İçeriğe atla

Damla sakızı

Sakız damlaları

Damla sakızı, sakız ağacından elde edilen bir reçinedir.[1] Geleneksel olarak Sakız Adası ve Çeşme'de üretilmektedir.

Aslında sıvı olan damla sakızı güneşte kurutularak sert ve dağılgan yarı saydam damlacıklar haline getirilir. Ağızda çiğnendiğinde yumuşar ve mat parlak beyaz renk alır. Başta buruk bir tadı olmasına rağmen bir süre çiğnendiğinde ağza çam kokusunu andıran bir ferahlık verir.

Üretim

Sakız ağacının dalından aşağı damlayan bir sakız damlacığı

Sakız Adası

Adadaki damla sakızı üretimi kökeni Orta Çağ'a varan köylerin oluşturduğu bir kooperatif tarafından kontrol altına alınmıştır. Pirgi köyünde küçük bir damla sakızı müzesi de bulunmaktadır.[2] Avrupa Birliği Sakız Adası'ndaki damla sakızı üretimini isimlendirme korumasına almıştır.

Çeşme

Sakız Adası'ndan başka Çeşme Yarımadası'nda da geleneksel olarak bir miktar damla sakızı üretilmektedir. Sakız Adası'ndan sadece 8 km uzaklıkta olan bu bölge de adadakine benzer elverişli iklim koşullarına sahiptir.[3] TEMA Vakfı Çeşme'de mevcut doğal sakız ağaçlarının korunması ve yenilerinin dikilmesi için bir çalışma yapmaktadır. Projenin bir parçası da damla sakızı üretiminin ticari olarak çekici hale getirilmesini sağlayarak ağaçların korunmasıdır. Proje çerçevesinde 2008 ve 2011 yılları arasında İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü tarafından sağlanan 149 hektar alana 3000 adet sakız ağacı dikilmiştir. Projenin 2016 yılına kadar sürdürülmesi hedeflenmektedir.[4]

Kullanım

Damla sakızı, Türk mutfağı, Yunan mutfağı ve Arap mutfağı gibi Doğu Akdeniz bölgesinde bulunan halkların yemek kültürlerinde kullanıma sahiptir.[5] Dondurma, sütlaç, salep ve lokum damla sakızı içeren tatlılardan bazılarıdır. Mastika, damla sakızı aromalı bir Yunan içkisidir. Damla sakızı çiğneme amaçlı da kullanılır.

Kaynakça

  1. ^ Marner, Franz-Josef; Freyer, Antje; Lex*, Johann (1 Ocak 1991). "Triterpenoids from gum mastic, the resin ofPistacia lentiscus". Phytochemistry (İngilizce). 30 (11): 3709-3712. doi:10.1016/0031-9422(91)80095-I. ISSN 0031-9422. 
  2. ^ "The Chios Mastiha Museum". 18 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2016. 
  3. ^ Burçin ÇOKUYSAL. "ECOLOGIC EVALUATION OF Pistacia lentiscus (MASTIC) IN ÇEŞME PENINSULA". 8 Ağustos 2018 tarihinde |arşiv-url= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım) arşivlendi. 
  4. ^ TEMA Foundation. "Sakız Ağaçlarına Sevgi Aşılıyoruz Projesi'nde yeni bir dönem başlıyor". 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2014. 
  5. ^ Wichmann, Anna. "Mastiha: The Unique Mastic Gum of Chios People Call 'White Gold'". Greek Reporter. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2020. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rodos</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Rodos Ege Denizi'nde bir ada, On İki Adalar'ın en büyüğü, Yunanistan'ın en doğuda bulunan adası, adanın aynı adlı idari merkezi. Türkiye kıyılarının en yakın noktası olan Bozburun Yarımadası'ndan 18 km mesafededir. Adanın 2019 nüfusu 130.000 olup, bunun 55.000'i Rodos şehrinde yaşamaktadır. Rodos şehri, Yunanistan'ın On İki Adalar idari bölgesinin ve Rodos ilinin (nomos) merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Midilli (ada)</span> Ege Denizinin kuzeydoğusunda bulunan dağlık bir Yunan adası

Midilli, Ege Denizi'nin kuzeydoğusunda bulunan, dağlık bir Yunan adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Zeytinyağı</span> bitkisel sıvı yağ

Zeytinyağı, zeytin ağacının meyvesinden elde edilen yeşilimsi-sarımtırak renkte sıvı bir yağdır.

