İçeriğe atla

Deltioloji

Deltioloji (Grekçeδελτίον, Grekçedeltion, Grekçeδέλτος'un küçültmesi, Grekçedeltos, "yazı tableti, mektup"; ve Grekçe-λογία, Grekçe-logia) kartpostalların incelenmesi, toplanması ve koleksiyon yapılmasıyla ilgilenen bir alandır.

Kelime 1945 yılında Ohiolu Profesör Rendell Rhoades (1914-1976) ve Ohio Eyalet Üniversitesi'ndeki meslektaşlarının işbirliğiyle ortaya çıkmıştır.[1] Dr. Rhoades'in hayatının biyografik bir taslağı eşi Nancy tarafından yazılmış ve 1994 yılında Canadian Friends (Quaker) Historical Association'a sunulmuştur.[2] Dr. Rhoades, Editör Bob Hendricks'in Post Card Collectors Magazine dergisinde kartpostal koleksiyonculuğu hobisine daha bilimsel bir isim bulmak için açtığı yarışmaya yanıt vermiştir. "Filokartist" 1900'lerin başında kullanılan bir terimdi ve muhtemelen erken dönem filatelist Fred Melville tarafından 1903 tarihli "The A.B.C. of Stamp Collecting" (Pul Koleksiyonculuğunun A.B.C.'si) adlı yayınında ortaya atılmıştı.[3]

"Kartpostal Koleksiyoncuları Dergisi"nin Ocak 1945, Cilt 3, No. 1'deki manşeti şöyleydi: "Resmi P.C. Adı Araştırmalarla Ortaya Çıkarıldı" ve şöyle devam ediyordu: "Rendell Rhoades'in (Blanchester, Ohio'dan) dikkatli araştırmaları sonucunda Kartpostal Koleksiyoncuları'nın gerçek ve resmi adı keşfedildi. Ohio Eyalet Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olan Bay Rhoades, bu dergi ve New York'tan William Morris tarafından düzenlenen çeşitli yarışmalarda Kartpostal Koleksiyoncuları için bir isim bulması istenince, kelime oluşumu konusunda tanınmış iki otorite olan Dr. K.M. Abbott ve Bayan Ethel Miller ile temasa geçti."

Yunancadan bir kelime buldular: Küçük resimli tablet veya kart anlamına gelen deltion.[4]

Ancak deltioloji/deltiolog teriminin ilk kez bir sözlükte yer alması yaklaşık yirmi yıl sürmüştür.[5][6] Filateli ile karşılaştırıldığında, bir kartpostalın üretim yeri ve zamanını belirlemek çoğu zaman imkansız bir iş olabilir çünkü pulların aksine kartpostallar merkezi olmayan, düzenlenmemiş bir şekilde üretilir. Bu nedenle, bazı koleksiyoncular alımlarını belirli sanatçıların ve yayıncıların kartlarıyla ya da zamana ve yere göre sınırlandırmayı tercih ederler.

Kaynakça

  1. ^ Donald Brown (Ocak 1945). "Institute of American Deltiology". Post Card Collectors Magazine. 28 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
  2. ^ "Canadian Quaker History Journal" (PDF). s. 22. 6 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
  3. ^ The A B C of Stamp Collecting (PDF). s. 33. 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
  4. ^ Donald Brown, Institute of American Deltiology 28 Kasım 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Postcard Collector's Magazine: Postcard Enterprises Inc, Palm Bay, Florida, First Issue January 1976, page 15
  6. ^ Deltiology 101 22 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 10 Temmuz 2011

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İtalya</span> Güney Avrupada yer alan kısmi ada ülkesi

İtalya, resmî adıyla İtalyan Cumhuriyeti, Güney Avrupa'da, büyük ölçüde İtalya Yarımadası üzerinde yer alan bir ülke. Akdeniz'in en büyük iki adası Sicilya ve Sardinya da İtalyan topraklarıdır. Yüzölçümü 301.340 km2 olan ülkenin kuzeyde Alpler bölgesinde Fransa, İsviçre, Avusturya ve Slovenya'yla kara sınırı vardır. Bağımsız iki Avrupa ülkesi olan Vatikan ve San Marino da İtalya'nın yarımadadaki toprakları içine sıkışmış anklav ülkelerdir. İtalya'nın ayrıca biri İsviçre (Campione), diğeriyse Tunus (Lampedusa) tarafından kara ve deniz sınırlarıyla kuşatılmış iki eksklavı bulunur. Nüfusu 58 milyon olan İtalya, Avrupa Birliği'nin en kalabalık üçüncü ülkesidir. Başkenti ve en büyük şehri Roma, yüzyıllar boyunca Batı uygarlığının merkezi olmuş, mimaride barok üslûbunun doğuşuna tanıklık etmiş ve eskiden beri Katolik Kilisesi'nin merkezi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri</span> Kuzey Amerikada bulunan ülke

