İçeriğe atla

Delta Draconis

Koordinat:Sky map 19sa 12d 33,30197s; +67º 39' 41,5456″
δ Draconis
δ Draconis'in konumu (kırmızı daire içinde)
Gözlem verisi
Dönem J2000      Ekinoks J2000
TakımyıldızEjderha
Sağ açıklık19sa 12d 33,30197s[1]
Dik açıklık+67° 39′ 41,5456″[1]
Görünür büyüklük (V)3,07[2]
Özellikler
Tayfsal sınıfG9 III[3]
U−B renk ölçeği+0,78[2]
B−V renk ölçeği+1,00[2]
Astrometri
Dikey hız (Rv)+24,8[4] km/s
Özdevinim (μ) RA: +95,74[1] mys/y
Dec.: +91,92[1] mys/y
Iraklık açısı (π)33,48 ± 0,10 mys[1]
Uzaklık97,4 ± 0,3 ly
(29,87 ± 0,09 pc)
Mutlak büyüklük (MV)+0,62[5]
Ayrıntılar
Kütle2,32[5] M
Yarıçap11[6] R
Aydınlatma gücü59[5] L
Yüzey kütle çekimi (log g)2,98[7] cgs
Sıcaklık4.820[7] K
Metallik [Fe/H]–0,27[7] dex
Dönüş hızı (v sin i)8[8] km/s
Yaş0,8[5] Milyar yıl
Katalog belirtmeleri
Aldib, Altais,[9] Nodus Secundus,[10] 57 Draconis, HR 7310, BD+67 1129, HD 180711, SAO 18222, FK5 723, HIP 94376.[11]
Veritabanı kaynakları
SIMBADveri

Delta Draconis (δ Draconis, kısaltılmış Delta Dra, δ Dra) veya resmi adıyla Altais, Ejderha takımyıldızında bulunan G-tipi sarı renkli bir dev yıldızdır. 3,0 kadir görünür büyüklüğüyle uygun gözlem koşullarında çıplak gözle kolayca gözlemlenebilir. Hipparcos görevi sırasında elde edilen paralaks ölçümlerine göre Güneş'ten yaklaşık olarak 97,4 ışık yılı (29,9 parsek) uzaklıktadır.

Gözlem bilgisi

Konumu oldukça kuzeydedir ve bu durum yıldızın esas olarak kuzey yarımküreden görülebileceği anlamına gelir. Hatta ılıman bölgelerin çoğundan bile batmayan bir şekilde görülebilir. Güney yarımküreden görünürlüğü ise alt ılıman bölgeler ve tropikal kuşak ile sınırlıdır.

3,08 görünür büyüklüğe sahip olması nedeniyle, ışık kirliliğinden fazla etkilenmeyen bir gökyüzünde çıplak gözle kolayca gözlemlenebilir.

Adlandırma

δ Draconis (Latinize edilmiş hali Delta Draconis), yıldızın Bayer belirtmesidir.

Geleneksel isimleri Aldib, Altais[9] ve Nodus Secundus'tu.[10] Altais adı, Pi Draconis, Rho Draconis ve Epsilon Draconis (Tyl) ile birlikte ilişkilendirildiği Arapça التيس at-tays "keçi, teke" sözcüğünden türetilmiştir.[12] 1971 tarihli bir NASA yıldız kataloğuna göre Al Tāis veya Tais isimleri üç yıldıza verilmiştir: Delta Draconis (Altais), Pi Draconis (Tais I) ve Rho Draconis (Tais II) (Epsilon Draconis hariç).[13] 2016 yılında Uluslararası Astronomi Birliği (IAU), yıldızlar için uygun isimleri kataloglamak ve standartlaştırmak amacıyla Yıldız Adları Çalışma Grubu'nu (WGSN - IAU Working Group on Star Names) organize etti.[14] WGSN, 21 Ağustos 2016'da bu yıldız için Altais adını onayladı ve şu anda IAU onaylı Yıldız İsimleri Listesi'nde yer almaktadır.[15]

Çince 天廚 (Tiān Chú, Tien Choo), "Göksel Mutfak" veya "Cennetin Mutfağı" anlamına gelir ve Delta Draconis, Sigma Draconis, Epsilon Draconis, Rho Draconis, 64 Draconis ve Pi Draconis'ten oluşan bir asterizmi ifade eder.[16] Dolayısıyla, Delta Draconis Çincede 天廚一 (Tiān Chú yī, Türkçe: Göksel Mutfağın Birinci Yıldızı) olarak adlandırılır.[17]

