Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.
İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.
GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.
Debian, 1993 yılında başlatılmış, Dünya'nın çeşitli bölgelerindeki gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Hurd, GNU/Linux gibi farklı çekirdek seçeneklerine dayalı tamamen özgür bir Linux dağıtımıdır. En yaygın GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian, aynı zamanda Elive, Knoppix, Linux Mint, Mepis, Pardus, Parsix, Ubuntu, Peppermint OS ve Xandros gibi birçok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil etmekte ve Google başta olmak üzere iyi tanınan birçok Web sitesinde de tercih edilmektedir. Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte AMD64, ARM, DEC Alpha, i386, IA-64, PowerPC, SPARC, MIPS, HPPA, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir. Desteklediği donanım ve çekirdek zenginliğinin yanı sıra Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus, dağıtım kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması, yazılım özgürlüğünü denetlemek ve sürekli kılmaya yönelik bir Debian Sosyal Sözleşmesi'nin bulunmasıdır.
BSD, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'in kaynak kodu dağıtımı olan, AT&T'nin UNIX'i için bir eklentiler zinciridir. Birçok açık kaynak kodlu işletim sistemi projesi, 4.4 BSD-Lite olarak bilinen kaynak kodu dağıtımını temel kabul eder. Ek olarak bunlar, özellikle GNU projesi olmak üzere diğer birçok açık kod projesini de kapsar.
GNOME, açık kaynak kodlu, özgür masaüstü ortamı. GNU Tasarısı'na bağlı GNOME Projesi topluluğunca geliştirilmekte olan GNOME, Unix ve BSD tabanlı birçok işletim sistemine kurulabilmektedir.
FreeDOS, Microsoft'un 1999'da MS-DOS'u geliştirmeyi durdurması üzerine serbest DOS'u yaşatmak için doğmuş GNU Genel Kamu Lisansı kapsamında açık kaynaklı gelişmiş bir DOS tabanlı işletim sistemidir. Amacı DOS ile %100 uyumlu olmaktır ve bu hedefe neredeyse tümüyle ulaşılmıştır. Bu işletim sistemi ile yine açık kaynaklı Arachne web tarayıcısını kullanarak, çok eski bilgisayarlar ile internete bağlanmak mümkündür.
Nexenta OS OpenSolaris projesi ile Oracle firmasının Solaris'in kaynak kodlarını açmasından sonra ortaya çıkan OpenSolaris dağıtımıdır. Nexenta OS, Solaris (SunOS) çekirdeğine sahiptir.
Maemo, Nokia'nın akıllı telefonlar ve tablet bilgisayarlar için geliştirdiği, açık kaynaklı ve Debian tabanlı bir mobil işletim sistemidir. Maemo, tabanında Linux ailesinden olan Debian üzerine ve GUI yani görsel kullanıcı arayüzü ise yine açık kaynaklı GNOME kütüphaneleri üzerine kurulmuştur. Maemo altında pencere yöneticisi olarak Matchbox ve görsel kullanıcı arayüzü için de GTK tabanlı Hildon kullanılır. Nokia 770, Nokia N800, Nokia N810 ve Nokia N900 modellerinde bulundu.
Linux-libre, Linux çekirdeğinin değiştirilmiş sürümlerinden sağlanan bir GNU paketi ve işletim sistemi çekirdeğidir. Bu tasarının hedefi kaynak kodu olmayan, kod şaşırtması bulunan ve özgür olmayan her yazılımın Linux çekirdeğinden çıkarılmasıdır.
GNU C Library, bilinen adıyla glibc, GNU Tasarısı'nın C standart kütüphanesi uyarlamasıdır. Adına rağmen artık doğrudan C++ desteği bulunur. 1990'ların başında Özgür Yazılım Vakfı tarafından GNU işletim sistemi için geliştirilmeye başlanmıştır.
uname (veya unix name) - Unix ve Unix benzeri işletim sistemleri bir yazılım konsol programı olup, sistem hakkında bilgi verir. Geçerli makine ve üzerinde çalışdığı işletim sistemi hakkında isim, sürüm ve diğer ayrıntıları yazdırır. uname sistem çağrısı ve komut PWB / UNIX ile ilk kez ortaya çıktı. Her ikisi de POSIX tarafından belirtilir.
PF, BSD lisanslı bir stateful paket filtresi olup, güvenlik duvarı için merkezi bir yazılım parçasıdır. Netfilter (iptables), ipfw ve ipfilter ile karşılaştırılabilir.
IPFilter birçok Unix benzeri işletim sistemleri için güvenlik duvarı hizmetleri ve Ağ adresi dönüşümü (NAT) sağlayan açık kaynaklı bir yazılım paketidir. Yazar ve yazılım sürdürücüsü Darren Reed'tir. IPFilter hem IPv4 hem de IPv6 protokollerini destekler ve durum bilgisi olan bir güvenlik duvarıdır.