<span class="mw-page-title-main">Keçiboynuzu</span> bitki türü

Keçiboynuzu veya harnup, baklagiller (Fabaceae) familyasından olup Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü yerlerde doğal olarak yetişen ve baklaları (meyveleri) yenen, her dem yeşil çalı ya da ağaç formunda olan bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Nar</span> Kınagiller familyasından bir bitki türü

Nar, kınagiller (Lythraceae) familyasından, içinde küçük çekirdekleri ve meyve gövdesini oluşturan yüzlerce tanecik bulunan, hafif ekşi ve bazen tatlı tadı olan, ılıman iklimlerde yetişen bir meyve türü.

<span class="mw-page-title-main">TEMA</span> Türk sivil toplum örgütü

Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı ya da kısaca TEMA, 11 Eylül 1992 tarihinde İstanbul'da kurulmuş olan çevreci bir vakıftır.

<span class="mw-page-title-main">Sisam</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Sisam veya Susam Yunanistan'da, Doğu Ege Denizi'nde, Sakız Adası'nın güneyinde, Patmos ve On İki Adaların kuzeyinde, Dilek Yarımadası'nın karşısında ve Batı Türkiye'nin kıyılarından 16 km genişliğinde Dilek Boğazı ile ayrılan bir Yunan adasıdır. Aynı zamanda Kuzey Ege bölgesinin ayrı bölgesel bir birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Limni</span> Kuzey Egede bulunan Yunanistana bağlı ada

Limni veya Ilımlı Kuzeydoğu Ege Yunan adaları grubuna giren, Gökçeada'nın güneybatısında bulunan Yunan adasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sakız ağacı</span>

Sakız ağacı, sakız ağacıgiller familyasından bir ağaç türü. Akdeniz bölgesinin doğal bitkisidir. Türkiye'de Batı ve Güney Anadolu'da, Kanarya Adaları ve Sakız Adası'nda yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Samokov</span> Bulgaristanın Sofya ili, Samaku ilçesine bağlı kent

Samoko veya Samaku, Bulgaristan'ın güney batısında, Sofya ili içinde bir şehirdir. Rila ve Vitoşa dağları arasında kuruludur. Elverişli doğa koşulları sayesinde, yakınlardaki Borovets gibi ünlü bir kayak merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Cunda</span> Balıkesirin Ayvalık ilçesine bağlı ada

Cunda ya da Alibey Adası, idari bakımdan Balıkesir'in Ayvalık ilçesine bağlı bir ada. Ayvalık koyundaki Ayvalık Adaları olarak adlandırılan irili ufaklı 22 adanın içerisinde yerleşime açık tek ada Alibey'dir. Türkiye'nin Ege Denizi'nde bulunan sırasıyla Gökçeada, Bozcaada ve Uzunada'dan sonra 4. büyük adasıdır. Konumu gereği Batı Anadolu'da deniz yollarının kesişme noktasında bulunan bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Sakız Adası</span> Yunanistana bağlı ada

Sakız Adası, Yunanistan'ın Ege Denizi'nde yer alan bir adasıdır. Ülkenin Kuzey Ege bölgesine bağlı olan ada, Türkiye'den Sakız Boğazı ile ayrılır. Sakız ağaçları ve bu ağaçlardan elde edilen damla sakızı ile ünlüdür. Turistik yerleri arasında Orta Çağ köyleri ve 11. yüzyıldan kalma Nea Moni Manastırı bulunmaktadır.

Muhammed Fuzuli heykeli — Azerbaycan Devlet Akademik Milli Dram Tiyatrosunın önünde bulunan "Fuzûlî" abidesi. Ünlü Azerbaycanlı heykeltıraraşlar Ömer Eldarov ve Tokay Memmedov'un 1962 yılında birlikte yaptıkları plastik sanat eserlerindendir. Divan şairi Fuzûlînin anısına dikilmiştir.

