İçeriğe atla

Davos Krizi

Erdoğan'ın, "One Minute" çıkışını yaptığı 2009 Dünya Ekonomik Forumu'ndan ayrılırken çekilmiş bir fotoğrafı.

Davos Krizi veya "One Minute" Çıkışı, 29 Ocak 2009 tarihinde İsviçre'nin Davos kentinde düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu panelinde dönemin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Dünya Ekonomik Forumu Moderatörü David Ignatius ve İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres arasında yaşanmış olaydır. Olayda Erdoğan moderatörün tutumuna tepki göstermiş, İsrail'in Filistin'e karşı zulümde bulunduğunu savunmuş ve ardından paneli terk etmiştir.[1][2][3]

Diyalog

Moderatör David Ignatius: Evet gerçekten de çok ateşli bir konuşmaydı...
Erdoğan: One minute, one minute, one minute... Olmaz!.. One minute! (Alkışlar)
Moderatör David Ignatius: Peki Sayın Başbakan, size de söz veriyorum ama lütfen hakikaten bir dakika sürsün.
Erdoğan: Sayın Peres, benden yaşlısın. Sesin çok yüksek çıkıyor. Biliyorum ki sesinin bu kadar çok yüksek çıkması bir suçluluk psikolojisinin gereğidir. Benim sesim bu kadar yüksek çıkmayacak, bunu da böyle bilesin. Öldürmeye gelince, siz öldürmeyi çok iyi bilirsiniz! Plajlardaki çocukları nasıl öldürdüğünüzü, nasıl vurduğunuzu çok iyi biliyorum. Ülkenizde başbakanlık yapmış olan iki kişinin bana önemli lafları vardır: "Tankların üzerinde Filistin'e girdiğim zaman kendimi bir başka mutlu addediyorum" diyen başbakanlarınız vardır. "Tankların üzerine çıkıp da Filistin'e girdiğim zaman kendimi mutlu addediyorum" diyen başbakanlarınız olmuştur ve bana sayılar veriyorsunuz. İsim de veririm, merak edenleriniz vardır belki. Şu zulme alkış tutanları da ayrıca kınıyorum. Çünkü bu çocukları öldürenleri, bu insanları öldürenleri kalkıp da alkışlamak, öyle zannediyorum ki o da ayrı bir insanlık suçudur. Bakınız burada bir gerçeği bir kenara atamayız. Ben şurada çok not aldım ama bu notların hepsini cevaplayacak fırsatım yok. Fakat ben buradan sadece size iki söz söyleyeceğim. Bir...
Moderatör David Ignatius: Sayın Başbakan... Sayın Başbakan... Tartışmayı... Tartışmayı yeniden başlatamayız.
Erdoğan: Excuse me, excuse me, bir, Tevrat... Excuse me, bir... Sözümü kesmeyin!.. Bir: Tevrat altıncı maddesinde der ki "Öldürmeyeceksin!" (Yahudi inancının en kutsal metinlerinden biri olan On Emir'in 6. maddesini kastediyor). Burada öldürme var. İki: Bakın bu da çok enteresan, Gilard Azamonih "İsrail barbarlığı zalimliğin de çok ötesinde bir şey". Bir Yahudi. Bunun yanında, İsrail ordusunda askerlik görevini yapan Oxford Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Profesörü Avi Şalom, İngiliz gazetesi Guardian'da şunu söylüyor, haydut devlet vasfını kazandığını belirtiyor.
Moderatör David Ignatius: Sayın Başbakan... Sayın Başbakan... Ev sahibimiz (Forum'un kurucusu Klaus Schwab) teşekkür konuşması yapacaktı... Sayın Başbakan... Çok teşekkürler ama...
Erdoğan: Sana da çok teşekkür ediyorum! Sana da çok teşekkür ediyorum! Benim için de, benim için de bundan böyle, bundan böyle, Davos bitmiştir. Daha Davos'a gelmem! Bunu da böyle bilesin! (Ignatius'a) Siz konuşturmuyorsunuz! (Peres'i gösteriyor) 25 dakika konuştu, (kendini gösteriyor) 12 dakika konuşturuyorsunuz! Olmaz!

