İçeriğe atla

DR 21

DR 21
Moleküler bulut
DR 21 moleküler bulutunun kızılötesi görünümü
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızKuğu
Sağ açıklık (α)20sa 39d 01.6s
Dik açıklık (δ)+42° 19′ 38″
Özellikler
Uzaklık6.000 Iy (1.800 pc)
Katalog belirtmeleri
GRS G081.70 +00.50 • GAL 081.681+00.54 • W 75 • 18P 78 • 36P 19 • RAFGL 2624
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
Ayrıca bakınız: Bulutsu listeleri

DR 21, Kuğu takımyıldızı bölgesinde bulunan ve 1966 yılında Downes ve Rinehart tarafından bir radyo sürekliliği kaynağı olarak keşfedilen[1] büyük bir moleküler buluttur.[2] DR 21, Dünya'dan yaklaşık olarak 6.000 ışık yılı (1.800 pc) uzaklıkta bulunur ve 80 ışık yılı (25 pc) boyunca uzanır.[3] Bölge yüksek oranda yıldız oluşumu içerir ve Cygnus X yıldız oluşum bölgesi ile ilişkilidir. Tahmini kütlesi 1.000.000 M olarak hesaplanır.[4]

Bölgede formaldehit, amonyak, su ve karbon monoksit dahil olmak üzere radyo emisyonları ile bir dizi farklı molekül tespit edilmiştir.[5]

Bu bölgede Samanyolu'ndaki en büyük yıldızlardan bazıları gözlemlenmiştir. DR 21, polisiklik aromatik hidrokarbon olarak bilinen organik bileşiklerin varlığı nedeniyle kızılötesinde parlayan karmaşık toz ve gaz desenleri içerir. DR 21 içindeki düzensiz desenler, yıldızlararası rüzgar, radyasyon basıncı, manyetik alanlar ve kütleçekimi ile olan etkileşimlerden kaynaklanır.[6]

Bulut kümeleriyle bağlantılı gruplar halinde yayılmış olan Orion Bulutsusu kümesinin popülasyonuna benzer şekilde, bu moleküler bulutta da tahmini olarak 2.900 yıldız popülasyonu oluşmuştur.[7] Büyük yıldızlardan gelen ters etkiler sonuç olarak bulutu dağıtabilir, fakat bu bölgenin son derece genç olması nedeniyle bu henüz gerçekleşmemiştir. Spitzer Uzay Teleskobu tarafından incelenen yıldızlar, ön gezegen disklerinin belirtilerini göstermiştir.[8]

Kaynakça

  1. ^ Downes, D.; Rinehart, R. (Haziran 1966). "Microwave Observations of the Cygnus X Region". The Astrophysical Journal. Cilt 144. s. 937. Bibcode:1966ApJ...144..937D. doi:10.1086/148691. 
  2. ^ Nadeau, Daniel; Beland, Stephane (Ocak 1988). "Observations of the line profiles of H2 in the DR 21 molecular cloud". The Astronomical Journal. Cilt 95. ss. 136-140. Bibcode:1988AJ.....95..136N. doi:10.1086/114621. 
  3. ^ Rees, Martin J., (Ed.) (Ekim 2012). Universe: The Definitive Visual Guide. New York: Dorling Kindersley. s. 246. ISBN 978-0-7566-9841-6. 
  4. ^ Wilson, T. L.; Mauersberger, R. (Kasım 1990). "The Internal Structure of Molecular Clouds. I. C18O, C34S and NH3 Maps of the DR 21/W 75 S Region". Astronomy and Astrophysics. 239 (1–2). ss. 305-318. Bibcode:1990A&A...239..305W. 
  5. ^ Langston, Glen (2001). "DR21: Star Forming Region in Constellation Cygnus". National Radio Astronomy Observatory. 7 Nisan 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015. 
  6. ^ Lai, Shih-Ping; Girart, José M.; Crutcher, Richard M. (Kasım 2003). "Interferometric Mapping of Magnetic Fields in Star-forming Regions. III. Dust and CO Polarization in DR 21(OH)". The Astrophysical Journal. 598 (1). ss. 392-399. arXiv:astro-ph/0308051 $2. Bibcode:2003ApJ...598..392L. doi:10.1086/378769. 
  7. ^ Kuhn, Michael A.; Getman, Konstantin V.; Feigelson, Eric D. (Mart 2015). "The Spatial Structure of Young Stellar Clusters. II. Total Young Stellar Populations". The Astrophysical Journal. 802 (1). 60. arXiv:1501.05300 $2. Bibcode:2015ApJ...802...60K. doi:10.1088/0004-637X/802/1/60. 
  8. ^ Povich, Matthew S.; Kuhn, Michael A.; Getman, Konstantin V.; Busk, Heather A.; Feigelson, Eric D.; Broos, Patrick S.; Townsley, Leisa K.; King, Robert R.; Naylor, Tim (Aralık 2013). "The MYStIX Infrared-Excess Source Catalog". The Astrophysical Journal Supplement. 209 (2). 31. arXiv:1309.4497 $2. Bibcode:2013ApJS..209...31P. doi:10.1088/0067-0049/209/2/31. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta DR 21 ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NGC 221</span> cüce galaksi

