İçeriğe atla

Dalmaçya

Dalmaçya
Dalmacija
Dalmaçya bayrağı
Bayrak
Dalmaçya arması
Arma
*   Dalmaçya olarak kabul edilen yer Bazen Dalmaçya tanımına giren bölge: *   Karadağ'daki Kotor Körfezi *   Rab adası ve çevresi * Çizgili alan: Gračac
  •   Dalmaçya olarak kabul edilen yer

Bazen Dalmaçya tanımına giren bölge:

Ülke Hırvatistan,  Karadağ
Yüzölçümü
 • Toplam12158 km²
Nüfus
 (2011)
 • Toplam852.068

Dalmaçya (HırvatçaDalmacija, Sırp-Hırvatça telaffuz: [dǎlmaːt͡sija]), Hırvatistan (çoğunluk) ve Karadağ (azınlık) Adriyatik Denizi kıyısında yer alan güney bölgesine verilen isimdir.

En büyük ve merkez kenti Hırvatistan'ın 2. büyük şehri olan Split (merkezi Split şehri olan bölge nüfusu 470.000), Zadar Bölgesi (merkezi Zadar şehri olan bölge nüfusu 200.936), Šibenik-Knin Bölgesi (merkezi Şibenik şehri olan bölge nüfusu 110.000), Dubrovnik-Neretva bölgesi (merkezi Dubrovnik şehri olan bölge nüfusu 122.870), Kotor (Karadağ) (nüfus 20.000) bölge ve kentleridir.

Ünlü Dalmaçya köpeği de Dalmaçya bölgesinden gelmektedir. Akdeniz iklimindeki bölge güneyde Adriyatik-Akdeniz, kuzeyde Adriyatik Alp dağları ile çevrilidir. Bölge Hırvatistan'ın İstria bölgesinden Karadağ'ın Kotor Körfezine kadar uzanır.

Başlıca adaları

Brač (Akdeniz'in 22. ve Hırvatistan 3. büyük adası Dalmaçya'nın 1. Büyük adası, yüzölçüm: 394,57 km2), Dugi, Ugljan, Pašman, Hvar, Korčula, Vis, Lastovo and Mljet'dir.

Irmaklar

Irmakları Zrmanja, Krka, Cetina ve Neretva dır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Adriyatik Denizi</span> deniz

Adriyatik Denizi, Akdeniz'in bir parçası olan ve İtalya Yarımadası ile Balkan Yarımadası arasında kalan uzun bir körfezdir. Adriyatik, Akdeniz'in en kuzeydeki koludur ve Otranto Boğazı'ndan kuzeybatıya ve Po Ovası'na kadar uzanır. İtalya, Arnavutluk, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Slovenya ve Karadağ'ın denize kıyısı bulunmaktadır. Adriyatik, çoğu doğu kıyısının Hırvat kesiminde yer alan 1.300'den fazla adaya sahiptir. Kuzeyi en sığ, güneyi en derin olmak üzere üç havzaya ayrılmıştır ve maksimum 1.233 metre (4.045 ft) derinliğindedir. Bir su altı sırtı olan Otranto Sill, Adriyatik ve İyonya Denizleri arasındaki sınırda yer almaktadır. Hakim akıntılar Otranto Boğazı'ndan saat yönünün tersine doğu kıyısı boyunca ve batı kıyısı (İtalya) boyunca tekrar boğaza akar. Adriyatik'teki gelgit hareketleri azdır, ancak zaman zaman daha büyük genliklerin meydana geldiği bilinmektedir. Adriyatik'in tuzluluk oranı Akdeniz'dekinden daha düşüktür çünkü Adriyatik, Akdeniz'e akan tatlı suyun üçte birini bir seyreltme havzası görevi görerek toplar. Yüzey suyu sıcaklıkları genellikle yazın 30 °C (86 °F) ile kışın 12 °C (54 °F) arasında değişir ve Adriyatik Havzası'nın iklimini önemli ölçüde yumuşatır.

