İçeriğe atla

Dallas

Başlığın diğer anlamları için Dallas (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Dallas
Şehir
City of Dallas
Dallas bayrağı
Bayrak
Dallas mührü
Mühür
Takma ad:
"Big D"
Dallas Kontluğu (County) içindeki Dallas konumu
Dallas Kontluğu (County) içindeki Dallas konumu
Amerika Birleşik Devletleri üzerinde Dallas
Dallas
Dallas
Dallas'ın ABD'deki konumu.
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Eyâlet Teksas
CountyDallas County
İdare
 • TürKonsey - Şehir menajeri
 • Belediye BaşkanıEric Johnson (R)
Yüzölçümü
 • Şehir999,3 km²
 • Su
117,4 km² (45,3 mil²)
Rakım131 m
Nüfus
 (2018[1])Nüfus Sayımı
 • Şehir1.345.000
 • Yoğunluk1201/km²
 • Metropol
6.954.330 (2.014 tah.)
Zaman dilimiUTC-06.00 (CST)
 • Yaz (YSU)UTC-05.00 (CDT)
Alan kodları469, 972

Dallas, ABD'nin dördüncü en kalabalık nüfuslu Dallas–Fort Worth metropolitan alanının en büyük şehri olup Teksas eyaletinde yer almaktadır. Şehir nüfus bakımından ABD'nin en büyük dokuzuncu, Teksas'ın ise Houston ve San Antonio'dan sonra üçüncü en büyük şehridir.[2][3] Şehir, tarihi boyunca petrol ve pamuk sanayisi ile çok sayıdaki demir yolu hattının geçtiği bir yerde olması sebebiyle öne çıkmıştır. 2010 yılı ABD Nüfus Sayımı'na göre Dallas'ın nüfusu 1.197.816 kişidir. ABD Sayım Bürosu'nun 2014 verilerine göre ise şehrin nüfusu 1.281.047 kişiye yükselmiştir.[1]

Şehir, 1 Temmuz 2014 itibarıyla 6.954.330 nüfusa sahip olan 12 county'lik Dallas–Fort Worth–Arlington metropolitan alanının ekonomik merkezi durumundadır. Bu alan 1 Temmuz 2013 - 1 Temmuz 2014 dönemi arasında gerçekleştirdiği 131.000 kişilik artışla Houston–The Woodlands–Sugar Land metropolitan alanından sonra ülkenin en çok büyüyen ikinci metropolitan alanıdır.[4] Şehrin ekonomisi ağırlıklı olarak bankacılık, ticaret, telekomünikasyon, bilgisayar teknolojileri, enerji, sağlık, tıbbi araştırmalar, ulaşım ve lojistiğe dayanır. Dallas, aralarında AT&T, Texas Instruments, Dean Foods, Southwest Airlines gibi Fortune 500 listesinde yer alan şirketlerin genel merkezlerine ev sahipliği yapmaktadır.[5]

Tarihi

Dallas civarına Avrupalı ülkelerden önce binlerce yıl çeşitli yerli kültürler hükmetti. İspanyol sömürgecilerin 16. yüzyılda bu bölgenin Nueva España Genel Valiliği'ne ait olduğunu iddia etmesinden önce Caddo halkı bölgeye iskân etmişti. Bölge için Fransız Sömürge İmparatorluğu da hak talebinde bulunsa da 1819 yılında Birleşik Devletler ve İspanya arasında imzalanan Adams–Onís Anlaşması ile bölge İspanya'ya bırakıldı.[6] İki yıl sonra Meksika'nın İspanya'dan bağımsızlığını elde etmesiyle bölge Coahuila y Tejas eyaletinin bir parçası hâline geldi. 1836'da ise Teksas Cumhuriyeti'nin bağımsız bir devlet olmasıyla bu devletin sınırları içinde kaldı.

