İçeriğe atla

Darülfünun Tıp Fakültesi

Darülfünun Tıp Fakültesi
Etkinlik1909–1933
BağlılıkDarülfünun-u Osmani
KonumHaydarpaşa, İstanbul

Darülfünun Tıp Fakültesi, Darülfünun-u Osmani Tıp Fakültesi, Darülfünun-u Şahane Tıp Fakültesi veya Haydarpaşa Tıp Fakültesi, 1909'da Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane ve Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiyenin birleştirilmesiyle açılan, Mekteb-i Tıbbiye-i Şahanenin devamı ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ve İstanbul Tıp Fakültesinin öncülü olmuş tıp fakültesidir. 1912'de Darülfünun-u Osmaninin, İstanbul Darülfünunu adını almasıyla "İstanbul Darülfünunu Tıp Fakültesi" adıyla da anılmıştır. Fakültenin ilk reisi (dekanı) Cemil Topuzlu Paşa'dır.

Tarihçe

1827'de açılıp 1839'da reforme edilen Mekteb-i Tıbbiye-i Şahanenin, Demirkapı'daki yerleşkesinin yetersiz kalması sebebiyle Sultan II. Abdülhamid’in emriyle 1895 yılında Haydarpaşa’da yeni bir Tıbbiye binasının inşasına başlandı. Fransız mimar Alexandre Vallaury ve İtalyan mimar Raimondo D’Aronco tarafından tasarlanan bina 1903'te tamamlanarak Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane buraya taşındı. 1867'de Mekteb-i Tıbbiye-i Şahanenin içinde sivil hekim yetiştirmek amacıyla açılıp daha sonra Kadırga'ya taşınan Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiyenin de 1909'da bu binaya taşınıp iki okulun birleştirilmesi ile "Darülfünun Tıp Fakültesi" oluşturuldu. Sivil tıbbiyenin taşınması ile Kadırga'da da eczacı, dişçi, ebe ve hastabakıcı mektepleri açıldı. Darülfünun Tıp Fakültesi'nin ilk dekanı Cemil Topuzlu olur. Cemil Paşa okula birçok yenilik getirir ve ilk kalorifer tesisatını döşetip Avrupa'dan çeşitli alet-edevat ve mikroskoplar getirtir. Yine teşrihhane (anatomi salonu) ve laboratuvarlar da Cemil Paşa tarafından açılır.

1912 Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı, Mütareke ve Kurtuluş Savaşı dönemleri okulu derinden etkiledi. Fakülte, Balkan Savaşı sırasında kapatılarak Askeri İhtiyat (yedek) Hastanesine çevrilir, cepheden gönderilen yaralılar burada tedavi edilir. Okul, I. Dünya Savaşı başlarında (Kasım 1914) da tatil edilir. Öğretim üyeleri ve öğrenciler birliklere dağıtılır ve cephelere gönderilir. Bina bu sırada Hilal-i Ahmer Tıp Fakültesi Hastanesi adı ile, koridorlarına kadar yaralı askerlerle dolu olarak hizmet verir. Çanakkale zaferinden sonra Tıbbiye Hastanesi lağvedilir, Kasım 1915'te sağ kalanlar okula döner ve eğitim tekrar başlar. İstanbul’un işgalinin ardından, Ocak 1919'da Tıbbiye de İngiliz işgal kuvvetlerinin denetimine girer. Öğrenci ve hocalar dersleri baskı altında sürdürmeye çalışırlar. İstanbul hükûmeti İngilizlerin baskısıyla tutuklamalara girişir ve okulun hocalarından bazıları Malta'ya sürülür. Bu baskı ortamında öğrencilerin çoğu, gizlice Anadolu'ya geçip Kuva-yı Milliye saflarına ve Kurtuluş Savaşı'na katılır. Kadınlar Tıp Fakültesine ilk kez 1922-1923 ders yılında girer ve 1928 yılında ilk kez altı kadın hekim Tıbbiyeden mezun olur.

