İçeriğe atla

Dış kaynak kullanımı

Dış kaynak kullanımı (DKK) (İngilizceoutsourcing), en basit haliyle daha önce şirket içinde üretilen bir mal ya da hizmetin dışarıdan tedarik edilmesidir.[1]

Tarihi

Dış kaynak kullanımı kavramı 1980'li yıllardan itibaren ilk olarak kullanılmaya başlansa da bir yönetim stratejisi ve iş modeli olarak 1990'lı yıllardan itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır.

"Dış kaynak kullanmak" kelimesi Oxford English Dictionary'de ilk kez 1979 yılında "to outsource" ismiyle yer almıştır. "Dış kaynak kullanımı" ifadesi ise 1981 yılında Business Week’te çıkan bir makalede "Outsourcing" ismiyle ilk kez literatürde kullanılmıştır. Oxford English Dictionary DKK'nı "Bazı mal ya da hizmetleri, bir sözleşme kapsamında organizasyonun dışındaki bir kaynaktan sağlama" olarak tanımlamaktadır.

Giriş

Günümüz iş dünyasında önde gelen eğilimlerden bir tanesi de firmaların önceliklerini belirlemeleri ve var olan kaynaklarını bu öncelikleri oluşturan aktivitelere ve süreçlere harcamalarıdır. Bu konuda Prahalad ve Hamel “Gelecekte çok az firma dünya çapında beş ya da daha fazla temel yeteneğe (İngilizcecompetence) sahip olacaktır”[2] diyerek, firmaların kendi öz ya da temel yeteneklerine odaklanmak zorunda kalacaklarına vurgu yapmışlardır.

Temel yeteneklere odaklanmak firmalar açısından makul bir gelişme olmakla birlikte burada dikkat edilmesi gereken firmaların hâlihazırda yapmayı sürdürdükleri onlarca aktivite ya da süreçlerden hangilerinin temel yetenek olduğuna doğru karar verilmesidir. Bu noktada Prahalad ve Hamel, temel yetenek alanlarını ortaya çıkarmak için üç kriter ortaya koymaktadırlar:

  1. Çok karlı pazarlara açılma konusunda potansiyel teşkil etmelidir.
  2. Müşterinin son ürüne karşı olan beklentilerini karşılamada gözle görülür katkılar sağlamalıdır.
  3. Rakipler tarafından taklit edilmeleri güç olmalıdır.

Temel yetenekleri bu şekilde tanımlarsak temel olmayan yetenekleri (İngilizcenon-core competence) ise bunların dışında kalan, iş süreçlerinin düzgün işlemesi için önemli role sahip olan fakat ürünlerin oluşumunda kendi başına önemli bir role sahip olmayan aktiviteler olarak tanımlayabiliriz.[3]

İşletmelerin, sadece kendi sahip oldukları yetenek ve becerileri esas alan işlerin dışındaki; öz veya temel yeteneklerin kullanılmadığı işlerin, işletme dışından kendi alanında uzmanlaşmış başka işletmelerden almasına dış kaynak kullanımı (outsourcing) denir.[4]

Bu noktada dış kaynak kullanımının iki önemli ayağı vardır:

  • Rekabet avantajı sağlayan temel yeteneklere odaklanmak,
  • Temel yeteneklerin dışında kalan faaliyetlerde ise, bu konularda uzmanlaşmış diğer işletmeler aracılığıyla gerekli kalite standartlarına uygun bir biçimde malzeme yâda hizmet girdisi sağlamak.

Dış kaynak kullanım alanları

Dünyada yaygın dış kaynak kullanım alanları şunlardır:

  • Kayıt Yönetimi ve Arşiv Depolama
  • İnsan kaynakları yönetimi (seçme-yerleştirme, eğitim, ücretlendirme, performans değerlendirme, danışmanlık, kariyer yönetimi, insan kaynakları bilgi sistemi vb.)
  • Bilgi teknolojisi (bakım, onarım, eğitim, uygulama, yazılımı geliştirme vb.)
  • Müşteri hizmetleri (bilgi sistemleri, saha hizmetleri, telefonla müşteri hizmetleri vb.)
  • Muhasebe-finans (bordrolama, vergilendirme, satın alma ve genel muhasebe işlemleri)
  • Lojistik-nakliye (ambarlama, postalama-dağıtım, bilgi sistemleri ve operasyonlar)
  • İdari işler (yazılı dokümanlar, dosyalar, fotokopi vb.)
  • Satış-pazarlama (tele-pazarlama, reklâm)
  • Yemek, personel taşımacılığı, güvenlik, temizlik ve otomobil kiralama hizmetleri
  • Üretim ve emlak yöntemleri.
  • Tesis Yönetimi(işletme, bakım, onarım)

