İçeriğe atla

Dejanović Hanedanı

Dejanović Hanedanı
Ülke Sırbistan Krallığı
(Sırp İmparatorluğu 1371'e kadar)
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı Devleti (1373-1395)
MilliyetSırp
Kuruluş1346
Yıkılış1395
Son hükümdarKonstantin Dragaš
Unvan(lar)Sebastokrator
Despot
gospodin

Dejanović ya da Dragaš Hanedanı (Sırp Kiril Alfabesi: Дејановић, Драгаш[a]) Orta Çağ'da yaşamış, Stefan Dušan (1331-1355), V. Stefan Uroš (1355-1371) ve 1371 yılında yapılan Çirmen Muharebesi sonrası girilen çöküş döneminde Sırp İmparatorluğu'na hizmet etmiş soylu bir Sırp hanedanıdır. Çirmen Muharebesi sonrası Osmanlı Devleti ile vasallık ilişkisinde bulunmuştur. Hanedan dönemin en önemli aileleri arasında sayılır ve bir zamanlar kabaca bugünkü Sırbistan, Bulgaristan ve Makedonya'nın topraklarının birleştiği bölgede hakimiyet kurmuştur. Son iki Bizans İmparatoru anne tarafından bu hanedana mensuptur.

Ataları sebastokrator Dejan, imparator Stefan Dušan'ın hizmetinde olan bir soylu ve Teodora-Evdokija ile yaptığı evliliği münasebetiyle Dušan'ın kayınbiraderiydi. Dejan, Dušan döneminde Kumanova ve Preševo'nun kontrolünü elinde bulunduruyordu. Zayıf Uroš döneminde, güçlü despot Jovan Oliver'in ölmesi üzerine yukarı Struma ve Köstendil bölgelerinin kontrolünü sağlamak üzere despot olarak görevlendirilmiştir. Dejan'ın ölümünün ardından, çocukları Jovan ve Konstantin'e bıraktığı Kumanova ve Preševo dışındaki çoğu bölge Vlatko Paskačić'e verildi. Ortaklaşa hükümdarlık süren Dragaš kardeşler, Zayıf Uroš'un ölümünün ardından imparatorluğun çöküş döneminde bölgelerinin genişliğini başlıca güney toprakları olmak üzere iki katına çıkarmayı başardılar. Bu bölgeler bugün Vranje ve Preševo'dan, Radomir, İştip, Radoviş ve Ustrumca'ya kadar uzanır. Yıkıcı Çirmen Muharebesi'nden iki yıl sonra, 1373 yılında Dragaš kardeşler Osmanlı devletinin vasalı olmuşlardır. 1377 yılında Jovan Dragaš öldükten sonra, Konstantin Dragaš Osmanlı önderliğinde vasallık yapmayı sürdürmüştür.Konstantin Dragaš ve onun batıdaki bölgesel komşusu olan bir başka Sırp vasal Marko Mrnjavčević 1395 yılında, I. Bayezid önderliğinde, Eflaklılara karşı yapılan Rovine Muharebesi'nde Osmanlı safında savaşırken ölmüşlerdir.

Dejanović Hanedanı bölgelerinde birçok kilise ve manastır inşa ettirmiştir. Bunlardan bazıları Dejan tarafından yaptırılan Zemen Manastırı ve Arhiljevica Kilisesi, Konstantin Dragaš tarafından yaptırılan Poganovo ve Osogovo Manastırı olarak sayılabilir.

Konstantin Dragaš'ın kızı Helena Bizans İmparatoru II. Manuil (hükümdarlık yılları 1391-1425) ile evlenmiştir. Bu evlilikten son Bizans İmparatorları VIII. İoannis (hükümdarlık yılları 1425-1448) ve XI. Konstantinos (hükümdarlık yılları 1449-1453) dünyaya gelmiştir. İstanbul'un Fethi sırasında 1453 yılında hayatını kaybeden XI. Konstantinos annesinin soyadı olan Dragáses (Δραγάσης) ile de biliniyordu.

Hanedan

 
 
 
 
 
 
Dejan
( 1345–1358/1365)
Sırp Soylusu,
 •Dušan(1345–1355);
 • Uroš (1355–1358/1365).
 
Teodora-Evdokija
( 1345–?)
Sırp Prensesi,
Dušan'ın kız kardeşi.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Jovan
( 1365–1378)
Sırp Soylusu,
 •Uroš(1365–1371);
 • Osmanlı(1371-1378).
 
Žarko
 
Teodora
 
Đurađ Balšić
 
Bilinmiyor
 
Konstantin
( 1365–1395)
Sırp Soylusu,
 •Osmanlı (1378-1395).
 
Eudokia Megali Komnini
( 1378–†1395)
Bizans Prensesi
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ruđina Balšić
 
Mrkša
 
bkz.: Balšić
 
 
 
 
 
Helena
(yaklaşık 1372–1450)
Bizans Prensesi.
 
II. Manuil
(1350–1425)
Bizans İmparatoru.
(1391-1425)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
9 çocukları olmuştur;
VIII. İoannis
XI. Konstantinos
 
 


Kilise ve manastırlarda bulunan fresklerde çoğunluklu hanedanın üyeleri tasvir edilmiştir. Ancak bu fresklerde tasvir edilen kişilerin Dejan'ın ailesine üye olup olmadıkları bilinmemektedir.

Tarihi

Köken

Despot Dejan ve karısının Zemen Manastırı'nda bulunan freski.

