İçeriğe atla

Debre Kongresi

Debre Kongresi, 1 Kasım 1878'de Debre'li Iljaz Paşa başkanlığındaki "İki Debreli Arnavut Birliği Komitesi "nin girişimiyle Debre şehrinde düzenlendi. Kongre, Yanya Vilayeti'nin tamamının temsilcisi olarak katılan Fraşirili Abdül Bey tarafından hazırlanan bir muhtıra şeklinde bir kararı kabul etti.[1]

İstanbul Komitesi'nin programında yer alan taleplerin aynısını içeriyor ve beş bölümde özetleniyordu. Bu talepler arasında Arnavutluk Vilayeti'nin kurulması, Arnavutça eğitim altyapısının geliştirilmesi ve bütçenin büyük bir kısmının eğitim ve kültür faaliyetlerinin ilerletilmesi için kullanılması yer alıyordu. Kararın sonunda, bu taleplerin bir ay içinde tüm Arnavut halkı adına seçilen bir heyet tarafından Babıali'ye sunulacağı belirtildi. Anlaşmaya göre, kararı Babıali'ye sunacak ve savunacak heyet, aralarında Iljaz Paşa Dibra, Şeyh Mustafa Tetova, Hasan Paşa Prizren, Mustafa Paşa Vlora, Abedin Bey Dino,Mehmed Ali Paşa Viryoni, Sabri Gjirokastra, Mihal Kristo ve Fraşirili Abdül Bey'in de bulunduğu 14 önde gelen Arnavut'tan oluşacaktı.[2] Ancak heyet bunu yapmadı ve Yunanistan tarafından hak iddia edilen Çamlık'daki durum nedeniyle planlar değiştirildi.[3]

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

Atıflar

  1. ^ Buda, Aleks (1979). Konferenca Kombëtare e Studimeve për Lidhjen Shqiptare të Prizrenit, 1878-1881: 12-28 qershor 1978. Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Historisë. s. 325. 
  2. ^ Pollo, Stefanaq (1983). Historia e Shqipërisë: Vitet 30 të shek. XIX-1912. Akademia e Shkencave e RPS të Shqipërisë, Instituti i Historisë. s. 243. 
  3. ^ Pulaha, Selami (2003). Historia e popullit shqiptar në katër vëllime: Shqiptarët gjatë luftës së dytë botërore dhe pas saj, 1939-1990. Botimet Toena. s. 404. ISBN 9789994314522. 

Kaynaklar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Feyzi Bey Alizoti</span> Ocak-Mart 1914 tarihlerinde Arnavutluk başbakanı siyasetçi (1874-1945)

Feyzi Bey Alizoti Osmanlı daha sonraları Arnavut siyasetçi. 22 Ocak ile 7 Mart 1914 tarihleri arasında kısa bir süre Arnavutluk başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İşkodra Kuşatması (1478-1479)</span>

İşkodra Kuşatması, 1478-1479 yılları arasında Venedik Cumhuriyeti ile Arnavutların kontrolündeki İşkodra ile Rozafa Kalesi'nin Osmanlı ordusu tarafından kuşatılmasıdır. Kuşatma Osmanlı zaferi ile sonuçlanmış olup tüm Arnavutluk Osmanlı tarafından fethedilmiştir. 25 Ocak 1479 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında yapılan Osmanlı-Venedik Antlaşması ile İşkodra Osmanlıya bağlı bir sancak haline getirildi.

Bu liste; kronolojik sıralamaya göre düzenlenmiş olup, 1950'li yıllardan günümüze kadar olan Arnavut yapımı filmleri göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tringe Smajli</span>

Tringë Smajl Martini Ivezaj, Arnavutluk dışında Yanitza olarak bilinen, Malisya bölgesinde Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşan bir Arnavut gerilla savaşçısıydı. Babası ise Malisya'nın Grude kabilesinin Katolik klan liderlerinden biri İsmail Martini di.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Viryoni Paşa</span> Arnavut siyasetçi

Aziz Viryoni Paşa (1859–1919), 20. yüzyılın başlarında Osmanlı-Arnavut siyasetçidir. Meclis-i Mebûsan Berat mebusu, Arnavutluk Maliye Bakanı ve Tarım ve Maden Bakanı idi.