1839'da John Neely Bryan adındaki bir tüccar, yerlilerle ticaret yapabilmek için bir ticaret merkezi ararken günümüzdeki Dallas civarını haritaladı. Bryan'dan sonra Dallas'a yerleşmeler başladı. 1845'te Teksas Cumhuriyeti'nin Birleşik Devletler'e dâhil edilmesiyle Dallas County kuruldu. 2 Şubat 1856'da da Dallas şehir oldu.

Demir yollarının inşa edilmesiyle 19. yüzyılın sonlarına doğru Dallas, ekonomi ve ticaret merkezi konumuna geldi. 20. yüzyılın başlarında petrolün bulunmasıyla sanayi şehri olan Dallas, birçok çevre bölge ve eyaletlerden nüfus göçü aldı.

Dallas tarihinin en önemli olaylarından biri 22 Kasım 1963'te yaşandı. Teksas gezisinin ikinci durağı için Dallas'a gelen 35. ABD Başkanı John F. Kennedy araba konvoyu esnasında Elm Street üzerindeki Dealey Plaza'yı geçerken başından vurularak öldürüldü.

Coğrafya

Dallas, Birleşik Devletler'in güneyinde Kuzey Teksas bölgesinde bulunur. Dallas Kontluğu'nun merkezidir ve şehrin bazı kısımları komşu kontluklar olan Collin, Denton, Kaufman ve Rockwall'a sarkar. Aynı zamanda daha genel Dallas-Fort Worth metropleksinin beşte birini oluşturur.

Dallas'ın panoramik görünümü. Telif hakkı tarihi olarak 30 Ağustos 1912 gösterilmektedir, fotoğraf da muhtemelen aynı yıl çekilmiştir.

Spor

Dallas metropolitan alanı sporda ön planda olan bir alandır. Alanın farklı dallarda beş büyük spor kulübü vardır. Bunlar; Dallas Cowboys, Dallas Mavericks, Texas Rangers, Dallas Stars ve FC Dallas'tır.

Kulüp Lig Spor Stad (kapasite) Katılım Kuruluş Başarılar
Dallas CowboysNFLAmerikan futbolu AT&T Stadium (80.000) 88.043 1960 5 Super Bowl şampiyonluğu – 1971, 1977, 1992, 1993, 1995
Texas RangersMLBBeyzbol Globe Life Park (48.100) 33.564 1972[7]--
Dallas MavericksNBABasketbol American Airlines Center (19.200) 19.950 1980 1 NBA şampiyonluğu – 2011
FC DallasMLSFutbol Toyota Stadyumu (20.500) 16.816 1995 1 U.S. Open Cup şampiyonluğu – 1997
Dallas StarsNHLHokey American Airlines Center (18.500) 14.658 1993[8]1 Stanley Cup şampyonluğu – 1999
Dallas silüeti.

Kardeş şehirler

Dallas 6 kardeş şehre ve 5 dostluk şehre sahiptir.[9]

Kardeş şehirleri:
Dostluk şehirleri:
  • Japonya Sendai, Japonya
  • Çin Tianjin, Çin
  • Çin Qingdao, Çin
  • Çin Dalian, Çin
  • Çin Nanjing, Çin

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Population Estimates". Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayım Bürosu. 25 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2015. 
  2. ^ "Texas Almanac | Texas State Historical Association | Facts, Profile & Rank". TexasAlmanac.com. 10 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2013. 
  3. ^ "Largest 100 US cities". City Mayors. 17 Mayıs 2012. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2013. 
  4. ^ Young, Michael E. (26 Mart 2015). "Houston area and Dallas-Fort Worth top nation's fastest-growth list". dallasnews.com. 29 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2015. 
  5. ^ "Fortune 500". fortune.com. 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2015. 
  6. ^ Bolton, Herbert E. (1914). Athanase de Mezieres and the Louisiana-Texas Frontier 1768–1780. Cleveland: Arthur H Clark Company. 
  7. ^ Rangers 1961'de Washington Senators adıyla kurulup, 1972'de Arlington'a taşındı.
  8. ^ Stars 1967'de Minnesota North Stars adıyla kurulup, 1993'te Dallas'a taşındı.
  9. ^ "Sister Cities". Dallas-ecodev.org. 8 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2010. 
  10. ^ "City of Brno Foreign Relations – Statutory city of Brno" (Çekçe). 2003 City of Brno. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2011.  |yayıncı= dış bağlantı (yardım)
  11. ^ "Taipei – International Sister Cities". Taipei City Council. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2013. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Dallas ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Los Angeles</span> Kaliforniya, ABDde bir şehir

