İçeriğe atla

David Ruelle

David P. Ruelle
David Ruelle (1973)
Doğum20 Ağustos 1935 (89 yaşında)
Ghent, Belçika
Milliyet
Mezun olduğu okul(lar)Université Libre de Bruxelles
Tanınma nedeni
  • Dobrushin-Lanford-Ruelle denklemleri
  • Haag–Ruelle saçılma teorisi
  • Ruelle zeta fonksiyonu
  • Sinai–Ruelle–Bowen ölçüsü
Ödüller
  • Dannie Heineman Prize for Mathematical Physics (1985)
  • Boltzmann Medal (1986)
  • Holweck Prize (1993)
  • Matteucci Medal (2004)
  • Henri Poincaré Prize (2006)
  • Max Planck Madalyası (2014)
  • Dirac Medal (2022)
Kariyeri
DallarıMatematiksel fizik
Çalıştığı kurumlarETH Zurich
Institute for Advanced Study
Institut des Hautes Études Scientifiques
Rutgers Üniversitesi
Doktora öğrencileriGiovanni Gallavotti

David Ruelle (d. 20 Ağustos 1935, Gent), Belçikalı, 1984 yılında ise Fransız vatandaşlığı kazanan matematiksel fizikçi.

İstatistik fizik ve dinamik sistemler üzerine çalışmaları olup türbülans konusunda yeni bir teori geliştirmiştir.

Université Libre de Bruxelles'de fizik okudu ve doktorasını 1959 yılında elde etti. İki yılı (1960-1962) ETH Zürih'te, akabinde iki yılı da Princeton, New Jersey'de, Institute for Advanced Study'de geçti. 1964'te Institut des Hautes Études Scientifiques'te (IHES) hocalık yaptı. 1993 Holweck Ödülü'nun sahibi oldu.[1] 2004'te Matteucci Madalyası'na, 2006'da Henri Poincaré Ödülü'ne, 2014'te Max Planck Madalyası'na lâyık görüldü. 2022'de David Ruelle ICTP'nin Dirac Madalyası ile ödüllendirildi. Matematiksel Fizik için, Eliiott H. Lieb ve Joel Lebowitz ile birlikte “Klasik ve kuantum fiziksel sistemlerin istatistiksel mekaniğinin anlaşılmasına çığır açan ve matematiksel olarak titiz katkılarından dolayı” bu ödüle layık görüldüler.[]

Yapıtları

  • David Ruelle, Statistical Mechanics, Rigorous Results, New York, Benjamin, 1969
  • David Ruelle, Thermodynamic Formalism, Reading, Addison-Wesley, 1978
  • David Ruelle, Hasard et chaos, Paris, Éd. Odile Jacob, 1991 (Rastlantı ve Kuram olarak Türkçeye Deniz Yurtören tarafından çevrilmiştir)
  • David Ruelle, L'étrange beauté des mathématiques, Paris, Éd. Odile Jacob, 2008

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roger Penrose</span> İngiliz matematiksel fizikçi, eğlence amaçlı matematikçi ve filozof

Sir Roger Penrose OM FRS, İngiliz matematiksel fizikçi, matematikçi ve bilim felsefecisidir. Oxford Üniversitesi Matematik Enstitüsü'nde Matematik Fahri Profesörüdür ve aynı zamanda Wadham Koleji'nde Fahri Akademi Üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Allais</span> Fransız ekonomist (1911 – 2010)

Maurice Allais, Fransız bilim insanı. İktisat ve fizik alanında çalışmaları ile tanınır. 1988 yılında iktisat alanında Nobel Ödülü'ne layık görüldü.

Joan Miró Ferra, Katalan ressam ve heykeltıraş.

<span class="mw-page-title-main">James Franck</span> Alman fizikçi (1882 – 1964)

James Franck, Hamburg doğumlu, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü kazanmış bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Kenneth Wilson</span>

Kenneth Geddes Wilson, Amerikalı teorik fizikçidir. 1982'de maddede ikinci mertebeden faz geçişleri konusunda, komşu moleküllere olan etkisini de hesaba katan bir teori geliştirdiği için Nobel Fizik Ödülüne layık görüldü. Diğer bir önemli çalışması da Kuvantum alan kuramında kullanılan renormalizasyon grupları tekniğini ve felsefesini geliştirmiş olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Edward Witten</span> Amerikalı teorik fizikçi

Edward Witten Amerikalı teorik fizikçi ve İleri Araştırmalar Enstitüsü'nde profesör. Süpersicim Teorisi'nde dünyanın önde gelen araştırmacılarından. Teorik fiziğe geniş katkılar yaptı ve matematiğin gelişimine katkılarından dolayı 1990'da Fields Madalyası ile ödüllendirildi. 1995'te, Güney Kaliforniya Üniversitesi'ndeki bir konferansta M-teorisinin varlığını ileri sürdü ve M-teorisini daha önce gözlenen birtakım ikilikleri açıklamak için kullanması sicim teorisi'nde ikinci süpersicim devrimi olarak adlandırılan yeni bir araştırmayı harekete geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Paul Durand-Ruel</span> Fransız galerici (1831-1922)

