İçeriğe atla

Dalgalar (roman)

Dalgalar, İngiliz romancı Virginia Woolf'un 1931 tarihli romanıdır. Yazarın en deneysel eseri olarak kabul edilen roman,[1] Bernard, Susan, Rhoda, Neville, Jinny ve Louis olmak üzere altı karakter tarafından söylenen belirsiz ve şifreli monologlardan oluşur.[2]

Karakterlerin hayatlarını kapsayan diyaloglar, gün doğumundan gün batımına kadar bir günün çeşitli aşamalarında bir kıyı sahnesini betimleyen dokuz kısa üçüncü şahıs ara bölümlerle bölünmüştür. Altı karakter ya da "seslerin" konuşmasıyla Woolf bireysellik, benlik ve topluluk kavramlarını araştırır. Her karakter kendine özgüdür, ancak birlikte sessiz bir merkezi bilinç duygusu oluştururlar.[3]

BBC tarafından 2015 yılında yapılan bir ankette Dalgalar, şimdiye kadar yazılmış en iyi 16. İngiliz romanı seçilmiştir.[4]

Olay örgüsü

Roman, altı anlatıcısını çocukluktan yetişkinliğe kadar takip eder. Woolf, bireysel bilinç ve çoklu bilinçlerin birlikte nasıl örülebileceğiyle ilgilenir.

Bernard bir hikâye anlatıcısıdır, her zaman anlaşılması zor ve uygun bir cümle arar. Bazı eleştirmenler Woolf'un arkadaşı E. M. Forster'ı onun için bir ilham kaynağı olarak görür.

Louis kabul görme ve başarı peşinde koşan bir yabancıdır. Bazı eleştirmenler onda Woolf'un iyi tanıdığı T. S. Eliot'ın özelliklerini görürler.

Woolf'un bir başka arkadaşı olan Lytton Strachey'den esinlendiği düşünülen Neville, her biri onun aşkın sevgisinin şimdiki nesnesi haline gelen bir dizi erkek arar.

Jinny, dünya görüşü fiziksel, bedensel güzelliğiyle örtüşen bir sosyetiktir. Woolf'un arkadaşı Mary Hutchinson'a dayandığına dair kanıtlar bulunmaktadır.

Susan şehirden kaçar, anneliğin heyecanları ve şüpheleriyle boğuştuğu kırsal bölgeyi tercih eder. Susan'ın bazı yönleri Woolf'un kız kardeşi Vanessa Bell'i çağrıştırır.

Rhoda kendinden şüphe, endişe ve depresyonla doludur, her zaman insan uzlaşmasını reddeder ve suçlar, yalnızlık arar. Shelley'nin "The Question" şiirini yankılar. Rhoda bazı açılardan Virginia Woolf'u andırır.

Kısmen Woolf'un kardeşi Thoby Stephen'a dayanan Percival, diğer altısının saygın kahramanıdır. Romanın ortalarında, Hindistan'da emperyalist bir görevdeyken ölür. Percival, Dalgalar'da asla kendi başına konuşmaz, ancak diğer altı karakter onu tekrar tekrar anlattıkça ve onun hakkında düşündükçe okuyucular onun hakkında ayrıntılı bilgi edinir.

Tarz

Bu romana tür atfetmenin zorluğu, Dalgalar'ın düzyazı ve şiir arasındaki ayrımları bulanıklaştırması ve romanın birbirine benzemeyen altı iç monolog arasında gidip gelmesine izin vermesi ile karmaşıklaşıyor. Kitap benzer şekilde kişiler arasındaki sınırları da yıkıyor ve Woolf'un kendisi de Günce'sinde bu altı kişinin ayrı birer "karakter" değil, bir süreklilik duygusunu aydınlatan bilinç yönleri olduğunu yazıyor. Julia Briggs'in Woolf'un edebi biyografisinde (An Inner Life, Allen Lane 2005) anlatıldığı gibi, "roman" terimi bile Dalgalar'ın karmaşık biçimini doğru bir şekilde tanımlayamayabilir. Woolf Dalgalar'ı bir roman olarak değil, bir "oyun-şiir" olarak tanımlamıştır.

Kitap, "erkek eğitim ahlakının" kamusal yaşamı şekillendirmedeki rolünü araştırıyor ve bazı karakterlerin okuldaki ilk günlerinde zorbalığa maruz kaldıkları sahneleri içeriyor.[5]

Kaynakça

  1. ^ Goldman, Jane. "From Mrs Dalloway to The Waves: New elegy and lyric experimentalism." The Cambridge Companion to Virginia Woolf. Ed. Susan Sellers. Second Edition, 2010. Cambridge: Cambridge University Press. p.49
  2. ^ Roe, Sue; Susan Sellers (8 Mayıs 2000). The Cambridge Companion to Virginia Woolf. Cambridge University Press. s. 308. ISBN 0-521-62548-3. 
  3. ^ Klitgård, Ida. 2004. On the Horizon: A Poetics of the Sublime in Virginia Woolf's The Waves. Bethesda, MD: Academica Press.
  4. ^ "The 100 greatest British novels". BBC. 7 Aralık 2015. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2017. 
  5. ^ Whitworth, Michael H. (13 Ocak 2005). Virginia Woolf (Authors in Context) (İngilizce). OUP Oxford. ISBN 978-0-19-160445-4. 21 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jorge Luis Borges</span> Arjantinli yazar (1899-1986)

