İçeriğe atla

Dağ geçidi

Alpler'deki Büyük St. Bernard Geçidi

Dağ geçidi, bir dağ ya da tepe sırasında, bir taraftan öbür tarafa geçişe imkân tanıyan alçak noktaya verilen isimdir. Geçilen sırayı aşan yolun genellikle en yüksek noktasıdır. Dünyanın dağ sıralarının pek çoğu yolculuklara engel oldukları için geçitler, yazılı tarihten önceki dönemlerden beri büyük önem taşımışlar; ticaret, savaş ve göçlerde önemli rol oynamışlardır.

Topografik olarak bir geçit, iki dağ arasında oluşan eğer şeklinin, alçak noktasında, genellikle bir ya da iki tarafta birer nehir başlangıcının hemen yukarısında bulunmaktadır. Geçitler, iki tarafında dik yamaçlar olan kısa bir kapı şeklinde olabildikleri gibi, kilometrelerce uzunluktaki vadilerden de oluşabilirler.

Geçitlerden eski çağlardan beri yollar geçmiş, son zamanlarda da tren yolları tarafından kullanılmışlardır.

Bir geçidin en yüksek noktası genellikle, bölgedeki tek düz arazidir ve burada binalar, bazen köyler bulunur. Sınırları dağ sıralarıyla belirlenen ülkelerde sınır kapıları ve gümrük ofisleri dağ geçitlerinde yer alır. Anayolların bulunduğu geçitlerde, geçidin deniz seviyesinden yüksekliğini gösteren bir tabela da bulunur.

Dünya çevresinde pek çok geçide isim verilmiştir. Afganistan ve Pakistan arasındaki Hayber Geçidi, Alpler'deki Büyük St. Bernard Geçidi ve dünyanın motorlu taşıtlar tarafından kullanılabilen en yüksek geçidi olan 5565 metrelik Semo La (Tibet) ünlü örneklerdendir.

2284 m'deki Julier Geçidi, İsviçre

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Alpler</span> Orta Avrupada yer alan bir sıradağ

Alpler, Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya</span> Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asyanın sınırında bulunan bölge

Kafkasya, Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asya'nın sınırında bulunan bölgenin ismi. Kafkas sıradağlarında, Avrupa'nın en yüksek dağı olan ve Kafkas halklarının sözlü edebiyatını oluşturan Elbruz Dağı bu bölgede bulunmaktadır. Kafkasya bölgesi siyasi ve coğrafi olarak Kuzey Kafkasya ve Güney Kafkasya olmak üzere ikiye ayrılır. Güney Kafkasya, bağımsız ve egemen devletlerden oluşmaktadır. Kuzey Kafkasya ise Rusya içinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Okyanusu</span> okyanus

Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.

<span class="mw-page-title-main">Ortalama deniz seviyesinden yükseklik</span> dağ, ova, yapı gibi coğrafi unsurların, meteorolojik olayların veya hava taşıtlarının yüksekliğini belirtmekte kullanılan bir kavram

Ortalama deniz seviyesinden yükseklik veya ortalama deniz seviyesine göre yükseklik (AMSL); dağ, ova, yapı gibi coğrafi unsurların, meteorolojik olayların veya hava taşıtlarının yüksekliğini belirtmekte kullanılan bir kavram. Bunun için ortalama deniz seviyesi referans alınır. AMSL kısaltması, İngilizce above mean sea level kavramının akronimidir.

<span class="mw-page-title-main">Koca Balkan Dağları</span> Bulgaristanda bulunan ve ülkeyi ikiye bölen sıradağ

Koca Balkan Dağları ya da İngilizcede yaygın olan kullanımıyla Balkan Dağları, Bulgaristan'ı kuzeybatıdan doğuya, ortasından bölen, 600 kilometre civarında bir dağ sırasıdır. En yüksek yeri Botev'dir. Ünlü Şipka Geçidi ve savaşları burada yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dağ</span> çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen ad

Dağ, çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen addır. "Dağlık" sıfatı, dağlarla ilişkili ve kaplı alanları tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Anadolu Dağları</span>

Kuzey Anadolu Dağları ya da Pontus Alpleri, Anadolu'nun kuzeyini kıyıya paralel, birkaç sıra halinde kuşatan sıradağlarıdır. Orojenez sonucu oluşan bu kıvrım dağları batıdan doğuya şöyle sıralanır: Köroğlu Dağları, Ilgaz Dağları, Küre Dağları, Canik Dağları, Köse Dağları, Giresun Dağları, Doğu Karadeniz Dağları, Mescit Dağı, Yalnızçam Dağları, Tecer, Mercan, Allahuekber Dağları. Erzurum-Kars yaylasında Palandöken Dağları ile Doğu Anadolu Dağları birleşir.

