İçeriğe atla

Dartlo Kilisesi

Dartlo Kilisesi (Gürcüce: დართლოს ეკლესია) Gürcistan'a bağlı Ahmeta Belediyesindeki Dartlo kentinin eteklerinde bulunan bir kilisedir. Kilise, Ulusal Öneme Sahip Anıt statüsündedir.[1][2] Halen restorasyon altında olan kilisenin tekrar aktif olması beklenmektedir.[3]

Mimarisi

Dartlo kilisesi, 12.5 X 8.5 metrekare boyutlarında olan bir salon kilisesidir. Kilisenin iç duvarları sıvanmıştır. 19. yüzyılda kumtaşı kullanılarak inşa edilen kilise, halihazırda harabe durumundadır.[4] Harabe durumunda olan kiliseden geriye sadece güney duvarı, doğu duvarının güney tarafları ve batı duvarının kayda değer bir kısmı kalmıştır.

Kiliseye giriş, batı taraftaki kapıyla sağlanır. Kapının şekli dikdörtgendir. Dikdörtgen sunağın doğu duvarının üst kısımlarında büyük ve dikdörtgen bir pencere vardır. Kilisenin güney duvarının ortasında yer alan başka bir başka pencere nispeten daha aşağıdadır. Güney duvarında, duvarın kemerlerine gömülü basit kemerli iki çift pilaster vardır.[5] Güney duvarda, duvarın kemerlerine gömülü iki çift pilaster vardır. Batı cephesi tek katlı bir merdivenin üzerinde durmaktadır. Ön alanda çapraz kabartmalar vardır. Aynı şekilde doğu cephesinde de çapraz kabartmalar bulunmaktadır. Cephenin güney tarafında düz çizgiler vardır.

Kaynakça

  1. ^ ",,კულტურის ზოგიერთი უძრავი ძეგლისათვის ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის მინიჭების შესახებ"". სსიპ ”საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე” (Gürcüce). 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2019. 
  2. ^ "დართლო – თუშეთის დაცული ლანდშაფტი". tushetipl.ge. 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2019. 
  3. ^ ნოზაძე, სტატიის ავტორი: თეონა (31 Ağustos 2012). "თუშეთი". ამბიონი (İngilizce). 6 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2019. 
  4. ^ "Dartlo, Tusheti". GEORGIA.COM TRAVEL (İngilizce). 8 Eylül 2014. 6 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2019. 
  5. ^ "დართლო". www.dzeglebi.ge. 12 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Parhali Manastırı</span> Gürcü Ortodoks Manastırı

Parhali Manastırı, tarihsel Tao bölgesinde, Türkiye'nin Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı Altıparmak köyünde bulunan Gürcü Ortodoks manastırıdır. 9-10. yüzyıllarda inşa edilen manastır yapı topluluğundan ana kilise ile iki şapel günümüze ulaşmıştır. Parhali kelimesi Türkçede Barhal biçimini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Doliskana Manastırı</span>

Doliskana Manastırı, tarihsel Gürcistan’ın güneybatı kesiminde, tarihsel Klarceti bölgesinde, Doliskana köyünde orta çağ Gürcü manastırıdır. Günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Hamamlı köyünde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ananuri</span>

Ananuri, Aragvi Nehri üzerindeki bir kale kompleksidir. Gürcistan'ın başkenti Tiflis'e yaklaşık 72 km mesafededir.

<span class="mw-page-title-main">Tsunda Kilisesi</span>

Tsunda Kilisesi, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Kura Nehrinin sağ kıyısında konumlanmış bir kilisedir. Aziz Yahya'ya adanmış olan Tsunda Kilisesi'nin tarihi, 12 ve 13. yüzyıllara dayanmaktadır. Bu kilisenin, Tsunda'daki eski bir kilisenin yerine inşa edildiği sanılmaktadır. Bu bölgede doğal sıcak su kaynakları ve teraslı bahçeler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Baraleti Kilisesi</span>

Baraleti Theotokos Kilisesi Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Ahalkalaki Belediyesi'ne bağlı Baraleti köyünde yer alan bir Orta Çağ Hristiyan kilisesidir. Kilise, tarihi Javaheti ilinde, etnik açıdan karışık olan Ermeni-Gürcü köyünün kalbinde yer almaktadır. 13. yüzyıldan kalma Gürcüce yazıtlı iki nefli bir bazilikadır. Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dmanisi Sioni Katedrali</span>

Dmanisi Theotokos Katedrali, yaygın olarak bilinen adıyla Dmanisi Sioni Kilisesi Güney Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesindeki Dmanisi Tarihi Sit Alanının kalbinde yer alan bir Erken Orta Çağ bazilikasıdır. Kilise, üç bölümlü nefe, belirgin şekilde çıkık apsise ve 13. yüzyılın başlarında zengin biçimde süslenmiş bir nartekse sahiptir. Sioni kilisesi, 2009 yılında yenilenen ve faal durumda olan bir Gürcü Ortodoks kilisesidir. Devlet tarafından Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtı listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zemo Nikozi Başmelek Kilisesi</span>

Zemo Nikozi Başmelek Kilisesi, Doğu Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki Gori Belediyesinde konumlanmış bir 10. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Urbnisi Katedrali</span>