<span class="mw-page-title-main">Hersek</span> Bosna Hersekin eyaleti

Hersek, merkezinde kabaca Mostar şehri olan Adriyatik Denizi'ne bir çıkış koridoruna sahip Dinar Alpleri'ndeki tarihsel ve coğrafi bölge, günümüzde Bosna-Hersek'in güney bölümünü oluşturmaktadır. Hersek'in yüzölçümü 9.948 km²'dir. Hersek ile Bosna arasında belirgin bir sınır yoktur. Hersek'in bittiği yerden Bosna'nın başlaması hakkında birçok düşünce vardır.

<span class="mw-page-title-main">Dubrovnik</span> Hırvatistanda Dubrovnik-Neretva bölgesinin idari merkezi olan şehir

Dubrovnik ya da eski adıyla Ragusa, Hırvatistan'ın Adriyatik Denizi sahilinde bulunan, Orta Çağ'dan kalma tarihî eserleri ile ünlü şehri.

<span class="mw-page-title-main">Voyvodina</span>

Voyvodina, resmi olarak Voyvodina Özerk Bölgesi, Sırbistan devleti sınırları içinde kalan ve denize çıkışı olmayan ve Macaristan, Hırvatistan ve Romanya'yla komşu olan, özerk bir bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Split</span> Hırvatistanda İspelet-Dalmaçya iline bağlı şehir

Split, Dalmaçya'nın en büyük ve en önemli şehridir. Ayrıca Split-Dalmaçya bölgesinin de idarî merkezidir. Balkan Yarımadası ve Adriyatik Denizi'nin doğu sahilinde küçük bir yarımada üzerine kurulmuştur. Split Hırvatistan'ın 2. büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Split-Dalmaçya</span>

Split-Dalmaçya İdari Bölgesi Hırvatistan’ın ikinci büyük idari bölgesidir. İdari merkezi, Dalmaçya'nın en büyük şehri olan Split'tir. Dalmaçya'nın orta-güney bölgesinde yer alır. Bölgenin yüzölçümü 4534 km², nüfusu 470.000 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Dubrovnik-Neretva</span>

Dubrovnik-Neretva bölgesi. Hırvatça : Dubrovačko-neretvanska županija. Hırvatistan Dalmaçya'da bölge. Yüzölçümü 1 782 km² nüfusu 123,000 kişidir. Bölgenin yönetim merkezi Dubrovnik şehridir. Bölge Adriyatik Denizi kenarında Korčula, Lastovo, Mljet, Šipan, Lopud ve Koločep adalarını da ihtiva eder.

<span class="mw-page-title-main">Lika-Senj</span>

Lika-Senj Hırvatistan'da bölge. Yönetim merkezi Gospić şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Pescara</span> Pescara iline bağlı komün (Abruzzo, İtalya)

Pescara, İtalya'da Abruzzo bölgesinin merkezi ve aynı adı taşıyan Pescara ili merkezi olan Adriyatik Denizi kıyısında bir liman kentidir. Aterno-Pescaro Nehri'nin Adriyatik Denizi'ne katıldığı mevkide olan Pescara şehri büyük bir belediye olarak 1926'da o zaman Chieti ili içinde nehrin güney kıyısında bulunan Pescara komünü ile o zaman Teramo ilinde ve nehrin kuzeyinde bulunan Castellamare Adriatico komününün birleştirilmesinden doğmuştur. Bu yeni şehrin kurulmasına başta önayak olan Pescara'da doğmuş şair Gabriele D'Annunzio idi.

<span class="mw-page-title-main">Makarska</span> Hırvatistanda İspelet-Dalmaçya iline bağlı kent ve belediye

Makarska Hırvatistan'ın Adriyatik Denizi kıyısında, bölgenin en büyük şehri Split'in 60 km güney doğusunda, turistik kıyı şehri. Makarska'nın nüfusu 13,418 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Dalmaçya Krallığı</span>

Dalmaçya Krallığı 1815'ten 1918'e kadar Habsburg Hanedanı tarafından yönetilen krallık. Başkenti Zadar'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ragusa Cumhuriyeti</span>

Ragusa Cumhuriyeti. 14. yüzyılın başlarında bugünkü Hırvatistan'ın Dalmaçya kıyısındaki Dubrovnik şehrinde kurulmuş ve 1808 yılında I. Napolyon döneminde Fransız ordularınca zaptedilinceye dek Osmanlı Devleti'nin himayesinde varlığını sürdüren şehir devleti. Tamamen ticaretle uğraşan bu devlet dönem dönem Adriyatik Denizi'nde ve Akdeniz'de Venedik Cumhuriyeti ile rekabete girecek ölçüde gelişmiş, ancak Akdeniz ticaretinin 16. yüzyıldan itibaren Atlantik ticareti karşısında gerilemeye başlamasıyla zenginliğini ve önemini yitirmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Korčula</span>