Darülfünun Tıp Fakültesi, 1933'e kadar Haydarpaşa'daki binada kalır. Ancak eğitim burada devam ederken, fakültenin hocaları daha ilk yıllardan itibaren, okulun merkezden uzak olması, hasta gelmemesi gibi gerekçeler öne sürerek İstanbul (Avrupa) yakasına geri dönmek isterler. Buna bir hazırlık olarak 1924 yılı sonunda, Darülfünun Tıp Fakültesi son iki sınıf öğrencilerinin klinik stajlarının; Cerrahpaşa, Gureba ve Haseki hastanelerinde yapılmasına karar verilir. Her üç hastaneye, her ders için klinik ve hocalar tayin olunur. 1933'te Üniversite Reformu ile Darülfünun Tıp Fakültesi, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi adını alarak Beyazıt, Cerrahpaşa, Gureba, Haseki, Şişli ve Bakırköy'de öğretimini sürdürdü. 1967'de Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ve İstanbul Tıp Fakültesi olarak ikiye bölünür.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Evolution of the medical faculty from Tıphane to Cerrahpaşa Medical Faculty (1827–2019)". cerrahpasamedj.org. 31 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi</span> Barolar Birliğine göre Türkiyenin en iyi hukuk fakülteleri sıralamasında 2. olan hukuk fakültesi

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi; Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk hukuk okulu olarak 1925 yılında Ankara'da Ankara Adliye Hukuk Mektebi adıyla kurulan, 1946 yılından itibaren Ankara Üniversitesine bağlı bir fakülte olarak hizmet veren hukuk okuludur.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

İstanbul Üniversitesi (İÜ), ana yerleşkesi İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan, Türkiye'nin en eski devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Tıp Fakültesi</span> İstanbul Üniversitesine bağlı tıp fakültesi

İstanbul Tıp Fakültesi, Türkiye'nin en eski üniversitesi İstanbul Üniversitesine bağlı, Türkiye'nin ilk tıp fakültesidir. İstanbul Tıp Fakültesi Osmanlı'nın 1827'de kurulan ilk tıp fakültesi Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'nin devamıdır. Üniversite reformuyla kurulmuş ilk tıp fakültesidir. Türkiye'de modern tıbbın gelişimine öncülük etmiş, sayısız hekim ve bilim insanı yetiştirmiştir. Fatih ilçesinin Çapa semtinde yer almasından dolayı halk arasında Çapa Tıp Fakültesi olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi</span> Sağlık Bakanlığına bağlı bir hastane

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi (GEAH) veya eski adıyla Gülhane Askerî Tıp Akademisi (GATA), II. Abdülhamit tarafından 1898 yılında İstanbul'da Gülhane Seririyat Hastanesi olarak kurulmuş olup günümüzde Etlik, Keçiören'de Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak devam etmektedir.

İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, 1933'te Üniversite Reformu ile Darülfünun Tıp Fakültesinden dönüştürülmüş, 1967'de Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ve İstanbul Tıp Fakültesi olarak ikiye ayrılmış Türkiye'nin ilk tıp fakültesidir.

Tıphane, Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane veya Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, kökü Osmanlı Padişahı II. Mahmud'un 14 Mart 1827'de açtığı Tıphaneye uzanan Türkiye tarihindeki ilk tıp fakültesidir. Bugünkü İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi ve İstanbul Tıp Fakültesinin Osmanlı'nın son dönemlerindeki adıdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi</span>

İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, İstanbul Üniversitesine bağlı olup Türkiye'nin ilk diş hekimliği fakültesidir. Elli yıldan uzun bir süre diş hekimliği eğitimi veren tek kurum olarak görev yapmıştır. Dolayısıyla, çağdaş Türk diş hekimliğinin başlaması ve gelişmesinde birincil temel rol oynamıştır. 1908 yılında kurulan Darülfunun Osmanlı Tıp Fakültesi Dişçi Mektebi'nin devamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cemil Topuzlu</span> Türk cerrah ve siyasetçi

Cemil Topuzlu, Türkiye'de modern cerrahinin kurucusu hekim, yönetici ve İstanbul eski Belediye Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Süheyl Ünver</span> Türk hekim ve yazar

Ahmet Süheyl Ünver, Türk yazar ve doktor.

