İçeriğe atla

DSA

Dinamik denge sistemi (DSA), Volvo'nun S40 ve S80 modellerinde uyguladığı, her hızda tekerleğin dönüşünü kontrol ederek güvenlik ve dengenin artmasında etkili olan bir sistemdir.

Tekerleğin dönüşünü kontrol eden sistemlerin ilk uygulayıcılarından biri olan Volvo, sistemi ilk kez 1985 yılında ETC ile birlikte uygulamıştır. Sistem yakut tedariki vasıtasıyla motorun dönme momentini yani torkunu azaltarak tekerleğin dönüşünü kontrol etmiştir. Hareket anından varış noktasına kadar etkili olan pek çok antispin sistemlerinden farklı olarak DSA başlangıç anından hızın en üst seviyeye çıktığı ana kadar kesintisiz bir biçimde aracın tüm hız aralığında etkili olmaktadır. Yol koşullarından bağımsız olarak, örneğin çakıllı ve karlı yüzeyler gibi kaygan koşullarda bile optimum hızlanmalara olanak tanımaktadır. DSA, araç belli bir hıza ulaştıktan sonra devreden çıkan bir tür başlangıç desteği değildir.

DSA'nın etkin güvenlik avantajları

  • Hız kazanma esnasında daha kolay sürüş ve daha iyi yol tutuş
  • Daha fazla eğim ve yön dengesi
  • Kaygan yüzeyler için erken uyarı
  • Motor devrinin artma riski azaldığı için patinaj yapma ve kayma riskinin azalması
  • Frenlerde lastiklerde ve hareketli parçalarda daha az aşınma ve daha düşük yakıt tüketimi sayesinde çevreye daha az zarar

Çalışması

Eğer ön tekerlerden biri ya da ikisi birden arka tekerlerden hızlı dönmeye başlarsa ABS sensörleri değişimi kaydederek DSA sisteminin beynine bir sinyal yolluyor. Beyinde motorun idare sistemine bir sinyal yollayarak tekerleklerin gerektiği kadar dönmesi için gereken yakıtı kesmesini bildiriyor. Böylelikle tekerlekler doğru dönüş hızına kavuşuyor. Tüm bu işlemler saniyenin 15-20 binde biri kadar bir sürede söz gelimi saatte 90 km hızla giden bir araç 50 cm ilerlemeden gerçekleşiyor. Uzman ve dikkatli bir sürücü aynı hareketi yani tekerlek hızının düzeltilmesini ancak bir iki saniyede yapabilsede aracın 50 ile 75 metrelik bir mesafeyi katetmesi anlamına geleceğinden oldukça kritik kabul ediliyor. DSA ise tekerlek hızını çok yüksek hızlarda bile neredeyse anında kontrol ederek düzeltiyor. Koşullar gerektirdiği sürece tekerlekler sürekli denetleniyor ve süreç hiç durmadan tekrarlanıyor. Sürücü ön panelde kaygan zemini de gösteren turuncu bir ışığın yanmasıyla sistemin devrede olduğu konusunda bilgilendiriliyor. Sistem son derece kesin ve çok küçük tork azaltmasından yararlanıyor. Yakıt tedarikindeki bu çok düşük miktarlı ve kısa kesintiler aracın hızlanması gerektiği durumlarda kullanılabilirliğine zarar vermiyor

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bisiklet</span> pedal çevirerek kas gücü ile çalışan kara aracı

Bisiklet ya da popüler olmayan eski adıyla velespit, motorsuz veya elektrik motorlu, iki veya üç tekerlekli, pedallı, insan gücü ile ilerleyen bir ulaşım aracıdır. 19. yüzyıl sonlarında bisiklet anlamında Arapça derrâce sözcüğünün kullanıldığı da belirtilmektedir. Halk dilinde bisiklet anlamında demirat, teker, yelatı gibi sözcüklerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Bisikletin eş anlamlısı olarak ise çiftteker ve çalınga sözcükleri bulunmaktadır. Ulaşım ve eğlencenin yanı sıra bisiklet sporunda da kullanılır. BMX, Dağ bisikleti, şehir (hibrit) bisikleti, tandem, tur bisikleti, yol bisikleti gibi türleri vardır. Vitesli ve vitessiz türleri bulunmaktadır.

Bayerische Motoren Werke AG genellikle anılan kısaltmasıyla BMW, 1916 yılında kurulan Alman otomobil, motosiklet, motor ve bisiklet üreticisidir. BMW ayrıca, Mini ve Rolls-Royce, otomobil şirketlerinin sahibidir. Çalışan sayısı 120.726'dır. 2020 cirosu 98 milyar 998 milyon euro'dur, aynı yıl 2.494.451 araç üretmiştir. Bu üretimin 2.028.841 adedi BMW markası altındadır. Ayrıca aynı yıl motosiklet üretimi 169.272 adettir. Sadece motor sporlarına özel BMW M'i de bünyesinde bulundurur.

