İçeriğe atla

David Nolan (politikacı)

David Fraser Nolan (23 Kasım 1943 - 21 Kasım 2010[1]) Amerikalı bir aktivist ve politikacıydı. 1971'de Parti'nin kurulduğu toplantıya ev sahipliği yapan Amerika Birleşik Devletleri Liberter Partisi'nin kurucularından biriydi.[2][3] Nolan daha sonra partiye ulusal komite başkanlığı, parti haber bülteni editörü, tüzük komitesi başkanlığı, yargı komitesi başkanlığı ve platform komitesi başkanlığı dahil olmak üzere bir dizi görevde hizmet etti.

Aynı zamanda, ekonomik özgürlük ve sosyal özgürlük konularını iki boyutlu bir düzlemde sunarak sol ve sağ politik sınıflandırmasını iyileştirme girişimi olan Nolan diyagramının[4] mucidi olarak bilinir.

Çocukluk yılları ve eğitim

Nolan, 23 Kasım 1943'te Washington DC'de doğdu ve Maryland'de büyüdü.[5] Lise yıllarında Ayn Rand ve Robert Heinlein'dan ve onların liberteryenizminden etkilendi. 1965'te siyaset bilimi alanında lisans derecesi ile mezun olarak Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'ne kaydoldu.[6]

Kariyer

Geleneksel siyasi "sol-sağ" tablosu spektrum bir çizgi iken, David Nolan tarafından oluşturulan Nolan Şeması, liberterizmi daha geniş bir politik düşünce gamına yerleştiren bir düzlemdir.
Nolan, 1996 Ulusal Liberteryen Konvansiyonunda kendi adını taşıyan diyagramıyla resmedildi.

Nolan, 1969'da 300'den fazla liberteryen örgütün kontrolünü muhafazakarlardan almak için örgütlendiğinde Özgürlük için Genç Amerikalılar'ın bir üyesiydi.

David Nolan, 2010 yılında senato kampanyası sırasında

Nolan ve grubu, 1971 Temmuz'unda bir özgürlükçü parti kurma işine girişti. Grup, Özgürlük İçin Genç Amerikalılar'ın muhalif üyeleri ve Avrupalı liberteryenler tarafından oluşturulmuş olan Uluslararası Bireysel Özgürlük Derneği de dahil olmak üzere bir dizi liberter arasında örgütlendi. Resmi olarak 11 Aralık 1971'de Özgürlükçü Parti'yi kurdular.[6]

Hayatının son birkaç yılında partinin aldığı yönü sert bir şekilde eleştirdi ve parti liderlerini suçladı. Parti yöneticilerinin, radikal köklerini terk edip küçük ayrıntılara dalmış ve seçimleri kazanmaya gerektiğinden fazla odaklanmış durumda olduklarını söyledi. Aralık 2008'de bir radyo röportajında Lew Rockwell'e verdiği demeçte, "İnsanları korkutabilecek herhangi bir şey söylemekten korkuyorlar çünkü bu, insanların kendilerine oy vermesini engelleyebilir." dedi ve partinin son altı ya da sekiz yılda çok ürkek bir organizasyon haline geldiğini belirtti.[7]

Nolan, 21 Kasım 2010'da Arizona, Tucson'da felç geçirerek öldü.[8][9]

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Şablon:U.S. Libertarian Party

  1. ^ "Libertarian co-founder David Nolan died in Tucson". fox11az.com. 22 Kasım 2010. 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2010. 
  2. ^ Martin, Douglas. David Nolan, 66, Is Dead; Started Libertarian Party 13 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The New York Times, November 22, 2010. "After switching his major to political science, his involvement in conservative politics deepened. He was a founding member of M.I.T. Students for Goldwater in 1964, promoting the Republican presidential candidacy of Senator Barry Goldwater of Arizona, and helped it become the largest chapter in New England."
  3. ^ Bill Winter, "1971–2001: The Libertarian Party's 30th Anniversary Year: Remembering the first three decades of America's 'Party of Principle'" LP News
  4. ^ Doherty, Brian. "Radicals for Capitalism" p. 32. PublicAffairs.
  5. ^ Emma Brown (November 24, 2010). "Co-founder of national Libertarian Party." The Washington Post. Washingtonpost Newsweek Interactive. Retrieved January 13, 2013 from HighBeam Research
  6. ^ a b Brian Doherty Radicals for Capitalism: A Freewheeling History of the Modern American Libertarian Movement, PublicAffairs, 2007, 389–394.
  7. ^ Lew Rockwell Show "David Nolan: What Happened to the Libertarian Party" 14 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  8. ^ Dylan Smith, David Nolan, Libertarian founder, dies at 66 22 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., TucsonSentinel.com, November 21, 2010.
  9. ^ "OUR VIEW: Great defender of freedom passes on (poll)." The Gazette. Colorado Springs, CO. November 23, 2010. Newswire by the Orange County Register. Retrieved January 13, 2013 from HighBeam Research