Özellikler

Delta Draconis, G9 III olarak sınıflandırılan bir dev yıldızdır. Bu, yıldızın yaklaşık 800 milyon yaşında olduğunu[5] ve çekirdeğindeki hidrojen kaynağını tüketerek evriminin daha sonraki bir aşamasına girdiğini gösterir. Yıldızın açısal çapının 3,37 ± 0,06 miliyay-saniye olduğu tahmin edilmektedir.[18] 32,54 mas'lık bir paralaks değeri, Güneş yarıçapının 11 katına eşit bir fiziksel yarıçapa karşılık gelir.[6] Dış atmosferinden, 4.820 K gibi bir etkin sıcaklıkla[7] Güneş'in aydınlatma gücünün 59 katı kadar[5] ışıma yayar. Bu sıcaklığıyla, G-tipi yıldızların sahip olduğu sarı renkli bir ışıması vardır.[19] Güneş'in 2,32 katı[5] kütleye sahip olan bu yıldız, yaşamını bir beyaz cüce olarak sonlandıracaktır.[10]

Kutup yıldızı

Delta Draconis, Ceres'in kuzey kutup yıldızıdır ve gerçek kutuptan 1,5 derece uzaklıktadır.[20]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e van Leeuwen, F. (November 2007), "Validation of the new Hipparcos reduction", Astronomy and Astrophysics, 474 (2), ss. 653-664, arXiv:0708.1752 $2, Bibcode:2007A&A...474..653V, doi:10.1051/0004-6361:20078357 
  2. ^ a b c Johnson, H. L.; Mitchell; Iriarte; Wisniewski (1966). "UBVRIJKL photometry of the bright stars". Communications of the Lunar and Planetary Laboratory. 4 (99). s. 99. Bibcode:1966CoLPL...4...99J. 
  3. ^ Roman, Nancy G. (Temmuz 1952). "The Spectra of the Bright Stars of Types F5-K5". Astrophysical Journal. Cilt 116. s. 122. Bibcode:1952ApJ...116..122R. doi:10.1086/145598. 
  4. ^ Wilson, Ralph Elmer (1953). "General Catalogue of Stellar Radial Velocities". Carnegie Institute Washington D.C. Publication. Washington: Carnegie Institution of Washington. Bibcode:1953GCRV..C......0W. 
  5. ^ a b c d e f g Takeda, Yoichi; ve diğerleri. (August 2008), "Stellar Parameters and Elemental Abundances of Late-G Giants", Publications of the Astronomical Society of Japan, 60 (4), ss. 781-802, arXiv:0805.2434 $2, Bibcode:2008PASJ...60..781T, doi:10.1093/pasj/60.4.781 
  6. ^ a b Güneş'in yarıçapı 0,004652 AU'dur. Böylece:
    Yıldız çapı = 1 AU × açısal çap/paralaks = 3,37/32,54 AU = 0,10 AU = 22 R.
    Bakınız: Lochner, Jim; Gibb, Meredith; Newman, Phil (30 Ocak 2006). "Using Optical Observations to find the Diameter of HT Cas". NASA. 1 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2010. 
  7. ^ a b c d McWilliam, Andrew (Aralık 1990). "High-resolution spectroscopic survey of 671 GK giants. I - Stellar atmosphere parameters and abundances". Astrophysical Journal Supplement Series. Cilt 74. ss. 1075-1128. Bibcode:1990ApJS...74.1075M. doi:10.1086/191527. 
  8. ^ Bernacca, P. L.; Perinotto, M. (1970). "A catalogue of stellar rotational velocities". Contributi Osservatorio Astronomico di Padova in Asiago. 239 (1). s. 1. Bibcode:1970CoAsi.239....1B. 
  9. ^ a b Bakich, Michael E. (1995). The Cambridge guide to the constellations. Cambridge University Press. s. 184. ISBN 0-521-44921-9. 
  10. ^ a b c Kaler, James B. "Nodus Secundus". STARS. University of Illinois. 7 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2010. 
  11. ^ "del Dra -- Star in double system". SIMBAD. Centre de Données astronomiques de Strasbourg. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2010. 
  12. ^ Allen, R. H. (1963). Star Names: Their Lore and Meaning. Reprint. New York, NY: Dover Publications Inc. s. 209. ISBN 0-486-21079-0. Erişim tarihi: 12 Aralık 2010. 
  13. ^ Rhoads, Jack W. (15 Kasım 1971). "Technical Memorandum 33-507-A Reduced Star Catalog Containing 537 Named Stars" (PDF). Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Mart 2024. 
  14. ^ IAU Working Group on Star Names (WGSN), International Astronomical Union, 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 22 Mayıs 2016. 
  15. ^ "Naming Stars". IAU.org. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2024. 
  16. ^ (Çince) 中國星座神話, yazan 陳久金. Yayınlayan 台灣書房出版有限公司, 2005, 978-986-7332-25-7.
  17. ^ (Çince) 香港太空館 - 研究資源 - 亮星中英對照表 25 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hong Kong Uzay Müzesi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2010.
  18. ^ Di Benedetto, G. P. (Şubat 2005). "Predicting accurate stellar angular diameters by the near-infrared surface brightness technique". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 357 (1). ss. 174-190. Bibcode:2005MNRAS.357..174D. doi:10.1111/j.1365-2966.2005.08632.x. 
  19. ^ "The Colour of Stars", Australia Telescope, Outreach and Education, Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation, 21 Aralık 2004, 18 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 16 Ocak 2012 
  20. ^ "Dawn explores Ceres: Results from the survey orbit" (PDF). 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2017. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Alfa Centauri</span> Erboğa takımyıldızında bulunan üçlü yıldız sistemi, üç yıldızdan biri olan Proxima Centauri, Dünyaya en yakın yıldız olmasıyla bilinir

