İçeriğe atla

Danimarka'nın ilçeleri

Danimarka'nın ilçeleri (Danca: Danmarks amter), Danimarka anakarası ve denizaşırı topraklarında bulunan, öncelikle yönetim bölgeleri için kullanılan ve her ilçenin önemli derecede güce sahip olan meclislere sahip olduğu eski alt bölümler idi. Danimarka'da ilk başta yirmi dört ilçe olsa da, 1970'te sayı yaklaşık on dörde indirildi; sonraki otuz yıl boyunca bu sayı az bir miktarda değişti. 2006'da on üç gelenksel ilçe ve üç ilçe statüsüne sahip belediye (1660'tan 2002'ye kadar bir ilçe olan Bornholm adası, 2003'ten 2006'ya kadar kısa bir süreliğine bir ilçe statüsüne sahip bölgesel belediye oldu). 1 Ocak 2007'de ilçeler lağvedildi ve yerlerine ilçelerin aksine belediye olmayan beş daha büyük bölge geçti.

Kopenhag İlçesi, metropoliten Kopenhag'ın Kopenhag Belediyesi ve Frederiksberg Belediyesi hariç tüm belediyelerini içeriyordu, bunlar geleneksel ilçelerin dışında olduklarından dolayı ilçe statüsüne sahip belediyelerdi. 1 Ocak 2007'de bu belediyeler, özel statülerini kaybetti.

Şu anda özerk bölgeler olan Grönland ve Faroe Adaları, sırasıyla 1953-1979 ve 1816-1948 yılları arasında denizaşırı ilçe statüsüne sahipti.

Lağvedilme

2004'te bir hükûmet önerisi, ilçelerin lağvedilmesini ve ana odağı sağlık hizmetleri olan beş büyük bölgenin kullanılmasını savundu: Yutland'da iki tane, Sjælland'da iki tane ve Fyn ile Yutland'ın en güney kısmını kapsayacak bir tane olmak üzere beş bölge olacaktı. Öneri, ayrıca her birinde en az 20.000 kişi olacak şekilde belediyelerin birleşerek sayılarının 271'den 98'e düşürülmesini öngörüyordu, ancak bu kurala bazı istisnalar yapıldı. 2007'de 25 belediyenin nüfusu 30.000'den azdı ve belediye başına ortalama 55.000 kişi düşüyordu. Sadece Birleşik Krallık ve İrlanda'nın en düşük seviyede daha çok nüfusa sahip alt bölümleri vardır.

Reform, Danimarka parlamentosu tarafından 24 Şubat 2005'te kabul edildi ve ilçeler 1 Ocak 2007'de lağvedildi.

İlçeler (1970–2006)

Map of Denmark showing the former counties
Map of Denmark showing the former counties

Danimarka'nın ilçeleri ve ilçe statüsündeki belediyeleri şunlardı:

No. İsim Merkez Tür Nüfus (2006) Toplam yüzölçümü

(km2)

Nüfus yoğunluğu

(km2 başına)

1 Kopenhag Belediyesi Kopenhag (parçası) İlçe statüsüne sahip belediye 501.158 91,3 5.489,1
2 Frederiksberg Belediyesi Frederiksbergİlçe statüsüne sahip belediye 91.855 8,7 10.560,5
3 Kopenhag İlçesiGlostrupİlçe 618.529 526 1.175,9
4 Frederiksborg İlçesiHillerødİlçe 378.686 1.347 281,1
5 Roskilde İlçesi Roskildeİlçe 241.523 891 271
6 Batı Sjælland İlçesiSorøİlçe 307.207 2.984 103
7 Storstrøm İlçesiNykøbing İlçe 262.781 3.398 77,3
8 Fyn İlçesiOdenseİlçe 478.347 3.485 137,2
9 Güney Yutland İlçesiAabenraa İlçe 252.433 3.939 64,1
10 Ribe İlçesiRibe İlçe 224.261 3.132 71,6
11 Vejle İlçesiVejleİlçe 360.921 2.997 120,4
12 Ringkjøbing İlçesiRingkøbing İlçe 275.065 4.854 56,7
13 Viborg İlçesiViborgİlçe 234.896 4.122 57
14 Kuzey Yutland İlçesiAalborgİlçe 495.090 6.173 80,2
15 Aarhus İlçesiAarhusİlçe 661.370 4.561 145
16 BornholmRønne İlçe (1970-2002), ilçe statüsüne sahip bölgesel belediye (2003-2006) 43.347 588 73,7

Ringkjøbing İlçesi isminin eski bir yazılışını kullanıyordu, ancak merkezi ve devlet yetkilileri modern yazılışı olan Ringkøbing'i kullanıyordu.

