İçeriğe atla

Daugavpils

Daugavpils
Şehir
Daugavpils, 1912.
Daugavpils bayrağı
Bayrak
Daugavpils mührü
Mühür
Letonya üzerinde Daugavpils
Daugavpils
Daugavpils
ÜlkeLetonya Letonya
ŞehirDaugavpils
Kuruluş tarihi1275
İdare
 • TürBelediye Meclisi
 • Belediye başkanıJānis Lāčplēsis‎
Yüzölçümü
 • Toplam72.48 km²
 • Su
9,75 km² (376 mil²)
Nüfus
 • Toplam95 467 (2.016)[1]
 • Yoğunluk1317.1/km²
Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS)
 • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)
Alan kodu+371 654

Daugavpils, Letonya'nın Güneydoğu'sunda ismini aldığı Daugava Nehri kıyısında konumlanan bir şehirdir.

Daugavpils, kelime anlamı olarak "Daugava Kalesi" anlamına gelmektedir. 100,000'in üzerindeki nüfusu ile, 230 km Kuzeybatısı'nda yer alan başkent Riga'dan sonra ülkenin en büyük ikinci şehridir. Hem Belarus hem de Litvanya sınırında olması sebebiyle (sırasıyla uzaklıkları 33 ve 25 km) Daugavpils, coğrafi olarak önemli bir konumda bulunmaktadır. Aynı zamanda Letonya ile Rusya sınırına 120 km yakınlıkta bulunmaktadır. Daugavpils, bu konumu ile gerek ulaşım gerekse endüstriyel olarak oldukça merkezi bir yerdedir.

Şehir, pek çok göl ve doğal parklar ile çevrelenmiştir.

Etimoloji

  • Belarusça: Даўгаўпілс (Daŭhaŭpils), Дзвінск (Dzvinsk),[n 1] tarihi olarak Дынабург (Dynaburh)
  • Estonca: Väinalinn
  • Fince: Väinänlinna
  • Almanca: Dünaburg
  • Latgalian: Daugpiļs
  • Litvanca: Daugpilis
  • Lehçe: Dyneburg, Dźwinów, Dźwińsk, Dźwińsk ve Dyneburg halen günümüzde Polonya Dili'nde kullanılmaktadır
  • Rusça: Даугавпилс, Борисоглебск (Borisoglebsk 1656–1667), Двинcк (Dvinsk)
  • Yidiş: דענעבורג (Dineburg)

Kronolojik olarak şehrin ismi şu şekilde değişmiştir: Dinaburg (1275—1656) → Borisoglebsk (1656—1667) → Dinaburg (1667—1893) → Dvinsk (1893—1920) → Daugavpils (1920—günümüz)

Tarhi

Şehrin tarihi 1275 yılında Livonlar tarafından şehrin şu anda bulunduğu yer olan nehir kıyısında Dinaburga Kalesi'nin kurulması ile başlar. 1561 yılında Lehistan-Litvanya Birliği'ne (Livonya Dükalığı) dahil oldu. 1566 yılında ise Livonya Voyvodalığı başkenti oldu ve 1772'de Polonya'nın ilk bölünmesine kadar sürdü. 1577'de, Dünaburg Kalesi Rus çarı Korkunç İvan tarafından ele geçirildi ve yıkıldı. Aynı yıl, yeni kale 20 km yakına tekrar inşa edildi. 1582'de Daugavpils'e Magdeburg kanunları hükümünce haklar verildi. 17. yüzyılda, Rus–İsveç Savaşı süresince Alexis ile başlayarak, şehir Ruslar tarafından ele geçirildi. Şehrin adı Borisoglebsk olarak değiştirildi ve 1656 ile 1667 arasında 11 yıl boyunca yönetildi.