Alfa Centauri, Erboğa takımyıldızının güneyinde bulunan bir yıldız sistemidir. Sistem üç yıldızdan oluşur: Rigil Kentaurus, Toliman (B) ve Proxima Centauri (C). Proxima Centauri, 4,2465 ışık yılı uzaklığıyla aynı zamanda Güneş'e en yakın yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Vega (yıldız)</span> Lir takımyıldızında yer alan en parlak yıldız

Vega, Çalgı takımyıldızındaki en parlak yıldızdır. Bayer belirtmesi α Lyrae olan Vega, Latin alfabesine göre Alpha Lyrae olarak yazılır ve Alpha Lyr veya α Lyr şeklinde kısaltılır. Güneş'ten sadece 25 ışık yılı uzaklıkta yer alır ve Güneş'in yakınındaki en parlak yıldızlardan biridir. Arcturus'tan sonra gece gökyüzündeki en parlak beşinci yıldız ve kuzey göksel yarım küredeki en parlak ikinci yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Cepheus (takımyıldız)</span> dünyadan 50 ışık yılı uzakta bir takımyıldızı

Kral takımyıldızı, kuzey gök yüzünün derinliklerinde yer alan ve Yunan mitolojisinde Etiyopya Kralı Kefeos'un adını taşıyan bir takımyıldızdır. İkinci yüzyıl astronomu Batlamyus tarafından listelenen 48 takımyıldızdan biridir ve günümüzde de 88 modern takımyıldız arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız sınıflandırma (astronomi)</span>

Yıldız sınıflandırma, gökbilimde, yıldızların öncelikle sıcaklıklarına göre sınıflandırılıp, diğer nitelikleri ile bu sınıfların arıtılmasıdır. Yıldız sıcaklıkları Wien'in yer değiştirme yasasına göre sınıflandırılabilseler de, uzak yıldızlar ile sorunlar ortaya çıkmaktadır. Yıldız tayfölçümü ise soğurma çizgilerine dayalı bir sınıflandırma yöntemi sunmaktadır. 19. yüzyıla dayanan ve bugünkü yöntemlerin de temelini oluşturan bir sınıflandırma, yıldızları tayfölçüm sayesinde A'dan Q'ya kadar sıralamaktadır.

SX Phoenicis değişeni, değişen yıldızların bir türüdür. Bu yıldızlar, 0.03–0.08 gün zaman ölçeğinde değişen kısa süreli bir atım sergilerler. Tayfsal sınıfları A2-F5 aralığında ve büyüklükleri 0.7'ye kadar değişir. Güneş ile karşılaştırıldığında daha düşük metallik seviyesine sahiplerdir. Ayrıca, hidrojen ve helyum dışındaki elementler de düşük bolluktadır. Nispeten yüksek uzay hızları vardır ve yıldız sınıflandırmasında parlaklıkları düşüktür. Bu özellikler, SX Phoenicis değişenlerini kuzenleri Delta Scuti değişenlerinden ayırır.

<span class="mw-page-title-main">Epsilon Reticuli</span>

Epsilon Reticuli, Ağcık takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 59 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift yıldızdır. Birincil bileşeni turuncu altdev, ikincil bileşeni ise bir beyaz cücedir. Her iki yıldız da benzer özdevinime sahiptir ve büyük olasılıkla ikili yıldız sistemi düzenindedirler. Parlak yıldızı, iyi gözlem koşullarında güney yarımküreden çıplak gözle gözlenebilir. 2000 yılında, sistemin birincil bileşeni yörüngesinde dönen bir güneş dışı gezegenin varlığı doğrulanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alcyone (yıldız)</span>

Alcyone, Boğa takımyıldızında yer alan bir yıldız sistemidir. Güneş'ten yaklaşık 440 ışık yılı uzaklıkta, yaklaşık 100 milyon yaşında genç bir küme olan Ülker açık kümesinin en parlak yıldızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Serpentis</span>

