İçeriğe atla

David Korten

David Korten
Doğum30 Temmuz 1937 (87 yaşında)
Longview, Washington,  ABD
VatandaşlıkABD
EğitimStanford Üniversitesi
Mezun olduğu okul(lar)Harvard Üniversitesi
Tanınma nedeniŞirketlerin kontrolündeki küreselleşme eleştirisi
EvlilikFrances Fisher Korten
Resmî sitedavidkorten.org
Kariyeri
DalıÇevre ekonomisi, Alternatif enerji, Sürdürülebilirlik, İklim değişikliği

David C. Korten (d. 30 Temmuz 1937)[1] Amerikalı bir yazar ve Harvard Business School'da çalışmış profesör ve politik aktivisttir. Şirketlerin kontrolündeki küreselleşmenin önde gelen eleştirmenleri arasındadır. "Eğitim ve eğilim olarak psikoloji ve davranış sistemleri öğrencisi"dir.[2] En çok bilinen yayını, When Corporations Rule the World (Dünyayı Yöneten Şirketler[3][4], 1995 ve 2001) adlı çalışmasıdır. 2011 yılında Utne Reader vizyoneri seçilmiştir.[5]

Eğitimi ve kariyeri

David Korten, 1937'de ABD'de, Longview, Washington'da doğdu ve 1955 yılında RA Long Lisesi'nden mezun oldu. Stanford Üniversitesi İşletme Enstitüsü'nden işletme yüksek lisansı ve doktora derecesi aldı. Kendi tabiriyle, kariyerinin "ilk dönemleri [1959'da Stanford'dan ayrıldıktan sonra] Etiyopya'dan başlayarak düşük gelirli ülkelerde işletme okulları kurmaya adanmıştı". Vietnam Savaşı sırasında Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetlerinde yüzbaşı olarak görev yaptı; ABD merkezli öğretim ve organizasyon görevlerini üstlendi.[2] Ardından beş buçuk yıl Harvard Business School'da misafir profesör olarak çalıştı. 1950'lerde Stanford'dayken, Seattle, Washington yakınlarında bulunan ve şu anda yaşadığı Bainbridge Adası'nda Frances Fisher Korten ile evlendi.

Çalışmalarının ana gövdesi

Korten, Harvard'ın orta düzey yönetim, MBA ve doktora programlarının olduğu Harvard Üniversitesi İşletme Fakültesi'nde beş buçuk yıl misafir doçent olarak görev yaptı.

Ayrıca, Nikaragua merkezli Orta Amerika İşletme Enstitüsü'nün Harvard Business School danışmanı olarak çalıştı. Ardından, ulusal aile planlaması programlarının organizasyonunu ve yönetimini güçlendirmek için Ford Vakfı'nın finanse ettiği bir projede, Harvard Uluslararası Kalkınma Enstitüsü'nün çalışanı olarak, başkanlık yaptı.

1970'lerin sonlarında Korten, yaklaşık on beş yıl yaşadığı Güneydoğu Asya'ya taşındı ve Ford Vakfı proje uzmanı olarak çalıştı. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma Ajansı'nda (USAID) kalkınma yönetimi konusunda Asya bölge danışmanı olarak görev yaptı. Bu görevle Pakistan, Hindistan, Bangladeş, Sri Lanka, Tayland, Endonezya ve Filipinler'de bulundu.[2]

Korten, resmi yardım sisteminden hayal kırıklığına uğrayarak, Asya'daki son beş yılını "bölgedeki kalkınma başarısızlığının temel nedenlerini belirlemek ve sivil toplum kuruluşlarının kapasitesini geliştirmek ve ulusal ve küresel düzeyde değişimin stratejik katalizörleri olarak geliştirmek için Asyalı sivil toplum kuruluşlarının liderleriyle çalışmaya adadığını" yazdı.[2] Korten bu organizasyonlar için "gönülü örgütler" ismini kullanmayı tercih etmektedir.[6] Asya'da gözlemlediği yoksulluğun, artan eşitsizliğin, çevresel yıkımın ve toplumsal parçalanmanın, Amerika Birleşik Devletleri ve diğer "gelişmiş" ülkeler de dahil olmak üzere dünyanın hemen her ülkesinde de yaşandığını savundu. Ayrıca, ABD'nin küresel krizi derinleştiren politikaları, hem yurtiçinde hem de yurtdışında, aktif olarak desteklediği sonucuna vardı.