Sonrası

Erdoğan bir daha Davos'a katılmadı. Olay özellikle Arap medyası ve Türkiye'de geniş yer aldı, dünya basınında yer buldu.[4][5] Filistin başta olmak üzere dünya kamuoyunda ses getirdi.[6][7] Olaydan sonra Erdoğan; tepkisinin İsrail halkı ve Şimon Peres'e değil, söz hakkı vermeyen moderatöre olduğunu belirtti.[8] Şimon Peres, Erdoğan'ın sözlerini esefle karşıladığını ifade etti.[9]

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Erdoğan, Emre (2013). "Dış Politikada Siyasallaşma: Türk Kamuoyunun "Davos Krizi" ve Etkileri Hakkındaki Değerlendirmeleri". 10 (37). Uluslararası İlişkiler. s. 37. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023. ...ve “One Minute Çıkışı” olarak bilinen davranışı... 
  2. ^ "Erdoğan'ın 'one minute' çıkışının üzerinden 10 yıl geçti". Anadolu Ajansı. 29 Ocak 2019. 25 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023. 
  3. ^ Okutan, Burcu (30 Ocak 2021). "'One Minute' çıkışının üzerinden 12 yıl geçti: Türkiye-İsrail ilişkileri ne duruma geldi?". Sputnik. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2023. 
  4. ^ "Davos'taki Gazze krizi dış basında". CNN Türk. 1 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2020. 
  5. ^ Webb-Pullman, Julie. "One minute in Gaza". www.aljazeera.com (İngilizce). 25 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. 
  6. ^ "Is This the Transcript of Peres' Call to Erdogan Following Davos Spat?". Haaretz (İngilizce). 25 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. 
  7. ^ Press, Associated (30 Ocak 2009). "Recep Erdogan storms out of Davos after clash with Israeli president over Gaza". the Guardian (İngilizce). 25 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022. 
  8. ^ "Erdoğan: Tavrım moderatöre". Hürriyet. 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  9. ^ Haber7. "Peres'ten Erdoğan'ın o sözlerine tepki". Haber7. 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Recep Tayyip Erdoğan</span> 12. Türkiye cumhurbaşkanı (2014–görevde)

Recep Tayyip Erdoğan, Türk siyasetçi, Türkiye Cumhuriyeti'nin 12. ve şu anki cumhurbaşkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi'nin genel başkanıdır. Daha önce 1994-1998 yılları arasında İstanbul büyükşehir belediye başkanı ve 2003-2014 yılları arasında Türkiye başbakanı olarak görev yapmıştır. Cumhurbaşkanını halkın seçmesi referandumu sonrası 2014'te ilk defa doğrudan halk oyuyla cumhurbaşkanı olmuştur. 2018'de ikinci defa ve son kez 2023'te üçüncü defa cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arap-İsrail savaşları</span> Arap ülkeleri ve İsrail Devleti arasındaki savaşlar

Arap-İsrail savaşları, Arap Birliği ülkeleri ve İsrail arasındaki politik gerilim ve askeri savaşlar dizisidir. Modern Arap-İsrail savaşlarının kökenleri, 19. yüzyıl sonlarına doğru ortaya çıkan Siyonizm ve Arap milliyetçiliğine dayanır. Yahudiler tarafından tarihi anavatan olarak adlandırılan toprakları, Pan-Arap hareketi, Filistinli Araplara ait olarak görür ve Pan-İslamist bağlamda ise, bu toprakların, Müslümanlara ait olduğuna inanılır. Filistinli Yahudiler ve Araplar arasındaki savaş; 20. yüzyılın başlarındaki Nebi Musa ayaklanması (1920), Jaffa ayaklanması, 1929 yılında Filistin ayaklanması ve 1947 yılında büyük bir sivil savaşa dönüşen ve 1948 yılında İsrail Devleti'nin kurulmasıyla bütün Arap Ligi ülkelerine sıçrayan Arap başkaldırışıyla ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Filistin çatışması</span> Levantta devam eden askerî çatışma

