İçeriğe atla

Dame

Dame, erkekler için kullanılan sir unvana karşılık gelen, kadınlara özel bir hitap biçimidir. Birçok Hristiyan şövalye nişanının yanı sıra İngiliz onur sistemi ve Avustralya ve Yeni Zelanda gibi diğer birkaç Commonwealth ülkesinin kullandığı bir unvandır. Geleneksel olarak erkeklere verilen şövalyelik için kadın üyelerin eşdeğeridir.[1] Dame aynı zamanda baroneslerin kullandıkları bir tarzdır.

Aziz John Nişanı,[2] Kutsal Kabir Binicilik Nişanı,[3] Banyo Nişanı, En Seçkin Aziz Michael ve Aziz George Nişanı, Dame Komutanı veya Dame Grand Cross, Kraliyet Viktorya Nişanı veya Britanya İmparatorluğu'nun En Mükemmel Nişanı derecelerine atanan bir kadın Dame olur.[4] Orta Avrupa'da Dame rütbesi alabilmek için gerekli olan ise Saint George'un İmparatorluk ve Kraliyet Nişanıdır.[5] Şövalye Lisansına eşdeğer bir kadın olmadığı için, kadınlar her zaman bir şövalye nişanına atanır.[6] Dizbağı Nişanı veya Devedikeni'nin En Eski ve En Asil Nişanı atanan kadınlara Dame yerine Leydi unvanı verilir.[7]

Tarih

1381'de Brittany Dükü V. John tarafından kurulan Ermine Nişanı, kadınları kabul eden ilk şövalyelik nişanıdydı; ancak bundan önce dünyanın birçok yerinde asırlarca kadın şövalyeler vardı.[8] Erkek meslektaşları gibi, renkli bayrakların uçuşması ile ayırt edildiler ve genellikle bir arması vardı.

Turnuvalara katılan bir kadın Joane Agnes Hotot (1378 doğumlu) idi, ancak tek kadın değildi.[9][10] Ek olarak, kadınlar şövalyelik statüsüyle yakından ilişkili hale gelen belirli hitap biçimlerini benimsediler.[11]

Eskiden bir şövalyenin karısına adından önce "Dame" ünvanı verilirken, bu kullanım 17. yüzyılda "Leydi" ile değiştirildi.

Kadın olarak atanan en genç kişi 28 yaşındaki Ellen MacArthur En yaşlısı, Olivia de Havilland 101. doğum gününden iki hafta önce atanana kadar 100 yaşındaki[12] Gwen Ffrangcon-Davies idi.[13]

Notlar

  1. ^ "How to get a Knighthood or Damehood" (İngilizce). Awards Intelligence. 2016. 25 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2018. A knighthood, and the female equivalent, a damehood, is an award given by The Queen to an individual for a major, long-term, contribution in any activity, usually at a national or international level. 
  2. ^ Die Johanniter und Malteser: Ritter und Samariter : die Wandlungen des Ordens vom Heiligen Johannes (İngilizce). Callwey. 1987. s. 193. ISBN 9783766708625. 
  3. ^ A to Z of the Knights Templar: A Guide to Their History and Legacy (İngilizce). History Press. 24 Ekim 2011. s. 193. ISBN 9780752473628. 
  4. ^ "Dame". Debretts. n.d. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2015. 
  5. ^ "Homepage of the St. Georgsorden". 7 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021. 
  6. ^ "Knights Bachelor". Debretts. n.d. 16 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2015. 
  7. ^ "Ladies of the Garter and Ladies of the Thistle". Debretts. n.d. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2015. 
  8. ^ Ackermann, G. A. (1855). Ordensbuch sämmtlicher in Europa blühender und erloschener Orden und Ehrenzeichen. Rudolph & Dieterici.
  9. ^ F.S.W. (1886) Dame Heraldry. Boston, MA: D. Lothrop and Company.
  10. ^ Starling, E. (1856). Noble Deeds of Woman. Phillips, Sampson.
  11. ^ De Marly, D. (1986). Working dress: a history of occupational clothing. Holmes & Meier.
  12. ^ "Gwen Ffrangcon-Davies". movies.yahoo.com. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2013. 
  13. ^ "Olivia de Havilland on Becoming the Oldest Person to Be Named a Dame: I'm 'Extremely Proud'". PEOPLE.com (İngilizce). 17 Haziran 2017. 17 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2017. 

