İçeriğe atla

Daşaltı

Koordinatlar: 39°44′30″K 46°44′57″D / 39.74167°K 46.74917°D / 39.74167; 46.74917
Daşaltı / Karin Tak
Daşaltı / Քարին Տակ
Dağlık Karabağ Cumhuriyeti üzerinde Daşaltı / Karin Tak
Daşaltı / Karin Tak
Daşaltı / Karin Tak
Koordinatlar: 39°44′30″K 46°44′57″D / 39.74167°K 46.74917°D / 39.74167; 46.74917
RayonŞuşa
Nüfus
 (2015)[1]
 • Toplam660
Zaman dilimiUTC+04.00
Ülke Azerbaycan
 Dağlık Karabağ (iddia eden)

Daşaltı veya Karin Tak (Ermenice: Քարին Տակ) tartışmalı Dağlık Karabağ bölgesinde yer alan, Azerbaycan'ın Şuşa rayonunda bulunan bir köydür. Köy, 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'ndan önce ağırlıklı olarak etnik Ermeni nüfusa sahipti ve 1989'da da Ermeni nüfus çoğunluğa sahipti.[2]

Nehrin yaklaşık 3 km aşağısında, yağmurda şemsiyeye benzediği için "Zontik" (Rusça: Зонтик "Şemsiye") adı verilen yosunlu bir şelale vardır. Köy, Canapar yürüyüş parkurunda dinlenme/geceleme noktasıdır.

Etimoloji

Köyün hem Azerice hem de Ermenice isimleri, üzerine Şuşa'nın inşa edildiği, köyün üzerinde yükselen dik kayalıklara atıfta bulunarak "kayanın altı" anlamına gelir.

Tarihçe

Sovyet döneminde köy, Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'na bağlı Şuşa Rayonu'nun bir parçasıydı. Birinci Dağlık Karabağ Savaşı'ndan sonra köy, tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin Şuşi ilinin bir parçası olarak yönetildi. Köyün hemen üstünde bulunan ve Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ'daki son kalesi olan Şuşa da Birinci Dağlık Karabağ Savaşı'nda Ermeni güçler tarafından ele geçirildi.[3] 26 Ocak 1992'de Azerbaycan Savunma Bakanı Mehdiyev, Karintak'ı ele geçirmek için bir saldırı düzenledi[4] ve bu saldırı sonucu düzinelerce Azerbaycan askeri öldü.[4]

2020 Dağlık Karabağ Savaşı'nın son günü olan 9 Kasım 2020'de Azerbaycan birlikleri köyü ele geçirdi ve ardından Şuşa şehrini de Azerbaycan güçlerinin eline geçti.

Köyde bulunan İkinci Dünya Savaşı'nda ölenlere adanmış bir anıt, 2020 Dağlık Karabağ savaşından sonra Azerbaycan güçleri tarafından tahrip edildi.[5]

Tarihî miras alanları

Köyün içindeki ve çevresindeki tarihî miras alanları arasında 13. yüzyıldan kalma bir haçkar, 18/19. yüzyıldan kalma bir mezarlık, 18/19. yüzyıldan kalma bir köprü, 19. yüzyıldan kalma bir su değirmeni ve 1862'de inşa edilen Surb Astvatsatsin (Ermenice: Սուրբ Աստվածածին, çev. 'Tanrı'nın kutsal Annesi') kilisesi bulunmaktadır.[1]

Eski şehir meydanı nispeten iyi korunmuş olup bölgenin bazı geleneksel Sovyet öncesi mimarisini göstermektedir. 1999-2000 yıllarında Toprak ve Kültür Örgütü gönüllüleri tarafından restore edilen sade bir köy kilisesi de bulunmaktadır. İlk olarak 1816'da daha önce var olan bir şapelin yerine inşa edilmiştir.[6]

Demografi

Köyün nüfusu 2005 yılında 588,[7] 2015 yılında ise 660 idi.[1]

