İçeriğe atla

Dağıtım (ekonomi)

Ekonomide dağıtım, toplam çıktının, gelirin veya servetin bireyler arasında veya üretim faktörleri (emek, toprak ve sermaye gibi) arasında dağıtılma şeklidir.[1]

Genel teoride ve örneğin ABD Ulusal Gelir ve Ürün Hesaplarında, her çıktı birimi bir gelir birimine karşılık gelir. Ulusal hesapların kullanımı, faktör gelirlerini[2] sınıflandırmak ve Ulusal Gelirde olduğu gibi ilgili paylarını ölçmek içindir. Ancak, kişilerin veya hanelerin gelirine odaklanıldığında, ulusal hesaplarda veya diğer veri kaynaklarında yapılan düzeltmeler sıklıkla kullanılır. Burada, ilgi genellikle hane halkının en tepedeki (veya en alttaki) x yüzdesine, sonraki x 'yüzdesine vb. (eşit aralıklı kesme noktalarıyla tanımlanır, beşte birlik diyelim) giden gelir payı ve onları etkileyebilecek faktörlerin (küreselleşme, vergi politikası, teknoloji vb.) üzerindedir.

Tanımlayıcı, teorik, bilimsel ve refah kullanımları

Gelir dağılımı, ekonominin ileriye dönük gözlemlenebilir bir elemanını tanımlayabilir. Gelir dağılımı, insan sermayesi teorisi ve ekonomik ayrımcılık teorisi (Becker, 1993, 1971) gibi gelir dağılımını açıklayan teorileri denemede girdi olarak kullanılmıştır.

Refah ekonomisinde, uygulanabilir çıktı olasılıklarının düzeyi, genellikle bu çıktı olasılıkları için gelir dağılımından ayırt edilir. Ancak resmi sosyal refah teorisinde uygulanabilir gelir ve çıktı dağılımlarından seçim yapma kuralları normatif ekonomiyi yüksek bir genellik seviyesinde temsil etmenin bir yoludur.

Neoklasik dağıtım teorisi

Neoklasik ekonomi'de, her bir üretim faktörünün arz ve talebi, denge çıktısını, geliri ve gelir dağılımını belirlemek için faktör piyasalarında etkileşime girer. Faktör talebi ise, çıktı pazarında o faktörün marjinal-verimlilik ilişkisini birleştirir.[3][4][5][6] Analiz sadece sermaye ve arazi için değil aynı zamanda emek piyasalarındaki gelir dağılımı için de geçerlidir.[7]

Neoklasik büyüme modeli, rekabetçi piyasalarda sermaye ve emek arasındaki gelir dağılımının makroekonomik düzeyde zaman içinde teknolojik değişim ve sermaye stoku ile işgücünün büyüklüğündeki değişimlerle nasıl belirlendiğini açıklar.[8] Beşeri sermaye ile fiziksel sermaye arasında ve sosyal sermaye ile kişisel sermaye arasındaki ayrımla ilgili daha yeni gelişmeler, dağıtım analizini derinleştirmiştir.

İstatistikler

Vilfredo Pareto, gelir dağılımının bir güç kanunu ile tanımlanabileceğini öne sürdü: buna artık Pareto dağılımı denilmektedir.

Ayrıca bakınız

Neyin dağıtımı?

Dağıtım teorileri

Klasik dağılım teorisi

Marksist dağıtım teorisi

Neoklasik dağıtım teorisi

Normatif dağıtım ekonomisi

  • Refah ekonomisi
  • Dağıtıcı adalet
  • Adalet (ekonomi)
  • Sosyal seçim teorisi
  • Sosyal refah fonksiyonu