Wikimedia Commons'ta Dames ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şövalye</span>

Şövalye Orta Çağ Avrupa'sında seçkin ve profesyonel bir süvari sınıfı. Şövalyelik günümüzde, bazı ülkelerde önemli bir hizmet nedeniyle verilen bir unvana dönüşmüştür ve geleneksel olarak devam ettirilmektedir. Avrupa dillerinin çoğunda şövalye için kullanılan chevalier, caballero, cavaliere ve Ritter gibi sözcüklerse genel olarak atlar ve binicilik ile ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya İmparatorluk Nişanı</span>

Britanya İmparatorluk Nişanı, Birleşik Krallık'ta 4 Haziran 1917 tarihinden itibaren Kral V. George tarafından verilmeye başlanmış bir nişan.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı</span> Siyasi, ekonomik, kültürel, manevi ve fahri alanlardaki başarılardan dolayı Almanya Federal Cumhuriyetinin verdiği en yüksek dereceli nişan

Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı, Almanya Federal Cumhuriyeti'nin en yüksek dereceli nişanıdır. Nişan siyasi, ekonomik, kültürel, manevi ve fahri alanlardaki başarılardan dolayı verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Olivia de Havilland</span> İngiliz-Amerikalı sinema oyuncusu (1916 – 2020)

Dame Olivia Mary de Havilland, İngiliz-Amerikalı aktris. Sinema kariyerinindeki çalışmaları 1935'ten 1988'e kadar uzanıyordu. 49 uzun metrajlı filmde rol aldı ve zamanının önde gelen oyuncularından biriydi. 104 yaşında öldüğünde, yaşayan en yaşlı ve en fazla hayatta kalan Akademi Ödülü sahibiydi ve Hollywood sinemasının Altın Çağı'ndan hayatta kalan son büyük yıldız olarak kabul edildi. Küçük kız kardeşi Oscar ödüllü aktris Joan Fontaine'di.

<span class="mw-page-title-main">Judit Polgár</span> FIDE Chess player

Judit Polgár, Macar satranç ustasıdır. Polgár, genellikle tarihin en güçlü kadın satranç oyuncusu olarak kabul edilir. Polgár, 1991 yılında, 15 yaşında iken, daha önce eski Dünya Şampiyonu Bobby Fischer tarafından yapılan rekoru kırarak Grandmaster unvanını elde eden en genç satranç oyuncusudur. FIDE Top 100 oyuncu değerlendirme listesinde, Ocak 1989'da, henüz 12 yaşında, değerlendirme listesine 55. sıradan girerek bugüne kadar en genç oyuncu oldu. 2005 yılında, Dünya Şampiyonası turnuvasına katılan tek kadın olmuştur.ilk kez ve bugüne kadar sadece kadın olarak 2700 ELO derecesini aşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kahraman Anne Madalyası</span>

Kahraman Anne Madalyası Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliğinde 10 ve daha fazla çocuk yetiştiren annelere verilen bir unvan ve madalyadır. Bu madalyanın maksadı yalnızca anneleri onurlandırmak olmayıp aynı zamanda anne-çocuk sağlığı konusunda kalkınmak ve hamileler, büyük aileler veya tek yaşayan kadınlara mali destek sağlamaktı. Bu madalyadan küçük olan Anneler Nişanı beş ya da altı çocuklu annelere verilirken, bunlardan fazla, yani 7, 8 ve 9 çocuklara sahip annelere Analık Şanı Nişanı nişanı verilirdi.