Hanedanın atası sayılan Dejan Kumanovo bölgesine hakim bir Sırp voyvoda'sıydı. Dejan daha sonra Sırp İmparatorluğuna en parlak dönemini yaşatan Stefan Dušan'ın kız kardeşi Teodora-Evdokija ile evlendi. 1346 yılında sebastokrator unvanına sahip oldu.[1] Dejan'ın kökenleri ve ailesi bilinmemektedir.[2] Bazı bilim insanları Dejanović hanedanının Jovan Oliver ile bağlantılı olduğunu ileri sürse de, bu iddia günümüzde bilim camiasında kabul görmemektedir (Fine 1994).[3] K. Jirechek Dejan'ın bir diğer voyvoda olan Manyak Dejan olduğunu iddia etmiştir.[2]

Stefan Dušan'ın yönetiminde

Stefan Dušan 16 Nisan 1346 Paskalya'sında Üsküp'te hanedanın ileri gelenlerini toplar. Bu toplantıya Sırp Başpiskopos'u II. Joanike, Ohrid Başpiskoposu I. Nikolaj, Bulgar patrik Simeon ve Aynoroz'dan çelitli ruhani liderler de katılır. Bu toplantıda Otosefal Sırp Başpiskoposluğu, patrikliğe yükseltilir ve tam bağımsızlık kazanır. Bu durum üzerine yeni Patrik II. Joanike Stefan Dušan'a "Yunan ve Sırpların İmparatoru" sıfatıyla taç giydirir.[4] Dušan bu toplantıda oğlu Zayıf Uroš'a da sembolik bir biçimde "Yunan ve Sırpların Kralı" olarak taç giydirmiştir.[4] Sırp İmparatorluğu'nun bizanslaşması özellikle bu tip seremoni ve unvanlarda da kendini göstermektedir.[4] İmparator olarak Dušan, en üst unvan olan tek otokrat ve imparator unvanına sahipti. Oğluna yaptığı sembolik taç devri dışında zaten yönetimi de elinde bulunduruyordu.[5] İlerleyen yıllarda Sırp soyluları da yükselmeye başladılar. Dušan'ın kardeşi Simeon Uroš, kayınbiraderi Jovan Asen ve Jovan Oliver despot unvanını, Dejan ve Branko da sebastokrator unvanını aldılar. Askeri kumandanlar olan Voyvodalar Preljub, Vojihna ve Grgur sezar unvanını aldılar.[5][6][7]

Dejan'dan 1354 yılında da bahsedilir.[8] Stefan Dušan tarafından yaptırılan Arhiljevica Manastırı kayıtlarına göre, 1355 Ağustosunda, Dušan'ın kardeşi olarak hitap ettiği ("брат царства ми севастократор Дејан") sebastokrator Dejan[9] Skopska Crna Gora doğusunda büyük bir bölgeye hakimdir. Bu bölgede Kumanova ve Preševo ilçeleri de bulunmaktadır. Bölge günümüzde Kumanova, Sredorek, Kozjačija ile birlikte Pčinja'nın büyük bir kısmını oluşturur.[10][11] Dejan'ın Arhiljevica Manastırını yenilemek yerine yeniden inşa etmesi onun sahip olduğu ekonomik gücü de gözler önüne sermektedir.[12] Hizmetine verilen köyler dışında, Dušan Dejan'a bir kilise, Koznica Kričanovska, Strojkovo köylerini ve Gospoždino Polje metochion'unu vermiştir.[12]

Dejan gerek Dušan yönetimi altındaki dönemde gerekse Dušan'ın ölümünü izleyen imparatorluğun çöküş döneminde en önemli figürlerden biriydi.[12][13] Öyle ki İmparator Stefan Dušan yönetiminde, despot Jovan Oliver, kardeşi Bogdan ve sebastokrator Dejan neredeyse doğu Makedonya'nın tamamında hakimiyet kurmuşlardı.[14] Dušan'ın askeri faaliyetlerinde de destekçisi olmasına rağmen Dejan'ın adına askeri kayıtlarda rastlanmaz. Dejan'ın ardılları Dušan'ın başarılarında Dejan'ın büyük katkısı olduğunu ileri sürmektedirler.[13] Onun Sırbistan dışındaki önemi tarihsel bir başka olayla anlaşılabilir. VI. Innocentius 1355 yılında ona Katolik kilisesi ve Sırp Ortodoks kilisesinin birleştirilmesi yolunda destek istediği bir mektup yazmıştır. (Bu tarz mektuplar genelde kiliselerin en soylularına gönderilirdi[15]).[13]

Zayıf Uroš'un yönetiminde

Dejan Ağustos 1355 sonrası despot unvanını almıştır. 1355 yılı İmparator Stefan Dušan'ın öldüğü yıl olduğu için unvanı kimden aldığı konusu tartışmalıdır.[16] Ancak olası gözüken unvanın V. Stefan Uroš yönetiminde verildiğidir.[12][13] Despot olarak Dejan Güney Morava, Pčinja, Skopska Crna Gora ve doğuda yukarı Struma nehri ile Velbuzhd'ı içeren, açık bir biçimde daha geniş bir alanın hakimi olmuştur.[13][17] Dönemin tek despotu olan Jovan Oliver'den devraldığı bu unvanla birlikte, imparatorluktaki en önemli unvanı elinde bulunduruyordu.[18]

1356'da, Dejan'ın kızkardeşi Teodora, Zeta bölgesinin hakimi Žarko ile evlendi.[19] Bu evlilikten 1363 yılında Mrkša dünyaya geldi.