Daugavpils (Dvinsk), 20 yüzyıl başlarında

1784 yılından sonra, şehirde yoğun bir Yahudi nüfusu yaşamaya başladı.[2] Bu etkin toplumdan şehir için önemli ve önde gelen kişiler çıktı. 1897 yılında yapılan Rus İmparatorluğu nüfus sayımında şehirdeki 69.700 kişinin 32.400'ü Yahudiydi. (yaklaşık olarak %44).[3]

Rus İmparatorluğu'nun bir bölgesi olarak şehir 1893 ile 1920 yılları arasında Dvinsk olarak adlandırıldı. Letonya'nın bağımsızlığı ile 1920'de Daugavpils olarak tekrar anılmaya başlandı. 1919 ile 1920 yıllarında şehir Polonya ile Letonya orduları ile Kızıl Ordu arasındaki Daugavpils Savaşı'na ev sahipliği yapmak zorunda kaldı. Daugavpils 1940-1941 ile 1944-1991 yıllarında Sovyetler Birliği sınırları arasında kaldı. Aradaki dönem olan 1941–44 yılları arasında şehre Naziler hakimdi. Naziler burada şehirdeki Yahudi halkın yaşamak zorunda bırakıldığı Daugavpils Gettosu'nu oluşturdu. Soğuk Savaş döneminde şehrin 12 km Kuzeydoğu'sunda Lociki hava üssü bulunuyordu.

16 Nisan 2010 Cuma günü, şehrin Belediye Başkan yardımcısı Grigory Nemtsov şehir merkezinde silahlı saldırı sonucu öldü. Cinayey halen çözümsüz kalsa da genel olarak Nemtsov'un politik rakipleri tarafından yapıldığı iddia edildi.

Coğrafi konum

Daugavpils, "Latgale" tarihi bölgesinde yer almaktadır ve Daugavpils Bölgesi'nde bir anklav oluşturmaktadır. Toplam olarak kapsadığı alan 72.5 km ²'dır. Şehir, Giva Bölgesi dışında, Daugava Nehri'nin sağ kıyısına kurulmuştur.

İklim

Şehirde karasal iklim hakimdir. Daugavpils, konum olarak denize uzak olması nedeniyle bu yüzden ağırlıklı olarak Letonya'ya göre farklı iklim yapısına sahiptir. Yazlar göreceli olarak sıcak, ancak kışlar ülkenin diğer bölgelerine göre daha soğuk geçer. Ayrıca ülkenin ilk karı genellikle bu bölgeye yağar ve en büyük kar kalınlığına yine Daugavpils'te ulaşır. Şehrin iklimsel sıcak ve soğukluk rekorları ise -43 °C ve +36 °C'dir.

Demografi

1772–2008 yılları arası Daugavpils nüfus değişikliği

1 Ocak 2011 tarihi itibarıyla şehrin nüfusu 102.496'dir.

Daugavpils 2010 Demografik yapısı[4]
Ruslar
  
% 51.8
Letonlar
  
% 18
Polonyalar
  
% 14.4
Beyaz ruslar
  
% 7.6
Ukraynalılar
  
% 2.1
Litvanyalılar
  
% 0.9
Diğer
  
%0

Daugavpils halkı, Letonya'da 2012 yılında yapılan referandumda 85% oy ile ülkede ikinci dil olarak Rusçanın kabul edilmesi yönünde oy kullanmıştır.[5]

Ulaşım

Şehir konum olarak Letonya'nın üç komşu ülkesine yakın olmasından yolların birleştiği bir konumdadır. Ayrıca genel bir demiryolları kesişme noktasıdır.

Daugavpils Uluslararası Havalimanı, Daugavpils'in 12 km Kuzeydoğusu'nda Lociki köyü yakınlarında yer alır. Geniş çaplı bir yenileme ve genişletme projesi devam eden havalimanı uluslararası ve yerel yolcu ve kargo taşımacılığına hizmet vermektedir ve 2013 yılında çalışmaların tamamlanacağı öngörülmektedir.[6][7]

Önemli kişilikler

Daugavpils Üniversitesi
  • Gotthard Kettler (1571–1587), Livon yönetimi son başkanı ve ilk Kurlandiya ve Semigalya Dükü
  • Abraham Isaac Kook (1864–1935), haham, düşünür, diplomat, mediator, scholar
  • Grzegorz Fitelberg (1879–1953), besteci ve oskestra şefi
  • Isaac Nachman Steinberg (1888–1957), yazar, politikacı
  • Solomon Mikhoels (1890–1948), aktör ve yönetmen
  • Oskar Strok (1892–1976), besteci
  • Leonid Dobychin (1894–1936), yazar
  • Stanisław Swianiewicz (1899–1997), ekonomist ve tarihçi
  • Mark Rothko (1903–1970), çizer
  • Władysław Raginis (1908–1939), komutan
  • Movsas Feigins (veya Movša Feigins)(1908–1950), satranç büyükustası
  • Isser Harel (d. Isser Halperin) (c.1912–2003)
  • Grigory Nemtsov (1948–2010), Gazeteci, iş adamı ve politikacı.
  • Uljana Semjonova (born 1952), Basketbolcu
  • Vitas (d. 1979), şarkıcı, şarkı sözü yazarı, besteci, aktör ve moda tasarımcı

