt

Siyasi parti, belirli bir ülkenin seçimlerinde yarışacak adayları koordine eden bir örgütlenmedir. Bir parti üyelerinin genellikle politika konusunda benzer fikirlere sahip olması yaygındır ve partiler belirli ideolojik veya politika hedeflerini destekleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Demagog</span> seyircinin korkularına ve duygularına hitap eden politik hatip

Demagog veya laf cambazı, demokrasilerde sıradan insanları seçkinlere karşı kışkırtarak popülerlik kazanan siyasi bir liderdir. Demagoglar özellikle hitabet yoluyla kalabalıkların tutkularını harekete geçirir, dış grupları günah keçisi yapar, korkuları körüklemek için tehlikeleri abartır, duygusal etki için yalan söyler ya da mantıklı düşünmeyi bastırma ve fanatik popülerliği teşvik etme eğiliminde olan diğer söylemlerde bulunur. Demagoglar; yerleşik siyasi davranış normlarını devirir veya bunu vadeder veya tehdit eder.

<span class="mw-page-title-main">Liberal demokrasi</span> Siyasi ideoloji ve hükûmet biçimi

Liberal demokrasi veya Batı demokrasisi, temsilci demokratik bir hükûmet biçimi altında işleyen liberal siyasi bir ideolojinin birleşimidir. Birden fazla ayrı siyasi partinin katıldığı seçimler, hükûmetin farklı kollarına güçler ayrılığı, günlük yaşamda açık bir toplumun bir parçası olarak hukukun üstünlüğü, özel mülkiyetle piyasa ekonomisi, insan haklarının, medeni hakların, medeni özgürlüklerin ve siyasi özgürlüklerin eşit şekilde korunması gibi özelliklere sahiptir. Uygulamada sistemini tanımlamak için liberal demokrasiler genellikle hükûmetin yetkilerini belirleyen ve toplumsal sözleşmeyi güvence altına alan bir anayasaya başvururlar, bu anayasa ya kodifiye edilmiş ya da kodifiye edilmemiş olabilir. 20. yüzyılın ikinci yarısında genişleme döneminden sonra liberal demokrasi, dünyadaki yaygın bir siyasi sistem haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Abdünnâsır</span> 2. Mısır devlet başkanı

Cemal Abdünnâsır Hüseyin, 1954'ten 1970'teki ölümüne kadar Mısır'ın ikinci cumhurbaşkanı olarak görev yapan Mısırlı bir subay ve politikacıydı. Nâsır, 1952 Mısır Devrimi'ne öncülük etti ve ertesi yıl geniş kapsamlı toprak reformlarını başlattı. 1954'te bir Müslüman Kardeşler üyesinin suikast girişiminin ardından örgüte baskı uyguladı. Kendisine karşı yapılan bir suikast girişimine adı karışan Devlet Başkanı Muhammed Necib'i ev hapsine aldı ve idari görevi üstlendi. Haziran 1956'da resmen başkan seçildi.

Hükümdar, hünkâr ya da monark, bir monarşinin, yani normalde ömür boyu ya da makamından vazgeçene dek bir ülkenin başında durduğu ve genellikle makamına verasetle geçtiği bir sistemle yönetilen bir ülkenin başındaki kişidir. Hükümdarlar, mutlak monarşilerdeki gibi otokrat da olabilir, çoğu meşrutiyette olduğu gibi gerçek otoritenin yasama organının ya da bakanlar kurulunun elinde olduğu, kendilerinin sadece kısıtlı yetkilerle ya da sıfır yetkiyle hareket ettiği sembolik liderler de. Çoğu durumda hükümdar, bir devlet diniyle de bağlantılıdır. Çoğu devlette bir seferde sadece bir hükümdar olur. Ancak bir naip, hükümdar küçükken, yokken ya da yönetme ehliyetinden yoksunken onun yerine ülkeyi yönetebilir. İki hükümdarın tek bir ülkeyi aynı anda yönettiği Andorra'daki gibi sistemlere "eş prenslik" denir.

Yasama organı, bir ülke veya şehir gibi siyasi bir birim için yasalar yapma yetkisine sahip bir topluluktur. Genellikle yürütme ve yargı yetkilerinden ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Demokrasisi için Birlik</span>

Fransız Demokrasisi için Birlik Fransa'da eski merkez siyasi partidir.