Knez Vojislav Vojinović'in 1363 Aralığındaki ölümüne değin, Yunan toprakları üzerindeki Sırp soyluları kendilerini hırslı göstermeye başladılar. Eski dönem Sırp soyluluğuna kıyasen, bu dönemde birçok soylu, birçok unvan elde etti. Örneğin despot unvanını Dejan ve Vukašin, sebastokrator unvanını Vlatko ve farklı soylular da elinde bulunduruyordu. Özgürlük ve bölgelere hakim olmanın getirdiği bir zenginlik söz konusuydu.[20] Knez Vojislav hayattayken, onun etkisi ve bölgede sahip olduğu güç, Sırp soylularını kontrol altında tutuyordu.[20] Ancak onun ölümünün hemen ardından Vukašin imparatorluk üzerinde belirleyici bir etki kazandı. Sırp topraklarındaki soyluluk bu olayla birlikte alarma geçmese de, Vukašin'in hırsı ve gücü eline geçirdikten sonraki faaliyetleri iki grup arasında yükselen bir düşmanlığın temellerini oluşturdu.[20]

Jovan Oliver ve Dejan yaklaşık 1365 yılında ya da daha önceki bir tarihte öldüler. Bu tarih aynı zamanda Vukašin'in İmparator V. Stefan Uroš'a eş değer biçimde kral olarak taç giydiği tarihtir.[21] Mandić'e göre Dejan 1358 yılında ölmüş ve bu tarihe kadar voyvoda olan Vukašin bu ölümle birlikte despotluğa yükselmiş, Vukašin'den boşalan voyvodalığa da kardeşi Jovan Uglješa yükselmiştir.[22]

Dejan'ın ölümünden sonra onun bölgesi Žegligovo ve Yukarı Struma dışındaki bölgeler soylu Vlatko Paskačić'e tahsis edilmiştir.[20] 1365 yılına kadar hakkında önemli kayıtlar bulunmayan Vukašin Mrnjavčević Vojislav'ın ölümü sonrası neredeyse Makedonya'da hüküm süren en güçlü kişi haline gelmiştir.[20] Öte yandan Dejan ve Makedonya'da statüsü bir hayli yüksek olan despot Jovan Oliverdöneminde Vukašin'in yükselişi zaten pek olası değildi.[19] Vukašin'in kardeşi Jovan Uglješa'nın Serez ve oblest bölgesini alarak Dejan'ın bölgesini bölmeye yönelik girişimlerde bulunduğu düşünülür.[20] Bu dönemde kimse Dejan'ın daha sonraları çok önemli hale gelecek olan çocukları ile ilgilenmiyordu.[20] Dejan'ın ölümü Vukašin ve onun kardeşi Jovan Uglješa'ya avantaj sağlasa da, çok geniş bir bölgesel genişlemeyi beraberinde getirmemiştir.[20]

Jovan, tıpkı babası gibi İmparator Uroš'tan despot unvanını almıştır.[23] Jovan Oliver'in hakimiyet kurduğu bölgelerin çoğu daha sonra kardeşlerine dağıtılmıştır.[3] Jovan Oliver'in oğullarının bölgeyi neden almadıkları bilinmemektedir. Sırp tarihçi Vladimir Ćorović bu durumu kargaşa ve düzensizlik olarak görür.[19] Önceden kabul gören Jovan Oliver'in Dejanović Hanedanı ile bağı olduğu iddiaları günümüzde artık kabul görmemektedir. (Fine 1994).[3] Dejanović kardeşler ortaklaşa bir biçimde Makedonya'nın doğusunda yer alan geniş bölgede hüküm sürmüşler ve İmparator V. Stefan Uroš'a sadık kalmışlardır.[3][23]

Osmanlı vasallığı dönemi

1371 yılındaki Çirmen Muharebesi sonrası, Osmanlılar hemen bölgeyi fethetmeye girişmemişler, bölgedeki pozisyonlarını kuvvetlendirmişlerdir. Nüfuzlarını yaymak ve daha fazla ilerlemek adına zemin oluşturmak için bölgede kalmayı tercih etmişlerdir.[24] Osmanlılar, hristiyan ittifakından oluşan bir orduyla sürekli bir mücadeleye neden olmak istemedikleri için bu süreci daha çok bekleyerek geçirdiler. Bu dönemde Osmanlı, bölgenin ileri gelen nüfuzlu isimlerine hakimiyetini kabul ettirdi ve bununla yetinir görünüyordu. Sırp soylular sadece Osmanlı devletine haraç (tribute) ödemekle yükümlüydüler.[24] Hal böyle olunca Vukašin'e ait olan bölge Osmanlılar tarafından alınmadı, Çirmen Muharebesinde hayatını kaybeden Vukašin'in yerine oğlu Marko geçti. Bir Osmanlı vasalı konumuna yükselen Marko, günümüz Makedonya'sında merkezi Pirlepe olan bir bölgede hüküm sürmeye başladı.[24] Vukašin'in bölgesinin kuzeyinde, Marko'nun kardeşi Andrijaš da ayrıcalıklara sahipti.[24] Vukašin'in ölümünün ardından halefleri batı ve kuzeydeki Sırp komşularıyla savaşmaya başladı. Bu dönemde Marko'nun babası Vukašin dolayısıyla hak sahibi olduğu krallık, muhtemelen Marko'nun Osmanlı vasalı konumuna düşmesi nedeniyle, diğer Sırp soyluları tarafından kabul görmedi.

İmparator V. Stefan Uroš'un 1371 yılında, Çirmen Muharebesi'nden kısa bir süre sonra çocuksuz bir biçimde ölümü güçlü Sırp İmparatorluğunun sonu olarak kabul edilir. Onun ölümüyle İmparatorluk tahtına kimin geçeceği sorusu soylular arasında bir mücadeleye neden olmuştur. Bu şartlar sonrasında imparatorsuz Sırbistan soyluların yönetiminde olan aristokratik parçalara bölünmüştür,[25] böylece imparatorluk bölgesel liderler Marko, Dejanović kardeşler, Djuradj Balšić, Vuk Branković, Nikola Altomanović ve Lazar Hrebeljanović arasında paylaşılmıştır. Balšić Hanedanı Prizren'i, Vuk Branković ise ÜsküpMarko'dan almıştır.