<span class="mw-page-title-main">ABS fren sistemi</span>

ABS, taşıt araçlarının her türlü yük durumunda bütün yol koşullarında ve çeşitli süratlerdeki zorunlu durumlarda yapılacak ani frenlemelerde tekerleklerin kilitlenmesini önleyerek direksiyondaki tam hakimiyeti sağlayan fren sistemidir. ABS, Almanca Antiblockier-system veya İngilizce anti-lock braking system ifadelerinin kısa yazım biçimidir. Kilitlenmeyen fren sistemi anlamına gelir.

Fren sistemi, motorlu taşıtın yavaşlamasını ve durmasını sağlayan düzenek. Yokuş aşağı inen taşıtın hız kazanmasını önlemek, duran taşıtın bu durumunu sürdürmek üzere de kullanılır. Fren sistemi taşıttaki kinetik enerjiyi sürtünme yoluyla ısı enerjisine çevirerek taşıtın durmasını veya yavaşlamasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Dört tekerlekten çekiş</span>

4 tekerlekten çekiş veya 4x4, klasik sistemlerde otomobiller ya ön aks mili üzerinde bulunan 2 tekerlek veya arka aks mili üzerinde bulunan 2 tekerlek beraber tahrik olurken bu sistemde yolun koşullarına ve ihtiyaca bağlı olarak ön ve arka aks üzerinde bulunan 4 tekerlekte birlikte aynı anda ve çoğu kez aynı güç oranlarında harekete geçirilirler. Başka bir ifadeyle aracın motor gücü 4 tekere birden iletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">4WS</span>

Dört tekerden yönlendirme, virajlarda yol tutuşu artıran, yüksek hızlarda araçların emniyetli ve kolay sollanmasını sağlayan, şehir içindeki manevraları ve park etmeyi kolaylaştıran bir sistemdir.

<span class="mw-page-title-main">Diferansiyel</span> Mekanik parça

Diferansiyel, bir akstaki iki teker arasındaki devir dengesini sağlar. Özellikle virajlara sol ve sağ tekerler farklılık gösterdiği için gereklidir. Arka köprüde bulunan bir düzendir, arka tekerleklerin farklı dönmesini ve tork artışını sağlar. Şafttan aldığı hareketi 90 derece döndürerek akslara iletir.

<span class="mw-page-title-main">Debriyaj</span>

Debriyaj, motorla vites kutusu arasındaki irtibatı keserek vites değiştirme olanağı sağlayan güç aktarma organlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Elektronik denge programı</span>

ESP, Bosch tarafından geliştirilmiş, otomobilerde kullanılan bir sürüş destek birimidir. Açılımı Electronic Stability Program olan sistemi ilk defa Mercedes firması 1995 yılında CL modellerine opsiyonel olarak sunmaya başlamıştır. Farklı firmalarda farklı isimlerle anılan bu sistemin mantığı genel olarak şöyledir; Bir merkezi kontrol ünitesi, direksiyon açı sensörlerinden, moment sensörlerinden, ABS fren sisteminin sensörlerinden gelen verileri değerlendirerek, aracın kayıp kaymadığını hesaplar. Buna göre gerekli tekerlere fren yaptırarak ve motor gücüne müdahale ederek aracı tekrar izine döndürmeye çalışır. Örneğin araç önden kayarsa viraj içinde kalan arka tekerlek, arkadan kayarsa viraj dışında kalan ön tekerlek bağımsız olarak frenlenir. Böylece araç tekrar doğru ize döndürülmeye çalışılır.

Otomatik şanzıman veya otomatik vites, motorlu aracı sürerken belli bir motor devir hızı için, tekerleklerin devir hızının kademeli olarak, motor gücünü ileten dişlileri değiştirerek yükseltilmesi ya da alçaltılması işleminde sürücünün işini kolaylaştıran bir mekanizmadır.

<span class="mw-page-title-main">Motosiklet</span> Ulaşım aracı

Motosiklet, iki ya da üç tekerlekli, bisiklet benzeri, içten yanmalı motora sahip bir ya da iki kişilik ulaşım aracıdır.

