İçeriğe atla

Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi

Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi
Farsçaمجمع تشخیص مصلحت نظام
Başkanlık
Başkan
Sadık Laricani
30 Aralık 2018 tarihinden beri
Genel Sekreter
Muhsin Rızai
22 Ekim 1997 tarihinden beri
Sandalye39
Toplantı yeri
Tahran, İran
Website
Resmi Web Site

Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi (Farsça: مجمع تشخیص مصلحت نظام, Mecme' Teşhis-i Maslahat-i Nizam), İran Dini Lideri'nin izin verdiği konularda Anayasa Koruma Konseyi ile İslami Şûra Meclisi arasındaki anlaşmazlıkları çözme ve İran Dini Lideri'ne ülkenin genel siyasetinin belirlenmesinde danışmanlık etme görevleri olan anayasal kuruldur.[1]

6 Şubat 1988 yılında kurulan Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi'nin üyeleri; cumhurbaşkanı, meclis başkanı, yargı erki başkanı, İran Dini Lideri tarafından atanan Anayasa Koruma Konseyi'nin altı din adamı üyesi ve İran Dini Lideri tarafından atanacak diğer üyelerdir.[2] İran'ın eski cumhurbaşkanlarından Haşimi Rafsancani 1989 yılından öldüğü 2017 yılına kadar Konsey'in başkanlığını yürütmüştür.

Üyeler (2012-2017)

14 Mart 2012'de yeni konsey üyeleri beş yıllık bir süre için atandı.

  1. Sadık Laricani (Konsey Başkanı)
  2. Muhsin Rızayi (Genel Sekreter)
  3. Hasan Ruhani
  4. Ali Laricani
  5. Ahmed Cenneti
  6. İbrahim Emini
  7. Gulam Ali Haddad Adil
  8. Ali Ekber Velayeti
  9. Gurbanali Durri Necefabadi
  10. Hasan Sanei
  11. Muhammed Rıza Bahunar
  12. Muhammed Rıza Tevessuli
  13. Mustafa Mirselim
  14. Murteza Nebevi
  15. Ali Ekber Natık Nuri
  16. Hasan Firuzebadi
  17. Gulam Rıza Ağazade
  18. Mahmud Ahmedinejad
  19. Said Celili
  20. Ali Ağa-Muhammedi
  21. Muhammed Füruzande
  22. Davud Daniş-Caferi
  23. Ahmed Vahidi
  24. Mahmud Haşimi Şahrudi
  25. Gulamhüseyin Muhsini Ecei
  26. Mahmud Muhammedi Araki
  27. Gulamrıza Misbahi Mukaddem
  28. Mecid Ensari
  29. Muhammed Cevad İrevani
  30. Perviz Davudi
  31. Muhammed Hüseyin Saffar Harandi
  32. Muhammed Rıza Arif
  33. Hüseyin Muhammedi
  34. Hüseyin Muzaffer
  35. Sadık Vaizzade

Kaynakça

  1. ^ "İran Anayasası". imam-khomeini.com. 29 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2017.  "Anayasanın 110. ve 112. maddeleri."
  2. ^ İran İslam Cumhuriyetinde Anayasal Sistem ve Siyasi Partiler, ORSAM Rapor No: 112, Mart 2012, s. 10

İlgili Araştırma Makaleleri

Kadirilik ya da Kadiriyye, Seyyid Abdülkâdir Geylânî tarafından 12. yüzyılın başlarında kurulan tarikattır.

<span class="mw-page-title-main">Refah Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1983–1998)

Refah Partisi, Millî Görüş hareketinin 12 Eylül Darbesi'nden sonra kurulan siyasi partisi. 1987'de genel başkanlığa Necmettin Erbakan getirildi. 1991 seçimlerinde meclise girdi. 1995 seçimlerinden birinci parti olarak çıktı. 1997'de Refahyol Hükûmetini kurdu. "Lâik Cumhuriyet ilkesine aykırı eylemleri" gerekçesiyle, 16 Ocak 1998'de Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Hamenei</span> 2. İran dinî lideri

Seyyid Ali Hüseyni Hamenei, İranlı din ve siyaset adamı, Şii merci-i taklid ve 1989'dan beri İran'ın ikinci yüce lideri. 1981-1989 yılları arasında İran'ın üçüncü cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Hamenei, Orta Doğu'da en uzun süre görev yapan devlet başkanı ve Şah Muhammed Rıza Pehlevi'den sonra geçen yüzyılın en uzun süre görev yapan ikinci İran lideri olmuştur.