1992 yılında ABD'ye döndü ve demokrasi, eşitlik ve çevre koruma konularında kamuoyu bilincinin geliştirilmesine yardımcı oldu. Bu çerçevede ekonomik küreselleşmenin ve kurumsal gücün genişlemesinin siyasi ve kurumsal sonuçları hakkında bilgiler verdi.

Korten'in de içinde olduğu düşünürler, "dünyayı, uluslararası şirketler ve onların hükümetleri tarafından oluşturulan 'adaletsiz küreselleşme'den" kurtarmak ve sivil toplum önderliğinde “adil bir küreselleşme”ye dönüştürmek istemektedirler.[4] Korten’e göre para tek başına kötü değil, paraya tapmak kötüdür.[7]

Korten, üç ayda bir yayımlanan YES! dergisini yayımlayan Positive Futures ağının eş-kurucusu ve editör kurulu başkanı oldu. Aynı zamanda Business Alliance for Local Living Economies'in kurucu yönetim kurulu üyesi, Uluslararası Küreselleşme Forumu'nun eski bir ortağı[8] ve Roma Kulübü'nün bir üyesidir.

The Post-Corporate World (Şirket Sonrası Dünya)

Korten, 1995 tarihli When Corporations Rule the World adlı kitabında öne sürdüğü argümanlara dayanarak, birkaç konuyu genişletti. Mevcut ekonomik sistemlerin çeşitli gerekçelerle -nüfusun çoğunluğunun yoksullaşması, para biriminin değerinin düşmesine yol açan ve sürekli genişletilen kredi ihtiyacı, enerji ve maddi kaynakların sınırlı limitleri gibi konuların- işlemediğini savundu. Bunların karşısında, alternatif yaşam biçimlerini tartışmak için alternatif bir bağlam ve bunları oluşturmak için olası eylem biçimlerini araştırdı.

The Great Turning (Büyük Dönüş)

Korten 2006 tarihli The Great Turning: From Empire to Earth Community adlı kitabında, yaklaşık 5.000 yıl önce imparatorlukların gelişiminin, onları kontrol eden nüfusun küçük bir kısmına eşit olmayan güç ve sosyal fayda dağılımı başlattığını savunur. Ayrıca şirketlerin imparatorluğun modern versiyonları olduğunu, her ikisinin de hiyerarşilere, şovenizme ve şiddet yoluyla tahakküme dayalı olduğunu vurgular.

Korten'e göre, güçlü ileri teknolojinin yükselişi, hem kurumsal hem de ulus temelli imparatorlukların kontrolüyle birleşerek, topluluklar ve çevre için giderek daha fazla yıkıcı olmaktadır. Korten, dünyanın antropojenik olumsuz iklim değişikliği, petrol üretimi düşüşü ve dengesiz bir küresel ekonominin neden olduğu bir mali kriz dahil olmak üzere büyük bir kriz fırtınasının eşiğinde olduğunu varsaymaktadır. Bu durum, mevcut ekonomik ve sosyal yapıda büyük değişikliklere yol açacaktır.

Korten, bu krizlerin "İmparatorluk" paradigmasını "Dünya Topluluğu" paradigmasıyla değiştirebilecek önemli bir fırsat sunacağına inanır. Korten, fırsatın değerlendirilemeyebileceğinin farkında olmasına rağmen, bu fırsatın karşılıklı sorumluluk ve hesap verebilirlik değerlerini bünyesinde barındıran sürdürülebilir, adil ve şefkatli topluluklara dayalı bir "Dünya Topluluğu"nun ortaya çıkmasına yol açacağını ummaktadır.

