İçeriğe atla

Dalyan, Ortaca

Dalyan
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Muğla'nın Türkiye'deki konumu
Muğla'nın Türkiye'deki konumu
Muğla üzerinde Dalyan
Dalyan
Dalyan
Dalyan'ın Muğla'daki konumu
Koordinatlar: 36°50′03″N 28°38′33″E / 36.8342°K 28.6425°D / 36.8342; 28.6425
Ülke Türkiye
İlMuğla
İlçeOrtaca
Coğrafi bölgeAkdeniz
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu252
İl plaka kodu48
Posta kodu48600

Dalyan, Muğla ilinin Ortaca ilçesine bağlı bir mahalledir. Türkiye'de Dalyan adında birçok yer bulunmaktadır. Dalyan kelimesi Rumca olup özel balık yakalama düzenekleri olan doğal sahalara denmektedir. Genelde deniz kenarında sazlık doğal yapısında olurlar.

Köyceğiz Gölü'nü Akdeniz'e bağlayan Dalyan Deltası ve eskiden belde şimdi ise mahalle olan Dalyan adını bölgedeki balık yakalama sahasından almaktadır. Ayrıca, Türkiye'nin önemli sazlık bölgelerinden biri olup bütün delta özel çevre koruma sahasındadır. Göçmen kuşların önemli uğrak yerlerinden biridir.

Tarihçe

Daha önceleri köy olan Dalyan, 26 Şubat 1969 tarihindeki kararla belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.[2] 12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile mahalle oldu.[3]

Yerleşim

Türkiye'nin Güney Ege ve Batı Akdeniz bölgelerinin kesişiminde bulunan Dalyan, Köyceğiz Gölü ile Akdeniz'i birleştiren ana kanal kıyısında kurulmuştur. Dalyan Kanalı'nın denize ulaştığı İztuzu Kumsalı, Caretta Caretta cinsi deniz kaplumbağalarının yumurtalarını bıraktıkları 5 km uzunluğunda bir kumsaldır ve deltanın doğal parçasıdır. Deltayı besleyen su kaynakları ağırlıklı olarak Köyceğiz çevresindeki doğal kaynaklardan ve epeydir baraj olan Dalaman Çayı'nın binlerce arıklarından oluşur. 2500-3000 yıl eskiye uzanan Likya Uygarlığı ile aynı zamanda bulunan Kaunos Krallığı başkenti olan Kaunos antik kenti de Dalyan ve Çandır Köyü sınırlarındadır. Kalıntılar oldukça iyi durumdadır ve Dalyan'da gezginlerin mutlaka uğradığı yerlerden biridir.

Turizm, Nüfus ve Baş Gösteren Sorunları

Dalyan'da turizm 1980'li yılların ortasında özellikle karavan ve kamp tatilcilerin, çevrecilerin ve kuş gözlemcilerinin gözde yeri olarak başlamış ve 90'larda ise turist ve hizmet veren mekan sayısı artmıştır. Başlangıçta Avrupa'nın neredeyse tüm ülkelerinden gelen gezginlerle karşılaşmak mümkün iken 90larda ağırlık Alman ve Hollandalı turistlere kaymıştır. 2010'lu yıllarda ise neredeyse sadece İngiliz tatilcilerin yeri haline gelmeye başlamıştır. Ağırlıklı İngilizler olmak üzere yabancılar Dalyan'dan çok sayıda yer alarak villa turizminin başlamasına önayak olmuşlardır.

Dalyan, 5564 (2020) kişilik nüfusu her geçen yıl artan yeni göçlerle daha da büyümektedir. Binalaşma nehir etrafında ve gerisinde yoğunlaşmıştır. Beldede 2010 senesinden bu yana yoğun bir şekilde villa ve havuz inşaatı yapıldığı için tüm bölge her geçen yıl hem flora hem fauna açısından doğal olma özelliğini yitirmeye başlamıştır. Geçmişte doğa ve tarih severlerin baskın olduğu Dalyan'ın gezgin dokusu yüksek inşaatlaşma sonrası yerini doğa ve tarihle ilgilenmeyen tatilcilere terk etmeye başlamıştır. Geçmişte soyu tükenmekte olan deniz ve göl kaplumbağaları, Mavi Yengeç gibi canlılara karşı özel duyarlılık gösterilirken günümüzde turizm nesnesi haline gelmiştir. Beslenme zincirinde olmayan tavuk eti verilerek Caretta Caretta kaplumbağaları tatilcilere gösterilmeye çalışılmaktadır. Koruma altındaki Mavi Yengeç'ler beldenin meşhur yiyeceği diye sunularak lokantalarda bilinçsizce sunulmakta ve tüketilmektedir.

