İçeriğe atla

Dario Fo

Dario Fo
Dario Fo
Doğum24 Mart 1926(1926-03-24)
Sangiano, Varese, İtalya
Ölüm13 Ekim 2016 (90 yaşında)
Milano, İtalya
MeslekOyun yazarı, Aktör, Yönetmen
Milliyetİtalyan
Dönem1946-2016
TürDrama
KonuYolsuzluk, organize suçlar, politik cinayetler, din, savaş
Önemli ödülleriNobel Edebiyat Ödülü
(1997)
Etkilendikleri
Resmî site
internet sayfası

Dario Fo (d. 24 Mart 1926 Sangiano, - ö. 13 Ekim 2016, Milano), İtalyan oyun yazarı, tiyatro yönetmeni ve oyuncu. 1997 yılında Nobel Edebiyat Ödülü kazanmıştır.

Kariyeri

Oyunlarındaki temalar güncel sorunlara dayandığı için tiyatro karikatürcüsü, toplumsal ajitatör ve radikal palyaço olarak da nitelendirilen Fo, kariyerine küçük kabare ve tiyatrolar için yergili revüler yazan bir metin yazarına yardım ederek başlamıştır. Oyuncu Franca Rame ile evlendikten sonra, 1959'da Rame ile birlikte Dario Fo - France Rame Topluluğu'nu kurmuştur. İkili "Canzonissima" adlı televizyon programında sundukları komik skeçlerle kısa sürede tanınmış, zamanla siyasal bir ajit-prop tiyatrosu geliştirmişlerdir. İkilinin oyunları temelde "Commedia dell'Arte" geleneğine dayanmaktadır ve tarzları Fo'nun deyişiyle "resmî olmayan solculuk"la kaynaşmıştı. İkili daha sonra, 1968'de İtalyan Komünist Partisi'yle bağları olan Yeni Sahne adlı bir başka topluluk kurmuştur. 1970'te ise Halk Tiyatrosu Topluluğu ile fabrika, park, spor alanı gibi halkın toplu olarak bulunduğu yerleri dolaşmaya başlamışlardır. Morte Accidentale di un Anarchico (1974; Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü, 1990) ve Non si paga, non si paga! (1974; Ödemiyoruz, Ödeyemeyeceğiz!) gibi oyunları çok tutulmuştur.

Bir oyuncu olarak Fo en çok, tek başına bir yetenek gösterisi yaptığı Mistero Buffo'daki (1973) rolüyle tanınmıştır. Her izleyici topluluğu önünde değişecek kadar güncelliğe dayanan bu yapıt, Orta Çağ gizem oyunlarının çağdaş bir uyarlaması olarak değerlendirilmektedir.

Oyunları

  • Her Hırsız Haydut Değildir (1958)
  • Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü (Morte Accidentale di un Anarchico- 1970)
  • Klaksonlar, Borazanlar ve Bırtlar (Oyun "YÜZSÜZ" ismiyle de geçmektedir)
  • Kadın Oyunları (Female Parts- 1981)
  • Elizabeth, Neredeyse Kadın
  • Ödenmeyecek, Ödemiyoruz (Non si Paga! Non si Paga! - 1974)
  • Japon Kuklası
  • Açık Aile

Ödülleri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başar Sabuncu</span> Türk yazar, yönetmen, çevirmen, sahne tasarımcısı ve oyuncu

Fuat Başar Sabuncu, Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Yıldız Kenter</span> Türk oyuncu ve tiyatrocu (1928–2019)

Yıldız Kenter, tam adıyla Ayşe Yıldız Kenter Güngör, Türk oyuncudur. Aynı zamanda Devlet Sanatçısı ve UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi'dir.

Dostlar Tiyatrosu, İstanbul'da kurulu bir tiyatro topluluğu.

Füsun Demirel, Türk oyuncu ve çevirmen.

Zeynep Efser Erkekli,, Türk sinema ve tiyatro oyuncusudur.

Macit Koper, Türk oyuncu, senarist.

<span class="mw-page-title-main">Levent Ülgen</span> Türk oyuncu

Ömer Levent Ülgen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, televizyon sunucusudur.

Hülya Karakaş, tiyatro ve sinema sanatçısı ve yönetmendir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Atay</span>

Mehmet Atay Türk oyuncu. İlk, orta ve lise öğrenimini Ankara'da tamamladı. 1975 yılında Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro bölümünü kazandı. 1980 yılında mezun oldu. Aynı yıl Ankara Devlet Tiyatrosuna girdi. "O güzelim Kaymaklı Dondurma Rengi Elbise" Devlet Tiyatrosunda görev aldığı ilk oyun. Bütün Oğullarım, Gölgeler, Ana Hanım Kız Hanım, İlkbaharda İntihar Yasak, Bakkhalar, Ak Tanrılar, Galelei Galileo, Beyaz Geceler, Büyük Aşıkların Sonuncusu, Goya, Suç ve Ceza Görev aldığı oyunlardan bazıları. Son oynadığı oyun, Gorgon'un Armağanı. İki Pazartesi'nin Hikâyesi, Aşk-ı Memnu ve Troyalı Kadınlar yönetmenlik denemeleridir. Beyaz Geceler'deki oyunuyla Sanat Kurumu ve Kültür Bakanlığı en iyi oyuncu ödülü, İzler'deki oyunu ile Tiyatro Eleştirmenleri Birliği özel ödülü, Aşkı Memnu yönetmenlik çalışmasıyla ve Halktan Biri'ndeki kompozisyonuyla en iyi oyuncu ödüllerini aldı. Birçok belgeselin ve film oyuncularının seslendirmesini yapmıştır. 2002 yılından itibaren, 9 yıl yayında kalan Bizim Evin Halleri dizisinde Peyami karakterini canlandırmıştır. Sesli kitap yayıncılığını Türkiye'de ilk defa sürekli bir medya uygulaması olarak internet üzerinde başlatmıştır. 2019 yılının Ekim ayından itibaren Ankara'nın kült mekanlarından birini tiyatroya dönüştürerek Çankaya Sahneyi kurmuştur. Çankaya Sahne Genel Sanat Yönetmeni olarak Sokrates'in Son Gecesi, Büyük Aşıkların Sonuncusu, Eller Yukarı Lütfen, Uyarca ve Beyaz Geceler adlı oyunları yönetmiş ve oynamıştır.

Hadi Çaman Yeditepe Oyuncuları, 1982-2008 arasında faaliyet göstermiş İstanbul'da yerleşik özel tiyatro topluluğudur.

Naz Erayda, Türk tasarımcı ve yönetmendir.

Serap Eyüboğlu (d.1959) Türk tiyatrocu

<i>Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü</i>

Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü, Nobel ödüllü İtalyan yazar Dario Fo tarafından yazılmış iki perdelik tiyatro oyunu.

Murat Karasu, Türk tiyatro, sinema ve televizyon oyuncusu, tiyatro yönetmeni, oyun yazarı.

Rüştü Asyalı, Türk tiyatro, sinema oyuncusu, rejisör, senarist ve seslendirme sanatçısıdır.

Hidayet Erdinç, Türk oyuncu.

Kubilay Penbeklioğlu, Türk oyuncu, tiyatro ve seslendirme sanatçısı.

Fulya Koçak, Tiyatro, sinema sanatçısı.

Ayşe Emel Mesçi, Türk tiyatro sanatçısıdır.

Ali Eyidoğan, Türk tiyatro oyuncusu ve yönetmen.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.