İçeriğe atla

Dağ Çelengi

Dağ Çelengi 
II. Petar Petrović Njegoš
Özgün adıГорскıй вıенацъ (archaic)
Горски вијенац (modern)
(Gorski vijenac)
ÜlkeKaradağ
Özgün diliKaradağlıca
Yayın tarihi1847

Dağ Çelengi (Karadağlıca: Gorski vijenac / Горски вијенац), II. Petar Petrović Njegoš’un yazdığı ve ilk defa Şubat 1847’de Viyana’da yayımlanan Karadağlıca manzum eser.

1846’da Çetine’de kaleme alınan eser 1847’deki ilk baskısından beri gerek Sırp ve Karadağlı ulusal kimliklerinin gerekse Yugoslav ortak kimliğinin oluşturulmasında ilham kaynağı olarak görülmüştür.[1] Eserde sözü edilenin hangi ulusal kimlik olduğu tartışma konusu olagelmiştir; çünkü yazıldığı dönemde Sırp ve Karadağlı ifadeleri birbirinin yerine kullanılabilmekteydi.[1]

Eser ilhamını 1389 yılındaki I. Kosova Muharebesi’nden alır. 1700’lerin başında Karadağlı Hristiyan aşiret reisleri ile Müslüman Karadağlıların arasında ülkenin hakimiyeti için verilen mücadeleyi konu edinir. Şiirde mücadele, Karadağ Müslümanlarının katli ile sonuçlanır. Eserin birçok dizesi darb-ı mesel olmuştur.[1]

Eski Slavonik Kilise dilinde değil, yerel dilde yazılmış olması önemlidir. Aynı yıl yayımlanan Vuk Stefanović Karadžić’in Sırpça Sözlük’ünün ikinci baskısı ve Đuro Daničić’in “Sırp Dili ve İmlası İçin Mücadele” isimli eseri de aynı şekilde yerel dilde idi. Bu üç önemli eserin aynı zamanda ortaya çıkması dil reformunun başarısını göstermiştir.[1]

Eserin orijinal el yazmasından bölümler 1889'da Viyana Ulusal Kütüphanesi'de bulunmuştur.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ivo Andrić</span> Yugoslav ruhbilimci yazar ve diplomat (1892-1975)

Ivo Andrić, Nobel Edebiyat Ödüllü Yugoslav yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ</span> Balkanlarda bir ülke

Karadağ, Avrupa'nın güneydoğusunda Balkanların Adriyatik kıyısında bir ülkedir. Kuzeyde Bosna-Hersek, kuzeydoğuda Sırbistan, doğuda Kosova, güneydoğuda Arnavutluk, batıda ise Hırvatistan ve Adriyatik Denizi ile çevrilidir. Başkenti ve en büyük şehri Podgorica ülke topraklarının %10,4'ünü ve nüfusun %29,9'unu kapsamaktadır, Çetine kenti eski krallık başkenti statüsündedir. Ülkenin büyük çoğunluğunu Karadağlılar oluşturur, Sırplar %28,7 ile en büyük azınlıktır. Ayrıca Boşnaklar, Arnavutlar ve Hırvatlar da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Priştine</span> Kosovanın başkenti ve en büyük şehri

Priştine Kosova'nın başkenti ve en büyük şehri.

<span class="mw-page-title-main">Kosova</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Kosova, resmî adıyla Kosova Cumhuriyeti, Balkanlar'da bulunan ve dünyada sınırlı tanınırlığa sahip denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde ve doğuda Sırbistan, güneyde Kuzey Makedonya ve Arnavutluk, batıda ise Karadağ ile komşudur. 1999'da Birleşmiş Milletler kontrolü altına alınan Kosova, 2008'de Sırbistan'dan tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Mart 2020 itibarıyla 97 ülke tarafından tanınmaktadır. Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan Sırbistan, bölgeyi kendisine bağlı Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olarak kabul etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksandar</span>

I. Aleksandar veya Kral I. Aleksandar Karacorceviç, 1921-1929 arasında Sırp, Hırvat ve Slovenlerin, 1929-1934 arasında da Yugoslavya Krallığı'nın kralıdır. Etnik ve siyasi olarak bölünmüş Güney Slavların ilk olarak bütünleştiği siyasi oluşum olan Yugoslavya'yı birleştirip kuran kişi olması sebebi ile kendisine "Birleştirici Kral" unvanı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Krallığı</span> 1918den II. Dünya Savaşının sonuna kadar Balkanların batısında var olmuş devlet

Yugoslavya Krallığı, Güneydoğu ve Orta Avrupa'da 1918'den 1941'e kadar var olan bir devletti. 1918'den 1929'a kadar resmî olarak Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olarak adlandırıldı, ancak kökenleri nedeniyle Yugoslavya terimi onun günlük konuşma dilindeki adıydı. Devletin resmi adı 3 Ekim 1929'da Kral I. Aleksandar tarafından Yugoslavya Krallığı olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Slav dilleri</span>

Güney Slav dilleri, Doğu ve Batı Slav dilleri ile birlikte Slav dillerinin 3 alt kolundan biridir. Dil grubu Balkanlar'da yaklaşık 30 milyon konuşura sahiptir. Güney Slav dilleri kendi aralarında bir lehçe sürekliliği oluşturur, grubun Batı koluna ait Sırpça, Hırvatça, Boşnakça ve Karadağlıca ise bu süreklilikte tek bir lehçe (Ştokavyan) olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Ulusal Mimarlık Akımı</span> Türkiyede mimari akım