Kaynakça

  1. ^ (Lacity, M.C. Hirschheim, R, 1993.)
  2. ^ C.K. Prahalad and G. Hamel, "The Core Competence of the Corporation," Harvard Business Review 90 (May-June, 1990): 84
  3. ^ J. Gillett, "The Cost Benefit of Outsourcing: Assessing the True Cost of Your Outsourcing Strategy" European Journal of Purchasing and Supply Management 1, No. 1 (1994): 45.
  4. ^ Özbay, Tanju, “Sorularla Dış Kaynak Kullanımı (Outsourcing)”, İstanbul Ticaret Odası, İstanbul, 2004.

İlgili Araştırma Makaleleri

Pazarlama firmaların veya şirketlerin, herhangi ürün veya hizmet'lerin müşterilerinin ilgisini çekeceğini tayin etmeleri ve satış, hizmet, ticaret, reklam, iletişim ve işletme idaresi geliştirmeleri için stratejileri belirlemeleri sürecidir. Pazarlama süreci, bir bütünleştirilmiş süreç olup bunun vasıtasıyla firmalar müşterileri için değer yaratmakta ve bunun karşılığında müşterilerden deger kapabilmek için güçlü müşteri ilişkileri kurmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kurumsal kaynak planlaması</span> kurumun kaynaklarını verimli şekilde kullanacak şekilde planlaması

Kurumsal kaynak planlaması ya da işletme kaynak planlaması, işletmelerde mal ve hizmet üretimi için gereken işgücü, makine, malzeme gibi kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayan bütünleşik yönetim sistemlerine verilen genel addır. Kurumsal kaynak planlaması (KKP) sistemleri, bir işletmenin tüm veri ve işlemlerini bir araya getirmeye veya bir araya getirilmesine yardımcı olmaya çalışan ve genelde kullanımı kolay olan sistemlerdir. Klasik bir KKP yazılımı işlem yapabilmek için bilgisayarın çeşitli yazılım ve donanımlarını kullanır. KKP sistemleri temel olarak değişik verilerin saklanabildiği bütünleşik bir veritabanı kullanırlar.

"International Organization for Standardization" İngilizce açılımı kısaltılınca "ISO", Fransızca da Organisation internationale de normalisation kısaltılırsa "OIN" olmasından dolayı yunanca "eşit" anlamına gelen "isos" tan türetilerek şu an kullanılan "ISO" olarak adlandırılmıştır. Uluslararası alanda uygulanacak kalite sistem standardı çalışmaları ilk kez merkezi Cenevre'de olan Uluslararası Standartlar Organizasyonu ISO (standart) tarafından başlatılmıştır. ISO (standart), 23 Şubat 1947 tarihinde kurulmuş olup, 135 üye ülkeden oluşmaktadır. Her ülkeden bir üye bulunmaktadır ve her üye eşit oy hakkına sahiptir. Bu amaçla ISO (standart)'nun aktif üyeleri olan ABD, İngiltere, Kanada tarafından bu çalışmaları yürütmek üzere Teknik Komite oluşturulmuştur. Bu komitenin çalışmaları sonucu ISO 9000 Kalite Sistem Standartları Mart 1987'de yayınlanmış ve birçok ülke tarafından benimsenerek uygulamaya geçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft Dynamics AX</span>

Axapta veya Microsoft Dynamics AX, Microsoft tarafından üretilen, Microsoft Dynamics ailesinden bir KKP (İngilizce: ERP) yazılımı.

<span class="mw-page-title-main">Lojistik</span> kaynak akışının yönetimi

Lojistik ya da nakliye; ürün, hizmet ve insan gibi kaynakların, ihtiyaç duyulan yerde ve istenen zamanda temin edilmesi için bir araç olarak tanımlanabilir. Herhangi bir pazarlama veya üretim organizasyonunun lojistik destek olmadan başarılması çok zordur. Lojistik; nakliye, envanter, depolama, malzeme idaresi ve ambalajlama bilgilerinin birleştirilmesini kapsar. Lojistik işletme sorumluluğu, ham maddenin coğrafi konumlanması, sürecin işletilmesi ve ihtiyaçların mümkün olan en düşük maliyetle karşılanarak işin bitirilmesidir. Lojistik yönetimi, tedarik zinciri yönetimi ve tedarik zinciri mühendisliği'nin bir parçasıdır