Notlar

  1. ^ Paul Samuelson and William D. Nordhaus (2004). Economics, 18ci baskı, [end] Glossary of Terms, "Distribution."
  2. ^ "Glossary "Factor income"". Bureau of Economic Analysis, U.S. Department of Commerce. 2 Ekim 2006. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2010. 
  3. ^ John Bates Clark (1902). The Distribution of Wealth. Analytical Table of Contents).
  4. ^ Philip H. Wicksteed (1914). “The Scope and Method of Political Economy in the Light of the ‘Marginal’ Theory of Value and Distribution," Economic Journal, 24(94), pp. 1–23.
  5. ^ George J. Stigler (1941). Production and Distribution Theories: The Formative Years (analytical exposition of successive contributions by ten neoclassical economists from about 1870 to 1910). New York: Macmillan. Chapter-preview links.
  6. ^ C.E. Ferguson (1969). The Neoclassical Theory of Production and Distribution. Cambridge. Description 29 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. & review excerpt.
  7. ^ J.R. Hicks (1932, 2ci baskı, 1963). The Theory of Wages. Londra: Macmillan.
  8. ^ Frank Hahn (2008). "neoclassical growth theory," The New Palgrave: A Dictionary of Economics. Abstract. 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

ch. 12: How Markets Determine Incomes
ch. 13: The Labor Market
ch. 14: Land and Capital
ch. 14: Appendix Markets and Economic Efficiency .

The New Palgrave: A Dictionary of Economics (1987)'den bazı dağıtım kayıtları:

  • "distribution, law of," v. 1, pp. 869–72, J.B. Clark [1926].
  • "distribution theories, classical," v. 1, pp. 872–76, Luigi Pasinetti.
  • "distribution theories, Keynesian," v. 1, pp. 876–78, Mauro Baranzini.
  • "distribution theories, Marxian," v. 1, pp. 878–83, David M. Gordon.
  • "distribution theories, neoclassical," v. 1, sayfa 883–86, Christopher Bliss.
  • "distributive justice," cilt 1, sayfa 886–88, Edmund S. Phelps.
  • "imputation," cilt 2, sayfa 838–39, Murray N. Rothbard.
  • "inequality between persons," cilt 2, sayfa 821-24, Anthony F. Shorrocks.
  • "interest and profit," cilt 2, sayfa 877–79, Carlo Panico.
  • "marginal productivity theory," cilt 3, sayfa 323–25, Robert F. Dorfman.
  • "Marxian value analysis," cilt 3, sayfa 383–87, John Roemer.
  • "profit and profit theory," cilt 3, sayfa 1014–21, Meghnad Desai.
  • "wages, real and money," cilt 4, sayfa 840–42, Henry Phelps Brown.

The New Palgrave Dictionary of Economics (2008), 2. Baskısından bazı dağıtım kayıtları:

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ekonomi (bilim dalı)</span> İktisat bilimi

Ekonomi veya İktisat, mal ve hizmetlerin üretim, dağıtım ve tüketimini inceleyen sosyal bilimdir. Ekonomi, ekonomik aktörlerin davranış ve etkileşimlerine ve ekonomilerin nasıl işlediğine odaklanır. Mikroekonomi, bireysel ajanlar ve piyasalar, bunların etkileşimleri ve etkileşimlerin sonuçları da dahil olmak üzere ekonomideki temel unsurlar olarak görülen şeyleri analiz eden bir alandır. Bireysel aracılar arasında örneğin hane halkı, firmalar, alıcılar ve satıcılar yer alabilir. Makroekonomi, üretim, tüketim, tasarruf ve yatırımın etkileşim içinde olduğu bir sistem olarak ekonomi ve emek, sermaye ve toprak kaynaklarının istihdamı, para birimi enflasyonu, ekonomik büyüme ve bu unsurlara etkisi olan kamu politikaları gibi ekonomiyi etkileyen faktörleri analiz eder.

<span class="mw-page-title-main">Jan Tinbergen</span> Hollandalı iktisatçı

Jan Tinbergen, Hollandalı iktisatçı.