Jorge Francisco Isidoro Luis Borges Acevedo, Arjantinli öykü, deneme yazarı, şair ve çevirmen. En önemli eserleri arasında 1940'larda yayınlamış Ficciones ve rüya, labirent, indeterminizm, sonsuzluk, ayna ve mitolojik motifleri ihtiva eden Alef yer alır. Eserleri, felsefe literatürünü ve fantezi türünü etkilemiştir, 20. yüzyıl Latin Amerika literatüründe Büyülü gerçekçilik akımını önemli ölçüde etkilemiştir. Büyülü gerçekçilik akımının önde gelen isimlerindendir ve gerçeküstücülük konusunda yazdığı denemeleri ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Charles Dickens</span> İngiliz yazar ve toplum eleştirmeni (1812–1870)

Charles John Huffam Dickens, İngiliz yazar ve toplum eleştirmeni. En unutulmaz kurgusal karakterlerden bazılarını yaratmasının yanında Victoria devrinin en iyi romancısı olarak kabul edilir. Yaşadığı sürede eserleri benzeri görülmemiş bir üne sahip oldu ve yirminci yüzyılda edebi dehası eleştirmenler ve ilgili kişiler tarafından kabul gördü. Romanları ve kısa öyküleri dünya çapında tanınmaya devam ediyor.

<span class="mw-page-title-main">Edgar Allan Poe</span> 19. yüzyılda yaşamış Amerikalı yazar, şair, editör ve edebiyat eleştirmeni

Edgar Allan Poe, Amerikalı şair, yazar, editör ve edebiyat eleştirmeni. Çoğunlukla şiir ve kısa öykü yazdı. Özellikle gizem ve macabre öyküleri ile tanınır. ABD'de ve Amerikan edebiyatında Romantizm akımının önemli figürlerinden biri olmasının yanı sıra ülkesinde kısa öykünün ilk yazarlarından sayılır. Genellikle polisiye türünün mucidi olarak kabul edilmesinin yanında ayrıca yeni ortaya çıkmakta olan bilimkurgu türüne de katkıda bulunduğu öne sürülür. Yaşamını yalnızca yazdıkları ile sürdürmeye çabalayan ilk tanınmış Amerikan yazarı olan Poe'nun yaşamı ve kariyeri ekonomik güçlükler içinde geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Virginia Woolf</span> İngiliz yazar (1882-1941)

Virginia Woolf, İngiliz feminist, yazar, romancı ve eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Toni Morrison</span> Amerikalı romancı (1931 – 2019)

Toni Morrison, Amerikalı Nobel ödüllü yazar.

<span class="mw-page-title-main">Bilinç akışı (anlatım yöntemi)</span> Kişinin aklından geçenlerin birinci kişi ağzından yansıtılması

Bilinç akışı karakterin düşünme eylemini olduğu gibi aktarmaya çalışan bir edebi tekniktir. Yapıtlarda iç diyalog şeklinde göze çarpar. Bilinç akışı tekniğini kullanan yazarlara örnek olarak James Joyce, William Faulkner ve Virginia Woolf gösterilebilir. Bilinç akışsal edebiyat modernist akımla yakından ilişkilidir. Psikolojiden edebiyata girişi May Sinclair sayesinde olmuştur.

<i>Aylak Adam</i> Yusuf Atılgan tarafından yazılan roman

Aylak Adam, Türk yazar Yusuf Atılgan'ın 1959'da yayımlanan ilk romanıdır. "Kış", "ilkyaz", "yaz" ve "güz" olmak üzere dört "mevsim" başlığından oluşan eserde mevsimlerden kış, ilkyaz ve yaz kendi içlerinde yedi bölüme ayrılırken güz mevsimi dört bölüme ayrılmaktadır. 28 yaşlarında, içerisinde hizmetçilerin olduğu evde çocukluğunun geçtiği söylenen, kumar düşkünü babaya sahip bir roman karakteri olan C.'nin hayatına anlam verecek değeri arama çabası romanda anlatılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rainer Maria Rilke</span> Alman lirik şiirinin en önemli temsilcilerinden yazar ve şair (1875–1926)

René Karl Wilhelm Johann Josef Maria Rilke, ya da bilinen adıyla Rainer Maria Rilke Avusturyalı şair ve romancıydı. Kendine özgü ve etkileyici bir şair olarak tanınan Rilke, Alman dilinde önemli bir yazar olarak kabul edilmektedir. Eserleri eleştirmenler ve akademisyenler tarafından mistisizmin alt tonlarına sahip olarak görülerek öznel deneyim ve inançsızlık temalarını irdelemiştir. Yazıları arasında bir roman, birkaç şiir koleksiyonu ve birkaç cilt yazışma bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Peter Sellers</span> İngiliz oyuncu

Richard Henry Sellers ya da bilinen adıyla Peter Sellers, İngiliz komedyen ve oyuncudur. Daha çok Pembe Panter film serisindeki Şef Müfettiş Clouseau karakteri, Dr. Strangelove filminde oynadığı üç ayrı rol ve Lolita filminin 1962'deki orijinal versiyonunda oynadığı Clare Quilty karakteriyle bilinmektedir. Ayrıca kendisinin sondan bir önceki filmi olan Being There filmindeki çocuk saflığına sahip olan Bahçıvan Chance karakteri ile bilinmektedir.