<span class="mw-page-title-main">İş süreçleri modelleme</span>

İş süreci yönetimi ve sistem mühendisliği'ndeki iş süreci modellemesi (İSM), bir kuruluşun süreçleri temsil etme etkinliğidir. Böylece mevcut iş süreçleri analiz edilebilir, iyileştirilebilir ve otomatikleştirilebilir. İSM genellikle modelleme disiplininde uzmanlık sağlayan iş analistlerince, modellenen süreçler hakkında özel bilgili konu uzmanlarınca veya daha yaygını her ikisinin de olduğu bir ekip tarafından tarafından yapılır. Alternatif şekilde süreç modeli, işlem madenciliği araçları kullanılarak doğrudan olay günlüklerinden türetilebilir.

Danışmanlık ya da müşavirlik, danışman ya da müşavir sıfatındaki kişilerin yapmakta oldukları meslektir. Finansal, ticari, yasal, teknolojik, teknik ve uzmanlık faaliyetleri alanında çok çeşitli konularda yöneticiler ve başkanlar için uzman faaliyetleridir. Özel olarak danışmanlık firması mevcuttur. Danışmanlığın amacı, belirtilen hedeflere ulaşmada işletme sistemine (yönetim) yardımcı olmaktır.

Deloitte, 150'den fazla ülkede, 700 ofiste, çalışmakta olan 312,000 personeli ile dünyanın en büyük muhasebe, denetim, vergi ve yönetim danışmanlığı hizmeti sunan uluslararası firmalarından birisidir. PricewaterhouseCoopers, Ernst & Young, KPMG ile birlikte Büyük Dörtlü firmasından biri olarak kabul ediliyor. Deloitte ününü; kullandığı ileri teknolojiyi nitelikli ve deneyimli uzmanlar ile bütünleştirerek dünyanın pek çok yerinde çeşitli alanlarda faaliyet gösteren binlerce kuruluşa sunduğu yüksek kaliteli hizmetlere borçludur. Müşteri portföyünde, hasılatı veya varlıkları 1 Milyar Dolar'ın üzerinde olan 740 firma bulunmaktadır. Lider durumda hizmet sunduğu sektörler arasında bankacılık, sigortacılık, tüketim maddeleri üretimi ve pazarlaması yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hizmet</span>

Hizmet, ekonomide fiziksel özelliğe sahip malın tersine, elle tutulamayan ve saklanması mümkün olmayan, insan ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik olarak üretilen veya organize edilen, turizm, haberleşme, danışmanlık gibi faaliyetlerdir. Örnekler arasında berberler, doktorlar, avukatlar, tamirciler, bankalar, sigorta şirketleri ve benzerleri tarafından yapılan işler yer alır. Kamu hizmetleri, bir bütün olarak toplumun bedelini ödediği ve kar elde etmek için değil, ihtiyaç olduğu için halk için yapılan veya sağlanan hizmetlerdir. Üretilen çıktının mülkiyetinin olmaması hizmetin üründen ayrıldığı temel özelliktir. Kamu hizmeti, müşteri hizmetleri, sosyal hizmet, sağlık hizmetleri, kat hizmetleri, finansal hizmetler, ekosistem hizmetleri, satış, pazarlama, reklam, restoran, kafe, televizyon, kütüphane, tamir, temizlik, telekomünikasyon, otel, hukuk, arabuluculuk, eğitim, psikoloji, polis, gazetecilik, muhasebe, vergi, emlak hizmetleri, videografi, bilgi teknolojisi, güvenlik, ulaşım, lojistik, tarım hizmetleri yaygın hizmet türleridir.

Kalite yönetim sistemleri felsefesi, sistemi bir bütün olarak kabul eden ve kaliteyi bu bütünün içindeki her elemanın müşteri odaklı ortak bir fonksiyonu olarak gören bütünsel bir anlayıştır. En genel anlamda, bir kuruluşta hedeflenen kalitenin gerçekleşmesi amacı ile sürdürülen planlı ve sistematik faaliyetlerin bütünüdür. Son zamanlarda kullanımına daha sık rastlanan kalite yönetim sistemleri (KYS), tarihsel gelişim sürecinde; az sayıda çalışanın bulunduğu işletmelerde, müşteri ilişkilerine odaklanan kalite kontrol uygulamaları yapılan Sanayi Devrimi Öncesi, fabrikaların kurulmasıyla birlikte üretimi yapılan ürünlerin kontrolünün yapıldığı Sanayi Devrimi sonrası, Japonya'da istatistiksel sonuçları baz alarak uygulanmaya başlanan Toplam Kalite Yönetimi'nin var olduğu II. Dünya Savaşı sonrası ve TKY'nin daha geniş çapta kullanılmaya başlandığı ve tüm işletmede kalite yönetiminin yapıldığı 1980 sonrası olmak üzere dört döneme ayrılmıştır.

