İçeriğe atla

Danca

Danca
dansk
BölgeKuzey Avrupa, Kuzey Amerika
EtnisiteDanimarkalılar
Konuşan sayısı5.592.490  (2007)[1]
Dil ailesi
Yazı sistemiLatin alfabesi
Resmî durumu
Resmî dil Danimarka
 Faroe Adaları
 Avrupa Birliği
İskandinav Kurulu
Tanınmış azınlık dili Almanya
 Grönland
Dil kodları
ISO 639-1da
ISO 639-2dan
ISO 639-3Çeşitli:
dan – Insular Danish
jut – Jutlandic
Danca'nın diyalektleri.

Danca, (Danca: Dansk) Danimarka'da konuşulan, İskandinavca olarak da bilinen Kuzey Cermen dil ailesinden bir dildir.

Dünya çapında 5,5 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Bu dili konuşanların çoğunluğu Danimarka'da ve Almanya'nın Danimarka sınırında yaşamaktadır. Ayrıca Danimarka'nın eski sömürgeleri olan İzlanda, Grönland ve Faroe Adaları'ndaki okullarda da zorunlu ikinci dil olarak öğretilmektedir.

13. yüzyılın başlarında İskandinav dillerinin ortak atası kabul edilen Eski Norssup dilinden ayrılmaya başlar ve diğer dillerden bağımsız olarak ortaya çıkışı ise 16. yüzyılda İncil'in tercüme edilmesi sırasında olur. Ancak günümüzde bir İsveçli için Danca bir yazıyı okumak ve anlamak, iki dil farklılıkları olmasına rağmen kolay gelmektedir.

Danca dili modernleştikçe yabancılar tarafından öğrenilmesi zor olan özel seslerin kullanımı azalmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2013. 

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Danimarka</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Danimarka veya resmî adıyla Danimarka Krallığı, Kuzey Avrupa'da bir İskandinav ülkesidir. İskandinav ülkelerinin en güneyinde yer alan Danimarka'nın büyük bir bölümü Jylland yarımadası üzerindedir. Başkent, Danimarka adalarının en büyüğü olan Sjælland'ın üzerinde kurulmuştur. Sjælland, dar bir boğaz olan Øresund ile İsveç'ten ayrılır. Ayrıca, Fyn, Lolland, Falster, Langeland ve Baltık Denizi'ndeki Bornholm adaları da Danimarka'ya aittir.

<span class="mw-page-title-main">Kopenhag</span> Danimarkanın başkenti

Kopenhag, Danimarka'nın başkenti ve en yüksek nüfuslu şehridir. 1 Ocak 2022 itibarıyla şehrin nüfusu 805.420'dir. Kopenhag, Zelanda adasının doğu kıyısında yer almaktadır; şehrin diğer kısmı Amager'de yer alır ve Øresund boğazı ile İsveç'in Malmö kentinden ayrılır. Öresund Köprüsü, iki şehri demiryolu ve karayolu ile birbirine bağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Norveççe</span>

Norveççe, Norveç'te konuşulan ve İskandinavca da denen Kuzey Cermen dil ailesine bağlı bir dildir. Norveççe, Danca ve İsveççe ile çok yakındır ve birini bilen bir kişi diğerlerini de anlayabilir. Özellikle bir Danimarkalı ve Norveçli birbirlerinin dillerini çok kolay okuyup anlayabilmektedir. Bunun temel nedeni ise iki dilin gramerinin tamamen aynı yapıda ve kalıpta olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">İsveççe</span> İsveç ve Finlandiyada konuşulan Kuzey Cermen dili

İsveççe, İsveç ve Finlandiya'nın güney ve batı sahillerinde 9,6 milyonu aşkın kişi tarafından konuşulan bir Kuzey Cermen dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Faroe Adaları</span> Kuzey Atlantikte bulunan Danimarkaya bağlı özerk adalar topluluğu

Faroe Adaları, Kuzey Atlantik'te bulunan bir adalar birliğidir. Birleşik Krallık'ın 200 km kuzeybatısında, Norveç ile İzlanda'nın arasında bulunan özerk ülke, Grönland ile beraber Danimarka Krallığının parçasıdır. Toplam yüzölçümü 1400 km2 olmakla beraber Ekim 2017'de nüfusu 50322 kişiydi. İkinci Dünya Savaşı sonrası bağımsızlığını ilan etse de Danimarka hükûmeti tarafından tanınmadı, iki yıl sonra tekrar Danimarka Krallığı'na bağlandı ve özerk bölge ilan edildi

<span class="mw-page-title-main">Vikingler</span> Denizcilik, ticaret ve akıncılıkla uğraşan İskandinav kökenli kavim

