İçeriğe atla

Dalmaçya (eyalet)

M.S. 125 yılında Roma İmparatorluğu'nun Dalmaçya eyaleti

Dalmaçya, Antik bir Roma eyaleti. Bölge adını bir ihtimale göre MÖ 1. binyıl'da Adriyatik kıyılarında yaşamış bir İlliryalı kabile olan Dalmatae'lerden almıştır.

Tarihi

Bölge, MÖ 4. yüzyıldan MÖ 220 ve MÖ 168 yılları arasındaki İllirya Savaşlarına kadar geçen sürede[1]İllirya Krallığının kuzey toprakları olarak varlığını sürdürür. Bu tarihten sonra Roma Cumhuriyeti Neretva nehrinin güneyinde kalan toprakları kendi himayesine almıştır. Neretva'nın kuzeyinde kalan topraklar MÖ 37-32 yılları arasında Illyricum eyaleti kurulanan kadar geçen sürede yavaş yavaş Roma topraklarına katılmıştır.

Dalmaçya bir süre Roma Cumhuriyeti olan Illyricum eyaletinin sınırlarına dahil edilmiştir. 6 ve 9 yıllarında Dalmaçyalıların Pannonianyalılarla beraber Romaya karşı giriştikleri isyan hareketi 10 yılında bastırılmış ve Illyricum eyaletinin toprakları Pannonia ve Dalmaçya adlarıyla iki farklı eyalet olarak yeniden düzenlenmiştir. Dalmaçya eyaletinin sınırları tüm Dinar Alplerini ve Adriyatiğin doğu kıyılarını içine alacak şekilde genişletilmiştir. Dalmaçya, Roma İmparatoru Diocletianus'un doğum yeridir.[2]

Tarihçi Theodor Mommsen, (Roma İmparatorluğunun eyaletleri adlı kitabında) Dalmaçyalıların tam olarak Romanize olduğunu ve dördüncü yüzyıldan itibaren Latince konuşmaya başladıklarını yazar. Ancak bu dönemden ele geçirilen tarihi buluntuların analizi bu Romanizasyon işleminin daha seçici olduğunu ortaya koyar. Kıyı ve iç bölgelerdeki kent merkezlerinin tamamı Romanize olmuşken taşrada durum tamamıyla farklıdır. İlliryalılar benzer bir Romanizasyon baskısı ile karşı karşıya kaldıkları halde kendi yerel dillerini konuşmaya ve kendi tanrılarına tapınmaya devam etmişlerdir.[3]

Batı Roma İmparatorluğunun 476 yılında yıkılması ve kavimler göçünün başlamasıyla bölge 535 yılına kadar Gotlar tarafından yönetilmiş ve bu tarihten itibaren de I. Justinianus tarafından Bizans İmparatorluğu topraklarına katılmıştır.

Notlar

  1. ^ Thomas Kelly Cheyne and John Sutherland, BlackEncyclopaedia Biblica: A Critical Dictionary
  2. ^ "C.Michael Hogan, "Diocletianus'un Sarayı", The Megalithic Portal, Andy Burnham ed., Oct 6, 2007". 1 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  3. ^ A. Stipčević, Iliri, Školska knjiga Zagreb, 1974, sayfa 70

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roma İmparatorluğu</span> Avrupanın büyük bir bölümü, Batı Asya ve Kuzey Afrikada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk (MÖ 27—MS 1453)

Roma İmparatorluğu, Roma Cumhuriyeti döneminde, Augustus'un cumhuriyeti tek başına yönetebilecek yetkiler alması ve cumhuriyet döneminde kimseye verilmemiş haklara sahip olmasıyla oluşan Antik Roma devletidir. Augustus, MÖ 2 yılına kadar cumhuriyeti kendinden sonra da tek bir kişinin yönetebilmesini sağlayacak anayasal reformlar gerçekleştirdi ve Roma İmparatorluğu tam anlamıyla oluşmuş oldu.

<span class="mw-page-title-main">Gallia Narbonensis</span>

Gallia Narbonensis, günümüz Fransa'sının güneyindeki Languedoc ve Provence bölgesinde yer alan antik Roma İmparatorluğu eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Split</span> Hırvatistanda İspelet-Dalmaçya iline bağlı şehir

Split, Dalmaçya'nın en büyük ve en önemli şehridir. Ayrıca Split-Dalmaçya bölgesinin de idarî merkezidir. Balkan Yarımadası ve Adriyatik Denizi'nin doğu sahilinde küçük bir yarımada üzerine kurulmuştur. Split Hırvatistan'ın 2. büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Diocletianus</span> 284ten 305e kadar hüküm süren Roma İmparatoru

Gaius Aurelius Valerius Diocletianus 20 Kasım 284 ile 1 Mayıs 305 tarihleri arasında görev yapmış, Roma imparatorluğunu Doğu Roma ve Batı Roma olarak paylaştıran ve Doğu kısmının imparatorluğunu üstlenen bir Roma imparatoru.

<span class="mw-page-title-main">Noricum</span>

Noricum bugünkü Avusturya ve Slovenya toprakları üzerinde kurulmuş bir Kelt krallığı idi. Geçmişte Roma İmparatorluğu'nun bir eyaletiydi. Kuzeyde Tuna nehri, batıda Rhaetia, doğuda Pannonia ve güneyde de İtalya ve Dalmaçya ile çevriliydi. Kabaca bugünkü Steiermark, Karintiya ve Viyana'nın batısında kalan Avusturya, Bavyera ve Salzburg'un bir bölümüne tekabül eder.

