Peynir, süt proteini kazeinin pıhtılaştırılmasıyla çeşitli tat, doku ve formlarda üretilen bir süt ürünüdür. Genellikle inek, manda, keçi veya koyun sütünden elde edilen proteinler ve yağdan oluşur. Üretim sırasında süt genellikle asitlendirilir ve kazeinin pıhtılaşmasını sağlamak için peynir mayası enzimleri veya benzer aktiviteye sahip bakteriyel enzimler eklenir. Katı lorlar, daha sonra sıvı peynir altı suyundan ayrılır ve preslenerek bitmiş peynir haline getirilir. Bazı peynirlerin kabuğunda, dış katmanında veya tamamında aromatik küfler bulunur.
Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.
Smetana, Orta ve Doğu Avrupa'dan gelen çeşitli ekşi krema türlerinden biridir. Ağır kremanın ekşimesi ile üretilen mandıra ürünü'dür. Kefir veya Krem fraîche'ye benzer, ancak günümüzde ülkeye bağlı olarak çoğunlukla %9 ila %36 süt yağı içeriği ile satılmaktadır. Pişirme özellikleri crème fraîche'den farklıdır. ABD'de satılan %12 ila %16 süt yağı içeren daha hafif ekşi kremler mevcuttur. Yemek pişirme ve ekmek yapımında yaygın olarak kullanılır.
Küp peyniri, İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgesinde, hemen hemen tüm illerde geleneksel olarak üretilen bir peynir türü. Bir kısım bölgelerde çömlek peyniri adıyla bilinir.
Waffle, Belçika asıllı bir hamur tatlısıdır. Üzerinde erimiş çikolata (pralin), krem şanti ve taze meyveler ile servis yapılan waffle, Belçika'da "Brüksel usulü" olarak adlandırılır. Yine Belçika'nın bir kenti olan Liège ise waffle hamurunun tek başına fırından çıktığı haliyle yenmesine verilen addır. Hamuru biraz daha altın sarısındadır, kremalize olan şekerin gevrekliği hamurun üstünde tadılabilir. Belçika usulü waffle hamuru dikdörtgen, Liège usulü ise uçları erimiş dikdörtgen görünümündedir. Her ikisi de kare şeklindeki derin çukur gözenekleri ile meşhurdur. Bu gözeneklerin derinlikleri 1 cm'yi bulur.
Yayıkaltı, yayık altı, veya yayık ayranı, bir süt ürünüdür. Yayıkaltı, tereyağı elde edilmesi için süt ürünlerinin yayıklanmasından sonra geride bırakılan sıvıdır. Fermente edilmiş krema veya yoğurttan yapılabileceği gibi sütten de üretilebilir, ancak sütten üretim genellikle sanayide kullanılmaz. Batı Avrupa'da özellikle ekşi veya tatlı kremadan arta kalan yayıkaltı, doğrudan içilmesi, çorbalara katılması veya konsantre edilerek hayvan yemi olarak kullanılması ile değerlendirilir. İngilizce konuşan ülkelerde buttermilk adı ile bilinir ve bazen Türkçede de bu kullanım görülmektedir.
Mus, hafif ve havadar bir doku vermek için hava kabarcıkları içeren yumuşak hazırlanmış bir besindir. Hazırlama tekniklerine bağlı olarak hafif ve kabarıktan kremsi ve yoğuna kadar değişebilir. Tatlı veya tuzlu olabilir.
Lor peyniri lor ve peynir türlerinden biridir. Lor peyniri, peynir oluşturma sürecinde taze pastörize sütten yapılır. Sütün pıhtılaşması için bakteri kültürü ve peynir mayası eklenir. Süt pıhtılaştıktan sonra küpler halinde kesilir. Bu sonuç peynir altı suyu ve lor karışımıdır. Bu karışım daha sonra pişirilir, peynir altı suyunu pıhtıdan ayırmak için bastırılır ve son peynir ürünü oluşturulur. Lezzetleri hafiftir, ancak yapıldıkları sürece bağlı olarak tadı farklı olabilir. Peynirle yaklaşık aynı sıkılık ve yoğunluğa sahiptir, ancak kesmik gibi yaylı veya lastik bir dokuya sahiptir.