Vikingler ya da Norslar, İskandinavyalı korsan ve tüccar kavimlerdir. Aslında "Viking" veya "Nors" bir millet adı değildir; Danlara, Norveçlilere, İsveçlilere ve diğer İskandinavlara kim olduklarına bakmaksızın verilen isimdir. Bu adlandırma Eski Norsçadaki Vikingr (yağmacı) sözcüğünden gelir ve Viking Çağı boyunca tüm Kuzey Cermenleri bu adla anılmıştır. Vikinglerin ataları antik Cermen halkları, konuştukları dil(ler) ise Cermen dil ailesine bağlı İskandinav dilleridir. Vikingler ömürlerinin büyük bir kısmını denizlerde geçirmiş olan savaşçı bir halktır. 8 - 11. yüzyıllar arasında kuzeybatı Avrupa'da birçok yeri ele geçirmişlerdir. Viking akınları ile birlikte birçok manastır yok olmuştur. Olaya tanıklık eden ve hayatta kalarak Avrupa'nın çeşitli bölgelerine dağılan keşişlerin dramatik ve trajik anlatımları, yüzyıllarca sürecek bir Viking korkusu ve düşmanlığı yaratmıştır. Vikingleri kaba, ilkel, medeniyetten uzak bir kavim olarak betimlemişlerdir. Bu anlatımların etkisiyle, Avrupalıların Viking kültürüne uzun süre kayıtsız kaldıkları anlaşılmaktadır. Göçebe ve savaşçı bir kavim olan Vikinglerin yazılı geleneği olmayışı, kültür izlerinin sürülmesini güçleştirmektedir. Yazılı kaynakların zayıflığına ve Batılı kaynaklardaki olumsuz Viking imajına karşılık, arkeolojik veriler, incelikli bir Viking maddi kültürünün varlığına işaret etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İzlandaca</span> İzlandanın resmî dili olan Kuzey Cermen dili.

İzlandaca, Cermen dillerinden biri ve İzlanda'nın resmî dilidir. İzlandacaya en yakın diller, Faroe Adaları'nda konuşulan Faroe dili ile Sognamål gibi Batı Norveç lehçeleridir. İzlanda, anakaraya uzak bir ada devleti olmasından dolayı, diğer ülkelerle arasında kayda değer oranda kültür alışverişi gerçekleşmemiş, bunun sonucunda dile çok az yabancı sözcük girmiştir. İzlanda'nın konumu Amerika'ya daha yakın olmasına rağmen, İzlandaca bir İskandinav dilidir.

<span class="mw-page-title-main">İskandinavya</span> Avrupanın kuzeyinde bir bölge

İskandinavya, Kuzey Avrupa'da, kendisini oluşturan halklar arasında güçlü tarihi, kültürel ve dilsel bağları olan bir alt bölgedir. İngilizce kullanımında, İskandinavya genellikle Danimarka, Norveç ve İsveç'i ifade eder. Bazen daha geniş anlamda Finlandiya, İzlanda ve Faroe Adaları'nı da kapsayacak şekilde ifade edilebilir. Bu ülkelerin dilleri Fince dışında birbirine benzemektedir. Bu dillere Kuzey Cermen dilleri veya İskandinav dilleri denir. Danimarka Danca, Norveç Norveççe, İsveç İsveççe, İzlanda İzlandaca dillerini kullanmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Lund</span>

Lund, İsveç'in güneyinde bulunan bir kenttir. Kent, Baltık Denizi kıyılarında, ormanlık ve ılıman bir alanda kuruludur. Kent, İsveç'in en büyük kentlerinden Malmö'nün yakınlarında kuruludur. Bir sanayi ve eğitim şehri olan Lund, 10. yüzyıla dayanan bir tarihe sahiptir. Kentte bilinen en eski yapı 1103'te inşa edilen Lund Katedrali'dir. 1666 yılında kurulan Lund Üniversitesi, İskandinavya'nın en köklü eğitim merkezlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Runik yazı</span> ilk çağlara ait yazı biçimi

Runik yazı İlk Çağ Orta Asya toplumları, Türkler, Etrüskler, Macarlar ve vaktiyle Kuzey Avrupa ülkelerinde yaşayanlar tarafından kullanılmış bir yazı sistemidir.

Eski Nors dili, Vikingler döneminde, yaklaşık 1300'lere kadar, İskandinavya'da ve Vikinglerin kontrol ettiği deniz aşırı yerleşim birimlerinde konuşulmuş Kuzey Cermen dili. 8. yüzyılda kullanılan Proto Norsçadan türemiştir. Bu dönemlerden kalan belgelerin çoğu, Orta Çağ İzlandacasına ait olduğundan dilin kabul edilen standart hali Eski Batı Nors dili olarak geçen lehçedir. Bu lehçe Eski İzlandaca ve Eski Norveççeyi içerir. Fakat Eski Nors dilini konuşanların çoğu aslında Danimarka ve İsveç yerleşimlerinde konuşulan Eski Doğu Nors dili lehçesini kullanmaktaydılar.

