İçeriğe atla

Dad (harf)

Kontrol Edilmiş

Dad (ض‎), Arap alfabesinin on beşinci harfi. Ebced hesabındaki değeri 800'dür. Şemsî harflerdendir.

Arap alfabesi
ﺍ Elif ض Dad
ب Be ط Tı
ت Te ظ Zı
ث Se ع Ayn
ج Cim غ Ğayn
ح Ha ف Fe
خ Hı ق Kaf
د Dal ك Kef
ذ Zel ل Lam
ر Ra م Mim
ز Ze ن Nun
س Sin ه He
ش Şin و Vav
ص Sad ي Ye
ء Hemze
Rakamlar

Yazılış

Dad harfi sağdan ve soldan bitişebilen bir harftir.


Sonda Ortada Başta Yalın Transkript Fonetik Karşılık
ـض‎‎ـضـ‎‎ضـ‎‎ض‎‎‎ḍdˁ

Mahreç - Fonetik

Dad sesi Klasik Arapçada dilin, sağ veya sol üst azı dişinin üzerine getirilmesiyle çıkarılan çok kalın "da" ile çok kalın "za" arasında tok, dolgun, kalın bir sestir (Ḋ). Telaffuzu en zor seslerden olan bu ses sadece Arapçada bulunmaktadır. Bu yüzden Araplar, Arapçaya Lisanu’d-Dâd (Dâd Dili) da derler. Bu harfin adı bazı kaynaklarda Dzad (Dzade) olarak da telaffuz edilir. Modern Arapçada ise kesinlikle (Arapça konuşan tüm ülkelerin şive ve lehçeleri de dahil olmak üzere) harfin bu klasik ses değeri değişime uğrayarak kaybolmuştur ve yalnızca Kuran'a özgü hale gelmiştir.[1] Modern telaffuz biraz daha farklıdır ve dilin azı dişlere kaydırılması söz konusu değildir.[2] Sert ve dolgun bir D ses verir, ancak Z vurguludur. ض harfi Türkçede mevcut değildir. Ancak Arapçadan Osmanlıcaya geçen kelimelerde yer alır. Örneğin: Ramaḋan, Kaḋı, Kaḋa, Ḋarb, Ḋarbe, Arḋ.

Dad sesinin Türkçe karşılığı olmamakla birlikte Arapçadan ve Farsçadan Türkçeye geçen kelimelerde Dad sesi bazen "d" bazen de "z" olarak telaffuz edilmiştir.

Örnekler:

رمضان - Ramazan , ضرب - Darp , قضاء - Kaza , عضلة - Adale

DZ Sesi

Bazı alfabelerde ise Arapçadaki Dad harfinden biraz daha farklı olan Slavik bir DZ sesini göstermek için ۻ harfi kullanılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi – 8.Cild
  2. ^ H. Fleisch, El-2, İngilizce Versiyon,II,75

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arap harfleri</span> Arap alfabesini temel alan yazı sistemi

Arap harfleri, 7. yüzyılın üçüncü çeyreğinden itibaren Emevi ve Abbasi imparatorlukları aracılığıyla Orta Doğu merkezli geniş bir alana yayılma olanağı bulmuş İslam dininin benimsendiği coğrafyalarda kabul gören, kökeni Arap alfabesine dayalı, ünsüz alfabesi türünde bir yazı sistemidir. Dünyada Latin alfabesinden sonra en çok kullanılan yazı sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Latin harfleri</span> Antik Roma tarafından Latince yazmak için kullanılan yazı sistemi

Latin veya Romen harfleri, kökeni antik Roma tarafından Eski Latinceyi yazmak için kullanılan Latin alfabesine dayanan bir yazı sistemidir. ISO tarafından belirlenmiş standart modern Latin alfabesinde 26 harf bulunur. Latin harfleri şu anda dünyada en yaygın kullanılan yazı sistemidir.

Türk dilleri alfabeleri veya çağdaş Türk yazı dilleri alfabeleri çağdaş dönem Türk yazı dilleri için kullanılan çeşitli alfabelerdir. Uzun tarihî dönemler içinde kullanılmış olan Türk yazı sistemlerinin sonrasında, bazılarının terki, bazılarının devamı ile günümüzde kullanımda olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kiril alfabesi</span> Slav dillerinin kullanımında rol oynayan bir alfabe

Kiril alfabesi, Avrasya'da çeşitli dillerin yazımı için kullanılan alfabedir. Çeşitli Slav, Kafkas, Moğol, Ural, ve İranî dillerinin resmî alfabesidir. En eski Slav kitaplarının yazıldığı iki alfabeden biri olan Kiril yazısı, Aziz Kiril ve kardeşi Metodius tarafından 9. yüzyılın ilk çeyreğinde oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Başkurtça</span> Kıpçak grubundan, Başkurdistanın resmi dili

Başkurtça veya Başkırca, çağdaş Türk yazı dillerinden biridir ve Kıpçak grubuna bağlıdır. Çoğunluğu Başkurdistan'da yaşayan Başkurtlarca konuşulur.