<span class="mw-page-title-main">Bolkar Dağları</span> Konya, Niğde ve Mersin illerine yayılmış tektonik dağ sırası

Bolkar Dağları eski adıyla Bulgar Dağları Konya, Niğde ve Mersin illerine yayılmış, en yüksek noktası 3.524 metre rakımlı, tektonik bir dağ sırasıdır. Montivipera bulgardaghica adındaki zehirli engerek türü dünyada sadece bu dağda yaşamaktadır. Karacaoğlan, şiirlerinde bu dağdan bahseder.

<span class="mw-page-title-main">D 695</span> Polatlı ile Manavgat arasında 436 kmlik kara yolu

D.695 Türkiye'de bulunan bir devlet yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Karpatlar</span> Doğu Avrupada bir sıradağ

Karpat Dağları, Doğu Avrupa'da bir dağ silsilesi. Viyana yakınlarında Bratislava'da başlayıp kuzeydoğuya doğru bir yay biçiminde uzanarak Polonya'nın güneyinden ve Ukrayna'nın güneybatı kesiminden geçip güneydoğuya, Romanya topraklarında Ramnicu Sarat yakınlarında batıya kıvrılır ve Tuna üzerinde Demirkapı denilen bölgede son bulur. Macaristan'ı çok geniş ve açıktan çevreleyen bir yay biçimindedir.

J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreniyle ilgili yazmış olduğu hikâyelerde birçok yer ismi geçmektedir. Bu hayalî mekanlardan bazıları, olayların merkezinde yer alırken, yine bazı mekanlar vardır ki bunlara ayrıntılı olarak değinilmemiştir. Orta Dünya kıtasında yer alan, görece ikinci planda kalan bu yerlerden bazıları aşağıda listelenmektedir.

Dumanlı Dağlar, J. R. R. Tolkien'in kurguladığı Orta Dünya evrenindeki bir dağdır.

Bedel Geçiti, Kırgızistan ve Çin'in Sincan eyaleti sınırı arasındaki Tanrı Dağları silsilesinde ortalama deniz seviyesinden 4284 metre yüksekteki bir dağ geçididir. Kırgızistan yer adlarında art “dağ geçidi” karşılığında kullanılmakla birlikte günümüz Kırgızcasında aşuu ve bel sözleri işletilmektedir. Bir tarafı çok yüksek diğer tarafı uçurum olan coğrafi şekillerin adlandırılmasında kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sabuncubeli Geçidi</span>

Sabuncubeli Geçidi, Manisa ve İzmir'i Spil Dağı ve Yamanlar Dağı arasından birbirine bağlayarak İzmir'in Bornova metropol ilçesine ulaşan karayolunun da geçtiği, en yüksek noktası 685 m. rakıma varan geçit.

<span class="mw-page-title-main">Zigana Geçidi</span>

Zigana Geçidi, Kuzey Anadolu Dağları'nda, Gümüşhane ili sınırları içerisindeki bir geçittir. Rakımı 2032 metredir.

Kızıldağ Geçidi, Erzincan'ı Sivas'a bağlayan, 2190 m yüksekliğindeki geçittir. Geçit İç Anadolu Bölgesi ile Doğu Anadolu Bölgesi'ni birbirine bağlayan D.200 karayolu üzerindedir. Coğrafi koordinatları 39°51′36″K 38°25′40″D olan geçit Sivas'a 140 km, Erzincan'a 106 km mesafededir. Erzincan-Sivas il sınırını oluşturan geçit, D200'ün en yüksek noktasıdır. Sivas'ın İmranlı ve Erzincan'ın Refahiye ilçeleri arasında bulunur, Kızıldağ'ın güneydoğusundadır. Geçit alçak ve dar bir boyun üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya'daki Roma yolu</span>

Kilikya'daki Roma yolu, bir Roma yolunun Mersin ilindeki parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çungarya Aladağları</span> Çinin Çungarya bölgesi ve Kazakistanın Yedisu bölgesi sınırındaki bir dağ silsilesi

Çungarya Aladağları, Çin'in Çungarya bölgesi ve Kazakistan'ın Yedisu bölgesi sınırında yer alan bir dağ silsilesi. 450 km (280 mi) uzunluğu vardır ve maksimum 4.464 m (14.646 ft) yüksekliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Lihi Dağları</span> Gürcistandaki sırt

Lihi Dağları veya Surami Dağları, Kafkas Dağları'nın bir parçası olan Gürcistan'daki sıradağdır. Büyük Kafkasya ve Küçük Kafkasya dağlarını birbirine bağlar.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Alpler</span>

Yüksek Alpler, Alplerin yerleşime veya mevsimlik yaylacılık için uygun olmayan kesimleridir. Bu, deniz seviyesinden 3.000 m'den daha yüksek olan tüm bölgelerin yanı sıra 2.500 m ile 3.000 m arasındaki çoğu bölgeyi içerir. Alp meraları tipik olarak 2.400 m'nin altındadır, ancak istisnai olarak 2.800 m'ye kadar yükselebilir.