<span class="mw-page-title-main">Geri bildirim</span> bir sürecin basamaklarındaki bir değişimin önceki bir basamağa etki etmesi ve neden-sonuç ilişkisi içerisinde bir döngü oluşturması olayı

Geri bildirim, geri dönüş veya geri besleme, bir sürecin basamaklarındaki bir değişimin önceki bir basamağa etki etmesi ve neden-sonuç ilişkisi içerisinde bir döngü oluşturması olayına denir. Burada süreç sıcaklık ayarlı bir soba gibi fiziksel olabileceği gibi kan şekeri döngüsü gibi biyolojik, hatta paradokslarda olduğu gibi tamamen soyut olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Havalı fren sistemi</span>

Bünyesinde hava üreten taşıt araçlarının fren pedalından gelen komutla birlikte; havayı mekanik güce dönüştürerek durmayı sağladığı fren sistemi türüdür. Fren Pedalına uygulanan gücü Kamyon, Tır gibi araçlarda araç lastiklerine iletmek imkânsız olduğu için hava araç tekerine kadar gider ve kampana ya da fren diskine etki etmeden önce pnömatik güçle mekanik hareket oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Şanzıman</span> şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır

Şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Opel Vectra</span> Opel tarafından üretilen otomobil modeli

Opel Vectra, 1988'den 2009'a kadar üç nesil olarak üretilen bir büyük aile arabasıdır. Opel'i D segmentinde temsil eden Vectra Türkiye dışında bazı ülkelerde Vauxhall, Holden ve Chevrolet markaları altında satılmıştır. Vectra, Opel Ascona'nın yerini almış ve 2009 yılında yerini Opel Insignia'ya bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mitsubishi Carisma</span>

Mitsubishi Carisma, Mitsubishi Motors'ın 1995-2005 yılları arası üretilmiş 5 kişilik D sınıfı geniş modelidir. Mitsubishi Lancer üzerine geliştirdiği, Carisma lüks segmente giren D sınıfı, Orta sınıf otomobildir Hatchback modeli, aslında liftback tipli olup, sedan modeli ile aynı uzunluktadır. Volvo S40 ve Proton Waja aynı şaseye sahiptir, çok sağlamdır Rotterdam, Hollanda'daki Nedcar fabrikasında üretilmiştir. Bu aracın en önemli özelliği geniş iç hacmine ve D sınıfı lüks, ağır bir araca göre yüksek performans sergiler, yol tutuşu en üst seviyedir, Mitsubishi aracı ralli performanslarıyla gelişmiştir. Arkası çok geniştir, 3 kişi rahatlıkla sığar. Örneğin 1,6 litre benzinli 2001 model üstü olan modeller 0–100 km/h'ye 9,5 saniyede çıkar. Yılına göre geniş iç hacim genişliği ile yüksek performans veren rakip araçlar çok azdır ve pahalı modeller ile aynı klasmandadır, BMW 3 Serisi (E46), Audi A4, Volkswagen Passat gibi D sınıfı rakip araçlardır.

Carver Europe B.V., üç tekerlekli kapalı insan eninde araçlar geliştiren ve üreten Hollandalı bir otomotiv şirketidir. Şirketin temel teknolojisi, dar araçların yatık dönüş yapmasına olanak tanıyan Dinamik Araç Kontrolü (DVC) sistemidir, Merkezi, montaj fabrikası, tecrübe merkezi, satış ve pazarlama faaliyetleri Leeuwarden 'de. Mühendislik ekibi 's-Gravendeel adresindedir ve Carver Technology B.V adı altında faaliyet gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Reaksiyon kontrol sistemi</span>

Reaksiyon kontrol sistemi (RCS) duruş kontrolü ve bazen de tahrik sağlamak için iticileri ve reaksiyon kontrol tekerleklerini kullanan bir uzay aracı sistemidir. Harrier "sıçrayan jet" gibi geleneksel kanatlı uçuş hızlarının altında kısa veya dikey kalkış ve iniş yapan bir uçağın kararlı duruş kontrolünü sağlamak için yönlendirilmiş motor itişinin kullanılması, reaksiyon kontrol sistemi olarak da ifade edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Motor kontrol ünitesi</span>

Motor kontrol ünitesi ya da sıkça kullanılan diğer adıyla motor kontrol modülü , optimum motor performansını sağlamak için içten yanmalı bir motordaki bir dizi aktüatörü kontrol eden bir tür elektronik kontrol ünitesidir. Temel amacı motor fonksiyonlarını yönetmek, performansı iyileştirmek ve sürekli kontrol altında tutmaktır. Bu görevini yerine getirmek için motor bölmesi içindeki çok sayıda sensörden gelen değerleri okur, bu değerleri çok boyutlu performans haritalarını kullanarak yorumlar ve buna göre de motordaki bileşenlerde gerekli ayarlamaları yapar. ECU'lar araçlarda kullanılmaya başlamadan önce hava-yakıt karışımı, ateşleme zamanlaması ve rölanti devri gibi parametreler mekanik olarak ayarlanıyor; mekanik ve pnömatik elemanlar gibi çeşitli kontrolörler vasıtasıyla da dinamik olarak kontrol ediliyordu.