Korčula, Adriyatik Denizi'nde, Hırvatistan'a bağlı olan bir ada ve bu adada bulunan etrafı surlarla çevrili eski bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Klis Kalesi</span>

Klis Kalesi, Hırvatistan'ın Adriyatik kıyı şeridinde yer alan bir Orta Çağ kalesidir. Aynı adı taşıyan Kilis kasabasının tepesinde konuşlanmıştır. İlk temel yapı bir İllirya kabilesi olan Dalmaçyalılar tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan'ın ilçeleri</span>

Hırvatistan ilk kez Orta Çağ'da bölgelere bölünmüştür. İdari bölümler zaman içinde Osmanlı fetihlerinde kaybedilen topraklar, bu toprakların özgürlüğünü kazanması, Dalmaçya, Dubrovnik ve Istria bölgelerindeki politik statünün değişmesine bağlı olarak zaman içinde değişmiştir. Bu geleneksel bölünme 1920'lerde Sloven, Hırvat ve Sırp Krallığı, ardından Yugoslavya Krallığı'nın oluşturduğu oblastlar ve banovinalar nedeniyle tamamen ortadan kalkmıştır. Komünist yönetimindeki Hırvatistan, II. Dünya Savaşı'nda etken bir güç olan Yugoslavya'yı meydana getiren öğelerden biriydi ve bu dönemde idari yapılanma tümden değiştirilerek ülke 100 kadar belediyeye bölündü. 1992'de çıkarılan bir yasayla birlikte tekrar 1920'den önceki idari birimlere, bölgelere bölündü ancak 1918'de Translithanya'da oluşturulan 8 bölge ve merkezleri Bjelovar, Gospić, Ogulin, Požega, Vukovar, Varaždin, Osijek ve Zagreb'in yanında 7 bölge daha oluşturarak bölgeyi 15 bölgeye böldü.

<span class="mw-page-title-main">Ploče</span> Hırvatistanda Dobruca-Neretva iline bağlı kent

Ploče Hırvatistan'ın Adriyatik Denizi kıyısında yer alan bir kasabasıdır. Bölgede önemli bir limandır. Ülke içindeki idari dağılımda Dubrovnik-Neretva bölgesi içinde konumlanır.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan'ın İBBS'si</span>

Hırvatistan İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması, Avrupa Birliği ülkelerinin kullandığı İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması içinde Hırvatistan için kullanılan sınıflandırmadır.Hırvatistan'ın İBBS'si 2007 başlarında İstatistik Hırvat Bürosu tarafından kodlanmış Hırvatistan'ın Avrupa Birliği üyeliği süreci sırasında tanımlanmıştır.. Bölgeler 2012'de düzetildi.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan mimarisi</span>

Hırvatistan mimarisi uzun bir geçmişe sahiptir: Hırvatlar on dört yüzyıldır bölgede yaşamaktadır, ancak ülkede hala korunan daha eski dönemlerin önemli kalıntıları da bulunur.

Büyük Hırvatistan Hırvat milliyetçiliği içindeki belirli akımlara uygulanan bir terimdir. Hırvatistan dışında yaşayan Hırvatların etnik kökenini vurgulayarak Hırvat halkının bölgesel kapsamına atıfta bulunur. Bununla birlikte, siyasi anlamda bu terim, Hırvat halkının toprak kapsamı ile Hırvat devletinin toprak kapsamı arasındaki eşdeğerliğe olan irredantist bir inanca atıfta bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ coğrafyası</span>

Karadağ güneybatı Balkanlar'da küçük, dağlık bir ülkedir. Karadağ, Hırvatistan, Bosna Hersek, Sırbistan, Arnavutluk, Kosova ve Adriyatik Denizi ile sınır komşusudur. 13.812 km 2 alanı ile küçük bir ülke olarak görülmesine rağmen arazi konfigürasyonu açısından çeşitlilik arz etmektedir.