Urbnisi İlk Şehit Aziz Stephen Katedrali, yaygın olarak bilinen adıyla Urbnisi Sioni Kilisesi, Doğu Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki Urbnisi köyünde konumlanmış bir Gürcü Ortodoks katedralidir. İlk kez 6. yüzyılda inşa edilmiş olan kilise, 10 ve 17. yüzyıllarda yeniden inşa edilmiştir. Yapı, görece büyük bir üç nefli bazilikadır. Kilise duvarları, Gürcü alfabesinin kullanıldığı en eski örneklerin de bulunduğu birçok yazıt içermektedir. Katedral, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Savane Kilisesi</span>

Savane Yorgi Kilisesi, Batı Gürcistan'ın İmereti bölgesindeki bir 11. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. 1046 yılında inşa edilmiş olan yapı, tek nefli bir bazilikadır. Kilise, süslü bir ikonostasise ve dış cephelerde dekoratif duvar detaylarına sahiptir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Darkveti Kilisesi</span>

Darkveti Yorgi Kilisesi Batı Gürcistan'ın İmereti bölgesindeki bir 10-11. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. Birbiriyle uyumlu cepheleri ve dış cephelerinde oyulmuş duvar süslemeleri olan kilise, çevredalızlı, tek nefli bir bazilikadır. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ehvevi Kilisesi</span>

Ehvevi Meryem Ana Kilisesi Batı Gürcistan'ın İmereti bölgesindeki bir 11. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. Dış cephelerine oyulmuş taş süslemeleriyle bilinen kilise, tek nefli bir bazilikadır. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Speti Kurtarıcı İsa Kilisesi</span> Kilise

Speti Kurtarıcı İsa Kilisesi, Batı Gürcistan'ın İmereti bölgesindeki bir 11. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. En bilinen özelliği, kaymak taşı ve ustukadan yapılmış süslü ikonostasisi olan yapı, Orta Çağ'da yapılmış tek nefli bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İenaşi Kilisesi</span> Gürcistanda Orta Çağ Ortodoks kilisesi

İenaşi Peygamber Yunus Kilisesi ya da ayrıca bilinen adıyla İan'ın Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. Kilise, 12 ve 14. yüzyıllar arasındaki bir tarihte inşa edilmiştir, ancak binanın ana nefinin doğusundaki apsiste sonlanan yarı-açık koridor (çevredalız), daha önceki dönemde yapılmış Gürcü kiliselerindeki çevredalıza benzemektedir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Laşthveri Kilisesi</span>

Laşthveri Başmelek Kilisesi ya da bilinen diğer adıyla Taringzel Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. Mimari olarak dikkat çekici olmayan salon kilisesinin en belirgin özelliği, 14 ve 15. yüzyıla tarihlenen, hem iç hem de dış duvarlara boyanmış bir dizi fresktir. Portreler ve dini sahnelerin yanı sıra, fresklerde Amiran ve Darecaniani'nin destansı aşk hikâyesinin ender görülen bölümleri de tasvir edilmiştir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Matshvarişi Kurtarıcı İsa Kilisesi</span>

Matshvarişi Kurtarıcı İsa Kilisesi, ayrıca bilinen adıyla Matshvar Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. 1140 yılında Mikail Maglakeli tarafından fresklerle bezenmiş olan yapı, basit bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lagurka</span>

Kala Aziz Cyricus ve Julitta Kilisesi, ayrıca yerel olarak bilindiği adıyla Lagurka (ლაგურკა), Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesinde konumlanmış bir Orta Çağ kilisesidir. Kilisenin bulunduğu alan, Lagurka'nın başlıca Hristiyan tapınağı olarak kabul edildiği tarihi, kültürel ve dağlık Yukarı Svaneti bölgesinin bir parçasıdır. Lagurka adı, "Cyricus" adının Svancasından türemiştir. Orta Çağ anıtsal Gürcü sanatının tepe noktalarından olan yapı, 1111-1112'de Tevdore tarafından boyanmış fresklerle bezenmiş bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nakipari Kilisesi</span>

Nakipari Aziz Yorgi Kilisesi, ayrıca yerel olarak bilindiği adıyla Cgrag (ჯგრაგ), Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesinde konumlanmış bir Orta Çağ kilisesidir. Bölge, tarihi ve kültürel, dağlık Yukarı Svaneti bölgesinin parçasıdır. Cgrag adı, Svancada "Yorgi" anlamına gelen bir kelimeden türemiştir. Yapı, 1130'da Tevdore tarafından boyanmış fresklerle bezenmiş bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tbeti Kilisesi</span> Cevizli, Şavşattaki bir kilise

Tbeti Kilisesi, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Tbeti olan Cevizli köyünde orta çağda Gürcülerden kalma bir yapıdır. Büyük ölçüde yıkılmış olan yapı, Tbeti Manastırı'nın ana kilisedir.

<span class="mw-page-title-main">Zegani Kilisesi</span>

Zegani Kilisesi veya Zaki Kilisesi, tarihsel Cavaheti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı Dirsekkaya köyünün sınırları içinde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisesidir. Kilisenin iki adı da ortadan kalkmış olan Zaki veya Zegani köyünden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Tzkarostavi Kilisesi</span> Gürcü piskoposluk kilisesi

Tskarostavi Kilisesi, tarihsel Cavaheti bölgesinde erken Orta Çağ'da inşa edilmiş olan Gürcü piskoposluk kilisesidir. Günümüzde Ardahan ilinin Çıldır ilçesinde kalan ve eski adı Tskarostavi olan Öncül köyünde bulunuyordu.