Dan kabilesi
 |
Antik İsrail |
Dan kabilesi (İbranice: דָּן, Dan, Anlam:Hakim), Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.
MÖ 1200'lü yıllarda Kenan topraklarının fethinden sonra[1] Yeşu[2] bu toprakları on iki kabile arasında bölüştürdü. İlk başta Akdeniz'e kıyısı olan Antik Filistinlilerin kuzeyine yerleştirilen bu kabile Filistinlilerin saldırılarına maruz kalınca[3] Şeria nehrinin batısından Celile'nin kuzeyine yerleştiler.
Tora'nın Çölde Sayım kitabina göre Yehuda kabilesi'nin ardından nüfus olarak ikinci büyük kabileydi.[4]
Yeşu'nun Kenan topraklarını fethinden MÖ 1050 yılında kurulan Birinci İsrail Krallığı'na kadar geçen sürede İsrail kabileleri konfederasyon halinde varlıklarını sürdürüyordu ve Dan kabilesi de bu konfederasyonun bir parçasıydı. Merkezi bir hükûmet olmadığı için kriz dönemlerinde insanlar Hakimler tarafından yönetiliyordu. Filistlerin artan istila tehditleri karşısında İsrail kabileleri güçlü merkezi bir monarşi sistemine geçtiler. Benyamin kabilesinden Şaul[5] birleşik monarşinin ilk kralıydı.
Şaul'un ölümünden sonra bütün kabileler Şaul'un hanedanlığına sadık kalıp onun oğlu İşboşeth'i kral olarak görmelerine rağmen Yehuda kabilesi kendi krallarını David olarak seçti. İşboşeth'in ölümünden sonra diğer kabileler de Davud'un altında birleşti. Davud'tan sonra kral Süleyman oldu. Süleyman'ın ölümünden sonra MÖ 930'da onun oğlu Rehoboam başa geçti; Yehuda ve Benyamin kabileleri ise Yehuda Krallığı altında Davud hanedanlığına sadık kaldı fakat kuzeydeki kabileler Davud hanedanlığından ayrılıp İkinci İsrail Krallığı'nı kurdu. İkinci İsrail Krallığının ilk kralı olan Jeroboam Efraim kabilesindendi.
Asurlular tarafından MÖ 723'te yıkılana kadar krallığın bir parçası olan bu kabile bu tarihten sonra Kayıp On Kabileden biri olmuştur.
Kökeni
Tora'da anlatıldığına göre Dan kabilesi, Yakup'un Rahel'in hizmetçisi Bilha'dan olan iki oğlundan biri olan Dan'dan gelir (diğer oğul Naftali'dir).[6] Bazı bilim adamlarına göre Dan orijinal İsrailoğulları'ndan biri değil, onlara sonradan katılmış bir kavimdir.[7]
Modern artistlerce Yaratılış 49:16 18 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'dan esinlenerek bir pagan sembolü olan ve adaleti simgeleyen terazi ile resmedilirken bazı artistlerce de Yaratılış 49:17 18 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'den esinlenerek sembol olarak yılan kullanılır. Dan kabilesinden çıkmış en ünlü kişi Samson'dur.
Bir teoriye göre Dan kabilesi bir deniz kavmi olan Denyenden türemiştir.[8] Debora'nın kitabında Dan'ın gemilerde yaşadığı anlatılır.
Akıbeti
Kuzey İsrail Krallığı'nın bir parçası olan Dan kabilesi Asurlular tarafından fethedilince tarihleri sona erdi. Fakat aralarında Falaşaların da bulunduğu bazı gruplar bugün Dan'ın soyundan geldiklerini savunurlar. (bkz Kayıp On Kabile).
Kaynakça
- ^ Kitchen, Kenneth A. (2003), "On the Reliability of the Old Testament" (Grand Rapids, Michigan. William B. Eerdmans Publishing Company)(ISBN 0-8028-4960-1)
- ^ Bazı kaynaklarda Türkçeye Yuşâ olarak tercüme edilmiştir
- ^ "Dan - location profile". 2 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
- ^ "Çölde Sayım 1:39". 20 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
- ^ "1. Samuel 9:1-2". 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
- ^ "Yaratılış 30:4-8". 27 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009.
- ^ Jewish Encyclopedia
- ^ Yigael Yadin And Dan, Why Did He Remain in Ships