Uluslararası ilişkiler

Kardeş şehirler

Rīgas iela caddesi şehrin merkez yaya yoludur.

Daugavpils, aşağıdaki yerleşim birimleri ile kardeş şehirdir:

Notlar

  1. ^ Taraškievica Дзьвінск şu şekilde telafüz edilir: (Dźvinsk).

Kaynakça

  1. ^ "«Latvijas iedzīvotāju skaits pašvaldībās pagastu dalījumā»" (PDF). 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Temmuz 2016. 
  2. ^ "Jewish families of Dvinsk". jewishgen.org. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012. 
  3. ^ Joshua D. Zimmerman, Poles, Jews, and the politics of nationality, Univ of Wisconsin Press, 2004, ISBN 0-299-19464-7, Google Print, p.16 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ "Tabula: IS20. PASTĀVĪGO IEDZĪVOTĀJU NACIONĀLAIS SASTĀVS REĢIONOS UN REPUBLIKAS PILSĒTĀS GADA SĀKUMĀ". Data.csb.gov.lv. 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012. 
  5. ^ gorod.lv, Даугавпилс на референдуме: 85% граждан за русский язык 20 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 19.02.2012
  6. ^ "Daugavpils |". Daugavpils.lv. 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012. 
  7. ^ "Daugavpils |". Daugavpils.lv. 13 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Letonya</span> Kuzey Avrupada yer alan bir ülke

Letonya ya da resmî adıyla Letonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kara sınırlarını kuzeyde Estonya, güneyde Litvanya; doğuda ise Rusya ve Belarus ile paylaşmaktadır. Aynı zamanda Letonya, İsveç ile denizden sınırdaştır. Letonya'nın en büyük şehri ve başkenti Riga'dır. 1 Mayıs 2004'ten beri Avrupa Birliği üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus</span> Doğu Avrupada bir ülke

Belarus, resmî adıyla Belarus Cumhuriyeti (Belarusça:

<span class="mw-page-title-main">Riga</span> Letonyanın başkenti

Riga, Letonya'nın başkentidir. Baltık Denizi'ne şehrin ortasından geçen Daugava Nehri ile açılır. Şehir 56° 58¹ Kuzey Paraleli, 24° 8¹ doğu boylamında yer alır. Riga, Baltık devletleri içinde en büyük şehir olmasının yanı sıra, önemli bir kültür, siyaset, eğitim, finans, ticaret ve endüstri merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Smolensk</span> Rusyada şehir

Smolensk, Rusya'nın batısında Dinyeper Nehri civarında yer alan aynı adlı yönetim biriminin (oblast) merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Daugava Nehri</span> Rigadan geçerek Baltık Denizine dökülen, Letonyanın en büyük nehri

Daugava (Letonca) ya da Batı Dvina Üç Baltık ülkesinden biri olan Letonya'nın başkenti Riga 'nın ortasından geçen ve Baltık Denizi'ne dökülen nehirdir. Letonya'nın en büyük nehridir.

<span class="mw-page-title-main">Murmansk</span> Rusyada şehir

Murmansk, Rusya'nın kuzeybatısındaki Murmansk yönetim biriminin Oblast) idârî merkezi şehir. Şehrin Sovyet dönemindeki eski adı "Romanov-na-Murmane" idi. Murmansk, Barents Denizi'ne 12 km. uzaklıkta, Kola Yarımadası'nın doğusunda yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus tarihi</span>

Belarus tarihi Belarus'un tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kurlandiya</span> tarihi bölge

Kurlandiya, bugünkü Letonya'ya bağlı tarihi bölge. Çoğu zaman Semigalya ve Selonya adlı iki bölge ile beraber anılır.

