İçeriğe atla

Dan (Beni İsrail)

Antik İsrail
Dan
Dan

Tekvin'e göre Dan (İbranice: דָּן, Anlam:Yargı), Yakup'un beşinci ve cariyesi Bila'nın ilk oğludur; Dan kabilesinin kurucusudur.[1]

İsim

Tora'da yazılanlara göre Tanrı Rahel'i yargıladı ve hizmetçisi Bila aracılığıyla ona bir oğul bahşetti, bu sebeple Dan ismi o beni yargıladı anlamına gelen dananni'den türemiştir.[2] Fakat modern dinbilimcilere göre Dan adını kabile Dan isimli tanrıya taptığı için almıştır.[3] Gelenekçi görüşe göre Daniel'in anlamı "El (Tanrı) hakimimdir" demektir fakat Dan'ın bir tanrı olduğunu savunanlara göre ise "Dan El (Tanrı)'dir" demektir.[3]

Tora'da kaynaklar

Hakimler Kitabı'nda Mika'nın putlarıyla ilgili bölümde Dan kabilesinin efod'a ve terafim'e taptığını,[4] ve bu kabilenin bir üyesi olan Şimşon'un Nazirit kurallarına uymadığını anlatır. Bu sebepten dolayı klasik rabinik kaynaklar'da İsrailoğulları'nın yüz karası olarak tasvir edilir. Dan kabilesinin yaşadığı Kenan topraklarının kuzeyindeki topraklar karanlık ve şeytanlıkla bağdaştırılır.[5] Patriark ahiti apokrifine göre Dan Yosef'ten nefret etmekteydi ve kaftanına kan sürüp babası Yakup'a Yosef'in öldüğünü söylemek onun fikriydi.[6][7][8] Asenat duası apokrifine göre ise Dan, Mısır prensiyle birlikte Yosef ve eşi Asenat'a karşı komplo kurmuştur.[3] Yakup'un kutsamasında Dan'a yılan olarak hitap edilir ve bu cehennemin dört prensinden biri olan Belial ile bağdaştırılır.[3] Eski Hristiyan yazarlar Irenaeus ve Hippolytus'a göre deccal Dan'ın soyundan gelecektir.[9][10]

Havari Yuhanna İsrailoğulları'nın on iki kabilesini sayarken Dan'ı saymayıp Yosef'in oğlu Menaşe'yi saymıştır.[11]

Soyağacı

 
 
Yakup
 
Bila
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Dan
 
Naftali
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Huşim
 
Yahtseel
 
Guni
 
Yetser
 
Şilem
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Kaynakça

  1. ^ Yaratılış 30:3-6[]
  2. ^ Yaratılış 30:6[]
  3. ^ a b c d Jewish Encyclopedia
  4. ^ Hakimler 17[]
  5. ^ Yeremya 1:14[]
  6. ^ Testament of Dan 1
  7. ^ Testament of Zebulun 4
  8. ^ Testament of Gad 1
  9. ^ Irenaeus, Adversus Haereses,
  10. ^ Hippolytus, Of Christ and Antichrist
  11. ^ Vahiy 7:5-8[]

Ayrıca bakınız

Sırasıyla Yakup'un eşleri ve oğulları (K = Kız çocuğu)
LeaReuben (1) Şimon (2) Levi (3) Yehuda (4) İssakar (9) Zebulun (10) Dina (K)
RahelYosef (11)Benyamin (12)
Bila (Rahel'in hizmetçisi)Dan (5)Naftali (6)
Zilpa (Lea'nın hizmetçisi)Gad (7) Aşer (8)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yusuf</span> İbrani din büyüğü, Yakup ve Rahelin oğlu

Yusuf, Yosef veya Batıdaki ismiyle Joseph, Yakup'un oğlu olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. Tevrat'a göre İsrailoğulları'nı meydana getiren on iki boydan birinin başıdır. Kur'an'da adı geçen yirmi beş peygamberden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Benyamin kabilesi</span> Torada adı geçen On İki İsrail Kabilesinden birisi

Benyamin kabilesi Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Efraim kabilesi</span>

Efraim kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir. Menaşe kabilesi ile birlikte Yosef Hanedanlığını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Menaşe kabilesi</span>

Menaşe kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir. Efraim kabilesi ile birlikte Yosef Hanedanlığını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Ruben kabilesi</span>

Reuben kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İssakar kabilesi</span>

İssakar kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Dan kabilesi</span>

Dan kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Naftali kabilesi</span>

Naftali kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gad kabilesi</span> Torada adı geçen On İki İsrail Kabilesinden biri

Gad kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Aşer kabilesi</span>

Aşer kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ruben (Yakub'un oğlu)</span>

Tekvin'e göre Ruben, Ruven İslam geleneğinde Rubil, Yakup ve eşi Lea'nın ilk oğlu. Reuben kabilesinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Şimon (Yakub'un oğlu)</span>

Tora'nın Tekvin kitabına göre Şimon Yakup'la Lea'nın ikinci oğlu ve Şimon kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce Şimon sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. Şimon, Lea'dan geldiği için orijinal İsrailoğullarındandır. Buna rağmen Debora'nın Ezgisi'nde kabileler listelenirken Şimon'un ismi verilmemektedir bunun için bazı dinbilimciler Şimon'un belirgin bir kabile olmadığını savunurlar.