Kolot peyniri, Türkiye kökenli, muhlama yapımında kullanılan ve yağsız sütten üretilen bir peynir çeşidi. Peynir, genellikle Trabzon, Rize ve Bayburt illerinde üretilir.
Romanya mutfağı, geleneksel olarak en çok Türk mutfağından, daha sonra da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Köfteler, çorbalar, dolmalar, tatlılar, salatalar dört yüzden yıldan fazla egemenliği altında kaldıkları Osmanlı İmparatorluğu'nun yemeklerine çok benzer. Alkollü içkilerden en çok şarap içilir. Romanya şarabı, dünyada en çok üretilen ilk on arasındadır. Bira da tercih edilen alkollü içkilerdendir.
Buñuelo; Arjantin, Bolivya, Fransa, Guam, Hırvatistan, İspanya, İtalya, Kolombiya, Kosta Rika, Meksika, Nikaragua, Panama, Peru, Şili, Urugay, Venezuela varyantları olan bir çeşit kızarmış hamur. Yağda veya katı yağda; un, yağ, su veya sütle yapılan yuvarlak şekilli yumurta hamuru kızartılır. Hamuruna; meyve, et veya balık gibi tatlı ya da tuzlu malzemeler ilave edilebilir. Kızartıldıktan sonra krema, çikolata veya krema ile doldurulabilir.
Bionico, 1990'ların başında Meksika'nın Guadalajara şehrinde ortaya çıkan popüler bir Meksika tatlısıdır.
Boşnak mutfağı, Batı ve Doğu etkileri arasında dengelenmiştir. Boşnak mutfağı, Orta Avrupa'nın yanı sıra Türk, Akdeniz ve diğer Balkan mutfaklarıyla yakından ilgilidir. Geleneksel yemeklerin çoğu yüzlerce yıldır aynı tarifle yapılmıştır.
Umman mutfağı Arap, İran, Hint, Asya, Doğu Akdeniz ve Afrika mutfaklarından etkilenmiştir. Yemekler genellikle tavuk, balık ve kuzu etinin yanı sıra pilavdan yapılır. Umman'daki yemeklerin çoğu, zengin bir baharat, bitki ve turşusu karışım içerir.
Macar mutfağı, Macaristan ulusunun ve onun birincil etnik grubu olan Macarların mutfağının karakteristik özelliklerini ortaya koyar. Geleneksel Macar yemekleri öncelikle et, mevsim sebzeleri, meyveler, ekmek, süt ürünleri ve peynirlere dayanmaktadır.
Skyr, İskandinavya menşeli İzlanda kültürlü bir süt ürünüdür. Süzme yoğurt kıvamında ama daha hafif bir tada sahiptir. Skyr, Baltık ülkeleri, Almanya ve Rusya'da yoğurt gibi tüketilen lor peynirine benzer şekilde taze ekşi süt peyniri olarak sınıflandırılabilir. Yüzyıllardır İzlanda mutfağının bir parçası olmuştur.
Mavi küflü peynir keskin, tuzlu bir tada sahip yarı yumuşak peynirdir. Yenilebilir küf Penicillium kültürleriyle yapılır ve peynire mavi veya yeşil tonlarında benekler veya damarlar verir. Ya küften ya da Brevibacterium linens gibi özel olarak yetiştirilmiş çeşitli bakterilerden dolayı farklı bir koku taşır.
Sepet peyniri, Akdeniz bölgelerine özgü bir peynir türüdür. Adından da anlaşılacağı üzere, peynir geleneksel olarak yüzeyinde dokuma bir iz bırakan bir sepetin içinde şekillendirilir. Taze sepet peynirinin tuz tadı yoktur, kuru sepet peyniri ise hafif tuzludur.
Cranachan geleneksel bir İskoç tatlısıdır. Başlangıçta Ağustos ayındaki ahududu hasadının ardından yapılan bir hasat kutlamasıydı. Tatlı krema, taze mevsimlik ahududu, İskoç yulafı ve İskoç viskisi ile karıştırılarak elde edilir.
Penicillium roqueforti, Penicillium cinsinde yaygın bir saprotrofik mantardır. Doğada yaygın olarak bulunur, topraktan, çürüyen organik maddelerden ve bitkilerden izole edilebilir.