Ss, Türk alfabesinin 22. harfidir. Latin alfabesinin ise 19. harfidir. Türk dilinde se diye telaffuz edilir.

Tt, Türk alfabesinin 24. harfidir. Türkçe okunuşu Te’dir. Bazı dillerde dil ucunun ön dişlerin hafifçe ucuna çıkarılması ile oluşturulan bir sestir.

<span class="mw-page-title-main">Ayırıcı im</span>

Ayırıcı im, fonetik işaret veya diyakritik; telaffuz, ton ve diğer ayırıcı unsurları belirtmek için gliflere eklenen imdir. Örneğin Latin harflerine geçiş döneminde Türkçedeki ötümsüz artdişyuvasıl sürtünmeli ünsüz sesini karşılamak için yeni arayışlara gidilmiş ve mevcut S harfine sedil eklenerek Ş harfi elde edilmiştir. O > Ö veya A > Â ya da Y > Ý gibi harflerde ayırıcı imlere örnekler görülebilir.

Elif (ا), Arap alfabesinin birinci harfi. İbranice muadili alef harfidir. Ebced hesabındaki değeri 1'dir. Kamerî harflerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Fars alfabesi</span> Arap alfabesinden uyarlama bir alfabe

Fars alfabesi, Farsçanın İran ve Afganistan'da kullanılan yazı sistemidir. Kökeni Arap alfabesine dayanır, bu alfabeye Arapçada bulunmayıp Farsçada bulunan ژ,چ,پ ve گ harflerinin eklenmesiyle oluşturulmuştur. Osmanlı alfabesi büyük ölçüde bu alfabeden uyarlanmıştır.

Zel (‎ذ‎), Arap alfabesinin dokuzuncu harfi. Bu harfin Yunanca benzeri delta harfidir. Ebced hesabındaki değeri 700'dür. Şemsî harflerdendir.

Tı veya Ta (ط‎‎), Arap alfabesinin on altıncı harfi. Ebced hesabındaki değeri 9'dur. Şemsî harflerdendir. İbrani alfabesinde muadili Tet harfidir.

Zı (ظ‎‎‎), Arap alfabesinin on yedinci harfi. Ebced hesabındaki değeri 900'dür. Şemsî harflerdendir.

Ğayn, Arap alfabesinin on dokuzuncu harfi. Ebced hesabındaki değeri 1000'dir. Kamerî harflerdendir.

Lam (ل‎‎), Arap alfabesinin yirmi üçüncü harfi. İbranice muadili Lamed harfidir.

Vav, İbrani alfabesi'nin ve Ebced hesabına göre Arap alfabesinin altıncı harfi olup modern Arap alfabesinin yirmi yedinci harfidir.

Latinizasyon (Romanizasyon) tabiri genel olarak Latin alfabesi dışındaki ses sistemlerinin Latin alfabesine çevrilmesini ifade eder. Arapçanın Latin alfabesine çevirisi yapılırken bu uygulamaların hiçbirinde (fonetik alfabeler hariç) ortak bir uygulama geliştirilememiştir. Çünkü her ülke kendi harflerini esas alan bir çeviri sistemi benimsemiştir. Fakat yine de ana hatlarıyla genel kabul görmüş bazı sesler ve simgeler tercih edilmeye başlanmıştır. Ortak Türkçe alfabesi esas alınarak yapılan bir işaret sistemi büyük oranda geliştirilmiş durumdadır. Fakat yine de çeşitli ülkelerin, sesleri simgelerken kullandıkları harflerin değişik olması nedeniyle farklılıklar ortaya çıkmaktadır.

Ortak Türk Alfabesi, Türk dillerindeki asal sesler esas alınarak ve aynı kaynaktan çıkanlar sınıflandırılarak tüm harflerin gösterildiği bir sistemdir. Henüz ortak bir biçime ulaşılamamış olmasına rağmen büyük oranda şekillenmiştir.

Ṫ, İrlanda alfabesinde yer alan bir harftir.

Çengel işareti, dil biliminde ve çoğu dilde kullanılan bir diyakritik işarettir. Türkçede yalnız sessiz harflerde kullanılan ve harflerin ses değerlerini değiştiren bir göstergedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.