<span class="mw-page-title-main">İssakar</span>

İssakar Tekvin'e göre Yakup'un dokuzuncu Lea'nın beşinci oğlu ve İssakar kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce İssakar sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. İsminin anlamı konusunda iki ana fikir vardır. İlk görüşe göre Lea Yakup'u adam otu karşılığında Yakup ile yattığı için kiralık adam anlamına gelen iş sakar'dan türemiştir. Bir diğer görüşe göre ise Lea hizmetçisi Zilpa'yı Yakup'a cariye olarak verdiği için Tanrı onu ödüllendirmiştir; bu sebeple ismi ödül var anlamına gelen yeş sakar'dan gelmiştir. Dinbilimcilere göre ilk açıklama bir kabilenin ismi olma açısında daha mantıklıdır fakat buna rağmen bazı dinbilimciler üçüncü bir açıklama getirmiştir; buna göre kabile mensupları bir Mısır tanrısı olan Seker'e taptıklarından Seker adamı anlamına gelen iş seker'den türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zevulun</span> Yakupun oğlu (Yaratılış 46:14-15)

Zebulun Tekvin ve Sayılar kitabına göre Yakup'un onuncu Lea'nın altıncı oğlu ve Zebulun kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce Zebulun sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. Zebulun, Lea'dan geldiği için orijinal İsrailoğullarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Naftali (Yakub'un oğlu)</span>

Tekvin'e göre Naftali, Yakup'un altıncı ve cariyesi Bila'nın ikinci oğludur; Naftali kabilesinin kurucusudur. Bazı görüşe göre Naftali kabilesi orijinal İsrailoğulları'ndan olmayıp sonradan katılmıştır ve bu sebeple bir "cariye"den doğmuştur.

Lea, İbrani din büyüğü Yakup'un iki eşinden ilki olup Tekvine göre On İki İsrail Kabilesinden altısının ve ayrıca bir de kızın annesidir. Lea, Lavan'ın kızı ve Yakup'un en çok sevip de evlenmek istediği Rahel'in ablasıdır. Lavan, Yakup'un annesi Rebeka'nn kardeşidir; dolayısıyla Lea Yakup'un kuzenidir.

Yahvist ya da kısaca J, Belgesel hipotez (DH)'e göre Tora'yı oluşturan dört ana kaynaktan biridir. Kaynakların en eskisi olup Tekvinin yarısına yakınını, Çıkış'ın ilk yarısını ve Sayıların bazı kısımlarını oluşturur. J'de Tanrı insansı olarak anlatılıp ismi Yahweh (Yehova)'dir; Yehuda Krallığı'na ve bu krallıktaki insanların tarihine özel bir ilgi duymaktadır. J'nin ~MÖ 950'de derlendiğine ve ~MÖ 400'de Tora ile birleştirildiğine inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Aşer</span>

Aşer, Tekvin'e göre Yakup ile Zilpa'nın ikinci oğulları ve Aşer kabilesinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Levi (Yakub'un oğlu)</span> Eski Ahit karakteri

Levi, Tekvin'e göre, Yakup ile Lea'nın üçüncü oğlu ve Levi kabilesinin kurucusudur; fakat Arthur Peake'in iddiasına göre, kabilenin diğer İsrail kabilelerine bağlılığını göstermek için sonradan eklenmiştir. Bazı dini ve siyasi ayrıcalıklar Levilere verilmişti ve Tevrat'ın ilk kaynakları olan Yahvist ve Elohist'e göre Levi rahip demek olup bir soyla ilgisi yoktur; bunun bir soy olarak gösterilmesi Ruhbani kaynağa ve Musa'nın kutsamasına rastlar; bunun amacı ruhban sınıfını farklı bir köke dayandırma çabasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Benyamin (Yakub'un oğlu)</span> Kutsal Kitapta adı geçen kişi

Benyamin, Tekvin'e göre Yakup'un on iki oğlunun sonucusu ve Rahel'in iki oğlunun sonuncusudur. Benyamin kabilesinin kurucusudur. Eski Ahit'te anlatılana göre, Rahel'in büyük oğlu Yusuf'un aksine Benyamin Kenan topraklarında doğmuştur. MÖ 1443 yılında, İbrani takvimine göre aynı zamanda doğum günü olan 11 Heşvan'da 111 yaşında öldü. Kur'an'da Benyamin için, abileri Yusuf'a tuzak kurarken onun yanında kaldığı için dürüst genç evlat denir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.