deb
 | |
| Dosya uzantısı: | .deb |
|---|---|
deb, Debian paketlerinin uzantısıdır. İsmini Debian'ın geliştiricisi Ian Murdock'un eşi Debra'ın isminin ilk üç harfinden almıştır.
Ayrıca bakınız
- GNU/Linux
- Debian
- Linux dağıtımları
- Ian Murdock
| |
| Dosya uzantısı: | .deb |
|---|---|
deb, Debian paketlerinin uzantısıdır. İsmini Debian'ın geliştiricisi Ian Murdock'un eşi Debra'ın isminin ilk üç harfinden almıştır.
Arşiv biçimleri | |
|---|---|
| Yalnızca arşivleme |
|
| Yalnızca sıkıştırma | |
| Arşivleme ve sıkıştırma | |
| Yazılım paketleme ve dağıtım | |
| Belge paketleme ve dağıtımı |
|
Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.
Debian, 1993 yılında başlatılmış, Dünya'nın çeşitli bölgelerindeki gönüllüler tarafından hazırlanan; GNU/Hurd, GNU/Linux gibi farklı çekirdek seçeneklerine dayalı tamamen özgür bir Linux dağıtımıdır. En yaygın GNU/Linux dağıtımlarından biri konumundaki Debian, aynı zamanda Elive, Knoppix, Linux Mint, Mepis, Pardus, Parsix, Ubuntu, Peppermint OS ve Xandros gibi birçok GNU/Linux dağıtımına da kaynak teşkil etmekte ve Google başta olmak üzere iyi tanınan birçok Web sitesinde de tercih edilmektedir. Debian, farklı işletim sistemi çekirdekleriyle birlikte AMD64, ARM, DEC Alpha, i386, IA-64, PowerPC, SPARC, MIPS, HPPA, S390 gibi çok sayıda donanım platformunda da çalışabilmektedir. Desteklediği donanım ve çekirdek zenginliğinin yanı sıra Debian'ı diğer dağıtımlara nispetle özgün kılan en önemli husus, dağıtım kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması, yazılım özgürlüğünü denetlemek ve sürekli kılmaya yönelik bir Debian Sosyal Sözleşmesi'nin bulunmasıdır.
Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.
Ubuntu, Linux tabanlı özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Bilgisayarlar, sunucular ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilmektedir. Ubuntu projesi Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla başlatılmış olup ilk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmıştır. Ubuntu’nun masaüstü sürümü günümüzde 40 milyonu aşkın kullanıcı sayısıyla dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.
Pardus, Türkiye'de TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen bir GNU/Linux dağıtımı olan işletim sistemi. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup, ilk kararlı sürümü 27 Aralık 2005'te yayınlanmıştır. Kamu kurum ve kuruluşlarına yönelik olarak geliştirilmekte olup bireysel kullanıcılar tarafından da kullanılabilmektedir. Masaüstü, bulut, ARM, sunucu, konteyner ve akıllı tahta sürümleri bulunur.
Ian Murdock, Debian adını verdiği GNU/Linux açık kaynaklı özgür yazılım projesinin kurucusu ve ana geliştiricisidir. Progeny Debian ticari etkinliklerini sürdürdüğü şirketidir.
Gelişmiş Paketleme Aracı, Debian GNU/Linux ve Debian tabanlı dağıtımlarda kullanılan paket yönetim sistemidir. APT, önceden derlenmiş dosyalardan ya da kaynak kodlarının derlenmesiyle yazılım paketlerinin alınmasını, yapılandırılmasını ve kurulumunu otomatikleştirerek yazılım yönetme sürecini basitleştirmeyi sağlar.
Linux Mint, Ubuntu ve Debian temel alınarak geliştirilen, masaüstü kullanıcılarına yönelik bir Linux dağıtımıdır. Linux Mint, "güçlü ve kullanımı kolay, hem de modern, şık bir işletim sistemi" olmayı hedeflemektedir.
Bruce Perens açık kaynak topluluğunun lideridir. Açık Kaynak Tanımı'nın yaratıcısı olan Perens aynı zamanda, açık kaynak ve manifestosunun ilk resmi duyurusunu yapmıştır. Eric S. Raymond ile birlikte Open Source Initiative'in yarı kurucusudur. 2005 yılında Birleşmiş Milletler Kalkınma Programının daveti ile Birleşmiş Milletler Bilgi Toplumu Dünya Zirvesinde açık kaynağı temsil etmiştir.
Maemo, Nokia'nın akıllı telefonlar ve tablet bilgisayarlar için geliştirdiği, açık kaynaklı ve Debian tabanlı bir mobil işletim sistemidir. Maemo, tabanında Linux ailesinden olan Debian üzerine ve GUI yani görsel kullanıcı arayüzü ise yine açık kaynaklı GNOME kütüphaneleri üzerine kurulmuştur. Maemo altında pencere yöneticisi olarak Matchbox ve görsel kullanıcı arayüzü için de GTK tabanlı Hildon kullanılır. Nokia 770, Nokia N800, Nokia N810 ve Nokia N900 modellerinde bulundu.