1371 sonrası dağıtılan yeni feodal gücün ardından despot Jovan ve gospadin Konstantin sahip oldukları bölgeleri ciddi biçimde geliştirmeyi başarmışlardır.[26][27] Babalarının sahip olduğu bölgeyi geri kazanmakla kalmamış, sahip oldukları toprakları da başlıca güney olmak üzere iki katına çıkarmışlardır.[26] Kardeşler Vardar'ın sol tarafında, Kumanova'dan Strumica'ya kadar olan bölgeye hakimlerdi.[24] 1373'te Çirmen muharebesinden 2 yıl sonra, Dejanovic Hanedanı'nın bölgede yaptıkları karşılıklı ilişkilerine yönelik ilişkin kayıtlara ulaşılır.[28] 1373 Haziranında, Selanik'ten Nobırda'ya giden Ragusalı tüccarlar despot Jovan'ın topraklarında kaza yaparlar. ("in terenum despotis Dragassii").[28] Osmanlı kaynakları 1373 yılında Yukarı Struma'da Jovan'ın Osmanlı vasallığını kabule zorlandığını aktarır. Jovan için Osmanlı kaynaklarında kullanılan isim Saruyar'dır.[29] Marko'nun 1371 yılında yaptığı gibi, 2 yıl sonra, 1373'te, Dejanović kardeşler de Osmanlı hakimiyetini kabul ederler.[24] Soylular vasal olarak adlandırılmalarına rağmen, kendi bölgelerindeki yönetimden sorumluydular.[27] Osmanlılar İmparatorluğu bölgeyi fethetmese de, yavaş yavaş hakimiyetini kabul ettirmektediri.[27] Bu nedenle Dejanović kardeşlerin bir iç yönetim inşa ettiğine, tüzükler çıkartıp, para basmış olmalarına şaşırmamak gerekir.[27] 1376'da Konstantin yönetimde söz sahibi olmaya başlamıştır. Bu durum yaşça büyük olan Jovan'ın yönetimi kardeşi Konstantin ile erken paylaşmaya başladığına işaret etmektedir.[30] 1377 ve 1380'de kardeşler Aziz Panteleimon Manastırına imtiyazlar tanımışlardır.[31] İkilinin adına genellikle belgeler Jovan tarafından imzalanmıştır.[23] Anne tarafından III. Stefan Uroš'un torunları ve dolayısıyla soyları Nemanjić Hanedanı'na dayanan Dejanović kardeşler Sırbistan hakimiyeti için uğraştılar.[32] Kardeşler metinlerinde tüm Sırpları birleştirmek istedikleri bir "imparatorluk"tan bahsetmişler, annneleri Teodora-Evdokija ise kendisini Sırpların imparatoriçesi olarak görmüştür.[25] Kullandıkları devlet sembolü beyaz çift başlı Sırp kartalıydı. Hanedan, Nemanjić stiline uygun sikkeler de bastırmıştır.

Jovan'ın 1378 yılından sonra[33] 1381 yılından önce öldüğü düşünülmektedir. Onun ölümünün ardından Konstantin, Osmanlı hükümdarlığı altında bölgenin idaresini sürdürmüştür.

1379'da Pomoravlje lordu Lazar Hrebeljanović diğer Sırp soyluların arasından öne çıkmıştır. İmzasında kendisini "bütün Sırpların otokratı"(самодрьжць вьсѣмь Србьлѥмь) olarak tanımlamıştır. Yine de Lazar bütün Sırpları otoritesi altında birleştirme konusunda başarılı olamamıştır. Konstantin, Balšić, Mrnjavčević, Vuk Branković ve Radoslav Hlapen, kendi bölgelerinde hüküm sürmeye devam etmişlerdir.[34]

Konstantin, Osmanlı ordusunun kendi bölgesi üzerinden Kosova'ya geçmesine müsaade etmekle kalmamış, Kosova Savaşı öncesi silahlı yardımda da bulunmuştur.[24]

Konstantin bir evlilik geçirse de karısının adı bilinmemektedir.[35] Kızı 1392 yılında Bizans İmparatoru II. Manuil ile evlenen Helena'dır.[35][36] II. Manuil ve Konstantin ilişkilerini korumuş olsalar da, politik olarak bu ilişkilerin pek bir öneme sahip olmadığını söylemek gerekir[36] Konstantin bir Osmanlı vasalıydı ve durumu değiştirebilecek bir konumda değildi.[36]

Rovine Muharebesi, 1395.

Güney Bulgaristan'ı fetheden Bayezid Eflak'ın da fethedilebileceğini düşünüyordu. Bu durumdan hoşnut olmayan Eflak soyluları Osmanlılara karşı I. Mircea emrinde toplandılar.[36] Sigismund savaşta Mircea'yı destekledi ve onun yeniden tahta geçmesine yardım etti. I. Mircea önderliğindeki Eflak ordusunun karşısına çıkan Osmanlı ordusunda Sırp vasalları Stefan Lazarević, Konstantin Dejanović (Dragas) ve Marko da bulunuyordu.[36] Dönemin yazarlarından birisi Marko'nun bu savaşa isteksizce katıldığını, hristiyanlara karşı savaşmak istemediğini ve savaş öncesinde Konstantin Dragas'a: "Bu muharebede ilk ölenlerden biri ben olsam dahi tanrıya bu savaşta hristiyanlara yardım etmesi için dua ediyorum.".[36] dediğini aktarır. Savaşta hem Konstantin, hem de Marko hayatını kaybetmiştir. Bu sonuçla birlikte Marko ve Konstantin'in toprakları tam anlamıyla Osmanlı devletinin kontrolüne geçmiştir.[36]

Bölge

Sırbistan dönemi Dejan'ın mülkleri

İmparator Dušan'ın Arhiljevica Manastırı kayıtlarına göre (Ağustos 1355),[9] sebastokrator Dejan Kumanova ve Preševo ilçelerinin bulunduğu, günümüz modern Kumanova bölgesi ile birlikte, Sredorek, Kozjačija ve Pčinja'nın büyük bir kısmını oluşturan bölgeye sahipti.[37][10] V. Stefan Uroš'un hizmetindeki bir despot olarak Güney Morava, Pčinja, Skopska Crna Gora ve doğu bölgelerinin idaresi ile görevlendirilmişti. Bu bölgelere Yukarı Struma nehri ve o civarda bulunan Küstendil de dahildi.[13][17][38]

Osmanlı dönemi Jovan ve Konstantin'in mülkleri

1373-1395 arası Dejanovic kardeşlerin hükmettiği bölge.