Ekonomik Faaliyetler

Turizm öncesi Dalyan'ın en önemli gelir kaynakları balıkçılık, pamuk tarımı, narenciye olmuştur. 2000'li yıllarla pamuk üretimi yerini ağırlıkla narcılık faaliyetlerine bırakmıştır. Tarım turizm ile baş başa yapılmaktadır, balıkçılık ise kuruluşu Dalyan'ın kendisi kadar eskiye uzanan bir kooperatif tarafından yürütülmektedir. Özellikle kefal olmak üzere, çupra ve levrek bölgede en çok tüketilen balık çeşitleridir.

Resim galerisi

Notlar

  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Fon Kodu: 030.11.1, Yer No: 342.8.13.
  3. ^ "Kanun No. 6360". 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Köyceğiz</span> Muğlanın ilçesi

Köyceğiz, Muğla'nın 13 ilçesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kaunos</span> Karya bölgesinde bir antik kent

Kaunos Antik Anadolu'nun Karya bölgesinde yer alan antik bir kenttir. Muğla'nın Köyceğiz ilçesine bağlı Çandır Mahallesi sınırları içerisinde yer alır. Kaunos Kaya Mezarları en rahat Muğla'nın Ortaca ilçesine bağlı Dalyan mahallesinden görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Köyceğiz Gölü</span> Muğla da göl

Köyceğiz Gölü, Menteşe yöresinde, Muğla ilinin güneydoğusunda yer alan Köyceğiz Gölü 52 km² yüzölçümü ile Türkiye'nin 16. büyük gölüdür. Tektonik bir çukurluğun suyla dolması ve Dalaman Çayı'nın getirdiği alüvyonların körfezin önünü tıkaması sonucu oluşmuş alüvyal set gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ortaca</span> Muğlanın ilçesi

Ortaca, Muğla'nın 13 ilçesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">June Haimoff</span> Kaptan June

June Haimoff, Kaptan June İngiliz çevreci.

<span class="mw-page-title-main">Deniz kaplumbağası</span>

Deniz kaplumbağası, denizlerde yaşar. Sırt tarafı kırmızımsı kahverengi alt tarafı ise beyazımsı açık sarı renklidir. Bacakları yüzmeye yarayacak şekilde kürek biçimi almıştır dış kenarlarında en fazla 2 tırnak bulunur. Yumurtalarını gece kumsallarda açtıkları çukurlara gömerler. Bir defasında 100 yumurta bırakabilir. Yavrular 2 aylık kuluçka döneminden sonra gece vakti yumurtadan çıkarak denize giderler. Nesli tükenme tehlikesi altında olduğu için koruma altındadır. Akdeniz sahillerine yayılmıştır. En önemli yumurtlama bölgelerinden biri Köyceğiz Dalyan sahilidir.

<span class="mw-page-title-main">Göcek</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

Göcek, Muğla'nın Fethiye ilçesine bağlı bir mahalledir. Göcek Mahallesi adı geçmişte yerleşim bölgesinde bulunan Göçek adlı gruptan gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Rivierası</span>

Türk Rivierası, Türkiye'de Ege ve Akdeniz kıyısındaki iki ayrı coğrafi bölge arasında kalan bir kısmı belirtmek için kullanılan terimdir. Türk Rivierası doğuda Antalya ilinden başlayan ve batıda Muğla ilini de içine alarak İzmir ilinin orta kesimine uzanan bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Doğal Hayatı Koruma Derneği</span>

Doğal Hayatı Koruma Derneği ya da kısa adıyla DHKD, 1975 yılında kurulan, merkezi İstanbul'da olan bir Sivil toplum kuruluşu'dur. 1986'da "Kelaynak'tan haberler" adlı bir bülten yayımlayan DHKD, adını duyurmaya yönelik ilk kampanyasını Turkish Times de gerçekleştirdi. Kuruluşundan on beş yıl sonra, Bakanlar Kurulu kararıyla "kamu yararına çalışan dernek" statüsü kazandı.