İsrail-Filistin çatışması, Filistin ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Filistin topraklarında devam eden silahlı çatışmadır. Başta 1897 Birinci Siyonist Kongresi ve 1917 Balfour Deklarasyonu olmak üzere, Filistin'deki bir Yahudi vatanına ilişkin iddiaların kamuoyuna duyurulması, bölgede erken gerilim yarattı. O zamanlar, Yahudi göçü önemli ölçüde artmasına rağmen, bölgedeki Yahudi nüfusu çok azdı. İngiliz hükûmetine "Filistin'de Yahudi halkı için ulusal bir yuva kurulması" için bağlayıcı bir yükümlülük içeren Filistin Mandası'nın kurulması ardından gerilim, Yahudiler ve Araplar arasında çatışmaya dönüştü. Erken çatışmayı çözme girişimleri, 1947 Birleşmiş Milletler Filistin Bölme Planı ve daha geniş Arap-İsrail çatışmasının başlangıcı olan 1947-1949 Filistin savaşıyla sonuçlandı. İsrail-Filistin süregelen durumu, 1967 Altı Gün Savaşı'nda İsrail'in Filistin topraklarını işgal etmesiyle başladı.

<span class="mw-page-title-main">Camp David Sözleşmesi</span> 1978 yılında Mısır ile İsrail arasında imzalanan antlaşma

Camp David Sözleşmesi, Mısır devlet başkanı Enver Sedat ile, İsrail başbakanı Menahem Begin arasında, 12 gün süren gizli pazarlıkların ardından Camp David'de 17 Eylül 1978'de imzalanan ve ABD başkanı Jimmy Carter'ın gözetiminde gerçekleşen bir sözleşmedir. Bu sözleşme ile ilk kez bir Arap ülkesi İsrail'i resmen tanımış ve ele geçirdiği topraklar üzerindeki varlığını meşru olarak kabul etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">David Ben-Gurion</span> İsrailin ilk başbakanı

David Ben-Gurion veya David Grün, İsrail'in ilk başbakanı ve İsrail Devleti'nin kurucusudur. 14 Mayıs 1948'de Tel Aviv'de İsrail Bağımsızlık Bildirgesi'ni okumuş ve 1948 Arap-İsrail Savaşı'nda ülkenin liderliğini yapmıştır. 1942 yılında New York'ta düzenlenen Biltmore Konferansı'nın programını hazırlayan kişi oldu. Ayrıca Gurion, hükûmetteki görevinden ve daha sonra Knesset'ten ayrıldıktan sonra Ulusun Atası payesi ile onurlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İzak Rabin</span> 5. İsrail başbakanı

İzak Rabin, İsrailli asker ve politikacı. İsrail’in 5. Başbakanı olan Rabin, 1974-77 yılları arasında ve 1992 ile 1995 yılındaki suikastına kadar olan süre olmak üzere iki dönem başbakanlık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Şimon Peres</span> 9. İsrail devlet başkanı

Şimon Peres, İsrailli siyasetçi ve İsrail Devleti'nin 9. Başkanı.

Nevzat Yalçıntaş, Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Binyamin Netanyahu</span> 9. İsrail başbakanı

Binyamin "Bibi" Netanyahu (; İbranice: 

<span class="mw-page-title-main">Nur Batur</span>

Nur Batur Türk gazeteci ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">David Ignatius</span>

David Robert Ignatius, Amerikalı gazeteci ve yazardır. 2008 yılı itibarıyla Washington Post gazetesinin editör yardımcılığı görevinde bulunmaktadır. 2009 yılının Ocak ayında İsviçre'nin Davos kentinde, Türkiye başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Perez arasında yaşanan Davos Krizi'ni yöneten moderatördür. Bu olaydan sonra moderatör görevine son verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Oslo I Anlaşması</span>