Şiilik veya Şia, Muhammed'den sonra devlet yönetiminin Ali'ye ve onun soyundan gelenlere ait olduğu fikrini savunan; Ali ile birlikte onun soyundan gelen imamların günahsızlığına, yanılmazlığına ve bizzat Allah tarafından imam olarak seçildiklerine dair inanışların ortak adıdır. İslam dünyası içerisinde Müslüman nüfusun yüzde 10-15'lik kısmını oluşturur. Siyasi saiklerle ortaya çıkan bu ayrılık, zaman içinde fıkhi ve itikadi bir alt yapı kazanarak mezhepleşmiştir.

Irak İslam Yüksek Konseyi veya eski adıyla Irak İslam Devrim Yüksek Konseyi Irak'ta faaliyet gösteren siyasi bir parti. Geleneksek destekçileri Şii görüşüne sahip çıkanlardır. Konseyin lideri 2003 yılı Ağustos ayında suikast sonucu öldürülene dek Ayetullah Muhammed Bekir el-Hakim'di. Ondan sonra kardeşi Abdül Aziz el-Hakim, onun ölümünden sonra ise Abdül Aziz el-Hakim'in oğlu Ammar el-Hakim konsey liderliğinde geçmiştir. Parti 2010 Irak parlamento seçimlerine dek Irak'taki en büyük ve etkili siyasi parti olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mevlevîlik</span>

Mevlevîlik, 13. yüzyılda yaşamış Mevlana Celaleddin Rumi'nin tasavvufî düşünceleri üzerine, kendisinin ölümü ardından gelişen tarikattır.

Müşîr, Osmanlı Devleti'nin son dönemi ve Türkiye'nin ilk yıllarında kullanılan, günümüzdeki en yüksek askerî rütbe olan mareşale denk olan rütbe.

<span class="mw-page-title-main">Ekber Haşimi Rafsancani</span> 4. İran cumhurbaşkanı

Ali Ekber Haşimi Rafsancani, İranlı din ve devlet adamı. 1989-1997 arasında İran'nın 4. Cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">2009 İran cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

2009 İran cumhurbaşkanlığı seçimi 12 Haziran 2009 tarihinde. İran'da yapılan onuncu cumhurbaşkanlığı seçimidir. İran'da seçimle iş başına gelen en yüksek görevlerden biri olan cumhurbaşkanı, ülkenin silahlı kuvvetlerine ve dış politikasına karışamaz.

<span class="mw-page-title-main">Mekke Şerifliği</span> 1517-1917 yılları arasında var olmuş özerk bölge

Mekke Şerifliği ya da Hicaz Şerifliği, Osmanlı döneminde Arap Yarımadasının batı kısmında yer alan, Mekke ve Medine şehirlerini kapsayan Hicaz bölgesinin yönetimine verilen isimdi. Mekke Şerifliği geleneksel olarak İslam Peygamberi Muhammed'in torunu Hasan bin Ali'nin soyundan gelen şerifler tarafından yönetilirdi.