<i>Öteki</i> (roman)

İkiz, Öteki veya Öteki Ben 'Bir Petersburg Şiiri', Fyodor Dostoyevski'nin 1846 yılında yayımlanan novellasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Annabel Lee</span>

"Annabel Lee", Amerikalı şair ve yazar Edgar Allan Poe'nun yazdığı son şiirdir. 1849'da yazılan şiir aynı yıl, Poe'nun ölümünün hemen ardından yayınlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eulalie</span> Edgar Allan Poe tarafından yazılmış bir şiir

Eulalie ya da Eulalie-Bir Şarkı, Edgar Allan Poe tarafından yazılmış bir şiirdir. İlk olarak The American Review´un Temmuz 1845 sayısında yayınlanmış, hemen ardından 9 Ağustos, 1845'te Broadway Journal´da yeniden basılmıştır.

İç monolog, oyun, roman ve öyküde, kahramanların aklından geçen düşünceleri açığa vuran anlatı tekniğidir.

<span class="mw-page-title-main">Ulalume</span> Edgar Allan Poe tarafından 1847de yazılmış bir şiir

Ulalume, Edgar Allan Poe tarafından 1847'de yazılmış bir şiirdir. Poe'nun birkaç başka şiiri gibi Ulalume de güzel bir kadının zamansız ölümünü anlatır. Poe şiiri aslında bir hitabetin parçası olarak yazmıştır, o sebeple şiir işitsel güzelliğe odaklanmıştır. Ayrıca şiirde özellikle mitolojiye pek çok gönderme bulunur. Ulalume'nin gerçek bir kişi olup olmadığı ve kimliği tartışılagelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lenore</span>

Lenore, Amerikalı yazar Edgar Allan Poe'nun şiirlerinden biridir. Farklı bir şiir olarak "A Paean " adıyla yazılmaya başlayan şiirin son hâli, 1843'te Lenore adıyla basıldı.

William Henry Leonard Poe, adının genellikle kullanılan haliyle Henry Poe, denizci, amatör şair ve Edgar Allan Poe'nun ağabeyidir.

<i>Nantucketlı Arthur Gordon Pymin Öyküsü</i>

Nantucketlı Arthur Gordon Pym'in Öyküsü, Amerikalı yazar Edgar Allan Poe'nun tamamlanmış tek romanıdır. 1838 tarihli eserde genç Arthur Gordon Pym'in Grampus isimli balina avı gemisinde yaşadıkları anlatılır. Pym, başına gelen gemi kazası, isyan ve yamyamlık gibi olayların ardından, Jane Guy isimli başka bir geminin mürettebatı tarafından kurtarılır. Bu gemi ile Pym ve denizci arkadaşı Dirk Peters maceralarına daha güneyde devam ederler. Karaya çıktıkları bir bölgede, saldırgan siyah derili yerlilerle karşılaşırlar ve gemiye geri kaçarlar. Roman Pym ile Peters'ın Güney Kutbu'na doğru yolculuğu sırasında birden sona erer.

<span class="mw-page-title-main">Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma</span>

Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma Amerikalı yazar J. D. Salinger'ın ilk kez The New Yorker dergisinin 21 Aralık 1946 tarihinde yayımlanan sayısında çıkan öyküsüdür. Salinger'ın 1941 yılında yazdığı bu hikâye kahramanı Holden Caulfield olan ilk çalışmasıdır. The New Yorker'ın 1941'in Eylül ayında kabul ettiği Madison Dışındaki Küçük Ayaklanma 1946 yılına kadar basılamadı.

Alice (<i>Alice Harikalar Diyarında</i>) Lewis Carrollun yarattığı kurgu karakter

Alice, Lewis Carroll'un Alice Harikalar Diyarında ile devam kitabı Aynanın İçinden adlı çocuk romanlarında yer alan kurgusal bir karakteri ve romanların protagonistidir. Victoria devrinin ortalarında yaşayan bir çocuk olan Alice, ilk romanda bir tavşan deliğinden Harikalar Diyarı'na düşmesiyle istemeden de olsa kendini bir yeraltı macerasında bulurken devam romanında bir ayna ile alternatif bir dünyaya adım atar.

<span class="mw-page-title-main">Marguerite Yourcenar</span> Fransız romancı (1903 – 1987)

Marguerite Yourcenar, Fransız-Amerikalı romancı, deneme yazarı ve şair.