Oslo I Anlaşması veya Oslo I, resmen Geçici Yönetim Düzenleme İlkelerinin Bildirgesi olarak adlandırılır ve Filistin-İsrail çatışması için bir dönüm noktasıdır. Bu görüşme, İsrail ile Filistin temsilcilerinin üst düzeyde ilk doğrudan yüz yüze anlaşma çabası olarak tarihe geçmiştir. Bu anlaşma görüşmeleri İsrail ve Filistinliler arasındaki çatışmaların iki taraf arasında kalan nihai olarak çözecek bir anlaşma ve gelecekteki ilişkiler için bir çerçeve olarak düşünülmüştü.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Türkiye-İsrail ilişkileri, Türkiye ile İsrail’in, Türkiye’nin İsrail’i tanıdığı Mart 1949 tarihinden sonra kurdukları ikili ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Namık Tan</span> Türk diplomat

Namık Tan, Türk diplomat ve siyasetçi. 2010-2014 yılları arasında Türkiye'nin Amerika Birleşik Devletleri büyükelçiliği görevini yürütü.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Ürdün Barış Antlaşması</span>

İsrail–Ürdün Barış Antlaşması, iki ülke arasında devam eden çeşitli sorunları ve toprak anlaşmazlıkları çözmek amacıyla 1994 yılında imzalanan barış antlaşmadır. İki ülke arasında yaşanan sorunlardan dolayı toplamda 18.3 milyar dolarlık bir kayıp meydana gelmişti. Bu barış antlaşması İsrail ile Filistin Ulusal Yönetimi arasında devam eden Ortadoğu Barış Süreci'nin bir kolu olmuştur. Antlaşma, 26 Ekim'de Arava Vadisi'nin güney sınırlarında imzalanmıştır. Bu antlaşmayla Ürdün, Mısır'dan sonra İsrail ile ilişkilerini normalleştiren 2. Arap ülkesi olmuştur.

Gabby Levy, Türk Yahudisi İsrailli diplomat ve büyükelçi.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Bourgès-Maunoury</span> Fransız siyasetçi (1914-1993)

Maurice Jean Marie Bourgès-Maunoury, Fransız siyasetçi ve eski başbakandır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-İsrail ilişkileri</span> iki devlet arasındaki ilişki

Azerbaycan-İsrail ilişkileri, Azerbaycan ve İsrail arasındaki politik, ekonomik ve diğer devletlerarası ilişkiler.

Hamas-İsrail Savaşı öncesi Türkiye, İsrail ile normalleşme sürecinden önce İsrail'in birçok saldırı ve açıklamalarını kınamaktaydı. Normalleşme sürecinde İsrail Cumhurbaşkanı Yitzhak Herzog 9-10 Mart 2022 tarihlerinde Türkiye'ye resmî bir ziyarette bulundu. Ancak 2023 Mescid-i Aksa çatışmaları sonrasında Türkiye, yeniden kınama ve sert bir tutum içerisine girdi. Hatta çatışmalar hakkında açıklama yapan Erdoğan, İsrail'in yaptığı müdahalelere "İsrail’in yaptığı zulüm ve provokasyon siyasetidir" dedi. İsrail ile yeniden normalleşme sürecine giren Türkiye, 20 Eylül 2023'te Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail Başbakanı Netanyahu ile bir araya geldi. Fakat 7 Ekim'de başlayan Hamas-İsrail Savaşı ile yeniden normalleşme süreci bozulmuş ve Türkiye oldukça ciddi bir siyasete girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İzak Rabin suikastı</span> 1995 yılında Tel Avivde gerçekleşen cinayet

İzak Rabin suikastı, İsrail’in 5. Başbakanı İzak Rabin‘e karşı 4 Kasım 1995 tarihinde Aşırı sağcı olan Yigal Amir tarafından yapılmış olan ve İzal Rabin’in ölümüyle sonuçlanan suikast girişimi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.