Galeri

  • Köy sokakları
    Köy sokakları
  • İkinci Dünya Savaşı ve Birinci Dağlık Karabağ Savaşı'nda ölen askerlere adanmış anıt
    İkinci Dünya Savaşı ve Birinci Dağlık Karabağ Savaşı'nda ölen askerlere adanmış anıt
  • 1862'de inşa edilmiş Surb Astvatsatsin Kilisesi
    1862'de inşa edilmiş Surb Astvatsatsin Kilisesi
  • Karkar Kanyonu'ndaki "Zontik" (Şemsiye) şelalesi
    Karkar Kanyonu'ndaki "Zontik" (Şemsiye) şelalesi
  • Karkar nehri kanyonu
    Karkar nehri kanyonu
  • Köyün yanından geçen Canapar yürüyüş parkurunun bir bölümü
    Köyün yanından geçen Canapar yürüyüş parkurunun bir bölümü
  • Yok edilmiş askerî bir araç
    Yok edilmiş askerî bir araç
  • Genel görünüm
    Genel görünüm

Kaynakça

  1. ^ a b c Hakob Gahramanyan. "Directory of socio-economic characteristics of NKR administrative-territorial units (2015)". 30 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2023. 
  2. ^ Andrey Zubov. "Андрей Зубов. Карабах: Мир и Война". drugoivzgliad.com. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Carey Goldberg (10 Mayıs 1992). "Armenians Capture Key Karabakh Town : Republics: Both sides agree the fall of the last Azerbaijani stronghold marks a turning point in the four-year struggle over the disputed enclave". Los Angeles Times. 8 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2023. 
  4. ^ a b Black Garden, Thomas de Waal, sayfa 176
  5. ^ "Russian MFA considers vandalism against monuments to heroes of Great Patriotic War in Artsakh by Azerbaijanis unacceptable and immoral". aysor.am. 12 Mart 2021. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2023. 
  6. ^ Շահեն Մկրտչյան, «Լեռնային Ղարաբաղի պատմաճարտարապետական հուշարձանները» Erivan, 1989.
  7. ^ "The Results of the 2005 Census of the Nagorno-Karabakh Republic" (PDF). Artsah Cumhuriyeti Ulusal İstatistik Servisi. 2 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Nisan 2023. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Daşaltı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ</span> Güney Kafkasyada bölge

Dağlık Karabağ, Güney Kafkasya'da, Küçük Kafkas Sıradağları'nda Azerbaycan'a ait ancak uzun yıllar Ermeni işgali altında kalmış tarihi bölge. 2020 yılında Dağlık Karabağın bir bölümü 2. Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Azerbaycan tarafından geri alınırken kalan kısmı Rus barış güçleri denetiminde Ermeni kontrolünde bırakan 10 Kasım 2020 tarihli ateşkes anlaşması ile Ermenistan hükûmeti yenilgiyi resmen kabul etmiştir. Günümüzde Anti Terör Operasyonu sonrası Ermeni kontrolünde kalan kısımlar da Azerbaycan kontrolüne geçmesiyle bölgenin tamamı Azerbaycan hakimiyeti altındadır. 2. Dağlık Karabağ Savaşı sonrası, 90'lı yılların başında bölgeden zorla göç ettirilen Azerbaycanlıların dönüşü peyderpey sağlanırken aynı savaş ve 2023 yılındaki Anti Terör Operasyonu sonrası bölgede yaşayan Ermenilerin neredeyse hepsi Ermenistan'a göç etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hankendi</span> Azerbaycanda şehir

Hankendi veya Stepanakert Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesinde bir hayalet şehirdir. 2023 Azerbaycan harekâtına kadar şehir, ayrılıkçı Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin kontrolü altındaydı ve başkenti olarak işlev görüyordu. Şehir, Karabağ dağ sırasının doğu yamaçlarında, Karkar Nehri'nin sol kıyısında, bir vadi içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şuşa</span> Azerbaycanda şehir

Şuşa, Azerbaycan'ın Karabağ bölgesinde yer alan bir şehir. Azerbaycan'ın kültür başkenti. Şuşa rayonunun idarî merkezi olan yerleşim, 1992'de Ermenistan Silahlı Kuvvetleri tarafından işgal edildi ve hiçbir ülke tarafından tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin de facto yönetimi altına girdi. 8 Kasım 2020'de ise şehir Şuşa Muharebesi sonucunda Azerbaycan kuvvetlerince ele geçirildi ve 28 yıllık fiili yönetim son buldu.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> 1988-1994 yılları arasında Karabağ bölgesinde Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanmış askeri bir çatışma

Birinci Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmasını isteyen Ermeniler ile bunu kabul etmeyen Azeriler arasında başlayan ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında çatışmaya dönüşen Şubat 1988-Mayıs 1994 tarihleri arasında süren savaştır. Savaş öncesinde ve etnik çatışmaların sıcak savaşa dönüşmesi sonrasında Sumqayıt Pogromu, Kirovabad Pogromu, Bakü Pogromu gibi pogromlar, Hocalı Katliamı, Malıbeyli ve Kuşçular Katliamı ve Maragha Katliamı gibi katliamlar yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ Cumhuriyeti</span> 1991-2023 yılları arasında Karabağda varlığını sürdüren de facto bir devlet.