Bornholm'un kuzeydoğusunda bulunan Ertholmene takımadası, hiçbir zaman bir belediyenin, ilçenin veya bölgenin parçası olmamıştır. Statistics Denmark, bölgeyi yaşanılan iki adacığın ismi olan Christiansø ve Frederiksø olarak adlandırır.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Danimarka</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Danimarka veya resmî adıyla Danimarka Krallığı, Kuzey Avrupa'da bir İskandinav ülkesidir. İskandinav ülkelerinin en güneyinde yer alan Danimarka'nın büyük bir bölümü Jylland yarımadası üzerindedir. Başkent, Danimarka adalarının en büyüğü olan Sjælland'ın üzerinde kurulmuştur. Sjælland, dar bir boğaz olan Øresund ile İsveç'ten ayrılır. Ayrıca, Fyn, Lolland, Falster, Langeland ve Baltık Denizi'ndeki Bornholm adaları da Danimarka'ya aittir.

<span class="mw-page-title-main">Grönland</span> Danimarka Krallığına bağlı federe özerk bölge

Grönland, Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde, 2.166.086 km² ile kuzey kutbundaki en büyük buz örtüsüyle kaplı, Danimarka Krallığı'na bağlı özerk bir bölgedir. Kanada Arktik Adaları'nın doğusunda, Arktik ve Atlantik okyanusları arasında yer alan dünyanın en büyük adasıdır. Grönland, jeopolitik olarak Avrupa'nın bir parçasıdır. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Nuuk'tur. Fizyografik olarak Kuzey Amerika kıtasının bir parçası olmasına rağmen Grönland, 986'dan başlayarak bin yıldan fazla bir süredir siyâsî ve kültürel olarak Avrupa ile ilişkilendirilmiştir. Sakinlerinin çoğunun ataları Alaska'dan Kuzey Kanada'ya göç eden ve 13. yüzyılda yavaş yavaş adaya yerleşmeye başlayan İnuitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kopenhag</span> Danimarkanın başkenti

Kopenhag, Danimarka'nın başkenti ve en yüksek nüfuslu şehridir. 1 Ocak 2022 itibarıyla şehrin nüfusu 805.420'dir. Kopenhag, Zelanda adasının doğu kıyısında yer almaktadır; şehrin diğer kısmı Amager'de yer alır ve Øresund boğazı ile İsveç'in Malmö kentinden ayrılır. Öresund Köprüsü, iki şehri demiryolu ve karayolu ile birbirine bağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Faroe Adaları</span> Kuzey Atlantikte bulunan Danimarkaya bağlı özerk adalar topluluğu

Faroe Adaları, Kuzey Atlantik'te bulunan bir adalar birliğidir. Birleşik Krallık'ın 200 km kuzeybatısında, Norveç ile İzlanda'nın arasında bulunan özerk ülke, Grönland ile beraber Danimarka Krallığının parçasıdır. Toplam yüzölçümü 1400 km2 olmakla beraber Ekim 2017'de nüfusu 50322 kişiydi. İkinci Dünya Savaşı sonrası bağımsızlığını ilan etse de Danimarka hükûmeti tarafından tanınmadı, iki yıl sonra tekrar Danimarka Krallığı'na bağlandı ve özerk bölge ilan edildi

<span class="mw-page-title-main">Aarhus</span>

Aarhus, 1948'den 1 Ocak 2011'e kadar Århus, Danimarka'nın ikinci büyük kentidir. Kattegat denizinde Jutland'ın doğu kıyısında ve Kopenhag'ın yaklaşık 187 kilometre kuzeybatısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İskandinavya</span> Avrupanın kuzeyinde bir bölge