LXDE, Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilen özgür ve açık kaynak kodlu bir masaüstü ortamıdır.
Mark Richard Shuttleworth, Güney Afrikalı girişimci ve ikinci uzay turisti. Uzaya çıkan ilk Afrika ülkesi vatandaşı oldu.
Benjamin Mako Hill,, Amerikalı bilişimci ve yazardır. Debian ve Ubuntu projelerinin bir parçası olarak özgür yazılım geliştiricisi olarak katkı sağlamaktadır, teknik konudaki iki kitapı çok satmaktadır, Debian GNU/Linux 3.1 Bible (978-0-7645-7644-7) ve The Official Ubuntu Book (978-0-13-243594-9). Hâlen Özgür Yazılım Vakfı yönetim kurulunda hizmet vermektedir. MIT Media Lab Yüksek Derecesi vardır ve özgür yazılım topluluğu MIT Sloan School of Management okulunda kıdemli araştırmacı olarak görev yapmaktadır. GNU Tasarısı'nda konuşmacıdır. 2006 yılından beri Mika Matsuzaki ile evlidir.
Kali; Linux tabanlı, CD'den başlatma seçenekli BackTrack yapımcıları tarafından 2013 yılında oluşturulmuş olan bir güvenlik kontrol işletim sistemi. Offensive Security Ltd. aracılığıyla Mati Aharoni, Devon Kearns ve Raphaël Hertzog tarafından geliştirilmekte ve finanse edilmektedir. İçerisindeki araçlar sayesinde birçok alanda güvenlik testi yapmak ve yazılım geliştirmek mümkün. Masaüstü ortamı olarak KDE, GNOME ve Xfce ortamı bulunmaktadır. Ayrıca 64-bit (amd64), 32-bit (i386), ARM ve Armel alt yapı desteği de vardır.
KDE Plasma 5, Unix benzeri işletim sistemlerinde çalışmak üzere KDE Plasma 4 masaüstü ortamının halefi olarak 15 Temmuz 2014 tarihinde yayınlanan masaüstü ortamıdır.
Çatal ya da çatallama, bir yazılım projesinin mevcut kaynak kodları kopyalanarak başlatılan yeni projeye verilen addır. Özgür yazılım alanında yaygın bir şekilde görülmekle birlikte özel mülk yazılımlarda da örnekleri görülebilir.
Familiar Linux, iPAQ makineleri ve diğer kişisel dijital asistanlar için bir Linux dağıtımıdır. OPIE veya GPE Palmtop Ortamını grafiksel kullanıcı arabirimi olarak kullanabilir. Bu makinelerde Windows CE'nin yerini aldı. Familiar Linux pek çok uygulama içeren eksiksiz bir işletim sistemiydi.
MX Linux, kararlı Debian'a dayanan ve MX topluluğu tarafından oluşturulan veya paketlenen ek yazılımlarla birlikte temel olarak antiX bileşenlerini kullanan orta ağırlıkta bir GNU/Linux işletim sistemidir. Bu dağıtımların her birinden en iyi araçları ve yetenekleri kullanmak için antiX ve eski MEPIS toplulukları arasında ortak bir girişim olarak ortaya çıkmıştır. Topluluğun belirttiği hedef, "zarif ve verimli masaüstlerini yüksek kararlılık ve sağlam performansla birleştirmek için tasarlanmış bir işletim sistemi ailesi" oluşturmaktır. MX Linux, bağımsız bir KDE Plasma sürümü ve benzersiz bir Fluxbox uygulaması eklediği Xfce masaüstü ortamını ön tanımlı varyant olarak kullanır. Diğer masaüstü ortamları da sisteme eklenebilir veya "spin-off" ISO yansıları kurularak kullanılabilir.
SparkyLinux, masaüstü odaklı geliştirilmiş, Debian tabanlı bir işletim sistemidir. Önceden yüklenmiş çeşitli masaüstü ortamı seçeneklerinden birini seçmek mümkündür. Tüm uygulamaların en güncel sürümünü temin edebilmek için SparkyLinux her sene 3-4 kez yayımlanır.
Devuan, systemd yerine sysvinit, runit veya OpenRC kullanan Debian Linux dağıtımının bir çatalıdır. Devuan, systemd gibi projeler tarafından "kilitlenmeyi" önlemeyi amaçlar ve Linux'u diğer Unix sistemlerinden ayırmaktan kaçınmak için diğer init sistemleriyle uyumluluğu korumayı hedefler.