Dejan'ın oğlu Jovan 1371 de yapılan Çirmen muharebesi ardından Osmanlı vasalı olmuştur. Konstantin de Osmanlı hükümdarlığını tanımıştır. Sırp İmparatorluğunun çöküş döneminde Dejanovic kardeşlerin sahip olduğu bölge[b] kabaca Struma ve Vardar nehirleri arasında, günümüz Bulgaristan, Sırbistan ve Makedonya Cumhuriyetinin sınırları içinde yer alır. Stojan Novaković'e göre bölge o tarihte Lazar'ın hakimiyet sürdüğü Kumanova ve Preševo ve Skopska Crna Gora bölgesinden başlayarak bu bölgelerden daha daha güneye Doyran ve bulgar gölünü çevreleyecek bir biçimde yayılmıştır.[39]

Ekonomi

Kardeşler Nemanjić stilini devam ettirip, aynı tarzda sikke bastırmışlar ve simgeleri olarak beyaz çift başlı Sırp kartalını kullanmışlardır.[40]

Kardeşlerin hüküm sürdüğü bölge yabancı tüccarların da ilgi alanıydı. Bölgede yerel para birimi dışında Venedik moneta'sı da kullanılıyordu.[27] Önemli ticaret yollarından biri olan Via de Zenta Adriyatik ile Sırbistanı bu bölgede birbirine bağlar. Ticaret yolu aslen Venedik Cumhuriyeti ile Ragusa, Sırbistan ve Bulgaristan arasındaki ticaret için yoğunlukla kullanılmıştır. Bu ticaret yolunun kullanımı Osmanlı'nın Sırbistanı fethi ile sona ermiştir.

Sonrası ve kültürel miras

Konstantin bir evlilik yapmıştır, ancak eşinin adı bilinmemektedir.[35] Bu evlilikten sahip olduğu kızı Helena 1392 yılında Bizans İmparatoruII. Manuil (hükümdarlık yılları 1391-1425) ile evlenmiştir.[35][36] II. Manuil ve Helena evliliğinden son dönem Bizans imparatorları VIII. İoannis (hükümdarlık yılları 1425-1448) ve XI. Konstantinos (hükümdarlık yılları 1449-1453) dünyaya gelmiştir.[41] XI. Konstantinos, 1453 yılında İstanbul'un fethinde Osmanlı'ya karşı savaşırken ölmüştür,[42][43][44] Son kayser XI. Konstantinos annesinin soyadı olan Dragáses (Δραγάσης) ile de bilinmekteydi.[45] Ancak daha sonraları dedesinin adı ile adlandırıldı.[46]

Konstantin Dragaš Sırp epik şiirinde Prens Marko'nun arkadaşı "beg Kostadin" olarak oldukça yaygın kullanılan bir karakterdir.

Köstendil ilçesi hala Konstantin'in anısını Türkçeleştirilmiş isminde taşımaktadır.[24] Köstendil "Konstantin'in ili" tabirinin bozulmuş bir versiyonudur. Kumanova bölgesi (eski adıyla Žegligovo) 14. yüzyıl boyunca Nemanjić ve Dejanović hanedanlarının hüküm sürdüğü bir coğrafi bölge olarak tarihte yerini almıştır.[47]

Mimari

Tahkimatlar

Dini Mimari

Dejanović Hanedanı kendi bölgelerinde çeşitli kilise ve manastırlar inşa ettirmiş, çeşitli kilise ve manastırları da rekonstre etmişlerdir. Bu yapılardan bazıları Dejan tarafından inşa ettirilen Zemen Manastırı ve Arhiljevica Kilisesi, Konstantin Dragas tarafından inşa ettirilen Poganovo Manastırı ve Osogovo Manastırı olarak sayılabilir. Hanedan'ın hüküm sürdüğü bölgede bulunan kilise ve manastırların tam listesi aşağıdaki tabloda listelenmiştir.

Bölgede bulunan kilise yapılarının listesi
İsim ve Bölge Yaptıran ve yıl Notlar Resim
Köstendil bölgesindeki yapılar (Bulgaristan ve Sırbistan):
Spasovica,[48] Velbužd

Köstendil

III. Stefan Uroš - 1330 Bulgarlara karşı kazanılan zafer sonrası,

kral Stefan'ın savaştan bir gün önce çadırında dua ettiği yerde yaptırılmıştır.

Aziz Georgios Kilisesi,[48]

Koluši (Köstendil)

Bölgesel Başpiskopos makamı
Gospođino Polje Kilisesi,[48]

Koluši

14. yüzyıl
Kutsal Müjde (Annunciation) Kilisesi,[48]

Slokoštica (Köstendil)

1378-1395 Konstantin döneminde inşa edilmiştir.
Aziz Nikola Kilisesi,[48]

Slokoštica

1378-1395 Konstantin döneminde inşa edilmiştir.
Başmelekler Kilisesi,[48]

Slokoštica

1378-1395 Konstantin döneminde inşa edilmiştir.
Aziz Demetrius Kilisesi,[48]

Slokoštica

1378-1395 Konstantin döneminde inşa edilmiştir.
Aziz Parascheva Kilisesi,[48]

Slokoštica

1378-1395 Konstantin döneminde inşa edilmiştir.
Vaftizci Yahya Kilisesi

(Zemen Manastırı),[48]Zemen (Pernik)

Dejan11. yüzyıla ait yıkık bir kilisenin üzerine inşa edilmiştir.