<span class="mw-page-title-main">Liepāja</span>

Liepāja;, Letonya'nın batısında, Baltık Denizi kıyısında kurulmuş, tam olarak 21. doğu enlemi üzerinde bulunan bir şehirdir. Letonya'nın Kurzeme Bölgesi'nin en büyük, ülkenin Riga ve Daugavpils'ten sonraki en büyük şehridir. Önemli bir liman şehri olan Liepāja'nın 1 Ocak 2011 tarihi itibarıyla nüfusu 83,000'dir.

<span class="mw-page-title-main">Valmiera</span>

Valmiera, Letonya'da bir şehirdir. Tarihi Vidzeme bölgesinin en büyük şehri olan Valmiera, toplam olarak 18.1 km²'ye yayılmaktadır. 2008 yılı itibarıyla 27.569 nüfusu olan şehir, Valmiera Bölgesi'nin merkezidir.

Letonya'da son yılların en popüler sporlardan biri olan futbol, Letonya Futbol Federasyonu tarafından yönetilmektedir. Ülkenin millî takımı FIFA ile UEFA'nın resmi organizasyonlarına katılma hakkına sahiptir. En üst seviyedeki ligi Virslīga olan ülkenin en çok lig şampiyonluğu kazanan kulübü Skonto FC'dır.

<span class="mw-page-title-main">Şçolkovo</span>

Şçolkovo, Rusya'nın Moskova Oblastı'nda bulunan bir şehirdir. Şehir, Klyazma Nehri'nin kıyısında Moskova'nın 20 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Şçolkovo aynı zamanda Şçolkovo rayonunun merkezidir. Yüzölçümü 87,41 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 110,411'dir.

<span class="mw-page-title-main">Riga Kalesi</span>

Riga Kalesi, Letonya'nın başkenti Riga'da, Daugava Nehri kıyısında bulunan kale.

<span class="mw-page-title-main">Borisoglebsk</span>

Borisoglebsk, Rusya'nın Voronej Oblastı'nda bulunan bir şehirdir. Şehir Vorona Nehri'nin sol kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 1,371 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 65,585'tir.

<span class="mw-page-title-main">Naro-Fominsk</span>

Naro-Fominsk, Rusya'nın Moskova Oblastı'na bağlı Nara-Fominsk rayonunun merkezi olan şehirdir. Başkent Moskova'nın 70 km güneybatısında, Nara Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 142,81 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 64.665'tir.

<span class="mw-page-title-main">Livonya Guberniyası</span>

Livonya Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, üç Baltık guberniyasından biri olup günümüz Letonya'nın kuzeyini ve Estonya'nın güneyini kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Riga idi.

<span class="mw-page-title-main">Vitebsk Guberniyası</span> Rus İmparatorluğunun guberniyalarından biri

Vitebsk Guberniyası, Rus İmparatorluğu'nun guberniyalarından biriydi. Guberniya, günümüz Vitebsk Oblastı ve çevresi ile Letonya ve Rusya'nın bir kısmını kapsamaktaydı. Guberniyanın merkezi Vitebsk idi.