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anarko-kapitalizm</span> ekonomik teori ve politik felsefe

Anarko kapitalizm özel mülkiyet hakkına, iktidar müdahalesinin reddine ve temel toplumsal etkileşim mekanizması olarak rekabete dayalı serbest piyasanın savunusuna dayanan siyasal düşüncedir. Anarko-kapitalizm, özel mülkiyeti şu şartlarda meşru görür: bir emek ürünü ise, ticaret etkinliğinin bir sonucu ise veya hediye olarak elde edilmiş ise. Ekole göre, anarko kapitalist toplumda; serbest piyasa işleyişini, toplumsal kurumları, yasa uygulamalarını, güvenliği ve altyapıyı, devlet yerine kâr amaçlı rekabete dayalı şirketlerin, yardım derneklerinin veya gönüllülüğe dayanan birliklerin düzenlemesi öngörülür.

Liberteryenizm, özgürlüğün ve özgürlüğün bileşenlerinin siyaset içerisinde en önemli değer olduğuna inanan bir siyaset felsefesidir. Liberteryen felsefeye göre insanlar özgür olduğunda herkes için daha güvenli, daha iyi ve daha adil bir dünya yaratılabilir. Liberteryenizmin bazı türleri ise negatif özgürlüğe daha çok odaklanır. Liberteryenler otonomi ve seçme özgürlüğünü maksimize etmeye çalışır; seçim özgürlüğü, gönüllü iş birliği ve bireysel karar önceliğini vurgular, bu doğrultuda da devletin minimize edilmesini savunur. Popüler anlamda, otoriterlik ile zıt anlamda kullanılır. Liberteryenler otorite ve devlet iktidarı konusunda aynı şüpheciliği paylaşıyorlar, ancak bazıları mevcut ekonomik ve politik sistemlere muhalefetlerinin kapsamı konusunda farklılaşıyor. Çeşitli liberteryen düşünce okulları, devletin ve özel iktidarın meşru işlevlerine ilişkin bir dizi görüş sunar ve genellikle zorlayıcı sosyal kurumların sınırlandırılmasını veya tasfiye edilmesini ister.

Sol liberteryenizm veya sol özgürlükçülük, bireysel özgürlük ve sosyal adalet temelinde farklı yaklaşımlar içermektedir. Sol liberteryenizm, kişisel mülkiyet fikrini kabul etmekte fakat radikal biçimde doğal kaynakların sahipliği konusunda aynı fikirde değildir. Sol liberteryenler, neredeyse tüm doğasal kaynakların; örneğin toprağın, petrolün, altının veya ormanların özel mülkiyet dışı olarak ortaklaşa sahipliği görüşünü benimserler. Sol liberteryenlere göre sadece ilk kişi olmak, keşfetmek veya emeğini söz konusu doğal kaynak ile harmanlamak bu doğal kaynak üzerinde tam bir özel mülkiyet hakkı oluşturmaz. Sol liberteryenizm; Peter Vallentyne, Hillel Steiner ve Michael Otsuka gibi çağdaş teorisyenler tarafından savunulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Liberteryen Parti (Amerika Birleşik Devletleri)</span> Siyasi parti

Liberteryen Parti, sivil özgürlükleri, müdahale karşıtlığını ve laissez faire tarzı kapitalist ekonomiyi destekleyen, sınırlı devlet anlayışının ve sosyal devlet anlayışının kaldırılmasını savunan ABD'deki liberteryen politik partidir. Parti, tüm bireylerin kendi hayatları üzerinde egemen olduğu ve başka insanların çıkarları için bireyin kendi değerlerini feda etmeye zorlanmadığı bir dünya istediğini belirtir.