Hizmet, gereksinimleri karşılama ve üretildiği anda tüketilme özelliklerine sahip her türlü etkinlik olarak tanımlanabilir.

Müşteri odaklılık, koşulsuz müşteri memnuniyeti değil; doğru müşteriye, doğru zamanda, doğru fiyat ile doğru teklifin yapılmasıdır. Müşteriye hak ettiği düzeyde hizmet verilmesidir. Müşteri odaklı yapılarda her müşteri eşit değildir. Önce müşteri tanımının, sonra da iyi müşteri tanımının yapılması gerekir.

Kalite, insanlık tarihi boyunca hakkında ciddi olarak düşünülmüş, farklı fikirler ortaya konulmuş ve tarihin gelecek seyri boyunca da yoğun ilgisine devam edecek olan bir kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">Danışman</span>

Bir danışman, güvenlik, yönetim, eğitim, muhasebe, hukuk, yasal uyumluluk, insan kaynakları, pazarlama gibi belirli bir alanda danışmanlık, müşavir ve uzman tavsiyesi veren bir profesyoneldir, finans, sağlık bakımı, mühendislik, bilim veya diğer birçok uzmanlık alanından herhangi biridir. Özel olarak danışmanlık firması mevcuttur.

Saha hizmet yönetimi (SHY) bir şirketin istihdam edilen veya ilgili şirketin mülkü yerine müşterilerin mülklerine seyir halindeki kaynaklarının yönetimini ifade eder. Örnekler; araçları yerleştirme, işçinin faaliyetini yönetme, planlama ve sevkiyat işi, sürücü güvenliğini sağlama ve bu tür faaliyetler ile stok, fatura, muhasebe ve diğer arka ofis sistemlerinin entegrasyon ve yönetimini içermektedir. SHY en yaygın şekilde; montaj, bakım ve tamir sistemlerini veya ekipmanları yönetmeye ihtiyacı olan şirketleri ifade eder. Ayrıca saha hizmeti yönetimine yardımcı yazılım ve bulut tabanlı platformları ifade edebilir.

<span class="mw-page-title-main">Satış</span>

Satış, belirli bir zaman diliminde satılan mal veya hizmet sayısı ile ilgili faaliyetlerdir.

Bir iş danışmanı veya işletme danışmanı, güvenlik, yönetim, muhasebe, hukuk, insan kaynakları, pazarlama ve halkla ilişkiler, finans, mühendislik, bilim veya diğer birçok uzmanlık alanı gibi belirli bir alanda profesyonel veya uzman tavsiyesi veren bir danışmanlık türüdür.

Müşteri ilişkileri yönetimi (CRM), bir şirketin mevcut ve potansiyel müşterilerle etkileşimini yönetmek için bir yaklaşımdır. Müşterilerle olan iş ilişkilerini geliştirmek, özellikle müşteriyi elde tutmaya ve sonuçta satış büyümesini artırmaya odaklanarak, bir şirket ile müşterilerin geçmişi hakkındaki veri analizini kullanır. Salesforce ve Microsoft Dynamics CRM gibi müşteri ilişkileri yönetimi hizmetleri var.

İş geliştirme, Kuruluşlar içinde ve arasında büyüme fırsatlarını geliştirmek ve uygulamak için görevler ve süreçler gerektirir. İşletme, ticaret ve organizasyon teorisi alanlarının bir alt kümesidir. İş geliştirme, müşterilerden, pazarlardan ve ilişkilerden bir kuruluş için uzun vadeli değer yaratılmasıdır. İş geliştirici, üst düzey yönetim veya yönetim kurulu için potansiyel büyüme fırsatlarının analitik olarak hazırlanmasıyla ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">İş modeli</span>

İş modeli, girişimcilik faaliyetinin kavramsal tanımıdır. bir kuruluşun nasıl değer yarattığını, sunduğunu ve yakaladığını açıklar. İş modeli oluşturma ve değiştirme süreci aynı zamanda iş modeli yeniliği olarak da adlandırılır ve stratejik yönetim'in bir parçasıdır.