Messier 32 veya NGC 221, Andromeda takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 2,5 MIy uzaklıkta bulunan bir cüce eliptik gökadadır. Guillaume Le Gentil tarafından 23 Ocak 1874 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 168 olarak "Dağınık karşı kuyruklara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Meşhur Andromeda Gökadası'nın bir uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1569</span> galaksi

NGC 1569, Zürafa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 10,95 MIy (3,36 Mpc)uzaklıkta bulunan bir cüce düzensiz gökadadır. William Herschel tarafından 4 Kasım 1788 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 210 olarak "Düzensizliklere, emilime ve çözülüme sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Her ne kadar amatör gök bilimcilerin pek ilgisini çekmese de, uzmanlar tarafından yıldızların oluşumları ile ilgili olarak yoğun bir biçimde incelenmektedir. Gökadanın uzaklığı önceleri 7,82 MIy (2,4 Mpc) olarak tahmin edilmekteydi. Ancak 2008 yılında Hubble'ın görüntülerini inceleyen bilim insanları, gökadanın uzaklığını yaklaşık 11 milyon ışık yılı olarak hesapladılar. Böylece gökadanın, IC 342/Maffei 1 Kümesi'nin bir üyesi olduğu gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Önyıldız</span>

Önyıldız ya da protostar, yıldızlar arası ortamda, dev bir moleküler bulutun gazlarının daralmasıyla meydana gelen büyük bir kütledir. Önyıldız, yıldız evrimi sürecindeki en erken evredir. Bu oluşum, Güneş kütleli yıldız için yaklaşık 10 milyon yıl sürer. Süreç, moleküler bir bulutun kendiliğinden kütleçekimi kuvveti altında çöktüğü zaman başlar. Artan yıldız kütlesinin radyasyon enerjisine dönüşümünü gösteren süpersonik güneş rüzgarı biçimi olan T Tauri rüzgarı, önyıldızın oluşacağını gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Yıldızlar öbeği</span> Gökadamızda gözlemlenen yıldızlar öbek I ve öbek II adında iki tür olarak sınıflandırılmaktadırlar

Yıldızlar öbeği veya yıldız popülasyonları, 1944 yılında Walter Baade tarafından Samanyolu Galaksisinde yer alan yıldızların gruplandırılmasıdır. Baade, söz konusu çalışmasının özet bölümünde, bu sınıflandırmanın esas itibarıyla Jan Oort tarafından 1926 yılında yapılan sınıflamaya dayandığını kabul etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Galaksiler listesi</span> Vikimedya Liste Maddesi

Aşağıda dikkate değer gökadaların bir listesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cygnus X-1</span>