Paul Durand-Ruel, İzlenimcilik sanat akımının içinde yer almış Fransız sanat simsarı. Durand-Ruel, ressamlarına maaş bağlayan ve kişisel sergiler düzenlemelerine destek veren ilk modern sanat tüccarlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">David Gross</span>

Jonathan David Gross, Yahudi kökenli Amerikalı parçacık fizikçisi ve sicim kuramcısıdır. Frank Wilczek ve David Politzer ile birlikte, asimptotik serbestlik keşiflerinden dolayı Fizik 2004 Nobel Ödülü verilmişitir. Hâlen Kaliforniya Üniversitesi, Santa Barbara Teorik Fizik Kavli Enstitüsü Teorik Fizik bölümü Frederick W. Gluck Başkanı,direktörü ve sahibidir. Ayrıca, UC Santa Barbara Fizik Bölümü'nde öğretim üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Frank Wilczek</span> Amerikalı fizikçi

Frank Anthony Wilczek Nobel Fizik ödülü sahibi Amerikalı kuramsal fizikçidir. Hâlen Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Herman Feshbach fizik profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kai Siegbahn</span> İsveç fizikçi (1918-2007)

Kai Manne Börje Siegbahn 1981'de "yüksek çözünürlükte elektron spektroskopisinin geliştirilmesine katkısı" dolayısıyla Nobel Fizik Ödülü kazanmış İsveç fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Bertram Brockhouse</span> Kanadalı Fizikçi

Bertram Neville Brockhouse, Kanadalı fizikçi. "Nötron spektroskopisinin" özellikle de "Yoğun madde çalışmalarında kullanılan nötron saçılımı tekniklerinin" geliştirilmesine öncü nitelikte katkıları için için 1994 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Subrahmanyan Chandrasekhar</span>

Subrahmanyan Chandrasekhar, Hint asıllı Amerikalı astrofizikçi. A. Fowler ile birlikte 1983'te kara deliklerin yüksek kütleli yıldızların evrimlerinin son aşamalarından biri olduğunu matematiksel teori haline getirdiklerinden dolayı Nobel Fizik Ödülünü kazanmıştır. 1930 Nobel Fizik Ödülü sahibi Chandrasekhara Venkata Raman'ın yeğenidir. Chandrasekhar limiti olarak bilinen astrofizik kavramını ortaya atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nicolaas Bloembergen</span> Hollandalı-Amerikalı fizikçi (1920 – 2017)

Nicolaas Bloembergen, Hollanda doğumlu Amerikalı Nobel Ödülü sahibi fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Charles Townes</span> Amerikalı fizikçi (1915 – 2015)

Charles Hard Townes, Amerikan Nobel Ödüllü fizikçi ve eğitimci. Townes en çok maserler üzerindeki teori ve uygulama çalışmaları ile bilinir. Maserlerin ana patentini alan Townes ayrıca maser ve lazer araçları ile bağlantılı kuantum elektroniği üzerinde de çalışmıştır. Bu çalışmaları nedeniyle 1964 yılında Nikolay Basov ve Aleksandr Prohorov ile birlikte Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">David Thouless</span> İngiliz fizikçi (1934 – 2019)

David J. Thouless tam adı ile David James Thouless, Britanyalı fizikçi ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Michael Kosterlitz</span> İngiliz fizikçi

John M. Kosterlitz tam adı ile John Michael Kosterlitz, Britanyalı fizikçi ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Duncan Haldane</span> İngiliz fizikçi

Duncan Haldane tam adı ile Frederick Duncan Michael Haldane, İngiliz fizikçi ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Yakir Aharonov</span>

Yakir Aharonov Kuantum Fiziği üzerine uzman bir fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Odile Decq</span> Fransız mimar, şehir plancısı ve akademisyen

Odile Decq, ödüllü Fransız mimar, şehir plancısı ve akademisyendir. Paris merkezli mimarlık ofisi Studio Odile Decq'in ve 2014 yılında açılan Confluence Institute okulunun kurucusudur. Kentsel planlama, sergi tasarımı, ürün tasarımı gibi farklı ölçeklerde çalışmaları vardır. Kendine özgü goth görünüşü ile bilinir. Mimarlığa katkılarından ötürü 2003 yılında kendisine Légion d'honneur verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">David Deutsch</span>

David Elieser Deutsch FRS Oxford Üniversitesi'nde çalışan bir İngiliz fizikçidir. Oxford Üniversitesi Clarendon Laboratuvarı'ndaki Kuantum Hesaplama Merkezi'nde (CQC) Atom ve Lazer Fiziği Bölümü'nde Misafir Profesör olarak görev yapmaktadır. Kuantum Turing makinesi için bir tanım formüle ederek ve bir kuantum bilgisayarda çalışmak üzere tasarlanmış bir algoritma belirleyerek kuantum hesaplama alanına öncülük etmiştir. Ayrıca kuantum anahtar dağıtımı için dolaşık durumların ve Bell teoreminin kullanılmasını önermiştir ve kuantum mekaniğinin birçok dünya yorumunun bir savunucusudur.