Kilise de Dejan'ı tasvir eden freskler bulunur.

Vaftizci Yahya Kilisesi

(Poganovo Manastırı),[48]Poganovo (Pirot)

1378-1395, Konstantin
Tran and Breznik'teki kiliseler[48]1378-1395, Konstantin
Kratovo ve Kriva Palanka bölgesindeki yapılar (Makedonya):
Lesnova manastırı,[48]

Lesnova (Probištip)

1341, Jovan Oliver
Aziz Demetrius Kilisesi,[48]

Zletovo (Probištip)

14. yüzyıl
Aziz Nikola Kilisesi,[48]

Zletovo

14. yüzyıl
Pirog Manastırı,[48]

Zletovo

14. yüzyıl
Osogovo Aziz Joachim Manastırı,[48]

Kriva Palanka

1378-1395, KonstantinKonstantin'in bağışı.
Aziz Nikola Kilisesi

(Psača Manastırı),[48] Psača

yaklaşık 1358, Vlatko Paskačić
İştip bölgesi (Makedonya):
Başmelekler Kilisesi(Rila Manastırı),[48]

Štip

yaklaşık. 1334, HreljaHrelja kiliseyi 10. yüzyıla ait eski bir

yapının üzerine inşa ettirmiştir

Kutsal Kurtuluş Kilisesi,[48]

Štip

1369, DmitarDejanović'lerin akrabası Dmitar tarafından

inşa ettirilmiştir.

Aziz Nikola Kilisesi,[48]

Štip

14. yüzyıl
Vaftizci Yahya Kilisesi,[48]

Štip

14. yüzyıl
Aziz Demetrius Kilisesi,[48]

Kočani

Jovan Oliver
Žegligovo ve Pčinja bölgesindeki yapılar: (Preševo, Sırbistan; Kumanova, Makedonya)
Aziz Georgij Kilisesi,[48]

Staro Nagoričane

1313, Stefan Milutin1071 tarihli eski bir kilisenin üzerine inşa edilmiştir.
Meryem Ana Kilisesi,[48]

Arhiljevica

1349, Dejan
Meryem Ana Kilisesi

(Matejić Manastırı),[48] Matejče

1331-1355 Kilise Stefan Dušan döneminde rekonstre edilmiştir.
Aziz Nikola Kilisesi,[48]

Norča, Preševo

Neofit Keşiş Neofit tarafından inşa edilmiştir.
Pčinja Aziz Prohor Kilisesi,[48]

Pčinja

Stefan MilutinBizans İmparatoru IV. Romanos Diogenes tarafından

11. yüzyılda inşa ettirilen bir manastırın üzerine inşa edilmiştir.

Aziz Nikola Kilisesi,[48]

Pčinja

Stefan MilutinDušan daha sonra yapıyı rekonstre etmiştir.

Dipnotlar

  1. ^ Jakov Ignjatović, Živojin Boškov 1987, Odabrana dela Jakova Ignjatovića Vol. 1 3 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., p. 548:
  2. ^ a b Mihaljcic 1975, p. 67
  3. ^ a b c d Fine 1994, p. 358
  4. ^ a b c Fine 1994, p. 309
  5. ^ a b Fine 1994, p. 310
  6. ^ Ćorović 2001, ch. 3, VII.
  7. ^ Fajfric, 39.
  8. ^ Miklosich, Monumenta Serbica, p. 143
  9. ^ a b Mandić 1986, p. 161:
  10. ^ a b Историско друштво НР Србије 1951, pp. 20-21:
  11. ^ Vranjski glasnik, Vol. 19-20, p. 169:
  12. ^ a b c d Mihaljčić 1989, pp. 79–81
  13. ^ a b c d e f Fajfric, 42
  14. ^ Soulis p. 101
  15. ^ Soulis p. 53
  16. ^ Soulis 1984, p. 190
  17. ^ a b Mihaljčić 1989, p. 81:
  18. ^ Mandić 1986, p. 143:
  19. ^ a b c Ćorović 2001, ch. 3, IX.
  20. ^ a b c d e f g h Fajfric, 45.
  21. ^ Mandić 1986, p. 144
  22. ^ Mandić: Тако би 1358. година била прекрет- ничка за неке великаше: те године деспот Дејан је умро,13 на његово место дошао је вероватни дота- дашњи велики војвода Вукашин, а на место вели- ког војводе дошао је Јован Угл>еша.
  23. ^ a b c Samardzic 1892 p. 22:
  24. ^ a b c d e f g h Ćorović 2001, ch. 3, XIII.
  25. ^ a b Ross-Allen 1978, p. 505
  26. ^ a b Михаљчић 1975, p. 174
  27. ^ a b c d e "Историјски гласник Друштва историчара СР Србије 1994, p. 31". 29 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  28. ^ a b Зборник радова Византолошког института 1982, p. 198
  29. ^ Edition de lA̕cadémie bulgare des sciences, 1986, "Balkan studies, Vol. 22", p. 38
  30. ^ Зборник радова Византолошког института 1982, p. 199
  31. ^ Српско учено друштво, pp. 249-254
  32. ^ Čupić 1914 5 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., p. 159
  33. ^ Srpsko geografsko društvo 1987, p. 77
  34. ^ Mihaljčić 1975, pp. 164-165, 220
  35. ^ a b c d Зборник радова Византолошког института 1982, p. 201
  36. ^ a b c d e f g h Ćorović 2001, ch. 4, I. Srbi između Turaka i Mađara
  37. ^ Fine 1991, p. 304
  38. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; stare isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  39. ^ Ostrogorski, p. 459:
  40. ^ Čupić 1914, p. 228
  41. ^ "Andrews 2006, Castles of the Morea, p. 259". 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015. 
  42. ^ Nicol, Donald M. (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261–1453 (İngilizce) (İkinci bas.). Londra: Rupert Hart-Davis Ltd. s. 369. ISBN 0-246-10559-3. 
  43. ^ History of the Byzantine Empire, 324–1453, A.Vasiliev – 1958, volume 2 p. 589
  44. ^ World History, William J. Duiker, Jackson J. Spielvogel 2009, Volume I p. 378
  45. ^ Geōrgios Phrantzēs 1985, p. 93
  46. ^ Head, Constance (1977), "+Manuel+and+helena" Imperial Twilight: The Palaiologos Dynasty and the Decline of Byzantium 11 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Nelson-Hall, p. 145, "Constantine" was a good name, Manuel and Helena believed; for one thing, it was the name of Helena's father.
  47. ^ Srpsko geografsko društvo 1972, p. 123:
  48. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab Petković 1924