Darülfünun, Arapça dar ve fünun (fenler) sözcüklerinden türetilmiş, "üniversite" anlamında kullanılan bir sözcüktür. Aynı zamanda 1900 yılında Avrupa üniversiteleri tarzında kurulan Darülfünun-ı Şahane veya İstanbul Darülfünununu ifade eder. Bu kurum 1933 reformuyla İstanbul Üniversitesi'ne dönüştürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Besim Ömer Akalın</span> Türk hekim

Besim Ömer Akalın, Türk tıp profesörü, bilim insanı, sivil toplum örgütçüsü ve milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Hamdi Suat Aknar</span>

Hamdi Suat Aknar, hekim, Türkiye'de patolojinin kurucusu.

TSK nın Kara, Deniz ve Hava Harp Okullarında yetiştirmediği sınıf ve branşlardaki açığı kapatmak için askerî lise ve lise çıkışlı olmak şartı ile sınavla seçilen öğrenciler yurt içi ve yurt dışındaki fakülte ve yüksek okullarda askeri öğrenci olarak öğrenim görürler. Bu görevi yürütmek maksadı ile Ankara Cebeci'de Fakülte ve Yüksek Okullar Komutanlığı kurulmuş olup daha sonra bu uygulamadan vazgeçilmiş ve sadece Bando Sınıfına yönelik subay ihtiyacının karşılanmasında kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi</span> Ankara Üniversitesine bağlı fakülte

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Ankara Üniversitesi Cebeci Yerleşkesi'nde eğitim ve öğretim veren, Ankara Üniversitesine bağlı bir fakültedir. Osmanlı Devleti döneminde sivil yönetici sınıfını yetiştirme amacıyla açılmış ve Türkiye'de siyaset bilimi ve iktisadın birçok alanında yükseköğrenim sağlayan ilk kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Tıp fakültesi</span> tıp alanında eğitim veren kurum

Tıp fakültesi, tıp biliminin öğretildiği ve bu bilim içindeki çeşitli dallarda araştırmalar yapılan fakülte. Mezunları, tıp doktoru unvanı almaktadır. Ayrıca mezuniyet sonrası uzmanlık eğitimi ile uzman doktor, operatör doktor gibi unvanlar verilir. Temel tıp bilimleri alanında yüksek lisans ve doktora eğitimleri de verilmektedir. Türkiye’de tıp fakülteleri liseden sonra ülke genelinde yapılan bir merkezi sınavla öğrenci kabul etmektedir. Eğitim süresi 6 yıldır. Okullar farklı eğitim modellerini tercih etse de ülke genelindeki fakültelerde ilk 3 yıl teorik eğitim laboratuvar dersleriyle beraber verilir sonraki 2 yıl çeşitli bölümlerde stajlara devam edilirken öğrencilerin bilgileri sözlü sınavlarla da sınanmaya başlanır ve okulun son sınıfında Intörn (stajyer) adıyla hastanede gözetim altında çalışmaya başlar. Intörn (stajyer) maaşı, 2022 yılında asgari ücret olarak verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cerrahpaşa Tıp Fakültesi</span> Türkiyede bir tıp fakültesi

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, 14 Mart 1827'de II. Mahmut tarafından kurulan Tıphane-i Amire'nin ve Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'nin devamı olan, Türkiye'nin ilk ve en köklü iki tıp fakültesinden biridir. Fakülte adını; bulunduğu semte ismini veren, III. Murad ve III. Mehmed devrinde sadrazamlık yapmış bir hekim olan Cerrah Mehmed Paşa'dan alır.

Türkiye'de askerî kurumlarda tabiplik yapan subaylara askerî tabip, askerî hekim veya askerî doktor denilir. Rütbe teğmen olarak başlar ve en yüksek rütbe tuğgeneral rütbesiyle biter. Gülhane Askeri Tıp Fakültesi (GATF) kapatıldığı için eskiden GATF dekanına verilen tümgeneral rütbesi artık askerî tabiplere verilmemektedir.

Hamidiye Tıp Fakültesi Sağlık Bilimleri Üniversitesine bağlı 2015 yılında kurulan askeri ve sivil öğrenci yetiştiren fakülte.

<span class="mw-page-title-main">Esad Feyzi Bey</span> Türk Radyolojisinin Öncüsü

Dr. Esad Feyzi Bey, Türk hekim.

İstanbul'da, ordunun veteriner hekim ihtiyacını karşılamak üzere 1842 yılında açılmış askeri bir okul.