Eserleri

  • Planned Change in a Traditional Society: Psychological Problems of Modernization in Ethiopia (1972), Praeger Publishers.
  • People-Centered Development: Contributions Toward Theory and Planning Frameworks (Rudi Klauss ile, 1984), Kumarian Press, ISBN 0931816483.
  • Bureaucracy and the Poor: Closing the Gap (Felipe B. Alfonso ile, 1985), Kumarian Press, ISBN 0931816300
  • Community Management: Asian Experience and Perspectives (1986), Kumarian Press, ISBN 0931816408.
  • Getting to the 21st Century: Voluntary Action and the Global Agenda (1990), Kumarian Press, ISBN 9780931816857
  • The Post-Corporate World: Life After Capitalism (1999), Berrett-Koehler Publishers, ISBN 9781576750513.
  • Alternatives to Economic Globalization: A Better World is Possible, (John Cavanagh vd. ile), 2nd Edition (2004), ISBN 978-1576752043
  • The Great Turning: From Empire to Earth Community (2007), Berrett-Koehler Publishers, ISBN 9781887208086 .
  • Agenda for a New Economy: From Phantom Wealth to Real Wealth, 2nd Edition (2010), Berrett-Koehler Publishers, ISBN 9781605093758 .
  • Globalizing Civil Society, 2010, ReadHowYouWant.
  • Change The Story, Change the Future: A Living Economy for a Living Earth (2015), Berrett-Koehler Publishers, ISBN 9781626562905.
  • When Corporations Rule the World (2015, 3rd Edition), Berrett-Koehler Publishers, ISBN 9781626562875 (Dünyayı Yöneten Şirketler, Çev. Mustafa Cesar, Etkileşim Yayınları, ISBN 9789752694194).

Ayrıca Bakınız

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "David C. Korten". prabook.com (İngilizce). 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 
  2. ^ a b c d Biography 24 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on personal web site, Living Economies Forum.
  3. ^ Korten, David C. (2008). Dünyayı yöneten şirketler. 1.baskı : Ocak 2008. Mustafa Cesar. Yenibosna, İstanbul. ISBN 978-975-269-419-4. OCLC 907029396. 
  4. ^ a b Çakmaklı, Cemil. "DÜNYAYI YÖNETEN ŞİRKETLER." (Kitaba Önsöz) Ekolojik Bakış. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 
  5. ^ "David Korten: Money Changer". Utne Reader, November–December 2011. 19 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2011. 
  6. ^ Filiz Çulha Zapcı (2000). "Devlet Dışı Örgütler: Tanımlayıcı Bir Çerçeve". Kültür ve İletişim. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 
  7. ^ Fatma Leyla Ak (6 Ekim 2022). "Mitler ve Hayaller Sergisi Üzerine Billur Tansel İle Söyleşi". sanatokur.com. 9 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 
  8. ^ "International Forum on Globalization". 9 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Harvard Üniversitesi</span> ABD, Massachusettste kurulu vakıf üniversitesi

Harvard Üniversitesi, Amerika Birleşik Devletleri'nde Massachusetts eyaletinin Cambridge şehrinde bulunan ve alanında dünyanın en önde gelen üniversitelerinden biri olarak tanınan özel bir yükseköğretim kurumudur. 1636 yılında kurulan ve Ivy League üyesi olan Harvard Üniversitesi, ABD'de hâlâ eğitim vermekte olan en eski yükseköğretim kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Finans</span> Akademik disiplin

Finans, para, döviz ve sermaye varlıklarının incelenmesi ve disiplinidir. Mal ve hizmetlerin üretimi, dağıtımı ve tüketiminin incelenmesi olan ekonomi ile ilgilidir ancak ondan farklıdır. Kapsama dayalı olarak Finansal sistemlerde finansal faaliyetlere ilişkin disiplin, kişisel, kurumsal ve kamu finansmanı olarak ayrılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Derviş</span> Türk ekonomist ve politikacı (1949–2023)

Kemal Derviş, Türk ekonomist, siyasetçi ve akademisyen. 2001 Türkiye ekonomik krizi sonrası dönemin Başbakanı Bülent Ecevit tarafından Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı ve Hazine Müsteşarı olarak görevlendirildi ve "Süper Bakan" lakabıyla anıldı. 2002-2005 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinde yer aldı.