Sırp Kaynakları

  • Милош Благојевић, Закон господина Константина и царице Јевдокије, Зборник радова византолошког института XLIV, Београд 2007. (Makale'de kullanılmamıştır.)
  • Иван M. Ђорђевић, Зидно сликарство српске властеле у доба Немањића, Београд 1994. (Makale'de kullanılmamıştır.)
  • M. Rajicic, Sevastokrator Dejan, in «Jugoslovenski Glasnik», 3-4 (1953) 17-28. (Makale'de kullanılmamıştır.)
  • М. Шуица, Немирно доба српског Средњег века, Властела српских обласних господара, Београд 2000.(Makale'de kullanılmamıştır.)
  • Велбълждско княжество в Енциклопедия България, Българската академия на науките, София, 1978, том 1 (Makale'de kullanılmamıştır.)
  • Велбъждско княжество и Константин Драгаш в Енциклопедичен речник Кюстендил, Българската академия на науките, София, 1988 (Makale'de kullanılmamıştır.)
  • Istoriski časopis, Vol. 4 (Makale'de kullanılmamıştır.)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">XI. Konstantinos</span> Son Bizans imparatoru

XI. Konstantinos Paleologos veya Dragaš Paleologos, 1449'dan 1453'te Konstantinopolis'in Düşüşü sırasında savaşta ölümüne kadar hüküm süren son Bizans imparatorudur. Konstantin'in ölümü, kökeni Büyük Konstantin'in 330 yılında Roma İmparatorluğu'nun yeni başkenti olarak Konstantinopolis'i kurmasına dayanan Doğu Roma İmparatorluğu'nun kesin sonu oldu.

<span class="mw-page-title-main">Lazar Hrebelyanoviç</span> Sırp prens

Lazar Hrebelyanoviç, Osmanlılarla yaptığı I. Kosova Savaşı sırasında yaşamını kaybeden Sırp prensidir. Lazar, Sırp kültüründe çok önemli bir rol oynamaktadır. Sırp Ortodoks kilisesi tarafından aziz mertebesine ulaşmış sayılır.

<span class="mw-page-title-main">Serez (bölgesel birim)</span>

Serez, Yunanistan'ın Orta Makedonya coğrafi bölgesine dahil bir il.

<span class="mw-page-title-main">Ustrumca</span>

Ustrumca veya Usturumca (Makedonca: Струмица Strumica okunuş: Strumitsa}

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan Prensliği (Orta Çağ)</span>

Sırbistan Prensliği veya Moravya Sırbistanı, 14. yüzyılda Sırp İmparatorluğu'nun dağılmasıyla ortaya çıkmış devletlerden en önemlisidir. Prensliğin kurucusu Lazar Hrebelyanoviç, I. Kosova Savaşı'nda savaşmış ve ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Marko</span>

Marko ya da Marko Mrnjavčević, lakabı Kraljević (Sırp-Hırvatça telaffuz: [mâːrko mr̩̂ɲaːʋt͡ʃeʋit͡ɕ], 1371-1395 arasında de jure Sırp kralı ve Osmanlı Vasalı. Güney Slav halklarının ulusal kahramanıdır. Yaşamı ve kişiliği Sırp, Rumen, Bulgar ve Arnavut folklorunda zengin ayrıntılarla işlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Helena Dragaš</span>

Helena Dragaš (Sırpça: Јелена Драгаш, Jelena Dragaš; Bizans İmparatoru II. Manuil'un karısıdır. Rum Ortodoks Kilisesi tarafından Azize Hypomone ismi ile aziz ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vukašin Mrnjavčević</span>

Vukašin Mrnjavčević, soylu Sırp ailesi Mrnjavčević ailesinin mensubu olan despot, Zayıf Uroš döneminde imparatora eşdeğer hükümdar. 1365 ile öldüğü tarih olan 26 Eylül 1371'e kadar Sırp ve Yunanların Kralı unvanını taşımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin Dragaš</span> Konstantin Dragaš

Konstantin Dejanović, Konstantin Dragaš olarak da bilinir, Sırp İmparatorluğunun düşmesinden sonra Osmanlı İmparatorluğu hükümdarlığı altında doğu Makedonya'da büyük bir vilayeti yönetmiş Dejanović Hanedanı'na mensup Sırp asildir. 1371 yılında yapılan Sırp aristokrasisinin büyük kısmının yok edildiği Çirmen Muharebesi'nden itibaren Osmanlı vasalı olan ağabeyi Jovan Dragaš'ın yerine geçmiştir. Kardeşlerinin kendi hükûmetleri vardı ve Nemanjić tarzı sikke bastırmışlardı. Kızı Helena Dragaš, Bizans İmparatoru II. Manuil ile 1392 yılında evlenmiştir. 17 Mayıs 1395 tarihinde Sırp önde gelen liderleri Stefan Lazarević ve Marko Mrnjavčević ile beraber Osmanlılara hizmet ederken Eflak'a karşı yapılan Rovine Muharebesi'nde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Marko Manastırı</span> Makedonyada bir manastır.