İskandinavya, Kuzey Avrupa'da, kendisini oluşturan halklar arasında güçlü tarihi, kültürel ve dilsel bağları olan bir alt bölgedir. İngilizce kullanımında, İskandinavya genellikle Danimarka, Norveç ve İsveç'i ifade eder. Bazen daha geniş anlamda Finlandiya, İzlanda ve Faroe Adaları'nı da kapsayacak şekilde ifade edilebilir. Bu ülkelerin dilleri Fince dışında birbirine benzemektedir. Bu dillere Kuzey Cermen dilleri veya İskandinav dilleri denir. Danimarka Danca, Norveç Norveççe, İsveç İsveççe, İzlanda İzlandaca dillerini kullanmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Ilulissat</span>

Ilulissat, Grönland'ın üçüncü büyük şehri ve belediyesi 47,000 km² alana sahiptir. Koordinatları 69°13′N, 51°06′W, bölgenin batı sahillerinin tam orta kısmında, kuzeyinde bulunan Kuzey kutup dönencesinin 200 km mesafede bulunmaktadır.

Haderslev, Danimarka'nın güneyinde bulunan, Güney Jutland iline bağlı bir belediyedir ve Jutland Yarımadasının doğu kıyısında yer alır. Haderslev belediyesi Årø adasını ve Küçük Kuşak Boğazı'nın küçük bir kısmını içerir ve 272 km²'lik alana sahiptir. Toplam nüfusu 31,573 kişidir (2005). Belediye başkanı Sosyal Demokrat'lardan Jens Chr. Gjesing'dir.

Danimarka tarihi, bugünkü Danimarka Krallığı topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Danimarka'daki Yahudilerin tarihi</span>

Az sayıdaki Danimarka'daki Yahudilerin tarihi 17. yüzyıla kadar dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Christian Eriksen</span> Danimarkalı futbolcu

Christian Dannemann Eriksen, Danimarkalı millî futbolcudur. Premier League takımlarından Manchester United'da forma giymektedir.

<span class="mw-page-title-main">Folketing</span>

Folketing, Danimarka Parlamentosu olarak da bilinen Folketing, Faroe Adaları ve Grönland ile birlikte, Danimarka Krallığı'nın tek meclisli ulusal yasama organıdır. 1849'da kurulan Folketing 1953'e kadar, iki meclisli bir parlamentonun alt meclisiydi. Üst yasama organı Landstinget'tı. Kopenhag'ın merkezindeki Slotsholmen adasındaki Christiansborg Sarayı'nda bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Grönland millî futbol takımı</span>

Grönland millî futbol takımı, Grönland'ı temsil eden ve Grönland Futbol Federasyonu tarafından yönetilen bir ulusal futbol takımı. Grönland'ın Danimarka Krallığı içindeki durumu Faroe Adaları ile aynı olmasına rağmen Grönland millî futbol takımı FIFA'ya ya da herhangi bir kıta konfederasyonuna üye değildir ve dolayısıyla uluslararası turnuvalarda oynayamaz. Maçlarının çoğunu Faroe Adaları ve İzlanda ile yapmışlardır. Ayrıca takım kendisi gibi FIFA üyesi olmayan Tibet millî futbol takımı ile de karşılaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pihtipudas</span>

Pihtipudas, Finlandiya'nın Orta Finlandiya bölgesinde bulunan bir belediyedir. Belediye, bölgenin kuzeyinde yer almaktadır. Yüzölçümü 1.247,45 km² olan belediyenin nüfusu 31 Ağustos 2017 tarihi itibari ile 4.133'tür.

<span class="mw-page-title-main">Başkent Bölgesi (Danimarka)</span>

Başkent bölgesi veya Region Hovedstaden, Danimarka'nın Zealand adasının kuzeydoğusu kısmını, başkent Kopenhag dahil ve Bornholm adasını içeren, Danimarka'nın beş bölgesinden biridir. 29 belediyeden oluşan bu bölge 1 Ocak 2007 tarihinde 2007 Belediye Reformu çerçevesinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Danimarka ekonomisi</span>