Amerika Birleşik Devletleri, yaygın olarak Birleşik Devletler veya Amerika olarak bilinir. Kuzey Amerika kıtasında, Kanada ve Meksika arasında bulunan, elli eyalet ve bir federal bölgeden oluşan, federal anayasal cumhuriyet ile yönetilen bir ülkedir. Dünya'nın, 9,8 milyon km2 yüz ölçümü ile karasal alan bakımından dördüncü, toplam alan bakımındansa üçüncü en büyük ülkesi ve 334 milyonu aşan nüfusu ile de en kalabalık üçüncü ülkesidir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda federal bölgesi olan Washington, DC'dir. En kalabalık şehri ise New York'tur.

<span class="mw-page-title-main">Japonya</span> Doğu Asyada bir ada ülkesi

Japonya, Doğu Asya'da yer alan bir ada ülkesidir. Büyük Okyanus'un kuzeybatısında konumlanan ülke; Japon Denizi'nden Çin, Kuzey Kore, Güney Kore ve Rusya'nın doğusuna; kuzeyde Ohotsk Denizi'nden güneyde Doğu Çin Denizi ve Tayvan'a kadar uzanır. De facto başkenti ve en büyük şehri Tokyo'dur. Adını oluşturan kanji karakterler, "güneş" ve "köken" anlamına geldiğinden "Doğan Güneşin Ülkesi" olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya</span> Kuzeydoğu Avrupada yer alan Baltık ülkesi

Litvanya, resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki Baltık bölgesinde yer alan bir ülkedir. Baltık Devletlerinden biri olup Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alır. Kuzeyde Letonya, doğu ve güneyde Belarus, güneyde Polonya ve güneybatıda Rusya ile sınırı vardır. Batıda ise İsveç ile deniz sınırı bulunur. Litvanya, 65.300 km²'lik bir alanı kaplar ve 2,86 milyon nüfusa sahiptir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda en büyük şehri de olan Vilnius'tur. Diğer büyük şehirler sırasıyla Kaunas, Klaipėda, Šiauliai ve Panevėžys'dir. Litvanlar, etnolinguistik olarak Balt halklarının bir parçasıdır ve Hint-Avrupa dil ailesinin Baltik kolunda hayatta kalan birkaç dilden biri olan Litvanca dilini konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan</span> Balkanlarda bir ülke

Hırvatistan, resmî adıyla Hırvatistan Cumhuriyeti (Hırvatça: Republika Hrvatska

<span class="mw-page-title-main">Demokrasi</span> tüm bireylerin eşit haklara sahip olduğu yönetim biçimi

Demokrasi veya el erki, halkın yasaları müzakere etme ve yasal düzenlemelere karar verme yetkisine veya bunu yapmak için yönetim görevlilerini seçme yetkisine sahip olduğu bir yönetim biçimidir. Kimin "halk" kabul edildiği ve yetkinin insanlar arasında nasıl paylaşıldığı veya hangi yetkilerin verildiği konuları zaman içinde ve farklı ülkelerde farklı oranlarda değişiklik göstermiştir. Demokrasinin özellikleri arasında genellikle toplanma özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü, mülkiyet hakları, din özgürlüğü, ifade özgürlüğü, vatandaşlık, yönetilenlerin rızası, genel oy hakkı, özgürlük hakkından ve yaşam hakkından haksız yere mahrum bırakılmamak ve azınlık hakları yer alır. Türkçeye kelimesinden geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eşcinsellik</span> Aynı cinsiyetteki insanlar arasındaki romantiklik, cinsel çekim ya da cinsel davranış

Eşcinsellik veya homoseksüellik, aynı cinsiyetteki insanlar arasındaki romantizm, cinsel çekim ya da cinsel davranıştır. Eşcinsellik, bir yönelim olarak “kişiyi ağırlıklı olarak ya da tümüyle kendisiyle aynı cinsiyette olan kişilere karşı romantik ya da cinsel çekimleri yaşamaya yönlendiren kalıcı kişisel nitelik” olarak ifade edilir. Aynı zamanda kişiyi bu çekimlere dayanan davranışlarla ilişkili kimlik hissi ve bu çekimleri paylaşan diğer kişilerden oluşan topluluğa olan üyeliğini de tanımlar.