Alfa Serpentis, ekvatoral takımyıldız Yılan'ın başında bulunan üçlü yıldız sistemidir. 2,6 kadir görünür görsel büyüklüğüyle, takımyıldızındaki en parlak yıldızdır ve Dünya'nın büyük bir kısmından çıplak gözle görülebilir. Paralaks ölçümleri, Güneş'ten yaklaşık 74 ışık yılı uzaklıkta olduğunu göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Adhafera</span>

Zeta Leonis veya Adhafera, Aslan takımyıldızının en parlak üçüncü yıldızıdır. Aslan'ın başından oluşan bir yıldız işareti olan orak bıçağındaki ikinci yıldızı oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Corvi</span>

Alfa Corvi, aynı zamanda Alchiba olarak da adlandırılan, F-tipi ana kol yıldızı ve Karga takımyıldızındaki beşinci en parlak yıldızdır. Hipparcos görevi sırasında yapılan paralaks ölçümlerine göre Güneş'ten yaklaşık olarak 49 ışık yılı uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Delta Cygni</span>

Delta Cygni, Kuğu takımyıldızında bulunan üç kadirlik parlaklığa sahip bir çift yıldızdır. Aynı zamanda en parlak yıldızı Deneb olan Kuzey Haçı yıldız kümesinin bir parçasıdır. Hipparcos görevi sırasında elde edilen paralaks ölçümlerine göre Delta Cygni, Güneş'ten yaklaşık 165 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Coronae Australis</span>

Alpha Coronae Australis veya α Coronae Australis, resmi adı Meridiana Güney Tacı takımyıldızındaki en parlak yıldızdır ve Dünya'dan yaklaşık 125 ışıkyılı uzaklıkta yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Delta Scorpii</span>

Delta Scorpii, Akrep takımyıldızında yer alan ikili yıldızdır. Birincil yıldıza Dschubba adı verilmiştir. Dschubba, Akrep takımyıldızının en parlak yıldızı olan Antares'in çaprazında bulunan üç yıldızdan ortada olanıdır. Çıplak gözle görülebilen yıldız, Akrep'in en parlak 4. yıldızıdır. Güneşten 490 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pi Scorpii</span>

Pi Scorpii veya π Scorpii, güney takımyıldızı Akrep'te bulunan bir üçlü yıldız sistemidir. Birleşik görünür büyüklüğü 2,9 kadir olduğundan çıplak gözle kolayca görülebilir. Paralaks ölçümleri, Güneş'ten yaklaşık 590 ışık yılı uzaklıkta olduğunu göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gama Cygni</span>

Gama Cygni, kuzey takımyıldızı Kuğu'da yer alan ve Kuzey haçı olarak adlandırılan beş yıldızdan oluşan bir asterizmin kesişim noktasını oluşturan bir yıldızdır. Hipparcos görevi sırasında elde edilen paralaks ölçümlerine göre Güneş'ten yaklaşık olarak 1.800 ışık yılı uzaklıkta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Beta Tauri</span> Boğa takımyıldızındaki bir yıldız

Beta Tauri, Boğa takımyıldızının en parlak ikinci yıldızıdır. Orijinal Gama Aurigae belirtmesi günümüzde çok nadir kullanılır. Kimyasal olarak tuhaf olan bu B7 sınıfı dev yıldız, Güneş'ten 134 ışık yılı uzaklıkta yer alır ve görünür büyüklüğü 1,65 kadirdir.

<span class="mw-page-title-main">Atlas (yıldız)</span> üçlü yıldız sistemi

Atlas, Boğa takımyıldızında yer alan üçlü yıldız sistemidir ve Ülker açık yıldız kümesinin (M45) bir üyesidir. 431 ışık yılı uzaklıkta, ekliptiğin 3,92 derece kuzeyindedir.

<span class="mw-page-title-main">Maia (yıldız)</span> yıldız

Maia,, Boğa takımyıldızında yer alan ve Ülker açık yıldız kümesinin (M45) üyesi olan bir yıldızdır. Tayf tipi B8 III olan bir mavi dev ve kimyasal olarak tuhaf bir yıldızdır. Maia değişeni değişen yıldız sınıfının prototipidir.

<span class="mw-page-title-main">Taygeta (yıldız)</span> yıldız

Taygeta, Boğa takımyıldızında bulunan ve Ülker açık yıldız kümesi'nin (M45) bir üyesi olan çift yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Eta Ophiuchi</span> Yılancı takımyıldızında bir çift yıldız

Eta Ophiuchi, Yılancı takımyıldızında bulunan bir ikili yıldızdır. Hipparcos görevi sırasında alınan paralaks ölçümlerine göre Güneş'ten yaklaşık 88 ışık yılı uzaklıktadır.