Oy birliği, belirli bir durum için tüm insanların anlaşmasıdır. Oy birliği, katılan herkesin aynı fikirde ya da seçenekte birleştiğini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Shelley Duvall</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Shelley Alexis Duvall, Amerikalı oyuncu, komedyen, yapımcı, yazar ve seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik konfederalizm</span> ideoloji ve hükûmet yapısı

Kürt komünalizmi veya Apoculuk olarak da bilinen demokratik konfederalizm, İmralı Cezaevi'nde PKK lideri Abdullah Öcalan tarafından teorize edilen ve devletsiz bir topluma dayanan siyasi paradigmadır. Özerklik, doğrudan demokrasi, siyasi ekoloji, feminizm, çok kültürlülük, öz savunma, öz yönetim kooperatif ekonomisi unsurlarına dayanan konfederasyon özelliklerine sahip bir demokratik öz örgütlenme sistemine ilişkin siyasi bir kavramdır. Toplumsal ekoloji, özgürlükçü belediyecilik, Orta Doğu tarihi ve genel devlet teorisinden etkilenen Öcalan, bu konsepti Kürt ulusal özlemlerinin yanı sıra sınıflı topluma kök salmış bölge ülkelerindeki diğer temel sorunlara siyasi bir çözüm ve dünyanın dört bir yanındaki halklar için özgürlük ve demokratikleşmeye giden bir yol olarak sunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">John C. Breckinridge</span> Amerikalı siyasetçi

John C. Breckinridge, Amerikan hukukçu, politikacı ve asker. Kentucky Eyaletini Kongrenin iki kolunda da temsil etti ve Amerika Birleşik Devletlerinin 14. ve en genç başkan yardımcısı oldu. 1857'den 1861'e kadar başkan yardımcılığı görevi yapmış ve 36 yaşında göreve başlamıştır. Demokrat Parti üyesiydi ve Amerikan iç savaşının patlak vermesi sırasında Amerikan Senatosu'nda görev yaptı, ancak Konfedere Devletler Ordusuna katıldıktan sonra sınır dışı edildi. 1865'te Konfederasyon Savaş Sekreteri olarak atandı.

Kuveyt Ulusal Meclisi, Kuveyt'in yasama organı. Üyeler doğrudan seçimlerle seçilir; ülke her ili temsil eden 10 üyeyle beş seçim bölgesine ayrılmıştır. Kuveyt'te resmi siyasi partiler bulunmadığından, adaylar seçimlere bağımsız girerler; kazandıktan sonra genelde resmi olmayan parlamento bloklarını oluştururlar. Ulusal Meclis 50 seçilmiş üyeden ve aynı zamanda görevde olan 15 kişiye kadar atanan hükûmet bakanlarından oluşur.

İlliberal demokrasi veya kısmî demokrasi ya da “düşük yoğunluklu” demokrasi olarak da adlandırılır, rejim terimi olarak kullanılır. “boş demokrasi” ya da “hibrit rejim” anlamına gelir. İlliberal demokrasi terimini ilk kez siyaset bilimci yazar Fareed Zakaria 1997’de yazdığı “İlliberal Demokrasinin Yükselişi” makalesinde kullandı.

Sorumluluk veya hesap verebilirlik, etik ve yönetim açısından cevap verebilirlik, suçlanabilirlik, sorumluluk ve hesap verme beklentisidir.

<span class="mw-page-title-main">Vannevar Bush</span> Amerikalı elektrik mühendisi (1890 – 1974)

Vannevar Bush, II. Dünya Savaşı sırasında Amerikalı mühendis, mucit ve bilim yöneticisiydi. Radardaki önemli gelişmeler ve Manhattan Projesi'nin başlatılması ve erken yönetimi dahil olmak üzere, savaş zamanı askeri Ar-Ge'nin neredeyse tamamının yürütüldüğü ABD Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Ofisi'ne (OSRD) başkanlık etti. Ulusal güvenlik ve ekonomik refah için bilimsel araştırmanın önemini vurguladı ve Ulusal Bilim Vakfı'nın kurulmasına yol açan hareketin başlıca sorumlusuydu.

Politik bilimci Robert Dahl'a göre, özgür ve adil seçim, "zorlama yönteminin nispeten nadir olduğu" bir seçimdir. Özgür ve adil bir seçim, oylamaya kadar geçen süreçte siyasi özgürlükleri ve adil işlemleri içerir, oy kullanan uygun seçmenlerin adil bir şekilde sayılmasını ve seçim sonuçlarının tüm taraflar tarafından kabul edilmesini gerektirir. Bir seçim, uluslararası standartlara kısmen uyabilir veya bazı standartları karşılayabilirken diğerlerini karşılamayabilir.