Kürtler, doğuda Zagros Dağları'ndan batıda Toros Dağları'na ve güneyde Hemrin Dağları'ndan kuzeyde Kars–Erzurum platolarına kadar uzanan coğrafi bölgede yoğun yaşayan, 2017 yılı tahminlerine göre dünyada yaklaşık 36–45 milyon nüfusa sahip olan İranî bir halktır. Bugün dünyadaki en büyük Kürt nüfusu, 15–20 milyon civarı ile Türkiye'de bulunurken; İran, Irak ve Suriye'de de sayıları 3 ila 12 milyon arasında değişen önemli Kürt nüfusları bulunmaktadır. Gerek Orta Doğu'daki siyasi ve sosyal karmaşalar ve sorunlar, gerekse diğer sebepler dolayısıyla özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında oluşan göçler sonucunda Batı Avrupa başta olmak üzere Kuzey Amerika ve Orta Asya gibi farklı bölgelere yerleşmiş bir Kürt diasporası da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Bursa</span> Bursa ilinin merkezi olan şehir

Bursa, tarihî olarak Prusa, Türkiye'de Bursa ilinin merkezi olan şehirdir. Nüfus bakımından İstanbul, Ankara ve İzmir'in ardından Türkiye'nin 4. Büyük kentidir. Aynı zamanda Marmara Bölgesi'nin İstanbul'dan sonraki en büyük ikinci şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Harvard Üniversitesi</span> ABD, Massachusettste kurulu vakıf üniversitesi

Harvard Üniversitesi, Amerika Birleşik Devletleri'nde Massachusetts eyaletinin Cambridge şehrinde bulunan ve alanında dünyanın en önde gelen üniversitelerinden biri olarak tanınan özel bir yükseköğretim kurumudur. 1636 yılında kurulan ve Ivy League üyesi olan Harvard Üniversitesi, ABD'de hâlâ eğitim vermekte olan en eski yükseköğretim kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Adriyatik Denizi</span> deniz

Adriyatik Denizi, Akdeniz'in bir parçası olan ve İtalya Yarımadası ile Balkan Yarımadası arasında kalan uzun bir körfezdir. Adriyatik, Akdeniz'in en kuzeydeki koludur ve Otranto Boğazı'ndan kuzeybatıya ve Po Ovası'na kadar uzanır. İtalya, Arnavutluk, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Slovenya ve Karadağ'ın denize kıyısı bulunmaktadır. Adriyatik, çoğu doğu kıyısının Hırvat kesiminde yer alan 1.300'den fazla adaya sahiptir. Kuzeyi en sığ, güneyi en derin olmak üzere üç havzaya ayrılmıştır ve maksimum 1.233 metre (4.045 ft) derinliğindedir. Bir su altı sırtı olan Otranto Sill, Adriyatik ve İyonya Denizleri arasındaki sınırda yer almaktadır. Hakim akıntılar Otranto Boğazı'ndan saat yönünün tersine doğu kıyısı boyunca ve batı kıyısı (İtalya) boyunca tekrar boğaza akar. Adriyatik'teki gelgit hareketleri azdır, ancak zaman zaman daha büyük genliklerin meydana geldiği bilinmektedir. Adriyatik'in tuzluluk oranı Akdeniz'dekinden daha düşüktür çünkü Adriyatik, Akdeniz'e akan tatlı suyun üçte birini bir seyreltme havzası görevi görerek toplar. Yüzey suyu sıcaklıkları genellikle yazın 30 °C (86 °F) ile kışın 12 °C (54 °F) arasında değişir ve Adriyatik Havzası'nın iklimini önemli ölçüde yumuşatır.

<span class="mw-page-title-main">Pul (posta)</span>

Posta pulu, posta gönderilerinde posta ücretinin ödendiğini göstermek amacı ile kullanılan bir tarafı yapışkanlı, diğer tarafı çoğunlukla resimli ve yazılı kâğıt etiket. Posta pulları geçmişte gönderinin posta ücretini ödemenin en çok kullanılan şekliydi. Günümüzde ise gönderiler çoğunlukla damga makinesinden geçirilmekte ve kâğıt pul taşımamaktadır. Ayrıca posta idareleri tarafından hazırlanan antiye zarf ve antiye kart gibi ayrıca ek bir ücret veya pul gerektirmeyen yazı malzemeleri de postada kullanılmaktadır.