<span class="mw-page-title-main">Roma Yunanistanı</span>

Roma Yunanistanı, Yunan Tarihi'nin, Roma Cumhuriyeti'ne ait orduların MÖ 146 yılında Korint Muharebesi'nde Yunanlarla çarpışmasının sonrasında Yunan topraklarının Roma hâkimiyetine girmesi ve MS 330 yılında bugünkü İstanbul kentinin I. Konstantin tarafından Konstantinopolis adı ile yeniden kurulmasına kadar geçen dönemine verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk tarihi</span>

Arnavutluk tarihi günümüzdeki Arnavutluk Cumhuriyeti topraklarında yaşanmış olayların tarihidir.

<span class="mw-page-title-main">Pannonia</span> Roma İmparatorluğunda bir eyalet (MS 20 - 107)

Pannonia ya da Panunya, Kuzey ve Doğusundan Tuna, Batısından Noricum ve daha yukarıda İtalya, Güneyinden Dalmaçya ve daha aşağıda Moesia eyaletleriyle çevrili olan Roma İmparatorluğu eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya (eyalet)</span>

Makedonya eyaleti (Macedonia) Romalı general Quintus Caecilius Metellus'un Makedon Andriskos'u MÖ 148'de yenilgiye uğratmasının ve bölgede Roma tarafından kurulmuş dört kukla cumhuriyetin dağılmasının ardından MÖ 146 yılında kuruldu. Eyalet Epirus, Tesalya, İllirya'nın bazı bölümleri ve Trakya'dan oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Afrika (eyalet)</span>

Afrika (Africa), Roma İmparatorluğuna bağlı bir eyalet. Kabaca günümüz Tunus topraklarının kuzeyini ve batı Libya'nın Gabes Körfezi boyunca uzanan Akdeniz kıyılarını içerirdi. Kıta Afrika adını bu Roma eyaletinden sonra almıştır. Aynı bölge, daha sonra Araplar tarafından da orijinal lisanına sadık kalınarak İfrikiya olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Asya (eyalet)</span> Romanın Anadoludaki İlk Provinciası

Roma Eyaleti Asya (Asia), Cumhuriyetin sonlarına doğru oluşturulmuş bir Roma İdari birimi olup bir prokonsül tarafından yönetilen Senatoryal eyalet statüsündeydi. Bu düzenleme Roma İmparatorluğunun idari olarak yeniden düzenleneceği 211 yılına kadar değişmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya (eyalet)</span>

Kilikya, Antik Cilicia Trachea ve Cilicia Pedias toprakları üzerinde, Tarsus başkent olacak şekilde düzenlenen antik Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs (eyalet)</span>

Kıbrıs, Antik bir Roma eyaleti. Tarihçi ve Coğrafyacı Strabon'ya göre MÖ 58 yılında, Publius Clodius Pulcher'in Kıbrıs Kralı Ptolemaios'a duyduğu kin nedeniyle Roma eyaleti olarak düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Epir (eyalet)</span>

Epir, Roma İmparatoru Vespasian tarafından Achaea eyaletinden ayrılarak oluşturulan antik Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">İlirya</span> Balkanlardaki tarihsel bir bölge

İlirya veya İllirya, antik çağda İlirler adı verilen boyların Balkan Yarımadası'nın batısında, Adriyatik Denizi'nin genel olarak Dalmaçya kıyılarında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Klis Kalesi</span>

Klis Kalesi, Hırvatistan'ın Adriyatik kıyı şeridinde yer alan bir Orta Çağ kalesidir. Aynı adı taşıyan Kilis kasabasının tepesinde konuşlanmıştır. İlk temel yapı bir İllirya kabilesi olan Dalmaçyalılar tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Solin</span> Hırvatistanda İspelet-Dalmaçya iline bağlı kent

Solin, Hırvatistan'nın Dalmaçya bölgesinde bir şehridir. Split'in Kuzeydoğusunda yer almaktadır. Adriyatik Denizi ve Jadro nehri üzerindedir. Solin, Dalmaçya-Roma eyaletinin başkenti ve İmparator Diocletianus'un doğum yeri olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan mimarisi</span>

Hırvatistan mimarisi uzun bir geçmişe sahiptir: Hırvatlar on dört yüzyıldır bölgede yaşamaktadır, ancak ülkede hala korunan daha eski dönemlerin önemli kalıntıları da bulunur.

Romalılaştırma terimi tarihi ve kültürel anlamlarda, ilk olarak Roma Cumhuriyeti ve daha sonra da Roma İmparatorluğu tarafından Roma egemenliği altına alınan veya Roma'nın çevresinde yaşayan nüfusların Roma kültürüne uyum sağlamasını, entegrasyonunu ve asimilasyonunu içerir. Antik Roma tarihçiliği ve İtalyan tarihçiliği, faşist dönemin sonuna kadar çeşitli süreçleri " barbarların uygarlaşması " olarak adlandırırdı.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek'in erken tarihi</span>

Bugünkü Bosna Hersek sınırları içinde, tarih öncesi kültürlerin birçok katmanı var olmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.