Kurumsal iktisat, ekonomik davranışı şekillendirmede evrimsel sürecin ve kurumların rolünü anlamaya odaklanmaktadır. Asıl odak noktası Thorstein Veblen'in bir tarafta teknoloji, diğer tarafta toplumun "törensel" alanı arasındaki içgüdü odaklı dikotomisinde yatmaktadır. İsmi ve temel unsurları Walton Hale Hamilton'un 1919 tarihli American Economic Review makalesine dayanmaktadır. Kurumsal ekonomi, kurumların daha geniş bir şekilde incelenmesini vurgular ve piyasaları bu çeşitli kurumların karmaşık etkileşiminin bir sonucu olarak görür. Daha önceki gelenek, günümüzde ekonomiye önde gelen Heterodoks bir yaklaşım olarak devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Robert Solow</span> Amerikalı ekonomist (1924 – 2023)

Robert Solow, özellikle ekonomik büyüme üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinen A.B.D'li ekonomist. 1961 yılında John Bates Clark Ödülü'nü, 1987 yılında da Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Refah ekonomisi</span>

Refah iktisadı, bir makroekonominin kaynak dağıtım verimini ve onun gelir dağılımını beraberce belirlemek üzere mikroekonomik teknikler kullanan bir iktisat dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">İşletme ekonomisi</span> belirli işletme kararlarına mikroekonomik analizin uygulandığı bir iktisat dalı

Yönetim iktisadı, belirli işletme kararlarına mikroekonomik analizin uygulandığı bir iktisat dalıdır. Yani, uygulamada iktisadi teori ile iktisat arasındaki köprüdür. Yoğun bir şekilde regresyon ve korelasyon, (doğrusal) Lagrange Analizi gibi nicel (matematiksel) teknikleri kullanır. İşletme iktisadı kıt kaynaklarla belirlenmiş kısıtlar ve firma amaçlarının en iyilenmesi sağlayarak tek bir sonuca ulaşmayı sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Gary Becker</span> Amerikalı ekonomist (1930 – 2014)

Gary Stanley Becker, Amerikalı sosyolog ve ekonomist. 1992 yılında Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

Genel denge teorisi teorik ekonominin bir dalı. Birkaç veya birçok piyasalar ile ekonomideki arz, talep ve fiyat davranışlarını bir bütün içinde açıklamaya çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Rasyonel bekleyişler</span>

Rasyonel bekleyişler veya rasyonel beklentiler birçok makroekonomik modelde kullanılan bir varsayımdır, ayrıca modern ekonomi ve oyun kuramının diğer alanlarında ve rasyonel seçim teorisinin diğer uygulamalarında da kullanılır. Rasyonel beklentiler makroekonominin, ekonomik beklentilerini değerlendirmek için sahip olduğu en uygun modellerindendir. İşçilerin, tüketicilerin ve şirketlerin gelecekteki ekonomik durumlar hakkındaki beklentileri, bu modelin önemli bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ekonomik büyüme</span> Malların piyasa değerindeki artışın ölçüsü

Ekonomik büyüme, bir ekonomide zaman içinde mal ve hizmet üretimi miktarında artış olmasıdır ve para yaratımında artış olmasına bağlıdır. Büyüme, geleneksel olarak reel veya reel GSYİH artış oranı yüzdeleriyle ölçülür. GSYİH genellikle reel olarak hesaplanır. Örneğin "enflasyona göre düzeltilmiş" terimi, mal ve hizmet üretiminin fiyatı üzerindeki enflasyonun net satış etkileri için kullanılır. Ekonomide, "ekonomik büyüme" veya "ekonomik büyüme teorisi", potansiyel üretimin büyümesi manasına gelir. Örneğin, toplam talep veya gözlenen satıştaki büyümenin neden olduğu, "tam istihdam"daki üretim.

<span class="mw-page-title-main">Dennis Robertson</span> İngiliz ekonomist

Dennis Holme Robertson, Cambridge ve Londra üniversitelerinde görev yapmış İngiliz iktisatçı.

<span class="mw-page-title-main">Dale T. Mortensen</span> Amerikalı ekonomist (1939 – 2014)

Dale Thomas Mortensen, Amerikalı ekonomist.