Çok uluslu şirket, en az iki ülkede üretim ve hizmet sunan şirkettir. Bazı büyük çok uluslu şirketin bütçeleri pek çok küçük ülkeyi geçmektedir. Dünyanın en büyük 100 ekonomisinden 51'i çok uluslu şirketlerdir. Uluslararası ilişkilerde, ekonomik güçleri, geniş finansal kaynakları ve lobi çalışmaları sayesinde güçlü bir etkileri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Michael Bloomberg</span>

Michael Rubens Bloomberg, Yahudi kökenli Amerikalı politikacı, milyarder, iş insanı ve hayırsever. Bloomberg L.P.'nin sahibi ve kurucu ortağıdır. 2002–2013 yılları arasında New York City'nin belediye başkanlığını yaptı ve 2020 Demokrat partiden başkan adayı oldu.

<span class="mw-page-title-main">İş hukuku</span>

İş hukuku, işçi hakları, çalışma koşulları, işçi ücretleri, işçi sendikaları ve işveren-işçi ilişkileri ile ilgili konuları inceleyen hukuk dalıdır. İş hukuku Kara Avrupası hukuk sistemlerine dahil ülkelerde genellikle milli iş kanunları ile düzenlenmektedir. İş uyuşmazlıkları kural olarak iş mahkemelerinde görülmektedir. İş mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemelerinde görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Naomi Klein</span>

Naomi Klein Kanadalı gazeteci, yazar ve aktivist kolektif küreselleşme konusundaki politik analiziyle bilinmektedir. Küreselleşme-karşıtı harekete ilham veren çalışmalar ve söyleşiler gerçekleştirmiştir.

Barry Nalebuff, Amerikalı ekonomist ve matematikçi. Halen Yale Üniversitesi İşletme Fakültesi'nde işletme profesörü olarak çalışmaktadır. İş stratejisi ve oyun teorisi konuları başta olmak üzere birçok alanda uzmanlaşmıştır.

Hüseyin Mükerrem Hiç, İstanbul Üniversitesi iktisat profesörü ve 17. Dönem Milliyetçi Demokrasi Partisi Yozgat milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Vijay Govindarajan</span>

Kısaca VG olarak bilinen Vijay Govindarajan, strateji ve inovasyon konusunda dünyanın önde gelen uzmanlarından biri olarak tanınmaktadır. Dartmouth Üniversitesi Tuck İşletme Okulu’nda Earl C. Daum 1924 profesörüdür. General Electric’in ilk danışman profesörü ve Baş İnovasyon Danışmanı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">BM Küresel İlkeler Sözleşmesi</span>

Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi, tüm dünyada sürdürülebilir, ortak bir küresel kalkınma kültürünü yaymak üzere; şirketleri sürdürülebilir ve sosyal sorumluluklarına uygun uygulamalar geliştirmeye teşvik eden, bağlayıcılığı olmayan bir Birleşmiş Milletler (BM) sözleşmesi ve bu sözleşmenin imzacılarını kapsayan bir oluşumdur.

Bir şirket, devlet tarafından tek bir varlık olarak hareket etme yetkisi verilen bir kuruluştur - genellikle bir grup insan veya bir şirkettir ve belirli amaçlar için kanunda bu şekilde tanınmıştır. Erken anonim kuruluşlar, tüzük tarafından kurulmuştur. Çoğu yargı bölgesi artık kayıt yoluyla yeni şirketlerin kurulmasına izin vermektedir. Şirketler birçok farklı türdedir, ancak genellikle iki hususa göre kiralandıkları yargı yetkisi yasasına göre bölünürler: hisse senedi ihraç edip edemedikleri veya kâr etmek için kurulmuş olup olmadıkları. Sahiplerin sayısına bağlı olarak, bir şirket toplu veya tek olarak sınıflandırılabilir. * Amerikalılar, iyi bir yeni fikre ve kararlılığa sahip bulunan ve yoğun çalışmayı kabul eden herkesin bir iş kurabileceği ve zengin olabileceği bir fırsatlar ülkesinde yaşadıklarına her zaman inanmışlardır. Bu teşebbüs inancı uygulamada tek sahipli işletmeden uluslararası holdinglere kadar değişen çeşitli biçimlerde sergilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Frank-Jürgen Richter</span>