Danimarka ekonomisi, rahat yaşam ölçünlerine, yüksek düzeyde devlet hizmetleri ve aktarımları ve dış ticarete yüksek bağımlılığa sahip çağdaş bir piyasa ekonomisidir. Ekonomiye, tüm işlerin %80'ini sağlayan hizmetler işkolu hakimdir; oysa tüm çalışanların yaklaşık %11'i üretim ve %2'si ise tarımda çalışmaktadır. Kişi başına düşen nominal gayri safi millî gelir, 2017 yılında 55,220 dolarla dünyanın en yüksek onuncu nominal GSMG'si idi. Satın alma gücünde kişi başına düşen millî gelir, $52.390 ABD doları veya dünya çapında en yüksek 16. ekonomi olarak düzelmeye uğradı. Gelir dağılımı göreceli olarak eşittir, ancak hem brüt gelirlerde daha büyük bir dağılım hem de çeşitli ekonomik politika önlemleri nedeniyle ancak son on yılda eşitsizlik biraz artmıştır. 2017'de Danimarka, 28 Avrupa Birliği ülkesi içinde yedinci en düşük Gini katsayısına sahipti. 5,789,957 kişilik nüfusu ile Danimarka, nominal gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) ile ölçülendirildiğinde dünyanın 39. en büyük ulusal ekonomisine ve satın alma gücü paritesi ile ölçülendirildiğinde dünyanın 60. en büyük ulusal ekonomisine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Danimarka'da turizm</span>

Danimarka'da turizm bir büyüme endüstrisidir. Turizm yaklaşık olarak büyük bir ekonomik katkı sağlamıştır. Sadece 2014 yılında turizm deneyimi endüstrisi için yıllık 82 milyar Danimarka kronu gelir elde etmiş ve 120.000 tam zamanlı eşdeğer meslek bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nordik ülkeler</span> Kuzey Avrupa ve Kuzey Atlantikte bulunan ülkeler grubu

Nordik ülkeler, Kuzey Avrupa ve Kuzey Atlantik'te en çok Norden olarak bilinen coğrafi ve kültürel bir bölgedir. Bölge, Danimarka, Finlandiya, İzlanda, Norveç ve İsveç'in yanı sıra Faroe Adaları ve Grönland gibi özerk bölgeleri de kapsamaktadır. Buna Finlandiya Cumhuriyeti'nin özerk bir bölgesi olan Åland Adaları; Jan Mayen adası ve Svalbard takımadaları da dahil edilmiştir. Norveç Krallığı'na bağlı olan Bouvet Adası, uzak coğrafi konumu nedeniyle bazen İskandinav ülkelerinin bir parçası olarak kabul edilmez. Avrupa'da Kuzey İskoçya Adaları ve Estonya gibi bazı bölgeler, İskandinav ülkeleriyle kültürel ve etnik bağları paylaşıyor ama bugün İskandinav ülkelerinin bir parçası olarak kabul edilmiyor. Bölge nüfusunun dörtte üçünden fazlasını oluşturan Kuzey Cermenler en büyük etnik grubu oluştururken, onu Finlandiya'da çoğunluğu oluşturan Finler izliyor; diğer etnik gruplar Grönland İnuitleri, Sámi halkı ve yeni göçmenler ve onların soyundan gelenlerdir. Ana diller Danca, Norveççe, İsveççe, İzlandaca ve Faroece, kökleri Eski Norsça olan Kuzey Cermen dilleridir. Ana din Lüterciliktir.

<span class="mw-page-title-main">Danimarka-Sovyetler Birliği ilişkileri</span> Danimarka ile SSCB arasındaki ikili ilişkiler

Danimarka-Sovyetler Birliği ilişkileri, Danimarka ile Sovyetler Birliği arasındaki tarihsel ilişkileri ifade eder. Danimarka'nın Moskova'da bir elçiliği vardı ve Sovyetler Birliği'nin Kopenhag'da bir büyükelçiliği vardı. Diplomatik ilişkiler "mükemmel" olarak nitelendirildi. Danimarka, 18 Haziran 1924'te Sovyetler Birliği'ni de jure tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Danimarka ilişkileri</span>

Avusturya ve Danimarka arasında dış ilişkiler mevcuttur. Avusturya'nın Kopenhag'da bir büyükelçiliği ve Danimarka'nın Viyana'da bir büyükelçiliği vardır. Her iki ülke de Avrupa Konseyi, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı ve Avrupa Birliği'nin tam üyesidir. Diplomatik ilişkiler 19 Aralık 1925'te kuruldu.