<span class="mw-page-title-main">Millî muhasebe sistemi</span>

Millî muhasebe sistemi (MMS) veya millî muhasebe, bir ulusun ekonomik faaliyetlerini ölçmek için eksiksiz ve tutarlı muhasebe tekniklerinin uygulanması.

Klasik iktisat, klasik politik ekonomi ya da Smithyen ekonomi, 18. yüzyılın sonlarında ve 19. yüzyılın başlarından ortalarına kadar özellikle İngiltere'de gelişen politik ekonomide bir düşünce okuludur. Başlıca düşünürleri Adam Smith, Jean-Baptiste Say, David Ricardo, Thomas Robert Malthus ve John Stuart Mill olarak kabul edilmektedir. Bu ekonomistler, üretim ve mübadelenin doğal yasaları tarafından yönetilen, büyük ölçüde kendi kendini düzenleyen sistemler olarak piyasa ekonomilerine dair bir teori üretmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Ekonomik metodoloji</span>

İktisadi metodoloji iktisadın ve iktisadi düşüncenin temelini oluşturan prensiplerin üzerindeki çalışma yöntemleridir. Bu çalışma yöntemlerinin çoğunu bilimsel yöntem oluşturur. Bu terim aynı zamanda, bir veya birkaç yöntemin teorik veya sistematik yönünü vurgulamakta kullanılır. İktisat metodolojisi, konuları ve yöntemi bakımından, doğa bilimleri ve sosyal bilimlerle pek çok benzerlik taşır.

<span class="mw-page-title-main">Ekonomik eşitsizlik</span> Farklı gruplar arasında gelir veya servet dağılımı

,

<span class="mw-page-title-main">Piyasa başarısızlığı</span>

Piyasa başarısızlığı, mal ve hizmetlerin serbest piyasa tarafından tahsisinin Pareto verimliliğine sahip olmaması ve genellikle net ekonomik değer kaybına yol açtığı bir durumdur. Piyasa başarısızlıkları, bireylerin saf kişisel çıkarları artırmalarının, toplumsal açıdan bakıldığında geliştirilebilecek verimli olmayan sonuçlara yol açtığı senaryolar olarak görülebilir. Terimin ekonomistler tarafından ilk olarak 1958'de kullanılması karşın konsept Victoria dönemi filozofu Henry Sidgwick'e kadar uzanıyordu. Piyasa başarısızlıkları genellikle kamu malları, zaman tutarsız tercihler, bilgi asimetrileri, rekabetçi olmayan pazarlar, ana temsilci sorunları veya dışsallıklarla ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Heterodoks ekonomi</span>

Heterodoks iktisat, ortodoks iktisadi düşünce okullarıyla çelişen veya neoklasik iktisadın ötesinde olabilecek herhangi bir iktisadi düşünce veya teoridir. Bunlar arasında kurumsal, evrimci, feminist, sosyal, post-Keynesyen, ekolojik, Avusturyacı, Marksist, sosyalist ve anarşist iktisat sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Luigi Pasinetti</span> İtalyan ekonomist

Luigi Lodovico Pasinetti, Keynes sonrası ekolün İtalyan bir ekonomistidir. Pasinetti, "Cambridge Keynesçilerinin" varisi ve Piero Sraffa ile Richard Kahn'ın öğrencisi olarak kabul edilir.

Neoklasik iktisat, mal ve hizmetlerin üretim, tüketim ve değerlemesinin (fiyatlandırma) arz ve talep modeli tarafından yönlendirildiğinin gözlemlendiği bir ekonomi yaklaşımıdır. Bu düşünceye göre, bir mal veya hizmetin değeri, geliri kısıtlı bireyler tarafından faydanın ve üretim maliyetleriyle karşı karşıya olan ve mevcut bilgi ve üretim faktörlerini kullanan firmalar tarafından kârın varsayımsal maksimizasyonu yoluyla belirlenir. Bu yaklaşım genellikle rasyonel seçim teorisine başvurularak gerekçelendirilmiştir.