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti veya 2017-2023 yılları arasındaki resmî ismiyle Artsah Cumhuriyeti, Güney Kafkasya'da, Azerbaycan'ın uluslararası tanınmış sınırları içinde de facto devletti. Azerbaycan Devleti'nin 2023 yılında egemenliğini tesis etmesinin ardından lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ Özerk Oblastı</span>

Dağlık Karabağ Özerk Oblastı, 1923'te Sovyetler Birliği'nin Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti içinde kurduğu özerk oblasttı. Başkenti Stepanakert şehriydi. Oblastın lideri, Azerbaycan Komünist Partisi Dağlık Karabağ Özerk Bölgesi Komitesinin Birinci Sekreteriydi. Nüfusun çoğunluğunu etnik Ermeniler oluşturuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu</span>

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Savunma Ordusu, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin silahlı gücüydü. 2023 Dağlık Karabağ çatışmalarının ardından 20 Eylül 2023'te lağvedildi.

<span class="mw-page-title-main">Arayik Harutyunyan</span> Dağlık Karabağ Cumhuriyetinin devlet başkanı, Ermeni politikacı.

Arayik Vladimiri Harutyunyan, Kafkaslar'da uluslararası bağımsızlığı tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'de 2020'den 2023'e kadar dördüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapan Ermeni bir politikacıdır. Harutyunyan, 2007 ile 2017 yılları arasında başbakan olarak da görev yapmıştır. 2017 yılında başbakanlık kaldırılmadan önce ülkenin son başbakanıydı. Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ ablukasının ortasında 1 Eylül 2023'te istifa etti.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Stepanos Manastırı</span>

Aziz Stepanos Manastırı, İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'nin kuzeybatısındaki Ermeni manastırıdır. Culfa şehristanının merkezi olan Culfa kentinin yaklaşık 15 km kuzeybatısında, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile İran arasındaki sınırın İran tarafındaki Aras nehri boyunca derin bir kanyonun içinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dzordzor Şapeli</span>

Dzordzor Şapeli veya Tzortzor Şapeli, İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin Maku şehristanında, Zangmar Nehri üzerindeki Barun köyünde bulunan bir Ermeni manastırı ve kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Azize Astvatsatsin Kilisesi</span>

Azize Astvatsatsin Kilisesi veya Tanrının Kutsal Annesi Kilisesi, İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'ndeki Culfa şehristanının merkezi olan Culfa kentinde Daraşamb yakınındaki bulunan Ermeni kilisesidir. Culfa şehrinin yaklaşık 15 km kuzeybatısında, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile İran arasındaki sınırı çizen Aras nehrinin İran tarafındaki kıyısındadır.

<span class="mw-page-title-main">Gazançetsots Katedrali</span> Şuşa, Azerbaycanda bir katedral

Kutsal Kurtarıcı Katedrali, yaygın olarak Ğazançetsots olarak anılır (Ղազանչեցոց), Azerbaycan'ın Şuşa şehrindeki bir Ermeni Apostolik katedrali. Ermeni Apostolik Kilisesi'nin Artsah piskoposluk bölgesinin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanan savaş

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı, 2020 Dağlık Karabağ Savaşı veya 44 Günlük Savaş Dağlık Karabağ'da Türkiye destekli Azerbaycan ile Ermenistan ve onun desteklediği tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti arasında yaşanmış silahlı çatışmalardır.