Dijitalleştirme, özellikle eski yazılı kaynakların OCR ve benzeri uygulamalarla dijital ortama aktarılma işlemidir. Dijitalleştirme görsel veya işitsel ögelerin bilgisayara tanımlanabilmesi, işlenebilmesi ve saklanabilmesi amacıyla sayısal kodlara dönüştürülmesidir. Bu işlemin amacı belgenin bütünlüğünü, içeriğini ve fiziksel özelliklerini koruyarak gelecek nesillere aktarmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Yunan mutfağı</span>

Yunan mutfağı, Yunanistan'ın ulusal mutfağıdır. Yüzlerce yıllık Yunan kültürünün mirasçısı mutfaktır. Balkan ve Akdeniz mutfaklarının bir parçasıdır. Girit mutfağını da kapsar. Zeytinyağlı yiyecekler ağırlıklıdır. Batı Anadolu Türk mutfağıyla çok büyük benzerlikler taşır.

<span class="mw-page-title-main">Carpinus betulus</span>

Adi gürgen, huşgiller (Betulaceae) familyasından kerestesi değerli bir orman ağacı türü.

Dandy Danimarka merkezli sakız şirketidir. 1915 yılında Vejle şehrinde "Caramel ve Tabletfabrik" adıyla kuruldu. Kurucusu, Brdr fabrikasının eski sahibi Holger Sørensen'di. İlk yıllarda şirket, krem ve çikolatalar yapan düzenli bir şekerleme fabrikasıydı. 2002 yılında, üretimin çoğu, 2010 yılında Amerikan gıda grubu Kraft Foods'a geçen İngiltere şirketi Cadbury'ye satıldı. Kraft'ın iki parçaya bölünmesinden sonra, 2012 yılından Mondelēz International'a aittir.

<span class="mw-page-title-main">Sakız Adası Katliamı</span>

Sakız Adası Katliamı, 1822'de Yunan Bağımsızlık Savaşı sırasında Sakız Adası'ndaki on binlerce Yunan'ın Osmanlı askerleri tarafından öldürülmesi olayıdır. Çevre adalarda yaşayan Yunanlar, Sakız Adası'na gelmiş ve ada halkını isyana katılmaları için cesaretlendirmişti. Buna karşılık Osmanlı askerleri adaya çıktı ve binlerce kişiyi öldürdü. Hristiyanların katledilmesi uluslararası toplumda kızgınlığa neden oldu ve Yunanların dünya genelinde destek görmesine yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Sakız koyunu</span>

Sakız koyunu, kökenleri belli olmayan bir yerli koyun türüdür. Yarı yağlı kuyruklu bir cins olarak sınıflandırılır. Sakız koyunu esas olarak süt üretimi için yetiştirilmektedir. Bu cinsin Kıvırcık ile Dağlıç cinslerinin çiftleşmesi sonucunda ortaya çıktığı yönünde iddialar olmasına rağmen, Yunanistan'ın Sakız adasında ortaya çıktığı yaygın olarak kabul edilmektedir. Türkiye'de çeşme koyunu olarak da anılır. Bu isim İzmir’in Çeşme ilçesinde koyunların yetiştirilmesinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca Çeşme Belediyesi’nin düzenlediği Ovacık Tarım ve Sakız Koyunu Şenliği, Türkiye’de sakız koyunu yetiştiriciliğinin önemini vurgulayan temalardan biridir. Şenlikte veteriner ve yetiştiricilerden oluşan jüri üyeleri, ırkının özelliklerini en iyi taşıyan sakız koyunu, koçu, dişi toklu ve erkek toklu olmak üzere koyunları çeşitleri kategorilerde ayırarak koyunları ödüllendirmektedir.

Romanya mutfağı, geleneksel olarak en çok Türk mutfağından, daha sonra da Avusturya, Alman, Yunan ve Macar mutfaklarından etkilenmiştir. Köfteler, çorbalar, dolmalar, tatlılar, salatalar dört yüzden yıldan fazla egemenliği altında kaldıkları Osmanlı İmparatorluğu'nun yemeklerine çok benzer. Alkollü içkilerden en çok şarap içilir. Romanya şarabı, dünyada en çok üretilen ilk on arasındadır. Bira da tercih edilen alkollü içkilerdendir.