<span class="mw-page-title-main">Aarhus Üniversitesi</span> Aarhus, Danimarkadaki kamu üniversitesi

Aarhus Üniversitesi, Danimarka'nın Aarhus şehrinde bulunan ve Kopenhag Üniversitesi'nin ardından ülkedeki en büyük ikinci üniversitedir. Üniversite bir kamu kurumu olup 1927 yılında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İskandinav dilleri</span> Ağırlıklı olarak İskandinavyada konuşulan Kuzey Cermen dili.

İskandinav dilleri veya Nordik diller olarak da bilinen Kuzey Cermen dilleri, Hint-Avrupa dil ailesinin Cermen dilleri koluna bağlı, Kuzey Avrupa'da yaşayan Kuzey Cermenleri tarafından kullanılan bir dil grubu. Danca, İsveççe, Norveççe, İzlandaca ve Faroece, çağdaş Kuzey Cermen dillerini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Danimarka bayrağı</span> ulusal bayrak

Danimarka bayrağı, Danimarka Krallığı'nın resmi ve dünyanın en eski bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Christian Eriksen</span> Danimarkalı futbolcu

Christian Dannemann Eriksen, Danimarkalı millî futbolcudur. Premier League takımlarından Manchester United'da forma giymektedir.

<span class="mw-page-title-main">Simon Kjær</span> Danimarkalı futbolcu

Simon Thorup Kjær, stoper mevkiinde oynayan Danimarkalı millî futbolcudur. Serie A ekiplerinden Milan'da forma giymektedir.

İskandinav Kurulu Edebiyat Ödülü, İskandinav dillerinden birinde yazılmış olan, "yüksek edebi ve sanatsal değerler"e sahip olduğuna inanılan edebiyat eserlerine İskandinav Kurulu tarafından verilen edebiyat ödülür. İlk olarak 1962 yılında verilmiş ve o tarihten beri her yıl düzenli olarak verilmiştir. Ödülü kazanan edebiyatçı 350.000 Danimarka kronunun da sahibi olmaktadır. Yazarların bu ödülü kazanabilmesi için kısa hikâye, roman, tiyatro oyunu veya makalelerini en fazla iki yıl içerisinde yazmış ve dört yıl içerisinde yayınlamış olmaları gerekmektedir. İskandinavya'da verilen en prestijli edebiyat ödüllerinden biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Başkent Bölgesi (Danimarka)</span>

Başkent bölgesi veya Region Hovedstaden, Danimarka'nın Zealand adasının kuzeydoğusu kısmını, başkent Kopenhag dahil ve Bornholm adasını içeren, Danimarka'nın beş bölgesinden biridir. 29 belediyeden oluşan bu bölge 1 Ocak 2007 tarihinde 2007 Belediye Reformu çerçevesinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Frederik (Danimarka kralı)</span> Danimarka ve Norveç kralı

I. Friedrich 1523 ile 1533 yılları arasında Danimarka ve Norveç kralı. İsmi ayrıca Danca ve Norveççe Frederik, Almanca Friedrich ve İsveççe Fredrikdir. Daha sonraki hükümdarların Protestan Reformundan sonra Lutheranizmi benimsediği Danimarka'da hüküm süren son Roma Katolik hükümdarıydı. Norveç kralı olarak ülkeye hiç gitmemiş ve taç giymemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nordik ülkeler</span> Kuzey Avrupa ve Kuzey Atlantikte bulunan ülkeler grubu

Nordik ülkeler, Kuzey Avrupa ve Kuzey Atlantik'te en çok Norden olarak bilinen coğrafi ve kültürel bir bölgedir. Bölge, Danimarka, Finlandiya, İzlanda, Norveç ve İsveç'in yanı sıra Faroe Adaları ve Grönland gibi özerk bölgeleri de kapsamaktadır. Buna Finlandiya Cumhuriyeti'nin özerk bir bölgesi olan Åland Adaları; Jan Mayen adası ve Svalbard takımadaları da dahil edilmiştir. Norveç Krallığı'na bağlı olan Bouvet Adası, uzak coğrafi konumu nedeniyle bazen İskandinav ülkelerinin bir parçası olarak kabul edilmez. Avrupa'da Kuzey İskoçya Adaları ve Estonya gibi bazı bölgeler, İskandinav ülkeleriyle kültürel ve etnik bağları paylaşıyor ama bugün İskandinav ülkelerinin bir parçası olarak kabul edilmiyor. Bölge nüfusunun dörtte üçünden fazlasını oluşturan Kuzey Cermenler en büyük etnik grubu oluştururken, onu Finlandiya'da çoğunluğu oluşturan Finler izliyor; diğer etnik gruplar Grönland İnuitleri, Sámi halkı ve yeni göçmenler ve onların soyundan gelenlerdir. Ana diller Danca, Norveççe, İsveççe, İzlandaca ve Faroece, kökleri Eski Norsça olan Kuzey Cermen dilleridir. Ana din Lüterciliktir.