XNU, MacOS işletim sisteminde kullanılmak üzere Aralık 1996'dan beri Apple'da geliştirilen ve Darwin işletim sisteminin bir parçası olarak ücretsiz ve açık kaynaklı yazılım olarak piyasaya sürülen bilgisayar işletim sistemi çekirdeğidir. Ayrıca, iOS, tvOS ve watchOS işletim sistemlerinin çekirdeği olarak da kullanılır. XNU, "X Not Unix"'in bir kısaltmasıdır.
ipfirewall veya ipfw bir FreeBSD IP, durum bilgisi olan güvenlik duvarıdır, paket filtresi vardır ve trafik yönetimi kolaylığı sağlar. Kural kümesi mantığı, IPFilter hariç diğer birçok paket filtresine benzemektedir. ipfw, FreeBSD gönüllüleri tarafından yazılmakta ve yönetilmektedir. Sözdizimi, gelişmiş filtreleme özelliklerinin kullanılmasını ve böylece kullanıcıların gelişmiş gereksinimlerinin karşılamasını sağlar. Yüklenebilir bir çekirdek modülü olarak kullanılabilir veya çekirdeğe dahil edilebilir; mümkünse yüklenebilir bir çekirdek modülü olarak kullanılması şiddetle önerilir. ipfw, 2011'deki Mac OS X 10.7 Lion sürümüne kadar Mac OS X'in yerleşik güvenlik duvarıydı. Tıpki FreeBSD gibi ipfw de gibi açık kaynak kodludur. M0n0wall ve FreeNAS dahil olmak üzere birçok FreeBSD tabanlı güvenlik duvarı ürününde kullanılmaktadır. IPFW'nin erken bir sürümü Linux için ilk güvenlik duvarı uygulaması olarak kullanıldı. Modern bir ipfw portu ve dummynet trafik şekillendirici Linux ve Microsoft Windows için kullanılabilir. wipfw, ipfw'nin eski (2001) sürümünün bir Windows bağlantı noktasıdır.
MX Linux, kararlı Debian'a dayanan ve MX topluluğu tarafından oluşturulan veya paketlenen ek yazılımlarla birlikte temel olarak antiX bileşenlerini kullanan orta ağırlıkta bir GNU/Linux işletim sistemidir. Bu dağıtımların her birinden en iyi araçları ve yetenekleri kullanmak için antiX ve eski MEPIS toplulukları arasında ortak bir girişim olarak ortaya çıkmıştır. Topluluğun belirttiği hedef, "zarif ve verimli masaüstlerini yüksek kararlılık ve sağlam performansla birleştirmek için tasarlanmış bir işletim sistemi ailesi" oluşturmaktır. MX Linux, bağımsız bir KDE Plasma sürümü ve benzersiz bir Fluxbox uygulaması eklediği Xfce masaüstü ortamını ön tanımlı varyant olarak kullanır. Diğer masaüstü ortamları da sisteme eklenebilir veya "spin-off" ISO yansıları kurularak kullanılabilir.
Hyperbola GNU/Linux-libre, i686 ve x86-64 mimarileri için tasarlanmış bir işletim sistemidir. Arch anlık görüntüleri ve Debian geliştirme sürümü temellidir. Genel Linux çekirdeği yerine GNU işletim sistemi bileşenlerini ve Linux-libre çekirdeğini içerir. Hyperbola GNU/Linux-libre, Özgür Yazılım Vakfı tarafından Ücretsiz Sistem Dağıtım Yönergeleri kıstaslarını karşıladığı için tamamen özgür bir işletim sistemi olarak listelenmiştir.
GNU Emacs, özgür bir metin düzenleyicisidir. GNU Projesi kurucusu Richard Stallman tarafından Unix işletim sistemleri için geliştirilen Emacs editörü temel alınarak oluşturulmuştur. GNU Emacs, GNU projesinin merkezi bir bileşeni ve özgür yazılım hareketinin amiral gemisi projesi olmuştur. Adı zaman zaman GNUMACS olarak kısaltılır. GNU Emacs'ın sloganı "genişletilebilir kendi kendini belgeleyen metin düzenleyicisidir".
PulseAudio, freedesktop.org projesi aracılığıyla yayımlanan ağ özellikli bir ses sunucusu programıdır. Esas olarak Linux, FreeBSD ve OpenBSD gibi çeşitli BSD dağıtımları, macOS ve ayrıca Illumos dağıtımları ve Solaris işletim sistemi üzerinde çalışır. Uygulamalar ve donanım arasında bir ara yazılım görevi görür ve ham PCM ses akışlarını yönetir.