Cygnus X-1, Kuğu takımyıldızı bölgesinde bulunan ve içinde kara delik olduğu düşünülen tanınmış bir galaktik X-ışını kaynağıdır. Bir roket uçuşu sırasında 1964 yılında keşfedilmiştir ve Dünya'dan görülen en güçlü x-ışını kaynaklarından birisidir. Cygnus X-1, geniş ölçüde bir kara delik olduğu kabul edilen ilk X-ışını kaynağıdır ve kendi sınıfında en çok incelenen astronomik nesneler arasındadır. Güneş'in 14,8 katı bir kütleye sahip olduğu tahmin edilmektedir ve bu tür bilinen diğer yıldızlara veya kara deliklere göre çok küçük olduğu gösterilmiştir. Şayet öyleyse, olay ufkunun yarıçapı yaklaşık olarak 44 km olmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Messier 18</span>

Messier 18 veya M18, Yay takımyıldızında bulunan bir açık yıldız kümesidir. Charles Messier tarafından 1764 yılında keşfedilmiş ve kuyruklu yıldız olmayanlar listesine eklenmiştir. M18, Dünya'dan bakış açısıyla Omega Bulutsusu ve Yay yıldız bulutu (M24) arasında yer alır. Doğrusal çapı 8,04 pc, gelgit yarıçapı ise 7,3 pc olan seyrek bir kümedir ve merkezi 0,012 pc'lik çekirdek yarıçapı ile konsantredir.

<span class="mw-page-title-main">Cüce galaksi</span> İçinde birkaç milyar yıldıza ev sahipliği yapan galaksilere verilen addır

Bir cüce galaksi, yaklaşık 1000 ila birkaç milyar yıldızdan oluşan galaksilere verilen isimdir; Samanyolu'nun 200-400 milyar yıldızına kıyasla bu sayı oldukça sınırlıdır. Samanyolu'nun yakın çevresinde yer alan ve 30 milyardan fazla yıldız içeren Büyük Macellan Bulutu kimi zaman bir cüce galaksi olarak sınıflandırılırken, kimileri de onu tam anlamıyla bir galaksi olarak kabul etmektedir. Cüce galaksilerin oluşum ve faaliyetlerinin daha büyük galaksilerle olan etkileşimlerden büyük ölçüde etkilendiği düşünülmektedir. Gök bilimciler şekillerine ve bileşimlerine göre çok sayıda cüce galaksi türü tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yakın yıldızlar dizini</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Güneş Sistemi'nden en fazla 5 parsek uzaklıkta olan yıldızları ve kahverengi cüceleri kapsamaktadır. Bu mesafe içerisinde Güneş Sistemi de dâhil olmak üzere 56 yıldız sisteminin varlığı bilinmektedir. Bu sistemlerde bilinen toplam 60 hidrojen-füzyon yıldız ve 13 Kahverengi cüce bulunmaktadır. Bu nesneler görece olarak Dünya'ya yakın olmasına rağmen, sadece dokuz tanesinin görünen büyüklüğü 6,5'ten daha azdır ve bu da bu nesnelerin, sadece %12'sinin çıplak gözle görülebileceği anlamına gelmektedir. Güneş'in dışında sadece üç tane yıldız; Alfa Centauri, Sirius ve Procyon, birinci kadir yıldızlarıdır. Tüm bu nesneler, yerel kabarcık içindeki Samanyolu Gökadası'nın Orion–Kuğu Kolu bölgesinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Gliese 876</span>

Gliese 876, Kova takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 15 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir kırmızı cüce yıldızdır. 2011 yılında yıldızı yörüngeleyen dört güneş dışı gezegen onaylanmıştır. Orta gezegenlerin ikisi Jüpiter benzeri iken, en yakın gezegenin küçük bir Neptüne ya da geniş bir karasal gezegene benzediği, en dıştaki gezegeninse kütlece Uranüs'e benzediği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Açık kümeler dizini</span> Vikimedya liste maddesi

Bu dizin, Güneş Sistemi'nden uzaklığına göre sıralanmış olan açık yıldız kümelerinin bir listesidir. Açık küme, aynı dev moleküler bulut içinde oluşan ve yerçekimsel olarak birbirlerine bağlı olan birkaç bin yıldızın oluşturduğu bir gruptur. Samanyolu gökadasında 1,000'den fazla açık küme bilinmektedir ancak gerçekte bu rakam on katına kadar çıkabilir.