<span class="mw-page-title-main">Mali i Gramës Dağı</span>

Mali i Gramës, Korab sıradağlarının Arnavutluk kesiminde bir dağdır. Mali i Gramës, 2.345 metre yüksekliğe ulaşır. Dağın çevresinde, aynı zamanda 'Gramë' adını da paylaşan Korab Dağı'ndaki en büyük göl de dahil olmak üzere birçok göl vardır. Uzun bir sırtla dağın ana kısmına bağlandığı Korab Dağı'nın yaklaşık bir buçuk kilometre batısında buluyor. Gramë zirvenin kendisine değil, aynı zamanda yaklaşık sekiz kilometre uzunluğundaki Korab sıra dağlarının tüm güneybatı mahmuzuna atıfta bulunur. Kuzeyde, Gramë deresi derin bir kanyondan bir yüksek bir düzlüğe akar. Bunun doğusunda Gramë Gölü vardır.

Lambros Cavelas, Suliyotların lideri olan Rum isyancı. Özellikle Tepedelenli Ali Paşa'ya karşı Suliyot mücadelelerindeki rolüyle ünlüydü.

<span class="mw-page-title-main">Greça Muhtırası</span>

Greça Muhtırası veya Kırmızı Kitap Osmanlı İmparatorluğu içinde özerk bir Arnavut eyaletinin kurulması için on iki talebi içeren bir muhtıra idi. Muhtıra Avlonyalı İsmail Kemal Bey ve Luigj Gurakuqi tarafından ortaklaşa yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Manastır Kongresi</span> Arnavut alfabesini standartlaştırmak amacıyla Manastır şehrinde düzenlenen akademik konferans

Manastır Kongresi Arnavut alfabesini standartlaştırmak amacıyla 14-22 Kasım 1908 tarihleri arasında Manastır şehrinde düzenlenen akademik konferanstır. 22 Kasım artık Arnavutluk, Kosova ve Kuzey Makedonya'da ve ayrıca Arnavut diasporası arasında Alfabe Günü olarak bilinen bir anma günüdür. Kongreden önce, Arnavutça altı veya daha fazla farklı alfabenin ve ayrıca bir dizi alt varyantın bir kombinasyonu ile temsil ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Arnavut Halkının Haklarını Savunma Merkez Komitesi</span>

Arnavut Halkının Haklarını Savunma Merkez Komitesi, Hasan Tahsini, Fraşirili Abdül Bey, Veysel Bey Dino, Iljaz Pasha Dibra, Ömer Efendi Prizreni, Şemseddin Sâmi, Zija Prishtina, Ahmet Koronica, Mehmed Ali Viryoni, Seid Toptani, Mustafa Nuri Vlora, Vasa Paşa, Jani Vreto, Mihal Harito, Pandeli Sotiri, Koto Hoxhi ve Mane Tahiri gibi etkili bir Arnavut aydın, vatansever ve politikacı grubu tarafından 18 Aralık 1877'de İstanbul'da kurulmuştur. Komite başkanı Abdül Bey seçildi. Komite daha sonra daha pratik bir adla İstambul Komitesi olarak anılacaktır.

Bib Dod Paşa, 19. yüzyılın ortalarında Merdita bölgesinin reisi idi. Katolik bir Hristiyan olarak, Osmanlı Türkler tarafından kapedan (kaptan) ve onursal paşa rütbelerle ödüllendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Aleks Buda</span> Arnavut tarihçi

Aleks Buda, Arnavut tarihçidir. Arnavutluk İlimler Akademisi üyesi ve başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Elbasanlı Akif Paşa</span> Arnavut siyasetçi

Akif Paşa Biçakçiu, çoğunlukla Elbasanlı Akif Paşa olarak bilinir, Elbasan Sancağı'nda bir Osmanlı Arnavut siyasi figürüydü ve Jön Türk Devrimi'nden sonra Arnavut ulusal davası için bir aktivist oldu.