<span class="mw-page-title-main">Lysander Spooner</span> Amerikalı filozof ve yazar (1808 – 1887)

Lysander Spooner, Amerikalı politik düşünür, deneme ve kitapçık yazarı, üniteryen, kölelik karşıtı, bireyci anarşist, hukuk kuramcısı, sosyalist Birinci Enternasyonal'in bir üyesi ve girişimcidir.

Sağ liberteryenizm, siyasi analistler, akademisyenler ve medya kaynakları tarafından öz-sahipliği, sınırlı hükûmeti savunan, özel mülkiyet haklarını ve serbest piyasayı destekleyen laissez faire eğimli liberteryen felsefeleri tanımlamada kullanılan bir terimdir. İlk olarak klasik liberalizm üzerinden yola çıkmıştır ve günümüzde bu düşüncenin daha uç şekli olarak kabul edilir.

Liberteryen sosyalizm veya özgürlükçü sosyalizm, güdümsüz, ekonomik ya da toplumsal katmansız, birey özgürlüğüne ve eşitliğine dayalı, her tür bilgiye erişmede ve kullanmada fırsat eşitliği sağlayan, anarşist özelliklere sahip bir sosyalizm anlayışıdır.

<span class="mw-page-title-main">Murray Rothbard</span> Amerikalı ekonomist (1926 – 1995)

Murray Newton Rothbard, Avusturya Okulu'na mensup Amerikalı bir iktisatçı, iktisat tarihçisi, siyaset teorisyeni ve aktivisttir. Rothbard, 20. yüzyıl Amerikan liberteryen hareketinin, özellikle de sağ kanat kollarının merkezi bir figürüydü ve anarko-kapitalizmin kurucusu ve önde gelen teorisyenlerinden biriydi. Siyaset teorisi, tarih, ekonomi ve diğer konularda yirmiden fazla kitap yazdı.

<span class="mw-page-title-main">Hans-Hermann Hoppe</span> Alman-Amerikan iktisatçı, filozof ve siyaset teorisyeni

Hans-Hermann Hoppe, Avusturya Okulu'na mensup Alman-Amerikan iktisatçı, filozof ve siyaset teorisyenidir. Las Vegas Nevada Üniversitesi'nde (UNLV) Emeritus Ekonomi Profesörü, Ludwig von Mises Enstitüsü Kıdemli Üyesi ve Mülkiyet ve Özgürlük Derneği'nin kurucusu ve başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Liberteryen siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birçok ülkede liberteryen siyasi partiler mevcuttur. Bu partiler kendilerini liberteryen olarak tanımlamalarına rağmen ideolojilerinde önemli farklılıklar vardır ve hepsi liberteryen gündemin tüm unsurlarını desteklemez.

<span class="mw-page-title-main">Nolan diyagramı</span>

Nolan diyagramı bir siyasi görüş değerlendirme diyagramı olup 1969 yılında David Nolan tarafından oluşturulmuştur. Diyagram siyasi düşünceleri iki vektöre - iktisadi görüş ve kişisel görüş - ayırarak bir çeşit Kartezyen diyagram sunar. Böylece siyasi görüş analizini geleneksel tek boyutlu çizgisel değerlendirme ölçütü olan "sağ-sol" çizgisi dışına çıkarıp iktisadi ve şahsi özgürlükler derecesinde iki boyutlu bir grafiğe yerleştirir.

<span class="mw-page-title-main">Teksas'ta siyaset</span>

Teksas'ta siyaset, ABD'nin eyaletlerinden biri olan Teksas'taki politik konuları ele alır.

George Hamilton Smith, ateizm ve liberteryenizm üzerine yazıları ile tanınan Amerikalı yazar, editör, eğitimci ve konuşmacı.