Marko Manastırı, Kuzey Makedonya'da, Üsküp'ün güneybatısında, şehre yaklaşık 18 km uzaklıktaki Markova Sušica köyünde bulunan manastırdır. Manastırın inşasına Sırp Kral Vukašin önderliğinde 1345 yılında başlanmış olsa da, içindeki freskler dönemde yaşanan Osmanlı akınları ve iç karışıklıklar nedeniyle oğlu Prens Marko tarafından yaklaşık 30 yıl sonra tamamlanabilmiştir. Manastırın Katholikon'u Aziz Dimitrios kilisesidir ve bu kilise manastır kompleksinin merkezini oluştur.

<span class="mw-page-title-main">Mrnjavčević ailesi</span> Orta Çağda yaşamış Soylu bir Sırp ailesi

Mrnjavčević ailesi ya da Mrnjavčević Hanedanı, Orta Çağda yaşamış soylu bir Sırp aile.

<span class="mw-page-title-main">V. Stefan Uroş</span> Sırp hükümdarı

V. Stefan Uroš "Zayıf Stefan Uroş" , Nemanyiç Hanedanı'ndan gelen Sırp kralı. Babası Sırp İmparatorluğu'na en parlak çağını yaşatan Stefan Duşan'dır. Babasının ölümünün ardından 1355 - 1371 yılları arası krallık yapmış, ancak zayıflığı imparatorluğun yıkımına neden olmuştur. Onun 1371 yılındaki ölümünün hemen ardından yıkılan İmparatorluk çeşitli prensliklere bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Lesnovo Manastırı</span> Makedonyada bir manastır

Lesnova Manastırı ya da resmi adıyla Başmelek Mikail ve Lesnova'lı keşiş aziz Gabriel manastırı Orta Çağ Makedonya'sının en önemli anıtlarından biridir. günümüze ulaşan yapı bir 14. yüzyıl bir Sırp soylusu olan Jovan Oliver tarafından yaptırılmıştır. Manastırın katholikonu genel olarak iyi korunmuş freskleri ile ünlüdür ve bugün hala Makedon Ortodoks Kilisesi'ne bağlı olarak aktifliğini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan Krallığı (Orta Çağ)</span>

Sırbistan Krallığı veya Sırp Krallığı, Nemanjić Hanedanı tarafından yönetilen 1217'den 1346'ya kadar uzanan Orta Çağ Sırp devleti. Sırbistan Büyük Prensliği Prensi Stefan Nemanja tarafından birleştirilen bütün topraklar çocukları Aziz Sava ve Stefan Nemanjić'e kaldı. Başpiskopos Aziz Sava tarafından Stefan Nemanjić'in kral olarak taçlandırılmasıyla prenslik krallığa yükseldi. Krallık 16 Nisan 1346'da Sırp İmparatorluğu'nu ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nemanjić Hanedanı</span>

Nemanjić Hanedanı, Sırbistan’ın Orta Çağ’daki en önde gelen hanedanı. Prenslik, kraliyet ve imparatorluk 1166-1371 yılları arasında on bir Sırp hükümdara sahip oldu.

Tanrı'nın En Kutsal Annesi Manastırı, genellikle Matejče (Матејче) veya Matejić (Матејић) olarak bilinir, Üsküp ve Kumanovo yakınlarındaki Skopska Crna Gora eteklerindeki Matejče köyünde bulunan 14. yüzyıldan kalma bir Sırp Ortodoks manastırıdır. Köyde yaşayan halkın %89'u Müslüman Arnavut ve %10'u Ortodoks Sırp'tır.

<span class="mw-page-title-main">Dejan</span> Sırp sebastokrator ve despot

Dejan, Sırp İmparatorluğu döneminde yaşamış Sırp asilzadedir. Sırp İmparatoru Stefan Dušan, V. Stefan Uroš'a hizmet etmiş, Kumanova ve Köstendil çevresini sebastokrator ve despot unvanlarıyla yöneten Dejanović Hanedanı'nın atası olan İmparatorluk döneminde hüküm sürmüştür. İmparator Dušan'ın kız kardeşi Theodora Nemanjić ile evliydi. Karadağ'ın doğusundaki Kumanova bölgesinde bir eyalete hükmediyordu. Başlangıçta Žegligovo ve Preşova'nın eski župe'yi (ilçeleri) içeriyordu. V. Stefan Uroš daha sonra Dejan'a Köstendil ile Yukarı Struma Nehri'ni verdi. Dejan, diğerlerinin yanı sıra Zemen Manastırı'nı ve eyalet boyunca birkaç kilise binasını da yeniden inşa etti. Dejan, Dušan saltanatının sona ermesi ve Dušan'ın ölümünden sonraki Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü sırasında önde gelen isimlerden biriydi. Dejan, iki oğlu despot Jovan ve Gospodin Konstantin Dragaš ile birlikte, Sırp İmparatorluğu'nun çöküşü ve ardından gelen Osmanlı döneminde de güçlenen Dejanović Hanedanı'nın atasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Jovan Uglješa</span> Bir Sırp soylusu

Jovan Uglješa ya da Uglješa Mrnjavčević, Mrnjavčević ailesinin bir Sırp Orta Çağ asili ve Sırp İmparatorluğu'nun en önde gelen kodamanlarından biriydi. Sırp Kralı Vukašin Mrnjavčević'in kardeşi olan Sırp İmparatoru V. Stefan Uroš'dan despot unvanını almıştır.