Frank-Jürgen Richter Alman bir girişimci, ekonomik danışman ve eleştirmendir. Horasis'in başkanı ve Horasis Küresel Toplantı'nın kurucusu ve aynı zamanda Dünya Ekonomik Forumu'nun eski yöneticisi olarak tanınmaktadır.

Academic Press; Cambridge, Amerika Birleşik Devletleri merkezli eski bir yayınevi olup günümüzde Elsevier bünyesinde varlığını sürdüren bir markadır. 1941 yılında Walter J. Johnson ve Kurt Jacoby tarafından kurulmuş olup 1969'da Harcourt, Brace & World bünyesine girmiş, bu şirketin de 2001 yılında Reed Elsevier tarafından satın alınmasıyla günümüzdeki şekline ulaşmıştır.

Lynn Sharp Paine, halen Harvard Business School'da John G. McLean Profesörü unvanıyla çalışan Amerikalı bir ekonomist ve akademisyendir. Temel çalışma konuları ve araştırma alanları; şirket etiği, finansal liderlik ve yönetişimdir. Kitapları dünya çapında kütüphanelerde yer almaktadır.

Bennett T. McCallum, Amerikalı bir para ekonomistidir. Carnegie Mellon Üniversitesi Tepper İşletme Okulu'nda HJ Heinz Ekonomi Profesörüdür. Para tabanının büyüme oranını hedefleyen bir para politikası önerisi olan McCallum Kuralı ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Lawrence Summers</span> 71. Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanı

Lawrence Henry Summers, 1999'dan 2001'e kadar Amerika Birleşik Devletleri hazine bakanı ve 2009'dan 2010'a kadar Ulusal Ekonomi Konseyi'nin direktörü olarak görev yapan Amerikalı ekonomist ve siyasetçi. Ayrıca 2001'den 2006'ya kadar Harvard Üniversitesi'nin başkanı olarak görev yaptı.

Ekonomik küreselleşme, malların, sermayenin, hizmetlerin, teknolojinin ve bilginin yaygın uluslararası hareketini ifade eden bir küreselleşmedir. Ekonomik küreselleşme, akademik literatürde yaygın olarak bulunan küreselleşmenin üç ana boyutundan biridir. Malların, hizmetlerin, teknolojilerin, enformasyon ve sermayenin sınır ötesi hareketinin yoğunlaşmasıyla dünya genelinde ulusal, bölgesel ve yerel ekonomilerin artan ekonomik entegrasyonu ve karşılıklı bağımlılığıdır. Ekonomik küreselleşme, öncelikle üretim, finans, piyasalar, teknoloji, örgütsel rejimler, kurumlar, şirketler ve insanların küreselleşmesini içerir.

<i>Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları</i>

Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları, John Perkins tarafından yazılan ve ilk olarak 2004 yılında yayınlanan yarı otobiyografik kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">John Perkins (yazar)</span> Amerikalı yazar

John Perkins' Amerikalı bir yazar. En iyi bilinen kitabı Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları (2004) olup Perkins bu kitapta şirketler, bankalar ve Birleşik Devletler Hükümeti'nden oluşan bir kabal adına Üçüncü Dünya ülkelerinin ekonomik sömürgeleştirilmesi sürecinde rol oynadığını anlatmaktadır. Kitabın iddiaları bazı ilgili taraflarca şüpheyle karşılandı ve çürütüldü. Kitap "New York Times "ın en çok satanlar listesinde 70 haftadan fazla bir süre kalmıştır. Perkins ayrıca Şamanizm de dahil olmak üzere yerli kültürler'in mistik yönleri hakkında da yazmıştır.