Dekan (alkan)
 | |
 | |
 | |
| Adlandırmalar | |
|---|---|
Tercih edilen IUPAC adı Decane[1] | |
Diğer adlar Dekil hidrür | |
| Tanımlayıcılar | |
CAS numarası | |
3D model (JSmol) | |
| 1696981 | |
| ChEBI | |
| ChEMBL | |
| ChemSpider | |
| DrugBank | |
| ECHA InfoCard | 100.004.262 |
| EC Numarası |
|
| MeSH | decane |
PubChem CID | |
| RTECS numarası |
|
| UNII | |
| UN numarası | 2247 |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) | |
| |
| |
| Özellikler | |
| Kimyasal formül | C10H22 |
| Molekül kütlesi | 142,28 g mol−1 |
| Görünüm | renksiz sıvı |
| Koku | benzin gibi |
| Yoğunluk | 0.730 g mL−1 |
| Erime noktası | 2.154 ila 2.166 °C; 3.909 ila 3.931 °F; 2.427 ila 2.439 K |
| Kaynama noktası | 4.196 ila 4.202 °C; 7.585 ila 7.595 °F; 4.469 ila 4.475 K |
| log P | 5.802 |
| Buhar basıncı | 195 Pa[3] |
Henry yasası sabiti (kH) | 2.1 nmol Pa−1 kg−1 |
| -119.74·10−6 cm3/mol | |
| Isı iletkenliği | 0.1381 W m−1 K−1 (300 K)[2] |
| Kırınım dizimi (nD) | 1.411–1.412 |
| Akmazlık |
|
| Termokimya | |
Isı sığası (C) | 315.46 J K−1 mol−1 |
Standart molar entropi (S⦵298) | 425.89 J K−1 mol−1 |
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298) | −302.1–−299.9 kJ mol−1 |
Standart yanma entalpisi (ΔcH⦵298) | −6779.21–−6777.45 kJ mol−1 |
| Tehlikeler | |
| İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |
| Ana tehlikeler | yanıcı, orta düzeyde zehirli |
| GHS etiketleme sistemi: | |
| Piktogramlar |   |
| İşaret sözcüğü | DANGER |
| Tehlike ifadeleri | H226, H302, H304, H305 |
| Önlem ifadeleri | P301+P310, P331 |
| NFPA 704 (yangın karosu) | |
| Parlama noktası | 460 °C (860 °F; 733 K) |
Kendiliğinden tutuşma sıcaklığı | 2.100 °C (3.810 °F; 2.370 K) |
| Patlama sınırları | 0.8–2.6% |
| Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LD50 (medyan doz) |
|
| Güvenlik bilgi formu (SDS) | hazard.com |
| Benzeyen bileşikler | |
Benzeyen alkanlar |
|
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Dekan, C
10H
22 kimyasal formülüne sahip bir alkan hidrokarbondur. Dekan için 75 yapısal izomer mümkün olmasına rağmen, terim genellikle CH
3(CH
2)
8CH
3 formülüne sahip normal dekanı ("n-dekan") ifade eder. Ancak tüm izomerler benzer özellikler gösterir ve bileşime çok az dikkat edilir.[5] Bu izomerler yanıcı sıvılardır. Dekan, benzinde ve kerosende küçük miktarlarda (%1'den az) bulunur.[6][7]
Kaynakça
- ^ "decane - Compound Summary". PubChem Compound. Identification and Related Records: National Center for Biotechnology Information. 16 Eylül 2004. 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2012.
- ^ Touloukian, Y.S., Liley, P.E., and Saxena, S.C. Thermophysical properties of matter - the TPRC data series. Volume 3. Thermal conductivity - nonmetallic liquids and gases. Data book. 1970.
- ^ Yaws, Carl L. (1999). Chemical Properties Handbook. New York: McGraw-Hill. ss. 159-179. ISBN 0-07-073401-1.
- ^ Dymond, J. H.; Oye, H. A. (1994). "Viscosity of Selected Liquid n‐Alkanes". Journal of Physical and Chemical Reference Data. 23 (1). ss. 41-53. doi:10.1063/1.555943. ISSN 0047-2689.
- ^ "75 Isomers of Decane". The Third Millennium Online! (Latince). 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023.
- ^ "Petroleum - Chemistry Encyclopedia - reaction, water, uses, elements, examples, gas, number, name". www.chemistryexplained.com. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2016.
- ^ "n-Decane (Annotation)". Hazardous Substances Data Bank (HSDB) (İngilizce). National Center for Biotechnology Information. 7 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2022.