<span class="mw-page-title-main">Draç Sancağı</span>

Dıraç Sancağı Batıda İtalyan söylenişiyle Durazzo Sancağı olarak da bilinen, Osmanlı İmparatorluğu sancaklarından biriydi. Adını Dıraç'tan almıştır. Sancak, Dıraç, Tiran, Şayak, Kavalye ve Akçahisar kazalarından oluşuyordu. Dıraç Sancağı, İşkodra Vilayeti'nin güney kesiminde bulunuyordu ve vilayeti oluşturan iki sancaktan biriydi. Kuzeyde İşkodra Sancağı, kuzeydoğuda Manastır ve Debre, doğu ve güneyde Elbasan, batıda Adriyatik Denizi ile komşuydu. Arazisi genellikle düz ve ovadır ve sadece Tiran ve Kavalye kazalarının doğu kısımları dağlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Kachak</span>

Kachak, 19. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına dek kuzey Arnavutluk, Karadağ, Kosova ve Makedonya'da faaliyet gösteren Arnavut haydutlar için, 1910-1924 arasındaysa sırasıyla Sırbistan Krallığı ve Yugoslavya Krallığı'na karşı "Kaçak hareketi" olarak adlandırılan harekete katılmış Arnavut devrimci örgütlerinin milisleri için kullanılan bir terimdir.

Spani Hanedanı veya Span Hanedanı, Arnavutluk'un kuzeyindeki soylu ailelerden biriydi. 14. yüzyıla gelindiğinde aile önem kazanmış ve Drivasto kalesini ve İşkodra civarındaki bazı bölgelerin hükümdarı olmuştu. İskender Bey'in etrafında Osmanlılara karşı birleşen ailelerden biri olan Spaniler, Leş Birliği'nin kurucu üyesiydi. 15. yüzyılın sonlarında ise ailenin büyük bir kısmı o zaman Venedik Cumhuriyeti'nin toprağı olan Dalmaçya'ya göç etti.

Pal Dukagjini Dukagjini ailesine mensup Arnavut bir soyluydu. O ve akrabası Nicholas Dukagjini, İşkodra civarını Venedik Cumhuriyeti'nin vassalı olarak yöneten Lekë Zaharia'nın vassallarıydı. İlerleyen yıllarda Nicholas Lekë'yi öldürdü ve Dukagjiniler, Venedik'in vassalı olarak kendi himayesindeki köyleri yönetmeye devam etti. Pal ve Nicholas, Türkler Arnavutluk'a seferler düzenlemeye başladığında İskender Bey'in liderliğinde kurulan ve saldırıları savuşturmayı amaçlayan Leş Birliği'nin üyeleriydi. Pal, 1454'te çevredeki çoğu asilzadenin üç yıl önce yaptığı gibi Aragon Krallığı V. Alfonso'nun vassallığını kabul etti. Daha sonra Pal, İskender Bey'i ve Leş Birliği'ni terk ederek birlikleri ile birlikte Türklere katıldı.

Arnavut Soylular, Orta Çağ Arnavutluk'unun yönetici sınıfı olan asilzadeler topluluğuydu. Bu soyluların yönetimindeki Arnavut prenslikleri genellikle çevredeki Venedik Cumhuriyeti, Bizans İmparatorluğu, Sırp İmparatorluğu, Napoli Krallığı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun himayesinde yaşıyordu. Bu prensliklerin yöneticisi olan asilzadeler ise genelde Despot, Dux, Kont ve Župan gibi unvanlar kullansa da Sebastokrator gibi Latince veya Slav orijinli unvanlar da kullanıyorlardı.

Mehmet Beci, Arnavutluk'un tanınmış kişilerindendir. Prizren Birliği'nin Ulgün'deki şubesinin üyelerindendi ve Ülgün Muharebesi sırasında Arnavut gönüllü kuvvetlerinin eş komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">İpekli Bedri Bey</span>

İpekli Bedri Bey, Arnavut siyasetçi. Osmanlı Meclis-i Mebûsan İpek sancağı milletvekili olup II. Dünya Savaşı sırasında İkinci Prizren Birliği'nin kurucularındandı.