<span class="mw-page-title-main">Şeref Nişanı (Sovyetler Birliği)</span>

Şeref Nişanı Yüksek Sovyet Prezidyumu'nun 8 Kasım 1943 tarihli kararıyla ihdas olunan, SSCB tarafından verilen askeri madalya. Kızıl Ordu astsabuyları ve Havacı teğmenlerine, düşman karşısında gösterdikleri cesaret sebebiyle verilmekteydi. SSCB'nin dağılmasıyla, madalya artık verilmemektedir. Bu nişan yerine, 1992 yılından bu yana, astsubaylara ve diğer ordu mensuplarına verilmek üzere Aziz Yorgi Haçı ihdas olundu.

<span class="mw-page-title-main">Henrik</span>

Danimarka Prensi Henrik, Danimarka kraliçesi II. Margrethe'ın eşi.

Sir, Orta Çağ'da kullanılmış ve kökeni Latinceye dayanan Sire kelimesinden türetilen, erkekler için resmî bir İngilizce hitap etme biçimi. Geleneksel olarak, yasa ve geleneklere göre, Sir bir tarikata üye şövalyelere hitap için kullanılmışŞövalye tarikatı, daha sonra ise baronetler ve diğer yöneticiler için de kullanılır hale gelmiştir. Hitabın dişil versiyonu, eğer statü kadının kendisi tarafından edinilmiş ise Dame olmaktadır. Bir şövalye veya baronetin karısına ise Leydi olarak hitap edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Carol V. Robinson</span>

Dame Carol Vivien Robinson, İngiliz kimyager ve Kraliyet Kimya Derneği Başkanı. Oxford Üniversitesi Fiziksel ve Teorik Kimya Laboratuvarı'nda Kraliyet Cemiyeti Araştırma profesörü, Dr Lee Fiziksel ve Teorik Kimya Profesörü ve Exeter College'da profesör asistanıdır. Daha önce Cambridge Üniversitesi Kimya Bölümü'nde Kütle Spektrometresi Profesörü idi.

<span class="mw-page-title-main">Şövalyelik</span>

Şövalyelik, 1170 ile 1220 yılları arasında geliştirilen gayri resmi, değişen bir davranış kurallarıdır. Orta Çağ Hristiyan şövalyelik kurumuyla ilişkilendirilmiş olup şövalyeler ve efendilerinin davranışları şövalyelik sosyal yasaları tarafından yönetilirdi. Şövalyeliğin idealleri orta çağ edebiyatında, özellikle de Charlemagne'nin efsanevi yoldaşları ve onun silahlı adamları, paladinler ve Geoffrey tarafından bilgilendirilen Fransa'nın Meselesi olarak bilinen edebi çevrelerde popüler hale getirildi. Historia Regum Britanniae, Kral Arthur efsanesini ve Yuvarlak Masa Şövalyelerini popüler hale getiren 1130'larda yazılmıştır. Bunların tümü, 19. yüzyılda modern bilim anlayışının başlangıcına kadar tarihsel olarak doğru kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Michael ve Aziz George Nişanı</span>

Aziz Michael ve Aziz George Nişanı, genel olarak yabancı bir ülkede olağanüstü askerlik dışı hizmet için ve yabancı ve devlet işlerine yapılan hizmetler için veril verilen bir Birleşik Krallık nişanıdır. Nişan, 28 Nisan 1818'de verilmeye başlanmış olup adını iki askeri aziz olan Mikâil ve George onuruna almıştır.

Dame Rosalinde Hurley, DBE, FRCPath, FRCOG, İngiliz doktor, mikrobiyolog, patolog, halk sağlığı ve tıp yöneticisi, ahlakbilimci ve avukattı. 1988'de tıp ve halk sağlığına yaptığı hizmetlerden dolayı şövalye nişanı aldı.