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı kronolojisi, öncelikle savaşan tarafların resmî açıklamalarına dayanmaktadır. Çatışmalar siper savaşları, ağır silahlar, çok namlulu roketatarlar, zırhlı savaşlar, roketler, balistik füze saldırıları ve başta Türk yapımı Baykar Bayraktar TB2 ve İsrail yapımı Harop dronları olmak üzere insansız hava aracı saldırıları ile karakterize edildi. Ayrıca Ermenistan veya Azerbaycan dışında uluslararası toplumun çoğu tarafından yasaklanmış olan misket bombalarının da saldırılar sırasında kullanıldığı tespit edilmiştir. Ermenistan ordusu tarafından Azerbaycan'ın Gence kentine düzenlenen bir dizi balistik füze saldırısı sivillerin kitlesel ölümüne neden olurken Azerbaycan ordusu, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin de facto başkenti Hankendi ve bölgenin başka yerlerindeki sivil altyapı tesisleri hedef alınarak büyük hasara ve can kayıplarına yol açtı. Tartışmalı toprak miktarı sınırlı olsa da çatışma seviyesi ve uluslararası sınırlara konumlanan mühimmatlar nedeniyle çatışma Dağlık Karabağ sınırlarının ötesine genişledi. İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'ne mermi ve roketler düştü, ancak herhangi bir hasar görülmedi ve İran, kendi toprakları üzerinde birkaç insansız hava aracının (İHA) düştüğünü veya düşürüldüğünü belirtti. Gürcistan ise Kaheti bölgesinde iki insansız hava aracının çarpıştığını bildirdi. Hocavend'e düzenlenen saldırılar sonrası Dağlık Karabağ yetkilileri sivilleri silah altına almaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Şuşa Muharebesi (2020)</span>

Şuşa Muharebesi veya Azerbaycanlılar tarafından dile getirildiği şekilde Şuşa'nın Kurtuluşu, 4-7 Ekim 2020 tarihleri arasında de jure Azerbaycan'ın Şuşa rayonunun parçası olan ancak de facto olarak artık Azerbaycana ait olan Şuşa şehrinde gerçekleşen muharebe.

<span class="mw-page-title-main">2020 Dağlık Karabağ Ateşkes Antlaşması</span> 10 Kasım 2020de Azerbaycan ile Ermenistan arasında yapılan ve 2020 Dağlık Karabağ Savaşını sona erdiren ateşkes antlaşması

2020 Dağlık Karabağ Ateşkes Antlaşması, 10 Kasım 2020 tarihinde Azerbaycan ile Ermenistan arasında yapılan ve 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'nı sona erdiren bir ateşkes antlaşmasıdır. Antlaşma, Ermenistan'ın teslim olduğunu duyurmasının ardından 9 Kasım'da Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan başbakanı Nikol Paşinyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından imzalandı ve Dağlık Karabağ bölgesindeki tüm çatışmalara 10 Kasım 2020 tarihinde Moskova saati ile 00:00 itibarıyla son verildiği açıklandı. Tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti cumhurbaşkanı Arayik Harutyunyan da çatışmaların sona ermesini kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">2020 Gazançetsots Katedrali bombardımanı</span>

2020 Gazançetsots Katedrali bombardımanı, 8 Ekim'de Gazançetsots Katedrali olarak da bilinen Şuşa Kutsal Kurtarıcı Katedrali'nin füzelerle iki kez vurulması sonucu binanın çatısının bir kısmının çökmesiyle sonuçlandı. Ermenistan bu saldırı için Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerini suçladı.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Kilise</span> Azerbaycanın Şuşa şehrinde kilse

Yeşil Kilise, Kanach Zham olarak bilinen Vaftizci Yahya Kilisesi, Azerbaycan Şuşa'da yıkılmış bir Ermeni Apostolik kilisesidir. Kanach Zham, Gazançetsots Katedrali'nin hemen yukarısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Böyük Kaladeresi</span>

Böyük Kaladeresi veya Mets Şen Azerbaycan'ın Şuşa rayonunda bulunan bir köydür. Köy tekrar Azerbaycan kontrolüne geçmeden önce nüfusu etnik Ermeniler oluşturmaktaydı ve 1989 nüfus sayımına göre de Ermeni nüfusu çoğunluktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Kiçik Kaladeresi</span>

Kiçik Kaladeresi veya Hin Şen Azerbaycan'ın Şuşa rayonunda bulunan bir köydür. Köy tekrar Azerbaycan kontrolüne geçmeden önce nüfusu etnik Ermeniler oluşturmaktaydı ve 1989 nüfus sayımına göre de Ermeni nüfusu çoğunluktaydı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.