<span class="mw-page-title-main">İlk Letonya Ulusal Uyanışı</span>

İlk Letonya Ulusal Uyanışı veya İlk Uyanış, 1850-1880 yılları arasında Letonya'daki Baltık Alman hakimiyetine karşı çıkan bir grup iyi eğitimli olan Genç Letonyalılar arasında kültürel ve ulusal bir uyanış hareketiydi. Courland Valiliği, modern Letonya ulus devletinin temelini oluşturdu. Bu, Genç Letonyalılar Avrupa romantik milliyetçilik hareketlerinden ve Çek Ulusal Dirilişinden etkilenmiştir. Çabalarının çoğu Letonyalıları eğitmek, Almanları eleştirmek ve damgalamayı Letonca dilinden, geleneklerinden ve kültüründen çıkarmak için harcandı. Hareket, 1850'den sonra Livonya Valiliği'nde en yüksek eğitim yeri olan Tartu Üniversitesi'nde başladı ve yaklaşık 30 etnik Letonyalı öğrenci katıldı. Courland'dan bir öğrenci olan Krišjānis Valdemārs, yurt odasında kendini o zaman duyulmamış bir Letonya olarak tanımlayan bir not yayınladı. Çok geçmeden 10-13 kişilik bir grup onun etrafında büyüdü; Alman baskısı Letonyalıların durumu hakkında tartıştıkları “Letonya akşamları” düzenlediler. Juris Alunāns ve Krišjānis Barons kısa süre sonra lider üye oldular. Mājas Viesis ve Pēterburgas Avīzes gazetelerini kurdular. Hareket başlangıçta onu Alman hakimiyetinin olduğu Baltık eyaletlerine karşı bir araç olarak gören Rus yetkililer tarafından desteklendi. 1868'de Genç Letonyalı Fricis Brīvzemnieks, dainas olarak bilinen Letonya halk şarkılarını toplamaya başladı. Çalışmalarına 1894'te ilk dainas kitabını yayınlayan ve sonunda Dainas'ın Babası (Dainutēvs) olarak bilinen Krišjānis Barons tarafından devam edildi. Bir başka edebi aktivist, 13. yüzyıl Livonya Ryhmend günlüklerinde kırmızı-beyaz-kırmızı bayraktan söz eden öğretmen Atis Kronvalds'dı. Bu renkler sonunda Letonya'nın bayrağı oldu. Kronvalds, Letonyalılar arasında eğitimi teşvik etmek için yorulmadan çalıştı ve birçok yeni kelime oluşturarak Letonca dilini modernize etti. 1868'de, başlangıçta, Estonya mahsulü başarısızlığı mağdurlarına yardım etmek için bir yardım kuruluşu olarak, Riga ve bölgelerinde Letonya kültürel yaşamını organize eden Riga Letonya Derneği kuruldu. Olfdolfs Alunāns liderliğindeki ilk Letonya tiyatro topluluğu burada kuruldu ve Letonya'da oyun yazarlığının doğmasına neden oldu. 1873 yılında, ilk Letonya şarkı festivali Riga'da yapıldı, bu sırada şarkıların çoğu Letonya halk şarkılarıydı. Orada yapılan yeni şarkılardan biri, Baumaņu Kārlis'in bestelediği bir şarkıydı, daha sonra Letonya'nın milli marşı oldu. Milliyetçiliğin büyümesinden korkan orijinal adı “Tanrı, Letonya'yı korusun!” Rus sansürleri tarafından “Tanrı, Baltıkları kutsasın” olarak değiştirildi.1888'de, Andrejs Pumpurs tarafından yazılan ulusal destan Lāčplēsis ilk olarak yayınlandı. lk Uyanış, çoğunlukla iyi eğitimli sınıflar arasında kültürel bir hareketti ve Letonya toplumu daha olgunlaştıkça, yeni siyasi ve bilimsel fikirlerle ilgilendikçe kısa sürede ivme kaybetti. Önde gelen Genç Letonyalıların çoğu evlerinden uzakta erken öldü veya Rusya'da çalıştı. Letonyalılar ayrıca okullarda Letonca kullanımının yasaklandığı bir Ruslaşma dalgası yaşadılar. İlk Uyanışı, çok daha politik olan ve Sosyal Demokrat Parti'nin kurulmasına yol açan Yeni Akım hareketi izledi. İlk Uyanış'ın folkloğa olan ilgisi, 1920'lerde Ernests Brastiņš ve Kārlis Marovskis-Bregžis tarafından yaratılan Baltık neopagan hareketi Dievturība tarafından sürdürüldü.

Letonya Halk Cephesi 1988-1993 yılları arasında, Letonya SSC'i ve daha sonra Letonya'da faaliyet gösteren bağımsız bir siyasi varlıktır. İlk olarak Perestroyka'yı desteklemek için oluşturuldu ve daha sonra Letonya'nın SSCB'den bağımsızlığı için çalıştı.

Letonya'daki Ruslar, son iki yüzyıldır ülkedeki en büyük etnik azınlık olmuştur. Letonya'daki Rusların sayısı, Letonya'nın Sovyet işgali sonrasında, topluluğun büyüklüğü 1935'teki toplam nüfusun %8,8'inden 1989'da %34,0'a çıkarak dört kattan fazla artmıştır. Letonya'nın 1991'de yeniden bağımsızlığını kazanmasının ardından, Rus nüfusu 2018'in başında %25,2'ye düşerek yeniden küçülmeye başlamıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.