Simpsonlar, Matt Groening tarafından Fox için yaratılan animasyon televizyon durum komedisidir. Dizi; Homer, Marge, Bart, Lisa ve Maggie'den oluşan orta sınıf bir Amerikan ailesinin satirik bir parodisidir. Şov, Springfield adlı kurgusal bir şehirde geçmekte ve Amerikan kültürünü, toplumunu, televizyonunu ve farklı insanlık hâllerini hicvetmektedir. Simpsonlar, şu anda Disney+ platformunda yayınlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çerkesya</span> Kuzeybatı Kafkasyada Adige kabilelerinin birleşmesi ile kurulmuş eski bir devlet

Çerkesya, günümüzde Rusya sınırlarında kalan Kuzeybatı Kafkasya'da var olmuş tarihî ülke ve bölge. Rus-Çerkes Savaşı sonucunda Çerkesya yıkılmış ve Çerkes nüfusunun %75-90'ı topluca katledilmiş, kalan Çerkeslerin büyük kısmı da Osmanlı topraklarına sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Güneş paneli</span> enerji kaynağı

Güneş paneli, fotovoltaik (PV) hücreler üzerinden güneş ışığını elektriğe dönüştüren bir cihazdır. PV hücreleri, ışığa maruz kaldıklarında devre boyunca akarak çeşitli cihazları çalıştırmak veya pillerde saklanmak üzere doğru akım (DC) elektrik üretir. Güneş panelleri aynı zamanda güneş pili panelleri, güneş elektrik panelleri veya PV modülleri olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Magic Johnson</span> Amerikalı basketbolcu

Earvin "Magic" Johnson Jr., Amerikalı iş insanı, eski profesyonel basketbolcu ve antrenör. Çoğunlukla tüm zamanların en iyi oyun kurucusu olarak kabul edilir. Johnson, National Basketball Association'da (NBA) 13 sezon oynadı. Michigan State ile 1979'da ulusal bir şampiyonluk kazandıktan sonra Johnson, 1979 NBA Seçmeleri'nde Los Angeles Lakers tarafından ilk sıradan seçildi ve "Showtime" döneminde takımı beş kez NBA şampiyonluğuna taşıdı. 1991 yılında Johnson, HIV virüsü kaptığını açıkladıktan sonra aniden emekli oldu, ancak 1992 All-Star Maçı'nda oynamak için geri döndü ve All-Star Maçı MVP Ödülü'nü kazandı. Oyuncu arkadaşlarının geri dönüşünü protesto etmesinin ardından dört yıllığına tekrar emekli oldu, ancak 1996'da 36 yaşındayken üçüncü ve son kez emekli olmadan önce Lakers için 32 maç oynamak üzere geri döndü.

<span class="mw-page-title-main">Çiçek hastalığı</span> ortadan kaldıran insan hastalığı

Çiçek hastalığı veya smallpox Orthopoxvirus cinsine ait olan variola virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Doğal olarak ortaya çıkan son vaka Ekim 1977'de teşhis edilmiş ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 1980 yılında hastalığın küresel olarak yok edildiğini onaylayarak çiçek hastalığını yok edilen tek insan hastalığı haline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Robert Oppenheimer</span> Amerikalı teorik fizikçi (1904–1967)

Julius Robert Oppenheimer, Amerikalı teorik fizikçi ve İkinci Dünya Savaşı sırasında Manhattan Projesi'nin Los Alamos Laboratuvarı direktörüydü. Kendisi genellikle "atom bombasının babası" olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">A. J. Styles</span> Amerikalı güreşçi

Allen Neal Jones, Amerikalı profesyonel güreşçi. AJ Styles ring adıyla WWE'nin Raw brand'inde güreşmektedir. İlk kez kazandığı WWE Championship kemerini Royal Rumble'da John Cena'ya karşı kaybetmiştir. Ve daha sonra 7 Kasım 2017' de Jinder Mahal' dan alıp 2. defa WWE World Heavyweight şampiyonu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hans Sloane</span>

Sir Hans Sloane, 1. Baronet, İngiliz-İrlandalı bir doktor, doğa bilimci ve koleksiyoncuydu. İngiliz ulusuna miras bıraktığı 71.000 parçadan oluşan koleksiyonuyla British Museum, Britanya Kütüphanesi Doğa Tarihi Müzesinin ve İngiliz kültürünün temelini oluşturdu. 24 yaşında Royal Society'e seçildi Sloane, 1687'de Karayipler'e gitti ve yıllar sonra seyahatlerini ve bulgularını kapsamlı yayınlarla belgeledi. Sloane, aristokrasi arasında tanınmış bir tıp doktoruydu ve yaşında Royal College of Physician'a seçildi. Çikolatalı sütün icadıyla anılsa da, Jamaika'da yaşarken ve çalışırken oradaki kişilerden sıcak çikolata içmeye süt ekleme uygulamasını öğrenmiş olması daha muhtemeldir. Daha sonra Londra, Chelsea'deki ve çevresindeki sokaklara ve yerlere onun adı verildi; bunlar arasında, son ikametgâhı olan Hans Place, Hans Crescent ve Sloane Meydanı ve ayrıca Kuzey İrlanda'daki doğduğu yer olan Killyleagh'daki Sir Hans Sloane Meydanı da vardı.