<span class="mw-page-title-main">Rho Ophiuchi bulut kompleksi</span>

Rho Ophiuchi bulut kompleksi Yılancı takımyıldızındaki ρ Ophiuchi yıldızının 1° güneyinde yer alan bir karanlık bulutsudur. Yaklaşık 140 pc uzaklığıyla, Güneş Sistemi'ne en yakın yıldız oluşum bölgelerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">23 Orionis</span> B-tipi mavi altdev yıldızı

23 Orionis, Avcı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 1.200 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift yıldızdır. 4,99 kadir görünen büyüklüğüyle çıplak gözle bakıldığında loş, mavi beyaz bir nokta şeklinde gözlenebilir. Orion OB1 Birliği alt grubu üyesi olan bu çift yıldız, 18 km/sn'lik bir hızla Dünya'dan uzaklaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Epsilon Eridani</span>

Epsilon Eridani, Irmak takımyıldızında yaklaşık olarak 10,5 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldızdır. 3,73 kadir görünür büyüklüğüyle çıplak gözle görülebilen üçüncü en yakın bireysel yıldız veya yıldız sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Ophiuchi</span>

Alfa Ophiuchi veya Res'ülhavva, Yılancı takımyıldızında bulunan bir ikili yıldızdır. Dünyadan 48.6 ışık yılı uzaklıkta yer almakta olup Yılancı takımyıldızının en parlak yıldızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kütleli yıldızlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Güneş kütlesine (M) göre keşfedilen en büyük yıldızların listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yetim gezegen</span> Doğrudan bir yıldızın yörüngesinde bulunmayan gezegen kütleli bir cisim

Yetim gezegen doğrudan bir yıldızın yörüngesinde bulunmayan gezegen kütleli bir cisimdir. Bu tür cisimler, kendi başına oluşmuş veya herhangi bir yıldıza veya kahverengi cüceye yerçekimsel olarak bağlı olmadıkları bir gezegen sisteminden fırlatılmıştır. Samanyolu tek başına milyarlarca yetim gezegene sahip olabilir.

Baryum yıldızları, spektrumları λ 455,4 nm'de tek başına iyonize baryum, Ba II varlığıyla s-süreci elemanlarının aşırı bolluğunu gösteren spektral G ila K yıldızlardır. Baryum yıldızları ayrıca CH, CN ve C2 moleküllerinin bantları olan karbonun gelişmiş spektral özelliklerini de gösterir. Sınıf ilk olarak William P. Bidelman ve Philip Keenan tarafından tanındı ve tanımlandı. Başlangıçta, keşiflerinden sonra kırmızı dev oldukları düşünülüyordu; ancak aynı kimyasal imza ana dizideki yıldızlarda da gözlemlendi.

<span class="mw-page-title-main">Elektra (yıldız)</span> Boğa takımyıldızındaki bir yıldız

17 Tauri olarak da belirtilen Elektra, Boğa takımyıldızında yaklaşık olarak 400 ışık yılı uzaklıkta yer alan mavi-beyaz bir dev yıldızdır. Ülker açık yıldız kümesindeki (M45) üçüncü en parlak yıldızdır ve 3,7 görünür büyüklüğüyle çıplak gözle görülebilir. Ülker'in diğer parlak yıldızları gibi adını Yunan mitolojisindeki Yedi Kız Kardeş'ten birinden alır.

<span class="mw-page-title-main">OTS 44</span>

OTS 44, Bukalemun takımyıldızında IC 2631 yansı bulutsusunun yakınlarında, Dünya'dan yaklaşık olarak 550 ışık yılı (170 pc) uzaklıkta serbest dolaşan gezegen kütleli bir cisim veya kahverengi cücedir. Jüpiter'in kütlesinin yaklaşık 11,5 katı kütlesiyle en düşük kütleli serbest dolaşan yıldızaltı cisimlerden biridir. Yarıçapı tam olarak bilinmemekle birlikte Güneş'in yarıçapının %23-57'si arasında olduğu tahmin edilmektedir.