<span class="mw-page-title-main">Cato Institute</span>

Cato Institute veya Türkçesi ile Cato Enstitüsü veya Kato Enstitüsü; merkezi Washington D.C.'de bulunan liberteryen bir ABD düşünce kuruluşudur. 1974 yılında Ed Crane, Murray Rothbard ve Charles Koch tarafından Charles Koch Vakfı olarak kurulmuş, 1976 Temmuz'unda adı Cato Enstitüsü olarak değiştirilmiştir. 2017 Global Go To Think Tank Index raporuna göre Cato, "Dünya Çapında En İyi Düşünce Kuruluşları"nda 15, "Amerika Birleşik Devletleri'ndeki En İyi Düşünce Kuruluşları" sıralamasında 10. sırada yer almıştır.

Paleoliberteryenizm, liberteryen bir siyasi aktivizm stratejisi. Amerikan anarko-kapitalist teorisyenleri Murray Rothbard ve Lew Rockwell tarafından Soğuk Savaş'ın sona ermesinden sonra Amerikan siyasi bağlamında geliştirildi. 1989'dan 1995'e kadar, zamanın işçi ve orta sınıf insanlarının erişebileceği mesajları kullanarak hükûmet müdahalesine karşı liberteryen muhalefet kavramlarını iletmeye çalıştılar. Genellikle sağ popülizm olarak tanımlanan bu yaklaşım, vatandaşları devlete karşı radikalleştirmeyi amaçlıyordu. Bu aktivizm tarzı için seçtikleri isim, modern liberteryenizmin köklerini, dolayısıyla paleo ön ekini çağrıştırdı. Bu kurucu hareket, 20. yüzyılın ilk yarısında Eski Sağ'ın savaş karşıtı ve New Deal karşıtı duygularını paylaşan Amerikan klasik liberalizmiydi.

<span class="mw-page-title-main">Michael Badnarik</span> Amerikalı yazılımcı (1954 – 2022)

Michael J. Badnarik, Amerikalı bilgisayar mühendisi, politik aktivist, siyasetçi ve radyocu.

<span class="mw-page-title-main">Ron Paul 1988 başkanlık kampanyası</span>

1988'deki Ron Paul başkanlık kampanyası 1987'nin başlarında Teksas'tan eski Kongre Üyesi Ron Paul'un Liberteryen Parti'nin 1988 başkanlık adaylığı için adaylığını açıklamasıyla başladı.

<span class="mw-page-title-main">Burton Blumert</span> Amerikalı yayıncı ve yazar (1929 – 2009)

Burton S. Blumert Burlingame, Kaliforniya'daki Özgürlükçü Çalışmalar Merkezi'nin başkanı, Mises Enstitüsü'nün kurucu ortağı ve başkanı ve LewRockwell.com'un yayıncısıydı. 2008'de emekli olana kadar yaklaşık 50 yıl süren kariyerinde Camino Coin Company'nin sahibi olarak değerli metaller alıp satmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nde liberteryenizm</span>

Amerika Birleşik Devletleri'nde özgürlükçülük yahut liberteryenizm, bireysel özgürlüğü destekleyen bir politik felsefedir. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki muhafazakarlık ve liberalizmin ortak anlamlarına göre, özgürlükçülük ekonomik konularda muhafazakar ve kişisel özgürlük konusunda liberal olarak tanımlanır; ve genellikle müdahalesizliğe dayalı bir dış politikayla ilişkilendirilir. Genel olarak, liberteryenizm içinde dört temel gelenek vardır: 20. yüzyılın ortalarında, New Deal ile ilişkilendirilen liberalizmden sonra Amerika Birleşik Devletleri'ndeki klasik liberalizmin yeniden canlanma geleneğinden gelişen liberteryenizm; Avusturya Okulu ekonomisi ve öznel değer teorisi lehine değer; 1970'lerde Robert Nozick tarafından geliştirilen ve Amerikan ve Avrupa klasik liberal geleneklerinde temelleri atılan liberteryenizm; ve 1971'de kurulan, David Nolan ve Ron Paul gibi politikacıların da dahil olduğu Özgürlükçü Parti ile bağlantılı liberteryenizm

<span class="mw-page-title-main">David Boaz</span>

David Douglas Boaz, Amerikalı yazar, filozof ve editör. Seçkin bir kıdemli kişi ve Amerikalı özgürlükçü bir düşünce kuruluşu olan Cato Enstitüsü'nün başkan yardımcısıydı.