Boğazkent, Antalya ilinin Serik ilçesine, bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Belek</span>

Belek, Antalya'nın Serik ilçesine, bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">İztuzu Plajı</span>

İztuzu Plajı, Türkiye'nin güneybatısında Muğla ilinin Ortaca ilçesine bağlı Dalyan yakınlarında bulunan 4,5 km uzunluğunda bir plajdır. Plaj, Dalyan nehrinin tatlı su deltası ile Akdeniz arasında doğal bir bariyer oluşturan dar bir kara parçasıdır. İztuzu Plajı, Akdeniz'deki deniz kaplumbağalarının başlıca üreme alanlarından biridir ve bu nedenle sık sık Kaplumbağa Plajı olarak anılır. Caretta caretta, IUCN Kırmızı Listesi'nde tehlike altındaki hayvanlar arasında yer almaktadır. Bu nedenle plaj 1988 yılından beri koruma statüsüne sahiptir ve Köyceğiz-Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgesi'nin bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Akyatan Gölü</span> Çukurova delta ovasındaki Türkiyenin en büyük lagün gölü

Akyatan Gölü, Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin oluşturduğu Çukurova delta ovasında yer alan Türkiye'nin en büyük lagün gölüdür. Delta alanlarının deniz kıyısına yakın alanlarda göller, bataklıklar ve lagünler oluşur. Göl Adana ilinin Karataş ilçesi sınırlarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Dalaman Çayı</span> Çay

Dalaman çayı, Gölhisar ilçesinin güneyindeki Yeşilgöl dağlarından doğar, Çameli, Acıpayam, Ortaca ve Dalaman ilçe sınırlarını çizerek, Akdeniz'e dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Paradeniz</span>

Paradeniz, Göksu Deltası'nda, Mersin ili sınırlarında bulunan lagün gölüdür. Deltada bulunan dört gölden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Dalyan kanalı</span>

Dalyan kanalı, , Muğla ilinde bulunan, Köyceğiz Gölü'nün sularını denize ulaştıran, gölün gideğeni olan akarsu. Uzunluğu 10 km, Gölden çıkan sular menderesler çizerek denize ulaşır. Dalyanın yaklaşık son 5 km'si dalyan deltası içinde akar. Dalyan kanalının doğusunda Ortaca ilçesi Dalyan kasabası kuruludur. Alan 1988 yılında Türkiye'de ilk olan, Köyceğiz-Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırlarındadır.

<span class="mw-page-title-main">Dalyan (balıkçılık)</span> balıkların geçtiği yerlere sabit ağ, çapa, yüzdürücü gibi malzemeler ile yapılan tuzak ve kapanlar

Dalyan, Balıkların geçtiği yerlere sabit ağ, çapa, yüzdürücü gibi malzemeler ile yapılan tuzak ve kapanlara denir. Balık avlamak için deniz kıyısında büyük ağaçlarla çevrilen yer olarak da tanımlanmaktadır. Genellikle lagünlerin denize bağlandığı ağız kısımları üzerine uygulanır. Kamış ve sazlardan hasır gibi örülen seddeler balık geçit alanlarına geçiş bırakacak şekilde sabitlenir. Yumurtlamak için balık sürüleri lagüne girdikten sonra kapaklar kapatılır. İç kısımda kalan balıklar avlanır. Eski çağlardan beri balık avlamak için kullanılan dalyanlar denizin sahiline yakın yerlerine, göl ve nehirlerin ise ağızlarında kurulur.

<span class="mw-page-title-main">Beymelek Lagünü</span>

Beymelek Lagünü, Akdeniz kıyılarında, Antalya ili, Demre ilçesi, Beymelek mahallesi doğusunda yer alan lagün. Dalyan balıkçılığı yapılan lagün 36°16′K 30°03′D konumundadır.

75. Yıl, Mersin'in Mezitli ilçesinin 40 mahallesinden birisidir. Davultepe semtinde bulunmaktadır. 2018 sayımı itibarıyla nüfusu 6.570'tir. Doğusunda Akdeniz Mahallesi, batısında Davultepe Mahallesi bulunmaktadır. 75. Yıl Mahallesi'nin Akdeniz Mahallesi ile sınırını Kandak Deresi oluşturmaktadır. Mahalledeki yerleşimler daha çok Gazi Mustafa Kemal Bulvarı'nın etrafında yer almaktadır. Daha kuzey kesimlerde tarlalar bulunmaktadır. Bölgede genellikle limon yetiştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">DEKAMER</span>

Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi deniz kaplumbağalarının tedavilerinin yapılması, korunması ve deniz yaşamıyla ilgili araştırmalar yapmak amacıyla kurulmuş bir merkezdir. Muğla'nın Ortaca ilçesine bağlı Dalyan'da yer alan merkez, 2008 yılında kurulmuş ve 2009 yılında resmî olarak çalışmalarına başlamıştır. Türkiye'de bu alanda faaliyet gösteren ilk merkez olma özelliğine sahiptir.