Los Angeles, City of Los Angeles veya kısaca L.A., Amerika Birleşik Devletleri'nın Kaliforniya eyaletinin en kalabalık ve ABD'nin New York'tan sonra ikinci en kalabalık şehri. Los Angeles'ın nüfusu 2010 itibarıyla 3.792.621 kişidir. Şehir sınırlarına göre yüzölçümü 1.215 km² olup Büyük Okyanus'un doğu kıyısında, güney Kaliforniya'da konumlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Houston</span> Amerika Birleşik Devletlerinin en büyük dördüncü, Teksas eyaletinin en büyük şehri olan kent

Houston, Teksas'ın ve Güney Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık şehirdir. New York City, Los Angeles ve Chicago'dan sonra Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık dördüncü şehri ve Kuzey Amerika'nın en kalabalık altıncı şehridir. 2022 yılında 2.302.878 nüfusa sahip olan Houston, Güneydoğu Teksas'ta Galveston Körfezi ve Meksika Körfezi yakınlarında yer almaktadır. Harris County'nin merkezi ve en büyük şehri ve Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık beşinci metropolitan istatistiksel alanı ve Dallas-Fort Worth'tan sonra Teksas'ın en kalabalık ikinci şehri olan Greater Houston metropolitan alanının ana şehridir. Houston, Teksas Üçgeni olarak bilinen büyük mega bölgenin güneydoğu çapasıdır.

<span class="mw-page-title-main">San Antonio</span>

San Antonio, ABD'nin en büyük 7. şehri ve Teksas eyaletinin en büyük 2. şehridir. Etrafındaki varoşlarıyla Metropoliten San Antonio nüfusu ABD'de 24. büyük metropoliten bölgeyi oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Fort Worth</span>

Fort Worth, ABD'nin Teksas eyaletinin büyük kentlerinden biridir. Fort Worth nüfusa göre yapılan listelemede Amerika Birleşik Devletleri içinde on yedinci sırada ve Teksas eyaleti içinde ise on beşinci en geniş şehir olarak yer alır. Kuzey Teksas içinde konumlanır ve batıya kültürel bir geçiş kapısıdır. Şehir hemen hemen Tarrant, Parker ve Denton illerinde 300 square mil (780 km²) alan kaplar. 2009 yılı tahminlerine göre şehir 720.250 kişilik bir nüfusa sahiptir. Şehir Dallas–Fort Worth–Arlington'ın ikinci en geniş kültürel ve ekonomik merkezidir. Fort Worth ve etrafını çeviren Metroplex alan çeşitli iş olanakları ve bir dizi geniş atraksiyonlar sunar.

<span class="mw-page-title-main">El Paso</span> ABDde bir şehir

El Paso, ABD'nin Teksas eyaletinin en büyük kentlerinden biri ve El Paso, Texas Kontluğu (county) merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri</span> Liste maddesi

Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri veya Amerika Birleşik Devletleri'nin devletleri, 50 tane olup birbirleriyle politik bir birlik oluştururlar. Her bir eyalet, bir coğrafi bölgede idari yetkiye sahiptir ve egemenliğini federal hükûmetle paylaşır. Egemenliğin her bir eyalet ile federal hükûmet arasında paylaşılmasından dolayı Amerikalılar hem federal cumhuriyetin, hem ikamet ettikleri eyaletin vatandaşıdır. Eyalet vatandaşlığı ve ikamet esnektir ve bir eyaletten diğerine taşınmak için herhangi bir hükûmet iznine gerek yoktur. Şartlı tahliyeyle serbest kalmış hükümlüler ve velayeti paylaşan boşanmış ebeveynlerin çocukları gibi belirli bir mahkeme kararıyla bu hakkı sınırlandırılmış kişiler, anılan kuralın istisnasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Taipei</span> Tayvanın başkenti

Taipei, Tayvan'ın başkenti ve özel şehirlerinden biridir. Şehir ülkenin kuzeyinde yer almakta olup çevresinde Yeni Taipei şehri bulunmaktadır. Şehrin nüfusu 31 Mart 2016 tarihi itibarı ile 2,7 milyonun üzerinde olup Yeni Taipei ile Keelung şehirleri ile birlikte 7.047.167 milyon nüfuslu Taipei-Keelung metropol alanını oluşturmaktadır.

Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık yerleşim yerlerinin listesi. Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu'nun yaptığı tanıma göre, bir "tüzel kişilik kazanmış yerleşim" şehir, kasaba, köy, borough ve belediye gibi çeşitli adlandırmaları içerir. Birkaç istisna sayım yeri de Nüfus Sayım Bürosu'nun tüzel kişilik kazanmış yerleşim yeri listesine dahil edilir. Birleşik şehir-kontluklar bir kontluk ya da kontluk eşdeğerinin nüfusunun tümünü kapsayan farklı bir tip yönetim şeklini ifade eder. Fakat bazı birleşik şehir-kontluklara birden çok tüzel kişilik kazanmış yerleşimler dahildir. Bu liste sadece başka bir tüzel kişilik kazanmış yerleşimin parçası olmayan birleşik şehir-kontluklarını gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Teksas</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Teksas, Amerika Birleşik Devletleri'nde en kalabalık ikinci ve en geniş ikinci eyalettir. Coğrafi olarak ülkenin merkezi güneyinde yer alır. Dünya'da ve Amerika Birleşik Devletleri ekonomisinde önemli bir yer tutar. Teksas güneyde Meksika'nın Chihuahua, Coahuila, Nuevo León ve Tamaulipas eyaletleri ile uluslararası sınır; batıda New Mexico, kuzeyde Oklahoma, kuzeydoğuda Arkansas ve doğuda Louisiana eyaletleri ile sınır oluşturur. Teksas, 696.200 kilometrekare alana ve sürekli artan 30 milyon (2023) nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Laredo, Teksas</span>

Laredo, ABD'nin Teksas eyaletinin Webb ilçesinde bulunup Webb ilçesinin başkentidir. Laredo Güney Teksas'ta Meksika-ABD ülkelerinin sınırı olan Rio Grande Nehri'nin kuzeyindedir ve bu nehrin güneyine bulunan Nuevo Laredo'ya komşu şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Oklahoma City</span>

Oklahoma City (/oʊkləˌhoʊmə -/), resmî adıyla Oklahoma City Şehri ve genellikle OKC olarak kısaltılır, ABD'nin Oklahoma eyaletinin başkenti ve en kalabalık şehridir. Oklahoma County'nin ilçe merkezidir, nüfus bakımından Amerika Birleşik Devletleri şehirleri arasında 20. sırada yer alır ve Güney Amerika Birleşik Devletleri'nin 8. büyük şehridir. Kentin nüfusu 2010'daki sayımdan beri hızla arttı ve 2020 nüfus sayımında 681.054'e ulaştı. Oklahoma City metropolitan alanının nüfusu 1.396.445, Oklahoma City-Shawnee Birleşik İstatistik Alanı'nın nüfusu ise 1.469.124 olup, nüfus bakımından Oklahoma'nın en büyük belediyesi ve metropolitan alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tucson</span> Şehir

Tucson ABD'nin güneybatısında Arizona eyaletinde Pima İlçesi'nde bulunan bir şehirdir. Nüfusu 520.116 kişidir. Banliyöleriyle metropoliten Tucson şehir nüfusu 1.020.200 kişiye ulaşır. ABD'nin 32. büyük şehridir. Phoenix'in 188 km güneydoğusunda ve ABD-Meksika Sınırı'nın 98 kilometre kuzeyindedir.