Birinci ulusal mimarlık akımı, neoklasik Türk üslûbu veya millî mimarî rönesansı; ağırlıklı olarak 1908 ile 1930 yılları arasında yaygın olan mimarî üslûptur. Her ne kadar Osmanlı İmparatorluğu döneminde başlamış bir üslûp olsa da esas etkisini cumhuriyet döneminde göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Biyelina</span> Bosna-Hersekte şehir

Biyelina veya Belene Kuzeydoğu Bosna-Hersek'te bulunan bir şehir ve belediyedir. Şehir Banja Luka'dan sonra Sırp Cumhuriyeti'nin ikinci ve Bosna-Hersek'in ise beşinci en büyük şehridir. Semberija'nın zengin toprakları üzerindedir. Bijeljina, 140,000-150,000 civarında nüfus ile Sırp Cumhuriyeti'nin Doğu bölümünün gayri-resmi merkezi halindedir. Bijeljina konum olarak Sırbistan'dan 6 km (4 mi) ve Hırvatistan'dan ise 40 km (25 mi) uzaklıktadır. Üretken toprakları ile bölgenin gıda üretimi ve ticaretinde önemli yer almaktadır. Bijeljina geniş şehir merkezi ile dikkat çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bar, Karadağ</span> Karadağda turistik bir kıyı kasabası

Bar, Karadağ'da Adriyatik Denizi kıyısında yer alan turistik ve tarihî kasabadır. Bar aynı zamanda Karadağ'ın ana limanıdır. Burası, kuzeydeki komşu ülke Sırbistan'ın denizle bağlantısının sağlanması noktasında çok önemlidir. Tito döneminde inşa edilen Belgrad-Bar demiryolunun son noktasıdır. Buradan her gün Belgrad'a tren seferleri düzenlenir.

<span class="mw-page-title-main">Millî Kütüphane (Polonya)</span>

Polonya Ulusal Kütüphanesi - Varşova'da Polonya Kültür ve Ulusal Miras Bakanlığı'na bağlı merkez kütüphanedir.

1737-39 Sırp ayaklanması, Osmanlı'nın Avusturya ile savaşta olduğu zamanda çıkan isyandır.

<span class="mw-page-title-main">II. Petar Petrović Njegoš</span>

II. Petar Petrović Njegoš bir Karadağ devlet şefi, Karadağ Ortodoks Kilisesi piskoposu, yazar, şair ve filozof.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Prensliği</span> 1852-1910 arası var olan Balkan devleti

Karadağ Prensliği, Güneydoğu Avrupa'da 13 Mart 1852 - 28 Ağustos 1910 tarihleri arasında var olan eski bir prenslikti. Daha sonra Prens olan I. Nikola tarafından krallık ilan edildi.

Karadağ kültürü, tarihi ve coğrafi konumu sayesinde çoğulcu ve çeşitlidir. Karadağ kültürü esas olarak Antik Roma, Hristiyanlık, İslam, Bizans İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu, Venedik Cumhuriyeti, Avusturya-Macaristan ve Yugoslavya'dan etkilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Divna Veković</span> Karadağlı doktor

Divna Veković (1886-1944) Montenegro'nun ilk kadın tıp doktorudur. I. Dünya Savaşı sırasında hekimlik yapmanın yanında Veković bir hümanist ve çevirmendi. II. Petar Petrović Njegoš tarafından yazılan ve Karadağ edebiyatının bilindik bir eseri olan Dağ Çelengi'ni Sırpçadan Fransızcaya çeviren ilk kişiydi. Veković aynı zamanda Jovan Jovanović Zmaj gibi Sırp şairlerin de eserlerini çevirdi.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Sırpları</span>

Karadağ Sırpları veya Karadağlı Sırplar Karadağlılardan sonra Karadağ'daki en büyük ikinci etnik grubu oluşturur. Sırplar, Eski Karadağ, Eski Hersek, Brda, Raška, Kotor Körfezi ve Zeta'nın yerli nüfusudur.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ-Sırbistan ilişkileri</span>

Karadağ-Sırp ilişkileri, Karadağ ve Sırbistan arasındaki dış ilişkilerdir. 1918'den 2006'ya kadar iki devlet Yugoslavya Krallığı, Sosyalist Federal Yugoslavya Cumhuriyeti ve Sırbistan ve Karadağ altında birleşti. Bölgedeki son siyasi gelişmeler nedeniyle Karadağ'ın ulusal kimliği konusunda tartışmalar var. Karadağlıların etnik kimlikleri ve ulusal dilin adı hakkında bir tartışma var. Buna rağmen iki ülke çoğunlukla dostane ilişkileri sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ milliyetçiliği</span>

Karadağ milliyetçiliği, Karadağlıların bir millet olduğunu iddia eden ve Karadağlıların kültürel birliğini teşvik eden milliyetçiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Mojsije Putnik</span>

Mojsije Putnik (1728-1790), II. Joseph'in hükümdarlığı sırasında 1781-1790 yılları arasında Sremski Karlovci Metropoliti idi. Sırp Ortodoks Kilisesi ve Sremski Karlovci'deki Katolik kilisesi için eşit haklar sağlamayı amaçlayan Toleranzpatent'i yayınlamasıyla biliniyordu.