Anayasa Koruma Konseyi, İran'da Anayasa'nın uygulanmasını denetleyen, gücünü ve etkisini sürdürülebilir kılan anayasal olarak atanmış 12 üyeye sahip kurum.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyni Hanedanı</span> Tunusu yöneten kraliyet hanedanı (1705-1957)

Hüseyni Hanedanı, Aslen Girit'ten gelen Türk-sipahi kökenli olan Tunus Beyliği'nin yönetici hanedanıydı. Murâdî Hanedanı'nın ardından 1705'te Hüseyin bin Ali altında iktidara geldi. Hüseyniler iktidara geldikten sonra beyler olarak hüküm sürdüler ve 1957'ye kadar Tunus'u yönettiler.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Ehlibeyt Kurultayı</span>

Dünya Ehlibeyt Kurultayı, bir uluslararası sivil toplum kuruluşu olarak Ehlibeyt mensubu seçkin bir grupla, Şia dünyasının büyük taklit mercilerinin nezareti altında tesis edilmiştir. Bu şekilde pak ve masum Ehlibeyt ailesine sevgi besleyenlerin tanınması, organizesi, eğitim ve himaye misyonunu kendi uhdesine almıştır.

Müslüman ilahiyatçılar listesi

<span class="mw-page-title-main">Uzmanlar Meclisi</span> İran hükümet organı

Uzmanlar Meclisi, İran Dinî Lideri'ni seçen, denetleyebilen ve azledebilen, anayasal kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">İran yüce lideri</span> İran İslam Cumhuriyetinin devlet başkanı

İran yüce lideri, (Farsça: رهبر معظم ایران, rehber-i muazzam-i İran,) Devrim lideri, resmi adıyla Yüce Rehberlik Makamı, İran'ın başı ve en yüksek siyasi ve dini otoritesi, yüce lideridir. Silahlı Kuvvetler, yargı sistemi, devlet televizyonu ve diğer kilit hükûmet kuruluşları, yüce liderin kontrolü altındadır. Yüce lider seçildikten sonra Uzmanlar Meclisi tarafından denetlenir. Ancak bugüne kadar denetleme yapılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">2013 İran cumhurbaşkanlığı seçimi</span>

2013 İran cumhurbaşkanlığı seçimi, İran İçişleri Bakanlığı tarafından 14 Haziran 2013 tarihinde yapılan seçimlerdir. Altı adayın katıldığı seçimi Hasan Ruhani kazandı. 2005 - 2010 yılları arasında İran'ın Dışışleri Bakanlığını yapan ve Ahmedinejad tarafından görevine son verilen Manuçehr Muttaki, 2013 seçimleri için adaylığını resmen açıklayan ilk isim oldu.

<span class="mw-page-title-main">Mir Hüseyin Musevi</span> İranlı siyasetçi ve sanatçı

Mir Hüseyin Musevi Hamene 1981-1989 yılları arasında İran'ın yetmiş dokuzuncu ve son Başbakanı olarak görev yapan İranlı bir reformist politikacı, sanatçı ve mimar. 2009 başkanlık seçimlerinde reformist bir adaydı ve nihayetinde seçim sonrası çıkan huzursuzluklarda muhalefet lideriydi. Musevi, İran Bilim Akademisi başkanlığını 2009'da muhafazakâr otoriteler tarafından kaldırılıncaya kadar sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">İran Anayasası</span>

İran Anayasası, 3 Aralık 1979'da referandumla kabul edildi ve 1906 İran Anayasası'nın yerine yürürlüğe girdi. 28 Temmuz 1989'da değiştirildi. Anayasa teokratik ve demokratik unsurlardan oluşan melez bir yapıya sahip deniliyor. Birinci ve ikinci maddeler İran'ın teokratik temelini belirler, altıncı madde cumhurbaşkanlığı ve parlamento için popüler seçimleri zorunlu kılıyor. Bununla birlikte, tüm demokratik usuller ve haklar, Anayasa Koruma Konseyi'ne ve sekizinci bölümde yetkileri açıklanan Dini Lider'e bağlıdır.

Muhsin Hoceci, İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı İranlı asker. Suriye İç Savaşı'nda IŞİD'e karşı Suriye Ordusu ile beraber mücadele ederken; IŞİD militanları tarafından esir alınmış ve iki gün sonra boğazı kesilerek öldürülmüştür. İnfaz videosu IŞİD tarafından kayda alınıp, örgüte bağlı sosyal medya hesaplarından servis edilmiştir. Esir alınması ve ölümü; İran halkı, hükûmeti ve ordu içinde yoğun tepki almıştır.