<span class="mw-page-title-main">Arlington, Teksas</span>

Arlington, ABD'nin Teksas eyaletinde bir şehir. "Tarrant Kontluğu"'nda bulunur ve Birleşik Devletler'de kontluk merkezi olmayan en büyük şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Corpus Christi, Teksas</span>

Corpus Christi, ABD'nin Teksas eyaletinin güneyinde Meksika Körfezi sahilinde bulunan bir şehirdir. Nueces ilçesinde bulunur ve ilçenin merkezidir ancak Aransaz, Kleberg ve San Patricio ilçelerine doğru genişlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Reggio Emilia</span> İtalyanın Emilia-Romagna bölgesinde, Reggio Emilia iline bağlı ilçe (komün)

Reggio Emilia kuzey İtalya'nın Emilia-Romagna bölgesinin ve aynı adlı Reggio Emilia ilinin merkezidir. Reggio nell'Emilio belediyesi sınırları içinde nüfus 169.554 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Plano, Teksas</span> ABDnin Teksas eyaletinde yer alan bir şehir

Plano İngilizce telaffuz: [ˈpleɪnoʊ] Teksas'ın Collin County'de bulunan bir şehirdir. 2010 sayımına göre şehrin nüfusu 269.776'dır ve Teksas'ın en çok nüfusa sahip dokuzuncu, Amerika Birleşik Devletleri'nin ise yetmişinci şehridir. Plano, Dallas–Fort Worth metroplex adı verilen büyük metropoliten bōlgenin içinde konumlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dallas/Fort Worth Uluslararası Havalimanı</span>

Dallas/Fort Worth Uluslararası Havalimanı Amerika Birleşik Devletleri'nin Teksas eyaletinde yer alan, Dallas ile Fort Worth şehirlerine hizmet eden uluslararası havalimanıdır. Havalimanı, ABD'nin en büyük havayolu şirketlerinden biri olan ve idare merkezi Fort Worth'ta bulunan American Airlines'ın önemli bir bağlantı merkezi (hub) noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Amarillo, Teksas</span>

Amarillo, ABD'nin Teksas eyaletinin kuzeyinde bulunan, 26 ilçeden oluşan ve bir tava sapına benzediği için isimlendirilen "Teksas Panhandle bölgesi"'nin en büyük şehri olup "Potter İlçesi (county)"'nde bulunmakta Potter İlçesi başkenttir. Amarillo Şehri "Randall İlçesi (county)"'ne de uzanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sugar Land, Teksas</span>

Sugar Land, Amerika Birleşik Devletleri'nin Teksas eyaletine bağlı Fort Bend ilçesinde yer alan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 2010 sayımına göre 78.817'dir.

<span class="mw-page-title-main">Dallas Cowboys</span> Amerikan futbolu takımı

Dallas Cowboys, Dallas – Fort Worth bölgesinde bulunan profesyonel bir Amerikan futbolu takımıdır. Cowboys, ligin National Football Conference (NFC) Doğu bölümünün üye kulübü olarak National Football League'de (NFL) bulunuyor. Takımın genel merkezi Frisco, Teksas'ta bulunmaktadır ve ev maçlarını 2009 sezonunda açılan Arlington, Texas'taki AT&T Stadyumu'nda oynamaktadır. Stadyum bugünkü adını 2013 sezonu öncesinde almıştır. Cowboys, 1960 yılında NFL'e genişleme takımı olarak katılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.