<span class="mw-page-title-main">Wiedli Elisabeth</span>

Wied'li Pauline Elisabeth Ottilie Luise, I. Carol'un eşi olarak Romanya'nın ilk kraliçesidir.

<span class="mw-page-title-main">May Whitty</span> İngiliz aktris

Dame Mary Louise Webster,, profesyonel olarak May Whitty ve daha sonra hayır işleri için Dame May Whitty olarak bilinir, İngiliz tiyatro ve sinema oyuncusuydu. Dame olan ilk iki kadın şovmenden biriydi. İngiliz aktörler birliği Equity onun evinde kuruldu. Başarılı bir kariyerin ardından 72 yaşında Hollywood filmlerine geçti. Film rolleri için ödüller kazandığı Amerika'da yaşamaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">I. Peter (Kıbrıs kralı)</span>

Peter I babasının tahttan çekildiği 24 Kasım 1358'den öldüğü 1369 yılına kadar Kıbrıs Kralı ve hak olarak elinde tuttuğu Kudüs Kralı. IV. Hugh'un ikinci oğlu, onun ikinci karısı Alice d'Ibelin'in ilk oğludur. Ayrıca 1346'da gençken Trablus Kontu unvanını aldı. Kıbrıs Kralı olarak bazı askeri başarılar elde etti, ancak üç şövalyesi tarafından öldürülmesiyle sonuçlanan iç anlaşmazlıklar nedeniyle planlarının çoğunu tamamlayamadı.

<span class="mw-page-title-main">Baronet</span> Birleşik Krallıkta şövalyelik tarikatı

Baronet veya dişi eşdeğeri, baronetess tɛs/; kısaltılmış haliyle Btss), Britanya Kraliyeti tarafından verilen soyluluk ünvanı olan baronetliğin sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Karadağlı Elena</span>

Karadağlı Elena ;, 29 Temmuz 1900'den 9 Mayıs 1946'ya kadar Kral III. Vittorio Emmanuel'in eşi olarak İtalya Kraliçesi idi. Vitttorio Emmanuel'in karısı olarak aynı zamanda Etiyopya İmparatoriçesi ve Arnavut Kraliçesi unvanlarını da aldı. Kocası 1943'te resmi olarak bu ünvanlardan feragat ettiğinde kendisinden de her iki unvan da düştü. Elena, Kral I. Nikola ve Karadağ Kraliçesi Milena'nın kızıydı. Azizliğe kabul davasının açılmasıyla birlikte, 2001 yılında Katolik Kilisesi tarafından Tanrı'nın Hizmetkarı ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Mesih Nişanı</span>

Mesih Askerî Nişanı, Portekiz'de yeniden oluşturulan Tapınak Şövalyeleri'nin eski tarikatı ve günümüzde bir nişandır. Tapınakçılar 22 Mart 1312'de Papa V. Clemens tarafından yayınlanan papalık fermanı Vox in excelso ile lağvedildikten sonra, 1319 yılında Portekiz kralı Denis'in korumasıyla kuruldu. Kral Denis, Katolik Kilisesi'nin siyasi etkisi altındaki diğer egemen devletlerin çoğunda olduğu gibi, eski şövalyeleri takip etmeyi ve onlara zulmetmeyi reddetti.

<span class="mw-page-title-main">Kutsal Kabir Tarikatı</span>

Kudüs Kutsal Kabir Tarikatı, Kutsal Kabir Tarikatı veya Kutsal Kabir Şövalyeleri olarak da adlandırılır, Papalığın koruması altındaki Katolik şövalye tarikatıdır. Tarikat lideri Papa'dır. Tarikatın birincil amacı Kutsal Topraklar'da Hristiyan varlığını desteklemek ve gözetmektir. Tarikatın bugün dünya çapında 60 bölgede yaklaşık 30,000 şövalye ve kadın mensuba sahip olduğu tahmin edilmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.